Alþýðublaðið - 03.10.1962, Qupperneq 15

næstum því niður að vatnsborð-
inu, þar sem gufan af allskonar
ilmvötnum vafðist um hann.
-0—
Borgin hvíldist. Sumarnám-
skeiðið var ekki byrjað. Fyrir-
lestrarsalirnir stóðu tómir, það
brakaði í gömlu trébekkjunum.
Málningarlyktin var um allt, og
ræstingarkonurnar voru þarna
einvaldar.
Margir stúdentar fóru heim,
en þeir voru líka margir, sem
héldu áfram að strita. Nokkir
iðnir efnafræðingar höfðu með
aðstoð Meiers fengið leyfi til að
vinna í tilraunastofunum einn-
ig í leyfinu. Ungfrú Willfuer var
ein meðal þeirra og þó að Rainer
læknanemi væri ekki einn af
púlshestunum, hafði hann ekki
farið heim í leyfistímanum.
Hann var algerlega töfraður af
Helenu og gat ekki ljfað án
hennar. Hinn smávaxni stúdent
Marx dvaldist einnig hjá unn-
ustu sinni, og skrapp aðeins endr
um og eins til foreldra sinna í
lröfuðborginni. Hann v.ar frá
efnaheimíli, og hjá honum var
allt í bezta lagi.
Gullvör horfði stundum dol-
fallin á hann og sagði:
„Maður, þig grunar ekki, hvað
þú átt miklu láni að fagna. Við
hin — “ svo þagnaði hún og fór
að liugsa um doktorsritgerð sína,
fátækt sína og barnmörgu fjöl-
skylduna heima, sem skrifaði
henni barlómsbréf. Allt þetta
tendraði metnaðargirni hennar
með nýju afli. Einn góðan veð-
urdag lét hún þó niður í segl-
dúksferðatösku sína: ,,Ég ler til
Seiden, þó ég verði þá eftir það
að lifa á hitaeiningaskammli aht
næsta misseri“, sagði hún ves-
língurinn. Uppi á kvistinum sátu
tvö kærustupör. Marx og Fridel
á öðru rúminu. Rainer og Helena
á hinu. Gullvör var öll í ,upp-
námi. Upp á síðkastið fóru hend-
ur hennar að skjálfa, hvað lítið
sem út af bar. Nýlega hafði hún
byrjað á sanskrit, hin gáfaða,
skyldurækna, einmana kona. —
Af því fólkið var í góðu skapi,
var henni haldin skiinaðarhátíð,
þótt ekki væri í stórum stíl. —
Helena lagði til .vanillulíkjör,
Mars eins konar vínblöndu og
Kronik bóksali sá um álegg og
eftirmat.
Krónik bóksali var kominn
aftur, hljóðlátur, góður og
hjálpfús eins og jafnan. Hann
hafði fengið nýjan handlegg af
beztu tcgund með hanzka á tré-
hendirmi og liðamót um olnbog-
ann, sem átti að geta hreyfzt
nokkuð með góðri æfingu. Það
var þó, eins og sakir stóðu, ekki
syo mikilsvert, því margan dag
varð Kronik að vera handleggs-
laus, vegna sárinda í öxlinni. En
um það var ekki rætt. Það varð
að nægja, að hann var lifandi og
nærstaddur. Helena aðstoðaði
hann við borðið og hjálpaði hon-
um í frakkann, og hann horfði
á hana sínum þakklátu augum,
sem báru blæ skilnings og þekk-
ingar, hins reynda og þjáða
manns.
Allir voru mættir, og mönnum
leið vel. Glugginn stóð opinn og
eftir. því sem rökkvaði meir óx
ilmurinn frá skóglendi fjallanna.
Það var eitt af þeim kvöldum,
þrungið altækum unaði og þrá,
sem aðeins ungt fólk skilur til
fulls og kemur því bæði til að
hlæja og gráta. Það komu tár í
augu Fride Mansfeldt, sem stóð
við opinn gluggann og beygði sig
yfir blómstrandi plönturnar. —
Helena hefur blómahendur, sagði
hún og leit hlæjandi inn í stof-
una.
„Blómahendur, já, það er ég
viss um“. Helena leit raunsæj-
um augum á gullflekkótta fingur
sína, sem einmitt nú voru í nón-
um kynnum við saltpéturssýru.
Rainer sat á gólfinu með lútuna
og raulaði fyrir munni sér. Mei-
er hafði lagt til lítið ljósker, —
þau héngu niður úr loftinu í
rauðum og grænum litum, og frá
þcim draup sterin niður í höfuð
ungu stúlknanna.
