Alþýðublaðið - 27.07.1962, Qupperneq 8

SMÆLKI
Einu sinni þegar Napóleon
hafði slegið upp tjaldbúðum
á reisu sinni gegnum Pól-
land, voru færðir fyrir hann
nokkrir rússneskir foringjar
úr rússneskri hersveit, sem
* þeir höfðu tekið til fanga.
Þessir fangar voru allt
annað en bljúgir gagnvart
keisaranum, og einn þeirra
greip tækifærið til að segja
að Rússar stæðu Frökkum að
öllu leyti framar.
— Við Rússar berjumst m.
a. fyrir heiðri okkar og sóma,
en þið Franskarar keppið að-
eins til að vinna.
— Það er alveg rétt, svaraði
Napóleon, það berjast allir
fyrir því, sem þeir ekki hafa.
— o —
Einn af æruverðugstu emb-
ættismönnum Napóleons fékk
skyndilega hættulega veiki.
— Þrir læknar, þar á meðal
hinn frægi líflæknir sjálfs
Napóleons, Corvisart, hjúkr-
uðu honum, en allt þeirra
erfiði og tilraunir til að
bjarga sjúklingnum urðu
árangurslausar.
— Þegar Corvisart gaf
keisaranum skýrslu, og til-
kynnti honum að hann og
tveir læknar hans hefðu gert
' allt sem þeir hefðu getað,
sagði Napóleon rólega:
— Jæja, en hvað ætli einn
sjúkur maður hafi svo sem að
gera á móti þremur læknum.
— o —
Eitt sinn komu skilaboð til
Napóleons um það að floti
hans á Abukir hefði gjörsam-
'lega verið þurrkaður út. Þetta
var hræðilegt áfall fyrir keis-
arann, en hann var fljótur að
ná sér aftur, yppti öxlum og
sagði:
— Nú, hvað um það, ekki
get ég verið alls staðar.
— o —
Mme. Talleyrand — áður
Madame Grant, sem hafði
lifað mjög léttúðgu lífi —
var orðin selskapsdama konu
Napóleons, sem nú kallaði sig
Josephine, en hafði áður
heitað Rose, en lagt það nafn
niður vegna þess, að það lét
ekki vel í eyrum fína fólksins.
Þegar svo Madame Tal-
leyrand kom í fyrsta sinn til
íkeisarafrúarinnar, sagði Nap-
óleon við hana:
— Nú vil ég vona að
Madame Talleyrand takist að
gleyma Madame Grant.
— Herra keisari, ég mun í
einu og öllu fylgja fordæmi
ÍMadame Bonepartes.
— Blaðamennska er alltaf barátta, — barátta
fyrir lífinu -—---
— Svo sagði hinn brezki blaðakóngur, Beav-
erbrook lávarður, þegar aðstoðarritstjórinn við
Daily Express, Charles Foley, hafði ákveðið að
hefja útgáfu eigin blaðs á Kýpur, eftir að hafa
lent í heiftugum deilum við aðalritstjórann, —
Arthur Christiansen.
Orð Beaverbrooks áttu eft-
ir í bókstaflegum skilningi að
reynast rétt.
Á sama tíma og Foley
vann eins og hestur að því
að koma fyrsta eintaki sínu
af nýja blaðinu í prentun,
sprakk sú fyrsta af þeim
sprengjum, sem áttu eftir að
breyta Kýpur í blóðugt víti.
Á þeim árum sem á eftir
komu voru tveir af starfs-
mönnum hans myrtir,
sprengja lenti á húsdyrunum
hjá honum á jólamorgun, og
EOKA-menn og brezkir her-
menn börðust blóðugum
bardaga í umbrotssal hans
3 VÍGSTÖÐVAR
gera út af við hann, — móti
enskum yfirvöldum sem vildu
það einnig, en bara á annan
hátt, og án blóðsúthellinga,
en þó á engu svívirðilegri
hátt.
Án afláts varð hann að
berjast á móti ensku yfirvöld-
unum, sem vildu afmá eða
banna blað hans, einu sinni
lenti hann fyrir serrétti,
og mál hans vakti svo mikla
athygli, að báðir deildir
enska þingsins ræddu um það.
Já, Foley sannaði fljótt
þau orð Beaverbrooks, að
það er daglegt stríð að gefa
út blað. Hann barðist á
þremur vígstöðvum, — móti
ofstækismönnum, sem vildu
Grivas ofursti.
Á hinni þriðju vígstöð varð
hann fljótt sem Breti á móti
öllum löndum sínum. En
hann náði þó þeim sigri fyrir
lokin, að dugnaðurinn og
sannleikurinn sigraði, — og
þegar því takmarki var náð,
hætti hann að gefa út blað
sitt. ■ . •
Um baráttuna fyrir blað
sitt og árin á Kýpur hefur
hann nú skrifað bók, er hann
nefnir „Island in Revolt", og
er nýútkomin hjá Longmans
forlagi i London.
