Lögberg-Heimskringla - 03.09.1970, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 3. SEPTEMBER 1970
GUÐRÚN FRÁ LUNDI:
NÁTTMÁLASKIN
Skáldsaga
....... .............:
„Það var fallega gert af Jónönnu að taka
barnið að sér. Ingunn lítur eftir því, þegar hún
þarf að víkja sér frá. Hún er slíku ekki óvön,“
sagði hann. Svo bætti hann við eftir langa þögn.
„Það var þá aldrei að hún náði í mannsefni, ef
hann verður það þá nokkurn tíma, bláfátækan
unglingsræfil. Hvemig skyldi hún hugsa sér að
lifa með honum, þessu fífli. Líklega drykkfeldur
þar til og með.“
„Það er nú víst meira áhyggjuefnið, hvort hún
kemst til heilsu aftur,“ sagði hún stuttlega.
Svo var ekki talað meira í það skiptið.
37.
Það var talsvert glaðlegra yfirbragðið á hús-
freyjunni eftir þessar fréttir. Ráða var sífellt að
tala um það, að hún yrði að fara að hafa sig upp
í það að sjá litla ömmubarnið. En það dróst dag
frá degi.
Einn daginn kom spunakona með rokkinn sinn
á bakinu. Það var ágæt sending að fá hana. Hún
kunni frá mörgu að segja. Stundum kom Þúfna-
bóndinn og þá var vanalega dregið í spil, öllum
til ánægju.
„Er þetta satt, sem Ráða var að segja, að þú
sért ekki farin að sjá ömmubarnið ennþá?“ sagði
spunakonan einn daginn við Friðgerði.
„Ég er að hika og bíða eftir því, að Hrólfur
fari á hreppsnefndarfund. Ég áræði ekki að tala
um það við hann, að hann fari með mér, þó það
eigi að heita að þau séu sátt feðgin. Hann er
alveg frá yfir því að þetta er lausaleiksbarn. Þau
hafa nú ekki verið hátt skrifuð hjá heiminum
hingað til,“ sagði Friðgerður.
„Mér hefur nú sýnzt það geta orðið þó nokkuð
gerðarlegar manneskjur stundum, ekkert síður en
hjónabandsbömin,“ sagði spunakonan.
Svo var það þetta sama kvöld, að Sæmundur
Hrólfsson kom allt í einu inn á baðstofugólfið
með Simma. Honum var fagnað innilega.
„Ég gat nú bara ekki stillt mig um að leggja
upp í langferð til að sjá ykkur og æskustöðvam-
ar, sem ég hef engar fréttir haft frá, nema eitt
bréf, sem Sæja skrifaði mér snemma í sumar.
Þar sagðist hún vera búin að vera á sjúkrahúsi
um tíma. Síðan hef ég ekkert frétt, nema hvað
ég fann Pál Bergsson rétt fyrir göngumar. Hann
var vel hreifur af víni og sagðist kannski verða
mágur minn eftir gangnaskilin.“
„Hann hefur vitað hvað hann söng,“ sagði
Hrólfur. „Þau settu hringana upp fyrir göngumar
og hann er á Svelgsá í vetur og er víst búinn að
koma sér upp laglegum bústofni, hef ég heyrt.
Hún átti orðið þó nokkuð margt. Ég er vel
ánægður með hann, bara að hann hætti að lepja
þetta vín í sig.“
„Hann á nú sjálfsagt erfitt með að hætta við
það,“ sagði Sæmundur. „En það gerir honum lítið
til. Hann lendir víst sjaldan í deilum, því að hann
er vinsæll maður. Er svo ekki systir mín
lukkuleg?"
Það var hikað við að svara. Loksins kom þó
svar frá Friðgerði:
„Maður veit lítið um það. Þau hafa aðeins einu
sinni komið, síðan þau settu upp hringana. Hún
talaði fátt. Það var hann, sem masaði. Hún er
orðín orðfá, allt öðruvísi en hún var, meðan þið
voruð saman.“
Ráða kraup við að losa skó og sokka af ferða-
manninum að sið þeirra ára. Hún gat ekki stillt
sig um að leggja orð í belg, þó að samtalið kæmi
henni ekki við.
„Það er nú bara þetta, að það þekkir hvorki
hún né aðrir fortíð Páls. Hann kemur og fer án
þess að nökkur viti nein deili á honum. Sumir
þykjast hafa heyrt sitthvað um hann. Allir verða
að fá eitthvað.“
„Það sjá allir hann út í fyrsta sinn. Hann er
alltaf eins,“ sagði Sæmundur. „Sú sannasta
mannlýsing, sem ég hef heyrt, var eftir sóknar-
prestinn hans, og hún var svona: Fyrst þegar ég
kynntist honum sem spurningarbami, fannst mér
hann nokkuð ærslafullur, en samt var hann ágæt-
ur. Alltaf beztur við þá, sem minnst máttu sín.