„Já, þú hefur blómahendur,“
endurtók Fridel. „Það er til fólk
sem allt lánast, börn, dýr og
blóm, hjá öðrum visnar allt og
deyr. Hjá þér lifir allt.”
Síðan Helena tók Rainer í um-
s.já sína, blómstrar hann eins og
iðna-lísan þarna í glugganum,"
sagði Gullvör í gamni. Helena
hafði scm snöggvast lagt hend-
urnar á hið fína mjúka hár Rain-
ers. Hún kembdi hið litla höf-
uð hans milli handa sér, og
henni þótti þessa stundina inni-
lega vænt um hann. Hún stóð
á fætur hálffeimin' og gekk út
til að skipta um bakstur á Gras-
múlke. Hann hafði hrapað niður
draugastigann og lá þar með
bólginn fót í félagi við sjúkar
brúður, sem biðu eftir aðgerð.
Þegar Helena kom aftur, var Kio
nik að halda ræðu.
„Það má teljast framhleypni af
mér, ég veit, að það er fram-
hleypni að tala um sjálfan sig, en
ég get ekki neitað mér um það.
Mér finnst alltaf ég vera að koma
úr ferð — og nú vil ég gjarna
segja vinum mínum, hvað ég hef
lært í þessari ferð. Eg hefi lært
hve óumræðilega dásamlegt það
er að lifa. Nokkra daga sveif ég
um á merkjunum, þar sem hið
stóra hlið er, hlið á múrvegg.
Bak við hann er hljótt, og þar
vex kýprusviður. Fyrirgefið, ef
ykkur þykir þetta of hátíðlegt,
ég er ósköp venjulegur maður,
en siðan ég kom aftur. verð ég
oft svo gagntekinn af dásemdum
lífsins, að ég verð að tala um
það. Þið eruð öll ung, og ykkur
finnst það svo sjálfsagt að vcra
til. En ég bið ykkur, bið ykkur!
Reynið að skynja lífið! Lífið er
hátíð, já, einniitt hátíð! Eg nota
þettu orð, þó ég sé ekki vanur að
vera hávær. — Takið því ckki
eins og sjólfsögðu, að þið eruð
lifandi, en finnið til þess og njót-
ið þess af öllum mætti, og verið
jákvæð í afstöðu ykkar til þessa
óumræðilega dásamlega fyrir-
bæris, lífsins, — eins og ég er það
með þessu glasi.“
Hvað var að þessum hægláta
bóksala, Kronik? Þarna stóð hann
með glasið sitt og hitagljáandi
augu, meðan hann talaði um líf-
ið, en gervihöndin skrölti óhugn-
anlega við borðröndina við
minnstu hreyfingu. Hann var
hrærður, og hin voru ekki laus
við það. Þau skáluðu við hann,
að sumu leyti af góðvild til hans,
að sumu leyti af hrifningu — og
þau hylltu lífið öll með þreföldu
jái. Það var vor, og Meier, sem
var elztur þeirra, var rétt orð-
inn 23 ára. Rödd Helenu hljóm-
aði hærra en hinna og lét í eyr-
um sem sigursöngur. Á eftir
kyssti hún í augnabliks hrifningu
Kronik á brennheitar kinnarnar,
en hin klöppuðu ósnart.
Allt í einu fór Rainer að láia
til sín heyra niðri á fólfinu og
fylgdi orðunum með nokkrum
toniim frá lútunni. . j
,,Nei,“ sagði hann. „Eg trúi
ekki á það. Eg held ekki að lífið
sé nein hátíð. Eg geng ekki inn á
það. Eg lifi ekki af frjálsum
vilja, nei, sannarlega ekki. Manni
er þröngvað inn í lífið eins og
fangaklefa, eins og þröng og
dimm námugöng, sem maður
verður að fara i gegnum. Já, frá
barnæsku hefur mér fundizt líf-
ið eins og námugöng. í gegn verð-
ur að fara, og einhvern tima
verður það búið. En hátíð — síð-
ur en svo. Og hvern, sem komizt
hefur að hinum stóru dyrum, þar
sem hljótt er á bak við, Kromik,
— en snýr svo aftur, hann get ég
ekki skilið. Alltaf verða einhverj-
ir jákvæðir gagnvart lífinu og
aðrir neikvæðir. Hinir fyrrnefndu
girnast lífið, þeir síðamefndu
dauðann. Eg segi, og ég geri það
ekki af því að ég sé vansæll, svo
einfalt er þetta ekki. Ég er ham-
ingjusamur maður, verulega
hamingjusamur," sagði hann og
greip í Helenu. „En í allri hain-
ingju minni afneita ég lífinu. —
Það er aðeins stundarfyrirbrigði,
aðeins missýningar — og hið
raunverulega kemur á eftir því.
