Lögberg-Heimskringla - 27.08.1970, Blaðsíða 1
THJODMINJASAfNID,
reykjavik,
ICELAND.
Hö gber g - Jjetmsímn gla
Stofnað 14. jan. 1888 Slofnað 9. sept. 1886
84. ÁRGANGUR
WINNIPEG, FIMMTUDAGINN 27. ÁGÚST 1970
NÚMER 30
Alda Pólsson
Þessi glæsilegi píanisti og
ágæti hljómlistarkennari lézt
snögglega langt fyrir aldur
fram í Toronto, á miðvikudag-
inn 10. júní 1970. Hún var
fædd í Winnipeg, dóttir Jón-
asar heitins Pálssonar músík
kennara og Emily Helgu
Baldwinsdóttur, ekkju hans.
Alda fluttist með foreldrum
sínum vestur að Kyrrahafi
þar sem Jónas varð prófessor
í músík við Columbian Col-
lege í Westminister, B.C. og
lærði hún fyrst hjá honum og
hlaut A.T.C.M. og L.R.S.M.
(London) stig í músík.
Árið 1943 fór hún til Tor-
onto og stundaði nám hjá hin-
um heimsfræga píanista Mad-
ame Lubka Kolessa og hlaut
L.T.C.M. gullmedalíu 1945 og
síðar R.C.A.D. — Royal Con-
servatory Artist Diploma, sem
er æðsta stig er músík deild
(Senior School) Toronto há-
skólinn veitir.
Auk þess sem hún kenndi
píanóleik við Havergal Girl’s
Private School, efndi Alda
Pálsson til hljómleika í mörg-
um borgum í Canada og hlaut
jafnan mikið lof hjá hljóm-
listardómurum.
Hún var kennari við háskól-
ann í 19 ár og hafa gamlir
nemendur hennar — „The Old
Girls of Havergal“ ákveðið að
stofna músík bókasafn þar í
minningu um hana, en móðir
píanisti látin
hennar og systur munu gefa
safninu grammophone (hi-fi)
og hljómlistarplötusafn henn-
ar.
Alda sáluga var að búa sig
til skemmtiferðar til íslands
og annara landa í Evrópu
þegar hún veiktist snögglega
og innan tveggja daga var
hún farin í ferðina miklu og
síðustu. Hún var yndisleg
stúlka, sem öllum þótti vænt
um, er henni kynntust. Hún
var lögð við hlið systur sinn-
ar, Helgu, í grafreitnum í
Geralton. — Auk móður sinn-
ar lætur hún eftir sig tvær
systur, Mrs. Clemens Wagner
(Svala) í Geralton, Ontario og
Mrs. Jay Simms (Olga) í Los
Angeles, California. — I. J.
„Eyrarbakki skaltu heita/#
100 ára afmæli íslendingabyggðar í Bandaríkjunum
haldið háiíðlega á Washingioneyju
EFTIR INGVA HRAFN JÓNSSON
Washingíoneyju og Kleita-
eyju, Wisconsin 18-19. júlí.
Hundruð íslendinga og ís-
landsvina eru samankomnir
hér á Washingtoneyju í norð-
austasta hluta Wisconsin til
að halda upp á 100 ára afmæli
íslendingabyggðar í Banda-
ríkjunum. Líklega hafa aldrei
jafnmargir íslenzkumælandi
menn og konur gist þessa litlu
eyju, ekki einu sinni þegar
íslendingabyggð var hér í
mestum blóma. í sumar eru
nákvæmlega 100 ár liðin frá
því að fjórir ungir Eyrbekk-
ingar stigu hér á land eftir
43 daga svaðilför yfir hafið
f r á Frón. Vegalengdin frá
Reykjavík til Washingtoneyju
er rúmlega 6000 kílómetrar,
en eyjan mun liggja nær
alveg miðja vegu milli heim-
skautabaugs og miðbaugs, að
því er gamall íslenzkur fiski-
maður sagði mér í dag.
