Alþýðublaðið - 02.04.1921, Page 1

Alþýðublaðið
Oefið út aí ▲lþýðuflokknam.
1921
Laugardaginn 2. apríl.
ss*
174
tölubl.
N ámumannaverkf allið
A öðrutn stað hér í blaðinu er
birt akeyti urn það, að brezkir
kolanámumenu, sem cru um ein
miljón að tölu, hafi skyndilega
hafið verkfall utn alt England á
miðnætti í fyrrinótt.
Tildrög þessa stórfenglega verk>
falls, sem vel gæti orðið upphaf
stjórnarbyltingar á Bretlandi, eru,
eftir þvi sem blaðið veit bezt, svo
sem. hér segir:
í gær (1. apríi) gekk ór gildi
kolanámusamkomulagið, sem var
undir eftirliti ríkisins og komst á
meðan á sttiðinu stóð. Samkvæmt
þvi ábyrgðist landsstjórnin öllum
kolanámueigendum tiltekinn minsta
arð og fékkst það á þann hátt,
að arðsömustu námurnar urðu að
láta af gróða sínum til hinna, en
kaup námumanna var hið sama
um alt Bretland, jafnt við góðu
námurnar sem þær löku.
Þegar þetta rikisfyrirkomulag nra
fellur úr gildi, verður afieiðingin
að sumar námuraar bera sig ekkí
nema kaup námumanna við þær
námur verði lækkað, en gegn þvi
aetja námumenn sig algerlega,
eins og eðlilegt er.
í skeytinu stendur, að verkfallið
nái einnig til þeirra manna er
€rleað simskeyti.
Khöfn, 31. marz.
Hisliepnnð tllraun.
Ungversk fréttastofa segir svo
frá, að fyrv. koaungur Austurrikis,
Karl, hafi að óvörum komið til
Buda-Pest á páskadagins. Hitti
hann Horthy forsætisráðherra að
máli, en hvarf litlu siðar á brott
úr börginni, eftir ósk hans og
fiokksforingjanim. Hefir stjórnin
gert ráðstaíanir til þess, að kóngsi
komist til hlutlauss laads. Almean-
ingur fékk ekki að vita um ferða-
dæla vatni úr námuaum, og má
sjá af þvi, að verkamenn hugsa
sér hér að viðhafa alla harðneskju
og útkljá málið sem fyrst. Heyrst
hefir að járnbrautarmenn og Suta-
ingaverkamann (transport workers)
geri samúðarverkfail, og er það
eigi ósennilegt, að svo verði.
Ef til vill verður strax látið
undan kröfum verkamanna, en
verði það ekki, eru fyrirsjáanlegar
óeyrðir, þvi herlið verður sent til
þess að dæla námurnar.
En hvað verður ef verkfall
þetta stendur lengi?
Engum, sem kunnugnr er ensk-
um verklýðsfélagsskap og ástand
inu öllu i Englandi nú, getur dul-
ist, að verkfallshreyfing, sem þessi,
er á örfáum dögum orðin að þjóð-
félagsbyltingu, sem, ef nú tekst,
gerir England að verklýðsveldi
með sovjetstjórn, eins og Rússland
er nú. En það mundi bafa þau
áhrif, að verkalýðurinn í ítaliu,
Þýzkalandi, Austurriki, Tékkósló
vakiu, Ungverjalandi, Noregi og
fieiri löndurn muadi svo að segja
tafarlaust einnig gera byltingu.
Verkfall þetta getur því orðið
fult svo áhrifamikið sem sjálf
heimsstyrjöldin.
lagið fyr en eftir á, og er alt ró-
legt í höfuðstáðnum og Iandinu.
Frá Berlin er símað, að Karl
hafi komið til Vinar á föstudaginn
langa, með falskt vegabréf, i bún-
ingi brezks herforingja. Tóku
austurriskir konungssinnar á móti
honum með veizlu i höli hans og
gisti hann þar um nóttina. A laug-
ardaginn ók hann tll ungverska
lanamærabæjarins Steinamatger og
ræddi við Lehar ofursta, foringja
vesturungverska hersins, sem gekk
á hönd kóngi raeð 1-5000 her-
maana, sem voru albúnir þess, að
haida til Buda-Pest.
Jafnskjótt og koma bonungs
Sig. S. Skagfelðt
enduriekur söngskemtnn
sína sunnud. 3. apríl kl. 4.
Aðgöngnmiöar seldir i
bókaverzl. Ársæls Arna-
sonar, Isafoldar og Sig-
fúsar Eymundssonar. :: ::
Alþýflufræðsla StúdentaféSaB8in&,
Um kviknynðtr
flytur Helgi Hjörvar kenn-
ari erindi í Nýja Bíó kl. 2
:: á morgun (sunnudag) :s
Aðgangseyfir 50 ais«
vitnaðist, andmæltu sendiherrar
Breta, Frakka og ítala því, að
Habsburgarar settust aftur að
völdum og töldu slíkt næga orsök
tii stríðs;; kröfðust þeir þess, að
Karl yfirgæfi þegar landið.
Sviss vill ógjaraa taka við
honum, en aftur á móti hefir
Alfons Spánarkongur boðið faon-
um til Spánar.
Lfka hafa bandamennirair: Rú-
menía, Jugoslavía og Czecoslova-
kfið^mótmselt og boðið liði dt tik
þess að haida til landamæra Ung-
verjalands.
Kirkjnhtj ónaieihar verða halda-
ir á þriðjudaginn f dómkirkjunni.
Er það blandaður kór undir stjóra
Fáls ísólfssonar, sem þar syagiw.
Bragaæffiag á raorgun kl. 10*/*
árd. í Góðtemplarahúsinu.
@53»