Alþýðublaðið - 06.04.1963, Qupperneq 5

SÖKN AFNEITÁR
FUF
EYSTEINN JÓNSSON, formaður
Framsóknarflokksins gerSi í gær
tilraun til þess á Alþingri að af-
neita Steingrími Hermannssyni,
formanni Félags ungra framsókn-
armanna £ Reykjavík, vegna áróð-
urs þess, er Steingrímur hefur
rekið fyrir því að fá erlent ’jír-j
magn inn í landið, en sá áróður .
hentar ekki Framsóknarflokknum '
nú, rétt fyrir kosningar.
Eysteinn Jónsson hélt langa
ræðu um Efnahagsbandalagið í
sambandi við frumvarp það, cr
FRUMVARP r^issíjórnarinnar
um heimild fyrir Síldarverksmiðj
ur ríkisins til þess að leggja allt
að 2 millj. kr. í útgerðarfélag lil
reksturs fiskibáta og togara, var
til annarrar umræðu í neðri deild
Alþingis í gær. Fyrir lá álit sjáv-
arútvegsnefndar deildarinnar, sem
tnælir með samþykkt frumvarpsi 's.
Birgir Finnsson (A) gerði grein
fyrir áliti nefndarinnar, en álUið
hljóðar svo:
Samkv. frv. þessu, ef að lögum
verður, heimilast Síidarverksmiðj
um ríkisins, með samþykki ríkis-
stjórnarinnar að leggja fram allt
að 2 millj. kr. sem hlutafé í út-
gerðarfélagi, er verksmiðjurnar
stofni í samvinnu við Siglufjarð-
arkaupstað. Eignarhlutföll vérði
þau, að verksmiðjurnar eigi 55%
af hlutafénu.
Markmið félagsins á að vera út-
gerð vélbáta og b.v. Hafliða, og
skulu skipin vera í föstum við-
skiptum við S.R., aðallega með
það fyrir augum að tryggja lirað-
frystihúsi verksmiðjanna hráefni
tii vinnslu.
Hraðfrystihús S.R. var byggt ár-
íð 1952 með það fyrir augum að
efla atvinnulíf í Siglufirði, sem þá
var lamað vegna síldarleysis. Við
það að byggja hraðfrystihúsið á
vegum S.R. vannst það m. a„ að
hagnýttur var húsakostur og lóðir
útgerðar-
á Siglu-
rætt á
Æiþirigi
verksmiðjanna og vinnuafl fastra
starfsmanna þeirra.
Árið 1953 var gerður samning-
ur milli Siglufjarðarkaupstaðar og
S.R. um rekstur þeirra tveggja
togara, sem kaupstaðurinn átti þá,
og tók stjórn S.R. að sér að ana-
ast alla útgerðarstjórn og rekstur
skipanna fyrir reikning og á á-
byrgð bæjarsjóðs Siglufjarðar. —
Hefur svo verið síðan, en nú á
bæjarútgerðin, sem kunnugt er,
aðeins b.v. Hafliða.
Þetta samstarf bæjarútgerðarinn
ar og verksmiðjanna hefur tví-
mælalaust verið báðum til styrkt-
r.
Þannig hefur t.d. útgerðin greitt
S.R. talsverðar upphæðir vegna
framkvæmdastjórnar og bókhalds,
og hraðfrystihús S.R. hefur á hinn
bóginn greitt verulegar verðbæt-
ur á afla togaranna, sem unninn
hefur verið í hraðfrystihúsinu. —
Einnig hefur vélaverkstæði S.R.
haft mikil viðskipti við bæjarút-
gérðina og verksmiðjurnar hafa
unnið úr þeim fiskúrgangi, sem
til hefur fallið Xrá hraðfrystihús-
inu. Þetta hefur skapað verkefni
fyrir hóp manna allt árið um kring
á vegum S.R., en sá hópur hefur
verið kjarninn í því starfsHði, sem
verksmiðjurnar hafa þurft að sumr
inu til, meðan vinnsla síldarinaar
stendur yfir.
Nýtt viðhorf hefur að nokkru
ieyti skapazt í þessu efni vegna
þess, að b.v. Elliði fórst, svo Gg
vegna aflabrests hjá togurunnm,
eins og vikið er að í athugasemd-
um frumvarpsins. Þarf því að gera
nýtt átak í útgerðarmálum Sigl-
f.irðinga til þess að hraðfrysti-
húsin þar á staðnum fái nægileg
verkefni og tii þess að það gagn-
lega samstarf milli bæjarfélagsins
og S.R. sem að framan er drepið
á, geti haldið áfram og komizt í
fast form til frambúðar.
Er með frv. þéssu farið fram á
nauðsynlega lagaheimild fyrir S.
