Alþýðublaðið - 20.10.1962, Blaðsíða 15
eftir
Vicky Baurh
jí ■ 'j
notaði hann víst fremur vegna
málvenju, en ekki beinlínis til
að særa mig, held ég. Nú var
það komið, sem ég hafði lengi
óttast. Hvaðan mér kom hug-
rekki, veit ég ekki, en ég byrj-
aði að tala og lýsti ástæðum mín
um og allri fortíð hreinskilnis-
lega fyrir honum. Pyrst stóð ég
frammi fyrir honum skjálfandi
á beinunum, en svo færði hann
mér stólkoll og settist við hlið-
ina á mér, og þegar ég hafði lok
ið máli mínu, horfði hann alls
ekki á mig heldur á stækkunar
glerið á brunamæli og sagði að
eins. ,,Þér skuluð bara vinna á-
fram með Guðs sjálp, eins lengi
og þér getið, og þér þurfið ekki
að þola neina ósvífni af öðrum.
Sælar“. Þegar hann kom næsta
dag, hættu allir að vinna við
þorðin og hlustuðu eftir, hvað nú
mundi gerast. Fyrstu mínúturn
ar leið mér illa, svo sagði Leynd
. arráðið hátt og benti á mig með
bogna fingrinum. „Það er reynsla
mín, að kvennastörfin séu jafn-
ast léleg. Hem. En störf yðar eru
góð. Eg ber virðingu fyrir yður
Helena Willfuer".
Siðan líður mér vel í efnafræöi
stofnuninni og það er farið með
mig eins og manneskju. Lífið er
gott. Heitt ofnrör hefur verið
leitt í gegnum herbergi mitt, og
dansmærin hefur mér til undr-
unar sett fat með síldarsalati inn
tii mín, og Matthildur situr á
vinstri þönd minni, ég finn hvern
ig hjarta hennar berst, með sam
blandi af trausti og ótta þess, sem
reiðubúinn er að leggja á flótta.
Hafið þér nokkurn tíma fundið
til þeirrar óumræðilegu ham-
ingju, sem því fylgir að brjót-
ast í gegnum einmanalelkann og
ná sambandi við aðrar skepnur?
Ég er orðin mjög sjálfselsk, en
þér megið ekki láta yður þykja
minna vænt um mig fyrir það.
Nú eruð þér alveg að verða heil
brigður og þurfið ekki á hlut-
• tekningu að halda, þó að vinátta
yðar verði mér sífellt nauðsyn-
legri. Þegar þér heyrið, hvernig
gengur með próf. Ambrosíus, ___
þá gerið svo vel að skrifa mér
um það strax.
Yðar Helena.
-0-
Kæri, góði vinur Kronick! Ég
sit hér eins og barn framan við
jólagjöfina sem þér hafið sent
mér. Ég hlæ og græt. — Já,
ég þessi stríðhærða, forherta
manneskja græt göfgum tárum
af viðkvæmni og þakklæti. Hver
hefur gefið yður hugmyndina
- að því að 'gefa mér öll þessi
pínu litlu barnsföt, sem ég hefi
liaft svo miklar áhyggjur út af?
Getur nokkur karlmaður skilið,
hvernig það er að brjóta svona
litla skyrtu sundur og fara um
hana höndum. Þessar litlu flík-
ur eru þegar ornar lífi gæddar.
Mig dreymir þegar um litla limi
í þessari treyju og í reifunum
— ég er ákaflega hamingjusöm.
Þér verðið að fyrirgefa mér,
að ég hefi ekki skrifað yður svo
lengi. Ég hef orðið hafa mig í
gegnum nokkuð, sem var mér
erfitt, og ég hef því lokað mig
inni í skelinni og steinþagað.
Vitið þér skilyrðin fyrir þvl
að fátæk ógift stúlka geti fætt
barnið sitt. Þau eru sambland af
miklum góðleika og mikilli
hörku. Sex vikum fyrir barns-
burð getur maður fengið að koma
þangað, og verður að dveljast
þar sex vikur eftir fæðingu. Það
er mjög fallega hugsað. En all-
an þann tíma verður maður vera
rannsóknarefni stúdentanna —
maður fær ekki einu sinni að
vera útaf fyrir sig meðan á fæð-
ingunni stendur, og það er — þó
nauðsynlegt kunni að vera, ákaf
lega grimmúðugt. Þetta var al-
veg eins og rothögg fyrir mig.
Sá, sem reyndist mér eins og
frelsandi engill í vændræðum
mínum, var maður, er ég oft
hafði mætt á götunni og talaði
eitt sinn til mín. Hann lítur út
eins og Kínverji, hann er stór-
beinaber, hefur skásett augu og
útflenntar nasir, munnurinn er
eins og breið rifa og varnirnar
næstum þvi engar. Hann langaði
til að mála mig og bauð mér
strax peninga, 5 mörk á dag.