BLÓÐUG SAGA
það að fá nýtt blað til að
ganga, sýnir það, en hann er
ekki góður penni. Hans kalda
skynsemi og hæfileikar til
að vera rólegur á hverju sem
gengur var hans bitrasta vopn
og ómissandi í ástandinu eins
og það var á Kýpur.
En það er eins og bók hans
vanti það lif, sem glæðir
góðar frásagnir, hún er líf-
laus jalnvel þegar hann lýsir
hinum hryllilegustu morðum.
Þetta er vitanlega drama-
tísk bók, sem gerist á þeim
tímum, þegar hann fyrst
kom til Kýpur, og til þess
augnabliks, þegar hin misk-
unarlausu morð hættu og
Makarios erkibiskup, sem eitt
sinn sat í fangelsi hjá Bretum
varð heiðraður sem gestur
hjá drottningunni og EOKA-
forsprakkinn Grivas sem
sem hafði barizt af heift
gekk fram og tók i hendina á
Bretum. Vissulega dramat-
ískt, blóðugt æsandi tímabil.
Fallhlífarhermaður á verði á húsþaki við Ledra götuna, svokallaða
„Murder Mile“, þar sem flest hin hryllilegu morð hafa verið framin.
En á merkilegan hátt virka
lýsingar hans á morðum og
morðtilraunum og sprengju-
köstum og bardögum alls
ekki dramatískar og persónu-
legar, heldur þvert á móti.
Foley er án nokkurs vafa
góður blaðamaður, aðeins
DÓ - EFTIR 3 DAGA
Þó á einum stað brjótast
tilfinningarnar í gegn, það
er þegar hann lýsir morðinu
á nýjum samverkamanni, —
og það er hægt að sjá í gegn
alla hina miskunnarlausu
daga hættunnar og dauðans,
hina grimmu sögu baráttunn-
ar fyrir frelsinu.
Eftir að Suez-skurðinum
var lokað kom ungur maður
að nafni Angus MacDonald til
Foley og sótti um vinnu.
— Angus var öðruvísi
persónuleiki en flestir þeir
blaðamenn sem ég hefi
ritstjórnarinnar —
og dofinn, klingdu
eyrum mér orð lan
um þessi tilgangsla
þýðingarlausu afbr
Var það ekki einmil
nú hafði gerst með
mann minn?. Hafð
allt saman himi m:
hluti Bretanna rétt
að ekki væri hægt
viðræður og gefa þ
stæði fyrr en þessi
legu morðum væri
EOKA gert skaðlat
RÓLEGUR
— A leið minni
ans sá ég fyrstu f jói
ar af grein Angust
borðinu hans. í þes
sló hann því föstu
25 þúsund brezku
og 5 þúsund lög
hefðu ekki mátt t:
út af við andstæð
sem samkvæmt bre:
ildum voru aðeii
manns, Menn hel
stöðvað morðöldun
hefði náð hámarki.
Allar ráðstafani:
og verðir höfðu a
fólkið á móti B
snúið því á sveif m
Þessar kenning
ljóslegai að allt
stjórans Hardings
skjóta fyrst og se:
hafði verið vitle;
endaði grein sín:
Brezkur skrifstofumaSur var myrtur á opinni götu á Kj
hann gekk fáeina metra frá hóteli sínu til leiguhíla:
kynnzt. Hann var ekki blaða-
maður vegna starfsins, heldur
ætlaði hann að nota það sem
stökkpall áleiðis til þingsins.
Hann átti að verða í fram-
boði fyrir íhaldsflokkinn við
næstu kosningar, og ef allt
hefði farið slysalaust, hefði
hann vafalaust átt mikla
framtíð fyrir sér.
Þrem dögum eftir að hann
var byrjaður að starfa sem
blaðamaður við „Times of
Cyprus" var hringt frá lög-
reglunni. Ég var beðinn um
að koma og skoða lík
Angusar í líkhúsinu.
Þegar ég sneri til baka til
Þeir sem ráðlögði
landstjóra, að gei
vopnahléinu og g;
bols og höfuðs á El
aila ábyrgðina á :
sem hafa verið fra
Kvöldið áður ha
langar viðræður v
Hann spurði mig n
ars, hvernig ég my
ast við ef persónu
ingja myndi hendí
ég svaraði, að i
reyna af fremsta
halda mér í jafnvi
Angus hélt áfran
margir sem eru
mistökum nú á þe
mmsa
g 27. júlí 1962 ALÞÝÐUBLAÐIÐ