Alþýðublaðið - 23.10.1962, Blaðsíða 9

EINS og Alþýðublaðið skýrði frá fyrir nokkru,
er Erlendur Haraldsson blaðamaður á ferðalagi í
Austurlöndum, og dvaldist meðal annars um
tíma með uppreisnarmönnum í írak. Hann skrif
ar fyrir Alþýðublaðið nokkrar greinar af þess-
um slóðum, en hann er þriðji blaðamaðurinn,
sem fengið hefur persónuleg kynni af uppreisn
Kurda í Norður-írak. Hér birtist fyrsta greinin.
heita óþekkt í sveitum svo og
læknaþjónusta, skólar og annað
það sem tilheyra þykir nútímalífi.
Bændur lifa við mesta fátækt, búa
í sömu leirmykjukofunum og for-
feður þeirra og stunda akuryrkju
og kvikfjárrækt á svo til sama hátt
og þarna hefur verið gert um alda-
raðir.
Ef Kúrdar væru ein.þeirra þjóða,
sem sætta sig við núverandi á-
stand og æskja lítilla eða engra
breytinga, þá væri hér ekkert
vandamál á ferð, en þannig eru
þeir ekki. Þeir æskja framfara,
svíður sú meðferð, sem þeir hafa
lengstum orðið að sætta sig við
bæði efnahagslega og þjóðernis-
lega, og eru, að því er mér virð-
ist af kynnum mínum bæði af
þeim og Aröbum, mun líklegri en
Arabar til að geta af eigin ram-
leik komið á þeim umbótum, sem
þeir æskja, fái þeir aðeins tæki-
færi til þess. Að hugsunarhætíi
þykja þeir ólíkir Aröbum. Evrópu-
menn í írak, sem kynnzt hafa báð-
sem viðurkenna verður, að mörg-
um hefur þótt skorta nokkuð á hjá
sonum sléttunnar.
Foringjar Kúrda, sem flúið
höfðu Bagdad, þegar Kassim
breytti stefnu sinni, sátu ekki að-
gerðarlausir. Þeir hófust handa
um skipulagningu hers Kúrda, sem
nú telur um 30 þús skráða her-
menn. 10. apríl 1961 sögðu for-
ingjar þeirra undir forustu Barz-
anis yfirhershöfðingja og Abra-
him Ahmed foringja lýðræðis-
flokks þeirra Kúrdistan úr lögum
við írak og hófu árásir á stöðvar
stjórnarhersins á nokkrum stöð-
um, Derbendikan, Berbendi, Ama-
diya og víðar og ráku embættis-
menn írakísku stjórnarinnar
heim.
Kom strax þetta sumar til
harðra bardaga og hafði her
Kúrda yfirleitt betur, enda Arab-
arnir sléttubúar og óvanir fjalla-
hernaði. Þá var einnig töluverður
fjöldi Kúrda í stjórnarhernum,
sem veittu oft löndum sínum mik-
ar væru upp í fjöllin fengju aðeins
skotfæri og vistir til örfárra daga
í senn. Þetta notuðu Kúrdar, sem
yfirleitt háðu skæruhernað, börð-
ust með fyrirsátum og leiftur-
snöggum árásum, hins vegar oft til
að fá hersveitir stjórnarhersins til
að eyða skotfærabirgðum sínum
með alls kyns brögðum, sérstak-
lega að nóttu til. Þegar raunveru-
leg árás þeirra hófst, var svo litið
um varnir og tiltölulega fámennir
flokkar Kúrda handtóku þannig
stundum stóra herflokka og gátu
birgt her sinn vel upp af góðum
vopnum og vistum.
En Kassim hafði ekki til einskis
nýlega keypt nýtízku vopn af Rúss-
um fyrir 120 miljónir sterlings-
punda. Plugher hans var búinn
122 rússneskum orrustu- og
sprengjuþotum af Mig eg Ilyusin
gerðum. Voru vélar þessar fljótt
telcnar í notkun og hafa verið not-
aðar nær látlaust síðan í styrjöld-
inni við Kúrda og beitt af miklu
miskunnarleysi bæði gegn upp-
um þjóðunum, hafa alla tið sótzt' inn stuðning, og gengu oft heilar
eftir að hafa Kúrda í þjónustu velbúnar sveitir þeirra í lið með
sinni, því þeir hafa alla tíð fengið uppreisnarmönnum. Gekk þetta
orð á sig fyrir manndóm, stolt, á- ■ svo langt, að Kassim skipaði svo
reiðanleika og þrifnað, eðliskosti, fyrir, að hersveitir þær, sem send
reisnarhernum og þó sérstaklega
varnarlausum borgurum.
Yfir 200 bæir og sveitaþorp í
Kúrdistan hafa orðið fyrir loftárás
Framh. á 14. síðu
STÁLVASKAR
Sænskir stálvaskar nýkomnir með tilheyrandi
vatnslásum.
A. fjób&JUtt&SOrt, &
Sími 24244 (3 línur).
Verkamenn
óskast strax.
Byggingafélagið Brú h.f.
Borgartúni 25 — Sími 16298 og 16784.
Til fermingargjafa
Svissnesk úr
Nýkomin — Mikið úrval
KORNELÍUS
Skólavórðustíg — Kolasrcridi
Allt á sama stað
KRAFTKERTIN
fáanleg í alla bíla.
Það er sama hvaða tegund bifreiðar þér eigið,
það borgar sig að nota það bezta —
CHAMPION — KR AFTKERTIN
Skiptið reglulega um kerti.
Egill Vilhjálmsson h.f.
Laugavegi 118 — Sími 22240
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 23. október. 1962 $