Mig? Mála mig? Svoná, eins
og ég lít út núna?
„Já, einmitt svona", svaraði
Kínverjinn. Hann var að Jelta
eftir hinni jómfrúarlegu móður,
guðs móðurinni með hið bless-
aða skaut, og í þuga hans leit
hún út alveg eins og ég. Fyrst
fór ég að hlæja. Ég sá sjálfa
mig í anda í litla gamla brúna
kápuræflinum minum með upp-
litaða flókahattinn og á götótt-
um skónum. Ég lít sem sagt held
ur fátæklega út, mögur, gul í
andliti af loftinu í efnafræði-
skólanum og útkeyrð á sál og lfk
ama, en þannig átti það að vera,
sagði málarinn, það hafði vakið
áhuga hans. Ég bað um frest
til að hugsa málið, og þannig liðu
tveir dagar, þá fór ég -upp í
myndastofu hans og sagðist vera
reiðubúin.
En nú var eins og ég hefði
fengið löðrung. Hann vildi mála
mig nakta. Hugmynd hans var
einmitt hin blessaða jómfrú nak
in, þar sem hún gengur yfir
nýplægðan akur að vorlagi.
Ég er ekki vitund tepruleg,
en nú varð ég alveg lémagna.
Ég sneri aftur í þríhyrninginn
minn og hugsaði fram og aftur,
en vissi ekkert, hvað ég átti að
gera. Hvort vær bærilegra að
vera einskonar sýningar og til-
raunadýr stúdentanna rétt eins
og marsvín, eða vinna fyrir sér
með því að gerast fyrirsæta með
þennan grindhoraða og ólögu-
lega líkama hjá bráðókunnugum
manni? Ég var alveg utan við
mig þessa daga; hætti að vinna,
hætti yíirleitt öllu og sá enga
færa leið. Ég hafði ekkert að
borða og var eins og svefngeng-
ill. Ástandið verður eins og að
vera kenndur, þegar sulturinn
er kominn yfir viss takmörk,
í þessu ruglingslega ástandi
rölti ég heim til málarans og
hafði tekið ákvörðun. Ég afklædd
ist bak við skerm og fannst ég
herfilega ljót, og mér fannst það
engu betra en að vera barinn
með svipu. Málarinn var hinn
hressasti, en ég var haldin ó-
segjanlegum kvíða, en þá skildi
ég hann ekki, skildi ekki þá
brennandi sköpunarþrá, sem í
honum bjó. Ég stóð þarna í meira
en klukkustund, og mér leið illa,
á hvem hátt get ég ekki skýrt,
en mér fannst ég skilja á þess-
ari stundu, hvað allir píslarvott
ar og dýrlingar almanaksins
hefðu tekið út, fannst ég smátt
og smátt gagntakast af sálarfari
þeirra. Svona fannst mér það.
Ég neyðist til að kveða svo fast
að orði, þó ósmekklegt sé. Kín-
verjinn minn, sem ég sá aðeins
lög á láns grammófón. Matthildur
og öll hennar fjölskylda er ó-
sýnileg í dag, og ég sit hér fram
an við litlu skyrturnar og finnst
ég vera eins og leðurpjatla, sem
verið er að súta af einhverjum
óendanlega þolinmóðum meist-
ara.
-0-
Ári síðar hittum við Helenu
Willfuer á óvæntum stað, það
er að segja í borginni okkar með
höllinni, ánni og fjöllunum. Hún
er í útþvegnum kjól og er rétt
að koma út úr sjúkrastofu nr.
37 í deild hinna berklaveiku.
„Herra Kronich er sofnaður
systir", segir hún við hjúkrunar
konuna, eg verð að fara núna,
en segið honum, þegar hann vakn
ar, að ég hafi farið til Ambrósí-
usar“.
„Komið þér aftur í ! :“d?
Hann verður venjulega f-o óró-
legur um kl. 6“, sagði hjú r.mar
konan.
„Já, ég kem áreiðan' og;
ég skal flýta mér“, svar i Hel-
ena og fór. Hún hafði 1 .a hatt
inn sinn í hendinni, þc jar húa
kom út úr anddyri spíta ~i% þar
stanzaði hún sem snöf r.st og
dró andann djúpt. Nú r ■ i kast-
aníutrén að blómstra aí r! hugs
aði hún og fann til djú; ir undr
unar og gleði yfir endu omu sól
arinnar, blómanna og !' sins.
