Alþýðublaðið - 20.10.1962, Blaðsíða 9

I
n
rar
ida
1 á
afa
; að
hið
-gt.
að
inn
eru
lem
iliti
kki
nn-
nik
elta
i á-
ifur
•fitt
lum
i að
gáf
það
að
(ina
:irin
:ina
i er
um,
sleg
íari
að-
i og
kur
■ink
ður
mir
seli-.
nna
að
; að
það
lur.
er
hér,
rðir
c sé
Er
fólk ekki móttækilegra fyrir
námi bæði fyrir fermingu og eftir
tvítugt en einmitt á árunum þar
á milli. Er ekki hugurinn þá opn
ari fyrir námi skilningurinn
glöggari og einbeitingin auðveld
ari?
— En fólk á milli fermingar og
tvítugs verður að vera í skóla.
Það þarfnast unglingsáranna til
þess að búa sig undir lífsstarf og
framtíð. Hin bóklega þekking
hripar fyrr úr unglingunum, en al
mennt er talið og gerði það ekki
mikinn mun, þótt þeir væru á
öðrum aldri í skólunum. Voldug
ar þjóðir og ríkar hafa gripið til
ýmissa róða til að mæta þeim
erfiðleikum, sem skapast af bví,
hvílíkt rót er á hugum ungling-
anna. í „college“ í Bandaríkjun-
um hafa unglingarnir t.d, sína
ráðgjafa sem leita má til, bæði
vegna námsörðugleika og per-
sónulegra vandamála.
Tómstundastarfið, sem eykst
hér með óri hverju, fullnægir
áreiðanlega ýmsum þörfum ungl-
ingsins. En hitt er ætíð vafamál
hversu langt kennari má ganga
í að skipta sér af einkamálum
nemandans, þótt í góðri mein-
ingu sé gert. Slíkt krefst reynslu
þekkingar og háttvísi.
— Við höfum orðið sammála
um það, að greind eða gáfur séu
svo mikils metnar á íslandi, að
maður, sem liggur undir því að
vera talinn lítið gefinn eigi erf-
itt uppdráttar. Hvað eru þessar
gáfur eða greind? Hvernig getur
almenningur dæmt?
— Skýrgreiningar ,á greindinni
skipta tugum í sálfræðinni, en af
þeim eru 2-3 fyrst notaðar. Síð-
asta og farsælasta sjónarmiðið
tel ég hið sama og fram kemur
í nútíma náttúrufræði, meira
vert að mæla heldur en að skil-
greina.
— Hvernig eru þær mældar?
— Eins og hvað annað sem
mælt er. Fyrst er ákvarðaður
mælikvarðinn. Unglingurinn er
ekki látinn dæma um lengd eða
breidd hlutarins heldur er hon
um fenginn tommustokkur í
hendurnar og eins og ungling-
urinn þarf að kynnast tommu-
stokknum og læra að nota hann,
áður en hann getur mælt tneð
honum, þá þarf að læra áð mæla
gáfurnar.
— En það er þó ekki unnt að
mæla gáfurnar eins og olíu á bíi
með því að stinga prjón niður
í vökvann?
— Nei, þegar greind er mæld
verður að taka fyrir ákveðna
þætti gáfnafarsins t.d. minníð:
bæði stundarminni og langminni,
skilning: verklegan ski.ning og
andlegan skilning, hæfni til að
skilgreina og svo framvegis, og
síðan er unnið úr þessu.
— En er ekki meiri gáfnadýrk
un hérlendis en víðast anuars-
staðar?
— Jú, og líklega eru orsakir
að rekja meðal annars til þess,
að lestrarkunnátta er almennari
hér en víðást annars staðar, og
bókmennt hefur alla tið verið
mikils metin á íslandi, — bæðí
meðal lærðra og leikra.
Annað atriði kemur mjög hér
tií greina, en það er, að við töl-
um öll sama málið. Almenningur
gerir sér ekki ljóst, hvað þetta
atriði er mikils virði. Hér er eng
inn munur á máli hins lærða og
alþýðumannsins. Danska barnið,
sem alið er upp í sínu þrdnga um
hverfi, skilur ekki málið, sem
talað er á leiksviðinu. Hér skilja
allir alla.
Greindarmælingar hafa ekki
leitt í ljós, að við séum neitt
gáfaðri en aðrar þjóðir, en
kannski getum við leyft okkur
þessa dýrkun á gáfunum vegna
þess, að hér virðist hlutfallslega
minni gáfnafarsmismunur ó milli
stétta en annars staðar, en það
getur einmitt átt rót sína að
rekja til þess, sem ég sagði áðan
um málið, sem er eign allra.
— Hvað er einkunn góðs kenn
ara?