Veðrið hér í miðvesturríkj-
um Bandaríkjanna hefur ver-
ið mjög heitt og rakt undan-
famar vikur, 35—40 stiga hiti
á hverjum degi, en það er eins
og veðurguðirnir hafi viljað
leggja sitt af mörkum til að
gera hátíðaihöldin reglulega
íslenzk, því að hér er nú NA-
gola og þægilega svalt loft, þó
að hitinn sé samt um 23 stig
í heiðríkju og sólskini. Einn
landinn sagði við mig, „þetta
líkist einna helzt 17. júní
hátíðahöldunum í íslenzku
sjávarþorpi.“
„KAUPSTAÐUR"
Lífið á Washingtoneyju er
í dag anzi ólíkt því, sem það
var, er íslendingar vom hér
flestir. Þá drógu menn fram
lífið af fiskiveiðum í Michig-
anvatni og búskap og var
hvort tveggja sótt af Tiörku.
í dag lifir eyjan nær eingöngu
af ferðamannastraumnum, að-
eins 3 aðilar stunda fiskiveið-
ar og aðeins einn eyjarskeggi
stundar búskap svo nokkru
nemi. Þetta er það fyrsta sem
mætir auga ferðalagsms, því
að á ferjustaðnum, þar sem
maður tekur bílferjuna frá
Gillskletti yfir á Washington-
eyju, eru skrautlegar auglýs-
ingar, sem hvetja fólk til að
heimsækja elzta landnám ís-
lendinga og þá einkum Kaup-
stað, sem er minjagripaverzl
un og selur norræna muni, en
því miður er nær ekkert ís-
lenzkt þar að finna. Eigandinn,
Roger Gunnarsson, sagði mér,
er ég spurði harni hvernig á
þessu stæði, að það væri svo
erfitt að fá upplýsingar um
vörur frá íslandi og auk þess
væru þær svo dýrar. Ég
spurði hann hvort hann hefði
ekki heyrt um gengisfelling-
arnar og hið hagstæða verð á
þessum vörum 1 dag, en svo
var ekki. Þó hafði hann nú
heyrt frá einhverjum aðila, að
þetta væri nú að batna og átti
von á að fá eitthvað af íslenzk
um munum áður en langt um
liði. Það væri ekki úr vegi að
benda íslenzkum aðilum sem
um framleiðslu ;.g „ölu minja-
gripa sjá, að hér er mikill og
góður markaður fyrir slíkar
vörur, því að gífurlegur fjöldi
ferðamanna kemur til eyj ar-
innar á hverju ári og flestir
góðum efnum búnir, ef dæma
má af öllum lúxussnekkjun-
um hér í nágrenninu. Þetta er
sannkölluð paradís bandaríks
borgarbúa, því að hér er tært
loft, tært vatn, fallegir skóg-
ar og nóg um kröftugam
vatnafisk til að takast á við.
En það er ekki réttlátt af
mér að vera með þetta nöld-
ur, það eina, sem ég er að
segja, er, að það er ekkert ís
lenzkt við Washingtoneyju
nema íslendingarnir, sem hér
eru í heimsókn í dag og
nokkrir afkomendur íslend-
inga og sú staðreynd að fyrir
einni öld settust 4 íslenzkir
piparsveinar hér að og ásamt
fleirum sem á eftir komu áttu
börn og buru. Það þurfti
meira að segja að lána eyjar-
skeggjum íslenzkan fána til
að gera þetta alls svolítið ís
lenzkt, því að Washington-
eyja er bandarískur ferða-
mannastaður og rándýr þar
að auki, svona álíka og Ba.
hama eyjar, sem kollega
minn Jóhanna Kristjónsdótt-
ir skrifaði um í Mbl. ekki alls
fyrir löngu.