Hún gekk gegnum by-gingun*
og í huga hennar var mblanl
kvíða og gleði, og þegr hún tók
í bjöllustrenginn hafði ' ún ákaf
an hjartslátt. — skön iu síðar
var hún stödd í dimmu herbergi,
þar sem einhver var á fcrli. Það
Nýtum hráefnin vel
í móðu, stökk ýmist að eða frá
málaragrindinni og sveiflaðl
penslinum eins og hann væri
sverð. Við höfum víst bæði ver
ið í einskonar vímu, ég af sulti,
en hann af sköpunarþrá. Að síð-
ustu féll ég í yfirlitð.
Nú hafði eymd mín náö há-
marki, eftir það fór allt að
Framhald af 5. síðn.
mannahafnar og i gær sendum
við rúmlega 100 smálestir til Sví-
þjóðar með sérstökum báti“.
„Hvað um samkeppnina við hina
miklu útflutningsaðila SH og
SÍS?“
„Það má með sanm segja, að nýj
, . ar leiðir hafi skapazt, er Atlanvor
skana. Þegar ég vaknaði ur yfir hóf útflutning 8(lft á frystum
liðinu þessari líknarsvæfingu - fiski> og var þanni- rofin sú ejn.
lá ég i rumi og mér var hjúkrað okun> sem sölunuðstöð hraðfrysti-
og var fædd og hugguð og mér húsanna og Sambandið höfðu í
synd hin ótrúlegasta umhyggja. sambandi við útf utninginn. Ég
Þessi Darts Chenko er dásamleg held a5 þa5 fari ekki á milli máJa
ur maður, einn af þeim heilögu a m k hjá sem til þekkia,
Rússum, sem ég aðeins hef lesið a5 þetta skref hefur verið lil góðs
um í bókum, en aldrei trúað að fyrir heildina. Á ég þav við það
væru til. Síðan hefur myndastof aðhald, sem þessi eldri og stærri
an orðið atkvarf mitt, svo örugg samtök hafa fengið, en ekki var
finnst mér ég vera þar. Kona áður fyrir hendi Þaö er nú einu
hans er lömuð, og hann ber hana sinnl svo í viðskiptalifinu, að sam
oft niður stigann og svo situr
hún þegjandi og horfir á. Hún nnHaaHaaBaBBaWBM
hefur yndislegar hendur og er
mér afar góð. Málverk Darts
Chenkós verður dásamlegt. Ég
orka á sköpunarmátt hans, með
því að segja honum ævisögu
mína, og í hans augum er þetta
allt svo sjálfsagt, einfalt og rétt.
Nú eruð þér aftur kominn
heim kæri Kronicþ, — ég sé yð
ur í anda, þar sem þér standið
og lítið yfir bækurnar í sólar-
geislanum, sem gægist inn i búð
ina yðar. Eruð þér glaður. Njót-
ið þér þess ekki að vera orðinn
frískur? Það er gott að við er-
um bæði enn á lífi, fyrir okkur
er það ekki sjálfsagður hlutur,
heldur mikill viðburður, ekki
rétt?
Það er heimþrá í mér til ykk-
ar í dag, heim í gömlu kytruna
mína, fyrirlestrasalinn og borg-
ina í heild. Ég hefði gaman að
vita, hvort klukkurnar í Jesúíta
kirkjunni hljóma ekki núna, en
ég heyrði alltaf til þeirra þegar
ég var í fangelsinu, og ég hefði
gaman af að vita, hvort ljós er
í skrauthýsinu við Klingenberger
veg. Maður verður viðkvæmur
um jólaleytið. Fólkið, sem ég
bý hjá, leikur algeng og útslitin
keppni innan skynsaml > ;ra 1ak-
marka, er heilbrigð og •. 5ur tii
bóta. Það hefur þannig , tnnazt
áþreifánlega og mun he! r ''kkí
vera umdeilt, að það \ : : íjög
heppileg ákvörðun ríkis riiar-
innar, að heimila Atlauto. M «er-
ast útflytjandi á frystum á-
kvörðun, sem er til miki!’ .ig;-
bóta fyrir allan flsk’.ðx: . ú.m í
landinu".
„Mér þykir vænt um að “-na
þá velvild, sem fyrirtækið n./.tur'
úr flestum áttum. Ég vil að io ''iii'
láta það álit mitt í ljósi, að t ' cl'
að frysti fiskurinn eigi mikla — <.
tíð fyrir sér, sem útflutningr.
og að við íslendingar eigun: í
leggja sérstaka áherzlu á að n a
hráefni okkar sem bezt og g. a
það sem verðmætast". —ár—
Ilvað kostar það þegar maður hcfur bát með
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 20. október 1962 J5