En sem fullorðinn maður kom hann mér fyrir
sjónir sem símasandi kæruleysingi. En það var
ekki rétt. Og ef eltthvað kom fyrir, sem kallast
gat vandræði, var hann fyrstur manna að hjálpa
og sá ráð við öllu.“
„Þetta er nú sVo sem enginn vandræðavitnis-
burður,“ sagði Hrólfur. „Ég vona að hann reynist
ágætur eiginmaður og tengdasonur.“
„Ég efa það ekki,“ sagði Sæmundur. „Nú fæ
ég erindi út að Svelgsá. Það er langt síðan ég hef
séð Ingunni frænku. Hún var alltaf svo góð við
mig. En hvemig líður svo Sæju litlu?“
„Maður fréttir nú lítið af henni,“ flýtti Frið-
gerður sér að svara. „Hún var víst á spítalanum
seinast þegar við fréttum af henni. Ég er nú ekki
viljug að skrifa og get heldur ekki búizt við, að
hún fari að skrifa, rúmliggjandi manneskjan. Hún
var heldur betri seinast þegar ég frétti. Það er
nú meiri mæðan. Læknirinn heldur víst að það sé
tæring, sem að henni gengur.“
„Já, en því í ósköpunum ferðu ekki út á Möl
og talar þaðan í síma til þess að vita, hvemig
manneskjunni líður?“ sagði Sæmundur alveg
hissa á þessu tómlæti.
„Ég hef nú aldrei lært að tala í síma. Svo er
ég orðin svo kjarklaus, að ég kvíði fyrir svarinu.
Ef þú ferð út að Svelgsá, færðu fréttir af henni.
Þau kunna víst að tala í síma á þeim bæ,“ sagði
Friðgerður.
Hann sagði ekki meira. Það var óviðkunnan-
legt að vera að finna að við stjúpmóður sína,
strax og hann var kominn inn á baðstofugólfið
til hennar. En heldur fannst honum þetta kald-
ranalegt tilsvar hjá henni.
Það var borinn inn matur handa gestinum.
Svo voru spilin tekin fram og spilað fram á
háttatíma.
Næsta dag fór Sæmundur út að Svelgsá. Bessi
fór með honum. 1 rökkurbyrjun kom svo dreng-
urinn einn inn í baðstofuna og sagði, að Sæmund-
ur ætlaði að gista hjá Jónönnu í nótt.
„Nú, það gat nú skeð að það þyrfti að grípa
hann góðvolgan á Svelgsá. Ég var farinn að
hlakka til að spila í kvöld. En það verður liklega
lítið af því, enda hefði það verið óvanaleg
skemmtun fyrir mig, að spila á hverju kvöldi,“
sagði Hrólfur.
„Við getum víst spilað heimafólkið, ef þig
langar til þess,“ sagði Friðgerður.'
„Mér finnst það nökkuð skrýtið að vera að
taka spunakonu, en láta heimastúlkurnar sitja
við spil,“ hnussaði í bónda. Samt varð það úr að
Simmi og Ráða voru kölluð inn fyrir til að spila
við hjónin fram að fjósatíma. Og allir voru í
bezta skapi.
Næsta dag kom Sæmundur.
„Þú fórst að gista hjá systur þinni,“ sagði
Friðgerður. „Faðir þinn varð fyrir vonbrigðum.
Hann bjóst við að þú kæmir heim aftur með
Bessa, svo að hann fengi að spila við þig.“
„Jónönnu langaði til þess að ég gisti hjá henni.
Við spiluðum þar líka. Hún er ákaflega ánægð,
enda er kærastinn vel stimamjúkur við hana eins
og alla. Þetta er svoddan lipurmenni. Mér finnst
bara að Ingunn frænka sé búin að taka að sér
hálfa Bakkafjölskylduna,“ sagði hann.
„Hvað meinarðu svo með því?“ sagði Frið-
gerður.
Það var svo sem auðvitað að hann reyndi að
skaprauna henni með einhverju. Hún hafði kviðið
fyrir því, síðan hún sá hann koma inn á baðstofu-
gólfið.
„Ég meina það, að Jónanna, Bergljót og barn-
anginn eru komnar þangað. Mér fannst það hefði
verið viðkunnanlegra að sjá þær hérna hjá
ykkur.“
„Ég veit ekki til að Bergljót sé skyld okkur
eða vandabundin. Og Jónönnu hafa þau víst ekki
haft skaða af að hafa á heimili sínu,“ svaraði hún
stuttlega.