Þannig finnst mér þetta, og bað
er því ekki hægt að skála fyrir
því.“
Frá lútunni barst hjáróma
tónn. Helena leit á vekjaraklukk-
una og sagði: „Nú verðum við að
fylgja Gullvör til stöðvarinnar.
Meier tók litla ferðakoffortið.
Kronik bar kápuna hennar, regn-
hlíf og skjalatösku og lét teins
og hann liefði báðar hendur heil-
ar. Ljóskerin voru tekin með til
hátíðabrigða. Ekkja Grasmúrkes
lá á livílubekknum með sinn
bólgna fót, heyrði slysförina nið-
ur stigann og sá mislit ljósin líða
fram hjá glugganum sínum. Þeg-
ar allt var orðið hljótt, tók hún
tennurnar út úr sér og smeygði
sér í nátttreyju með stífuðum
kraga, og þegar hún var lögzt í
rúmið', var hún nauðalík tann-
lausu, sköllóttu brúðunum, sem
hún ætlaði að gera við:
Ekkjan lifði ekki neinu sjólf-
stæðu líft, en var alveg háð leigj-
endum sínum og lifði sig alger-
lega inn í þeirra líf. Stúdentar
úr Öllum greinum höfðu lagt leið
sína gegn um hin skökku híbýli
hennar, og öllum fylgdi hún eft-
ir með sama brennandi áhugan-
um og væru einhver ástamál á
ferðinni, urðu það viðburðaríkir
dagar fyrir hana, fullir af eftir-
væntingu.
Hún heyrði, að hinn ungi
leigjandi hennar kom töluvert
seint heim, og að hún var á
gangi framan við húsið uni
stund ásamt ungum manni. Svo
voru dyrnar opnaðar, þau stóðu
um stund í dyrunum. Fyrst
heyrðist samtal, unga stúlkan
hló. Svo heyrðist aðeins hvískur,
og loks ekki neitt. Ekkjan hélt
niðri í sér andanum, — nú voru
þau áreiðanlega að kyssast? Svo
heyrðist unga stúlkan segja full-
um rómi : „Góða nótt! sjáumst
á morgun.“ Útidyrnar lokuðust.
Unga stúlkan gekk upp stigann.
Ungi maðurinn stóð enn um stund
framan við húsið. Skugginn af
honum féll á gluggatjöld ekkj-
unnar.
Ekkjan hugsaði með sér : Þetta
er traust stúlka. En í viðurkenn-
ingunni var skuggi af vonbrigð-
um, eins og þegar spennandi
saga fær snubbóttan endi.
eftir 8
Vicky Baum
Næsti dagur hófst með hljóð- 1
færaslætti og rauðum fánum.
Það var fyrsti maí. Með suðlæg-
um vindi barst óvenju mikill
hiti niður dalinn, og framan við :
hús ekkjunnar safnaðist unga
fólkið saman og tilkynnti, að nú
væri ágætt að synda. Helena
Ijómaði af gleði, hún gaf sjálfrl
sér frí, fór í koparlitan lérefts-
kjól utan yfir svörtu baðfötin sín.
Skipti enn einu sinni um bakst-
ur á ekkjunni og hljóp svo út og
lenti beint í fangið á Rainer.
Þau fóru niður ána á tveim
bátum, og höfðu þriðja mann í
hvorum bát. Meier réri með Marx
og Kronik sat á þóftunni bak við
Helenu. Áin rann á móti þeim
með ljósgrænum öldum, og bakk- '
arnir voru á ferð með vegum,
hvítum húsum, ökrum og fólki
inn í dalinn. Komik sat ánægður
bak við Helenu og athugaði hár- ,
vöxt hennar i hnakkanum. —
Hann liafði skilið handlegginn
eftir heima vegna sárinda í öxl-
inni eftir veðurbreytinguna. —
Ranier réri, en það var erfitt að
róa gegn straumnum, og eftir
nokkra stund, hafði hann klætt
sig úr sk.vrtunni og réri nakinn
að mitti í glampandi sólskininu.
Meier í hinum bátnum hafði og
klætt sig úr öllu nema sundbux-
unum. Það stirndi á líkama hans
Æ, pabbi! Ég hélt að gluggarnir væru lokaðir.
ALÞÝÐUBLA0I0 - 3- október 1962 |_5 4