R. til þess að semja við Siglufjarð
arkaupstað um félagsstofnun með
þetta fyrir augum og mælir nefnd
in eindregið með því, að frumvarp
ið verði samþykkt óbreytt.
Þórarinn Þórarinsson flytur um að
íslendingar einir megi reka fisk-
vinnslustöðvar hér
á landi. Eysteinn
sagði, að rfkisstj.
hefði breytt um af-
stöðu í EBE-mál-
inu 1961. — Þegar
f undur utanríkis-
málanefndar hefði
verið haldinn um
máliö, 2. júní 1961,
hefði afstaðan verið gegn aðild að
EBE, en þegar fundurinn með
hagsmunasamtökunum hefði verið
haldinn í ágúst, hefði stjórnin ver
ið með aðild.
Þá sagði Eysteinn, að það hefði
verið ósmekklegt hjá viðskipm-
málaráðherra að draga ummeli
ungs manns úr Framsóknarflokkn-
um inn í þessar umræður, þar eð
sá maður gæti ekki svarað fyrir
sig á þingi.
Eysteinn ræddi mikið um Efna-
hagsbandalagið almennt. —— Sagði
hann m. a. að lengi vel hefði rik-
isstjórnin alls ekki fengizt til að
lýsa því yfir, að full aðild íslands
kæmi ekki til greina.
Gylfi Þ. Gíslason, viðskiptamála
ráðherra sagði, að það væri al-
rangt, að nokkurt ósamræmi hefði
verið í afstöðu ríkisstjórnarinnar
til EBE eins og hún hefði komið
fram á fundi utanríkismálanefnd
ar 2. júní 1961 ög stefnunni í á-
gúst sama árs, er rætt hefði verið
við hagsmunasamtökin. Niðurstað-
an á fundi utanríkismálanefndar
hefði verið sú, að hvorki bæri að
„ækja um aðild a« EBE eða EFTA,
heldur bæri að bíða átekta. Við-
ræðurnar við hagsmunasamtökír.
í ágúst hefðu farið fram í því
skyni að kanna afstöðu þeirra, ef
ný viðhorf sköpuðust. En ný við-
horf hefðu ekki skapazt og rikis-
stjórnin hefði áfram talið rétt að
biða átekta. Stefnan hefði því ver-
ið hin sama og áður.
Viðskiptamálaráðherra sagði, að
ekkert væri óeðlilegt við það, þó
rætt væri á Al-
þingi um skoðan-
ir hins unga
manns úr Fram-
sóknar f lokknu m,
vegna þess, að
sá maður tæki
þátt í stjórnmál-
um. Hann væri
formaður stærsta
æskulýðsfélags
næststærsta stjórnmálaflokksins,
og hlyti því að teljast einn af
forustumönnum Framsóknarflokks
ins.
Gylfi sagði, að þessi forustu-
maður Framsóknar hefði rekið ;-
kafan áróður fyrir því að fá erlent
fjármagn inn í íslenzkt atvinnu-
iif. Hann vildi gera stofnun er-
lendra fyrirtækja sem frjálsasta
hér á landi og alls ekki útiloka
þann möguleika, að útlendingum
væri leyfð afnot af íslenzkri fisk-
veiðilandlielgi.
Gylfi sagðj, að ummæli for-
manns FUF í Reykjavík um þetta
efni hefðu verið birt í Tímanum
og blaðið hefði ekki gei*t hinar
minnstu athugasemdir við þau. —
Ráðherrann sagði, að úr því að
Framsókn sakaði ríkisstjórnina
um að vilja hleypa erlendu fjár
magni inn í landið og hefði þar
ekkert fyrir sér, væri ekki nema
eðlilegt að hann gerði skoðanir
fyrrnefnds forustumanns Fram-
sóknar að umtalsefni. Rökin fyrir
Srásum Framsóknar á ríkisstjörn-
ina vegna þessara mála ságði Gylfi
að væru ein setning úr ræðu, er
hann hefði flutt á aðalfundi Verzl
unarráðs íslands, en forustumeð-
ur Framsóknar hefði hins vegar
flutt klukkutímaræðu um nauðiyi*
þess að fá hingað erlent fjármagn.
Gylfi vék einnig að ræðu, er
Þórarinn Þórarinsson hafði hald-
ið fyrr í umræðunum, en í þeirri
ræðu hafði Þórarinn m. a. sagt,
að ísland ætlaði að sækja um fulla
aðild að EBE. Gylfi kvaðst hafa
séð umrætt fréttabréf Evrópuráðs-
ins og sér væri kunnugt um það,
að fréttamaður þess, sem skrifað* ,
umrædda grein um ísland hefði
ekki haft neitt samband við full-
trúa íslenzku stjórnarinnar um af-
stöðu hennar til EBE. — Það,
sem fram kæmi í umræddu frétta
bréfi um afstöðu íslands væru því
ágizkanir einar og enginn fótur
væri fyrir þeim.