„Bergljót er nú ekki víst skyldari þeim Svelgs-
árhjónum en ykkur. En ég býst við að hún hefði
kannski átt það frekar inni hjá ykkur en þeim,
að hlynnt væri að henni. En kannski er hún kom-
in á sveitina, vesalingurinn?“ sagði hann.
„En það var nú bara svoleiðis að ég var heilsu-
laus, þegar hún missti heilsuna, og Ingunn bauð
mér að taka hana meðan hún væri að hressast.
En svo kærir hún sig ekkert um að missa hana
núna, því að hún gerir víst mikið í höndunum.
Ég hef svo sem fengið marga hnútana fyrir það.
En það er nú ekki nýtt,“ sagði hún og fór fram.
Hrólfur sat á innsta rúminu í baðstofunni og
hafði sjálfsagt heyrt rausið í syni sínum. Hún gat
svona ímyndað sér, hvernig honum hefði líkað
það. En hann gæti sjálfsagt þolað það eins og
annað frá þessum syni súium. Annað var með
hana. Hann gat alltaf látið hana kveinka sér und-
an orðum sínum. Ekki bætti það skapið í hús-
móðurinni að heyra Ráðu vera að dást að því,
hvað Sæmundur hefði lífgað upp heimilið, meðan
hann hefði verið heima. Hann væri áreiðanlega
unginn úr þeim systkinunum. Konan hans ætti
sannarlega gott að eiga hann. Hún væri þó hreint
ekki sérlega skemmtileg, skinnið. ólíkt væri þó
Páll garmurinn skárri í útliti.
Sigríður var alltaf jafn hrifin af Páli, og sagði
að hann væri laglegasti pilturinn í þessar sveit.
Þau yrðu myndarlegustu hjónin, Jónanna og
hann, þegar þar að kæmi að þau hefðu sig í það
að gifta sig.
Friðgerður lét sem hún heyrði ekki til þeirra,
en snerist þegjandi innan um sinn vanalega
verkahring.
Sæmundur var í fimm daga. Það voru ánægju-
legir dagar fyrir föður hans. Þá var spilað á
hverju kvöldi og á daginn voru þeir báðir við
gegningarnar.
Svo var það eitt kvöld að Hrólfur rakaði sig
og fór í skárri fötin. Hann sagðist ætla að fara
til næsta bæjar. Það væri ekki oft, sem það
kæmi fyrir.
Friðgerður var að sama skapi fáskiptin og
kuldaleg í viðmóti þessa daga, og þegar feðgarnir
köstuðu kveðju á fólkið, sagði hún meða kulda-
glotti:
„Það varð þá Hrólfur, sem varð á undan mér
út að Svelgsá. Það er flest, sem Sæmundur getur
haft hann til að gera. Mér hefur nú aldrei dottið
í hug, að ég færi út eftir, hvað þá hann.“
„Þú hefur dregið það helzt til lengi,“ sagði
Sigríður. „Nú hefðir þú átt að fara með honum.“
„Ég vissi nú bara ekkert hvert þeir ætluðu,
enda hefði mér líklega verið ofaukið í þeirri
ferð,“ sagði Friðgerður. „Mér þykir vænt um að
þau nálgast hvort öðru annað, feðginn. Nóg er
samt.“
„Við förum bara seinna,“ sagði Ráða. „Ég er
alltaf til sem fylgdarkona þín.“
Feðgarnir komu ekki heim fyrr en eftir
háttatíma.
Um morguninn sagði Friðgerður við bónda
sinn og stjúpson yfir kaffinu:
„Þið töluðuð svei mér lengi þarna út frá. Var
kannski verið að gifta sig eða var þar einhver
sérstakur tyllidagur?“
„Þú hefðir nú líklega verið þar viðstödd, ef
þau hefðu verið að gifta sig. En við gátum bara
ekki slitið okkur frá spilunum fyrr en þetta,“
svaraði Hrólfur. „Svo er nú eins og fyrri, gaman
að koma að Svelgsá. Og ekki skemmir hann Páll
okkar heimilislífið þar. Þvílíkur gæðamaður."
„Hún er falleg litla fósturdóttirin,“ sagði
Sæmundur. „Ég hef varla séð svo fallegt barn. Og
svo er Sæja mikið frískari en hún hefur verið,
þó að hún sé enn rúmliggjandi.“
„Það er gleðilegt að heyra,“ sagði Friðgerður/
„Ég stend eins og glópur untan við þetta. Hún er
ekki að hafa fyrir því að skrifa, blessað barnið,
enda á hún kannski ekki gott með það.“