Þrátt fyrir allt þetta hefur
heimsóknin hingað verið af-
skaplega ánægjuleg og ný-
stárleg að mörgu leyti. Það
var gaman að hitta fólk, sem
heitir íslenzkum nöfnum og
e i n k u m eldra fólkið, sem
gjarnan reyndi að halda uppi
samræðum á íslenzku og tókst
sumum mjög vel upp, eink-
um eftir því sem aldurinn
hækkaði, og Albert Guð-
mundsson, 82 ára, sem er son-
ur eins af Eyrbekkingunum
f j ó r u m , Guðmundar Guð-
mundssonar, talaði bara góða
íslenzku.
íslendingarnir byrjuðu að
tínast hingað á föstudags-
kvöldið og komu sér fyrir á
mótelum eða tjölduðu í skóg-
inum niður við ströndina. Var
deginum og kvöldinu eytt í
að aka um eyjuna og hitta
aðra íslendinga sem hingað
voru komnir.
Hátíðadagskráin f ó r ö 11
fram á laugardeginum og
hófst á ferð til Klettaeyju,
sem Islendingurinn, Hjörtur
Þórðarson átti hér áður fyrr
og eyddi stórfé í að byggja
upp, eftir að hann var orðinn
milljónamæringur af raf-
magnsuppfinningum niður í
Chicago. Greinaflokkur um
Hjört og líf hans og störf birt-
ist í Mbl. fyrir tveimur árum
eða svo og mun ég ekki fara
frekar út í þá sálma hér.
Framhald á bls. 2.
DR. RICHARD BECK:
Handan við djúpin blá
Hjarta mitt á sín helgu vé
handan við djúpin blá.
Heiðfögur þau ég hefjast sé,
huga míns vaknar þrá.
—■ Léttum vængjum brúar hún breiðan sjá.
Heillar mig sýn: Um haust ég stóð
hljóður á sævarströnd.
Hvítur mávur í himinglóð
hvarf mér við sjónarrönd.
— Seiddu hann einnig sumarbjört óskalönd?
Oskar Bjargmundur Gislason
1903— 1970
Accidentally, on January
30, 1970, Oskar B. Gislason of
Bow Island, Alberta, beloved
husband of Pálina Gislason
(Dr. Dan MacCharles Auxili-
ary Hospital) Medicine Hat,
Alberta. He is survived by a
daughter, Vala, of Bassano,
Alberta; a brother, Thor, of
W i n n i p e g , Manitoba, and
three sisters, Mrs. L. A. (Una)
Licalzi, Chicago, Illinois; Mrs.
H. E. (Regina) Gillis, Dryden,
Ontario, and Mrs. J. (Inga)
Gillis, Steep Rock, Manitoba.
Born in Iceland, Mr. Gisla-
son came to Manitoba in 1913,
when his father emigrated
from Iceland ancL settled in
the district of Reykjavik. In
1930 Mr. Gislason travelled to
Iceland where he met his
bride Palina Gudrun Stefania
Gudjonsdottir. They were
married on the 21st of March,
1935, in Manitoba, and oper-
ated a Cattle Ranch in Reykja-
vik for twelve years.
In 1951 Mr. Gislason settled
in Winnipeg, where he was
employed as a salesman for
a Kentucky Blue Grass Seed
Company. Mr. Gislason be-
came interested in the pro-
duction of Merion Glue Grass
for Lawn Seed, and in 1954,
moved to Bow Island, Alberta.
Here he operated a success-
ful seed farm, and in 1959 he
converted to the production
of Merion Blue Grass Sod,
being the first person to do
so in Alberta. Sod strips
from Mr. Gislason’s farm are
found on many homes in
Southern Alberta, Golf
Courses, and on Centennial
Projects like the Japanese
Centennial Garden in Leth-
bridge, and the Fort MacLeod
Museum where sod strips
were placed on the roof of one
of the Historic Log Cabins.
Mr. Gislason conducted his
sodding business singlehand-
edly, and enjoyed the many
years of hard work. He is lov-
ingly remembered by his wife
and daughter.