Að lokum svaraði Gylfi þeirri
fullyrðingu Eysteins, að í upphafi
hefði ríkisstjórnin ekki fengizt til
bess að lýsa því afdráttarlaust yf-
ir, að full aðild að EBE kæmi ekki
til greina. í tilefni af þeim um-
mælum sagði Gylfi, að frá upp-
hafi hefði ríkisstjórnin verið þeírr
ar skoðunar, að ekki kæmi til
greina að samþykkja Rómarsátt-
málann. Hins vegar liefði enginn
vitað þá, hvers konar tengsl hent
uðu bezt þeím ríkjum, sem ekki
vildu fallast á Rómarsátfmálann.
Það vissi t.d. enginn í upphafi,
híiort samfara tollasamningaleið
væri unnt að fá einhver réttindi
innan EBE. — Hins vegar sagði
Gylfi, að það hefði komið fljót-
lega í ljós, að útilokað væri að
fá undanþágu samfara fullri að-
ild. En ekkert hefði verið vitað
um með hvaða kjörum væri unnt
að fá aukaaðild eða tollasamning
og það væri ekki vitað enn í dag.
Einmitt þess vcgna hefði ríkis-
stjórnin ekki tekið ákvörðun uni
það. hvor þeirra leiða hentaði ís-
landi betur.
Á FUNDI borgarstjórnar í Reykja ]
vík sl, fimmtudag, voru lagðar
fram tillögur borgarráðs um ráff-
stafanir borgarinnar í málefnurs
gamla fólksins.
1) Borgarstjórn telur æskilegt,
að öldruðu fóiki verði gert kleift
að dveljast sem lengst í heimahús-
um. Borgarstjórn beinir þeim til-
mælum til ríkisstjórnarinnar, að
með aðgerðum ríkisvaldsins verði
stuðlað að þeirri þróun. Sérstak-
lega vill borgarstjórn beina þeim
tilmælum til Tryggingastofnunar
ríkisins, að lög um almannatrygg-
ingar verði framkvæmd í sam-
ræmi við ofangreinda stefnu.
2) Borgarstjórn samþykkir, að
reynt skuli, með sérstökum aðgerð
um að leysa húsnæðismál aldraðs
fólks, og verði byrjunarfram-
kvæmdir til lausnar þeim vanda-
málum hafnar á grundvelli þeirra
tillagna um húsnæðismál, scm
lagðar voru fyrir borgarstjórn þ.
21. marz sl.
Byggja skal íbúðir, sem leigð-
ar séu öldruðu fólki eða seldar
séu með sérstökum kjörum, sem
miðast við það, að íbúðimar hald-
ist í eigu aldraðs fólks, samkv.
reglugerð, sem borgarstjórn setur.
Sérstaklega koma til greina íbúð-
ir á 1. og 2. hæð. Um lánveitingu
skal m. a. leita samvinnu við
Byggingarsjóð aldraðs fólks og
Tryggingastofnun ríkisins. Hcirn-
ilt skal vera að veita lán í bessu
skyni úr Byggingarsjóði Reykja-
víkurborgar samkv. skilyrðum, cr
síðar skulu sett.
3) A. Skrifstofa félags- og fram
færslumála skal annast heimiiis-
hjálp fyrir aldrað fólk og gefa
upplýsingar varðandi velferðamái
þess, þ. á. m. útvegun starfa við
þess hæfi, undir stjórn félagsmáia
fulltrúa. í því skyni skal ráða sér-
stakan starfsmann til stárfa.
B. Borgarstjórn er heimilt að
skipa ráðgefandi nefnd um vei-
ferðamál aldraðs fólks. Nefndih
skal vcra borgarstjórn til ráðu-
áeytis, og skal hún jafnframt sjá
um að samhæfa aðgerðir borgar-
yfirvalda við þá starfsemi hinna
frjálsu félagsheilda og samtaka, ]
sem lýtur að velferðamálum aidr-
aðs fólks. — Nefndin skal skipuð i
sjö mönnum, einum frá hverjum
eftirtalinna aðila: Rauða Krossi :
Iands, Öryrkjabandalagi íslands; j
kvenfélögum safnaðanna og frá! j
elliheimilunum Grund og Hrafn- j
istu, auk fulltrúa Tryggingastofrf ;
unar ríkisins og borgarstjórnar,
sem vera skal formaður neíndar- ;
innar.
C. Heilsuverndarstöðinni er fal
ið að efla hjúkrun aldraðs fólks' í
i heimahúsum, eftír því, sem þörí':
krefur, og kanna hvernig heileu- ,
gæzlu aldraðs fólks verði hag*
kvæmast fyrir komið. t
ALÞÝ0UBLAÐIÐ — 6. apríl 1963 £