— Það er erfitt að þrengja
mjög að þeirri hugmynd. Það er
staðreynd, að ágætir kenr.arar
geta verið ákaflega mismunandi.
Nokkur atriði má þó nefna, sem
trúlega hafa almennt gildi.
Kennarinn þarf að hafa lií-
andi áhuga á lifandi manneskjum.
Hann þarf að stunda verk sitt
af reglusemi og skyldurækni.
Það er gott, að hann sé glað-
lyndur, — en þó eru til ágætir
kennarar, sem eru stirfnir í geði.
Það fer nokkuð eftir samfélags
háttum, hvert viðhorf hans á að
vera til nemendanna, — en þó
má slá því föstu, að nemendur
þurfi að finna, að kennarinn sé
mannlegur og ott er a. in. k.
yngri nemendur eigi mannlegt
traust og hald hjá kennaranum.
Vinsældir geta þó verið tvieggj-
aðar, því að vinsæll kennari get
ur fallið í þá freistni að misnota
vinsældir sínar. Hann kann að
hafa of sterk áhrif á skoðanir
og lífsviðhorf nemenda sinna.
Nemendur hefja hann upp til
skýjanna, taka allar skoðanir
hans góðar og gildar. temjast
ekki við skynsamlega gagnrýni
o.s.frv.
Vinsæll kennari getur fallið í
þá gryfju að fá nemendurna til
að vinna og nema fyrir sjálfan
sig fremur en að vinna og nema
vegna verksins sjálfs og skyld-
unnar. Það er þó alrangt, að
kennarinn eigi nokkra hagsmuni
í því sambandi.
Athuganir hafa leitt í ljós, að
ungt fólk óskar eft:r því, að
kennarinn sé góður félagi — en
jafnframt góður stjórnandi. Það
er algjör misskilningur, að ungt
fólk vilji ekki láta stjórna sér,
kjarni þessa máls er vísast sá,
að urigviði okkar er bæði óljúft
og ótamt að stjórna sér, — en
þetta atriði er erfitt viðfangs, því
að sumum kennurum lætur yel
að stjórna, öðrum ekki.
— 1 Standa fyrir dyrum ein-
hverjar breytingar við Kennara-
skólann?
— Já, trúlega. En þær breyt-
ingar eru enn aðeins í undir-
búningi. í febrúar 1960 skipaði
menntamálaráðherra ncfnd til að
athuga, hvað gera skyldi í þessu
efni. Formaður nefndarinnar var
Freysteinn Gunnarsson. Nefndin
hefur nú skilað áliti, og er þar
gert ráð fyrir allverulegum breyt
ingum. Námið á eftir að lengj-
ast, og skólinn flytur í nýtt hús-
næði. Hið uppeldislega hiutverk
skólanna verður alltaf melra og
meira, og víðtækari menntunar
verður sífellt krafizt aí öllum
þegnum þjóðfélagsins. Framvinda
tækniþróunarinnar í þjóðfélag-
Framhald á 11. síðu
Skólar - Skólafólk
Eins og urtdanfarin ár getum við afgreitt peys-
ur fyrir skólafólk með tilheyrandi skólamerkj-
um, sem hafa reynzt mjög vinsælar.
Hagstætt verð
Gjörið svo vel að hafa samband við okkur sem
fyrst. I
Virðingarfyllst,
Prjónastofan HLÍN h.f.
Skólavörðustíg 18 — Sími 12779.
Karlmenn og kvenfólk
vantar okkur strax til starfa í frystihúsi voru.
Hraðfrystihúsið Frost h.f.
Hafnarfirði. Sími 50 165.
Merkjasala
Blindravinafélags íslands
verður sunnudaginn 21. okt. og hefst kl. 10 f. h.
Sölubörn komið og seljið merki til hjálpar blindum.
Góð sölulaun.
Merkin verða afhent í anddyrum þessara skóla:
Austurbæjarskóla, Breiðagerðisskóla, Hlíðaskóla, Lang-
holtsskóla, Laugarnesskóla, Melaskóla, Miðbæjarskóla,
Mýrarhúsaskóla, Vogaskóla, Öldugötuskóla, Kársnesskóla,
Kópavogsskóla og í Ingólfsstræti 16.
Hjálpið blindum og kaupið merki dagsins.
Blindravinafélag íslands.
Skrifstofustúlka
óskast til starfa á aðalskrifstofu Flugfélags íslands. Vélrit-
unarkunnátta, svo og kunnátta í ensku og einu Norðurlanda
máli áskilin.
Umsóknir er greini aldur, menntun og fyrri störf sendist
söluskrifstofu vorri í Lækjargötu 4 fyrir n.k. mánudags-
kvöld, merkt „Skrifstofustúlka“.

/C£/AA/0A/J?
Bezt að auglýsa í Alþýðublaðinu
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 20. október-1962 $