Baldur - 15.06.1903, Qupperneq 1

BALDUR.
I. AR.
GIMLI, MANITOBA, 15. JÚNÍ 1903.
Nr. 23.
Iðnaðarsýningin.
Engin sögusogn getur jafnast á
við það, að skoða með eigin aug-
um. Engin upplu-atning tii þcss,
sem betur má fara, getur jafnast á
við fagra fyrirmynd.
Þetta ættu bœndur að hafa hug-
fast viðvfkjandi sinni starfsemi, ef
ekki vegna sjálfra sfn, þá f það
mínnsta vcgna barnanna sinna.
,,Heimskt cr heimalið barn,“ og
011 þörf er á því fyrir hina fslenzku
sveitamenn hjer f landi, að afla
sjer allrar þeirrar þekkingar í bún-
aðarmálum, sem þcir gcta með
góðu móti komist yfir.
Allar iðnaðarsýningar eru til
þess ætiaðar, að skerpa scm bezt
fhugun almennings á þvf, sem
myndarlegast er af hendi leyst f
allskonar verklegum efnum. Þær
eru sjerstök tegund af alþýðuskól-
um, sem geta verið ákaflega dýr-
mætir hverjum þeim, sem rœkilcga
færa sjer þá f nyt.
Islenzkir drengir ættu, cf vcl
væri, að nota þá kunnáttu, scm
þcir hafa fengið í ensku & alþýðu-
skólunum, tii þess að afla sjer dá-
Iftillar frœðslu um hitt og þctta,
sem að hjerl'endum búskap lýtur.
Svo ættu þeir .að hafa einhver ráð
með að vera á sýningunni f eitt og
eitt skifti, þótt ekki væri hvert
■iumarið eftir annaö. Það gæti ckki
lijá þvf fgrið, að uppvaxandi
bœndasynir yrðu með þessp móti
minna úti á þekju f atvinnumálum
sfnum, hcldur en nú er rawi; ámcð
flesta þeirra. Vitanlega hafa
margir að undanförnu komið á sýn-
inguna, án þess að hafa þess nokk-
ur verulcg not, en það kemur ekk-
ert þvf máli við, sem hjer er um að
ræða. Sífkir menp hafa glápt á svo
margt, að þgir hafa svo scm ekki
sjeð neitt, paB kemur til af því að
undirstöðuþekking þessara manna
A þvf, sem fyrir augun ber, er syo
dœmalaust óákveðin, að ekkert
sjerstakt grfpur hugann svo, aðþað
festist f minni.
Hjer f er cinmitt fólginn sá
vandi, sem feður og mœður þurfa
að gjöra við, svo að börn þeirra!
fari ekki á mis við gagnið, sem
fillum er jafnt ætlað að hafa afþeim
uppfrœðslustofnunum, sem að
meira eða minna leyti eru kostað-
ar af almannafje. Fjöldinn af ungl-
j ingum er svo latur og skeytingar-
1 Iaus við allt bóklegt, nema eitthvert
sagnarusl, að það er ckki til neins
að ætlaaðneyða þá til að lesaneitt
sjerstakt sjer til gagns. Rjetta að-
ferðin er þcss vegna .sú, að skapa
I hjá unglingnum löngunina til þess,!
að lesa það, sem foreldrarnir álfta !
þcim heppilcgast.
í þvf skyni, að vcrða bœndalýðn
um til hjálpar f þessa átt, hefir dá- j
lftil tilsögn í búfrœði verið
gjörð að skj-lduvcrki f öllum aiþýðu- j
skólum hjer f fylkinu. Það iftur j
svo út sem hvorki skólakennarar
nje skólanefndir gjöri sjer mikið
far um að það skylduverk sje leyst j
af hendi. I það minnsta heyrist
sjaldan eða aldrei nokkurtskólabarn |
minnast A eitt cinasta atriði úr
þeirri lærdómsbók um þetta efni,
sem lögskipað cr að láta börnin
yfirfara. I’essi vanrœksla er bein-
lfnis skaðlegt lagabr,ot, og
ef skólanefndunum þóknast ckki
að líta eftir vcrkum kennaranna f
þcssu efni, þá ættíi þau bígndafje-
lög, ggm til cru meðal íslendjnga,
að hafa auga á þeim,
Takandi það nú samt til greina,
að þetta hirðuleysi á sjcr stað bæði
hjá unglingunum sjálfum og hjá
kennurum þcirra og eftirlitsmönn-
um kennaranna,. þá er það alveg
vfst, að feður geía clýki vakið áhuga
sona sinna eins vcl með neinu móti
eins og mcð þvf, að láta þá fara
með sjer á hina árlegij iðnaðarsýn-
jngu. Svo eiga feðurnir að láta sig
fijóta þess, að ýngri kýnslóðin hgfir*
haft betri fiing & að læra málið
heldur en þeir, og eiga þvf að
spyrja strákana miskunnarlaust
út úr.
Ef nokkrir af hinum betri txend-
um gcngju á undan í þessu efni, i
þá smáfjölgaði á meðal okkar þeim
piltum, scm einhver mannsbragur j
væri á, f búskaparlegu tilliti. Þótt j
aidrci ncma unglingarnir yrðu fyrst
framan af mcstir í munninum,
mætti það hcita góðra gjalda vcrt
hjá þvf, að vita ekki neitt og skilja
ekki neitt, nema einhverja hálf-
dreymandi ágirndarffkn eftir þvf, ■
að ná i stœrsta mólann eins og
Guðmundur á Búrfelli. Verst er
að vera bæði flón til munnsins o<r
skussi til handanna.
Ein af þeini nýjungum, sem
sýningarncfndin ætlar sjer að inn-
lciða í ár, er það, að veita verðlaun
þeim bcendum cða bœndasonum
innan 25 ára aldurs, sem fœrastir
reynast f þvf, að dœma fjenað á
fœti. Fyrir það, að dœma um
dráttarhcsta, kjötgripi, mjólkurkýr,
og svfn, verða veittir $10, $8, og
$5, scm 1., 2., og 3. vcrðlaun f
hverjum þessara flokka fyrir sig,
og $8, $5, og $2 fyrir það, að
dœma um sauðfje. Sá, sem sýnir
mcsta dómgreind í þessum cfnum,
vcrður þar að auki soemdur gull-
medalfu, sem blaðið ’Farmcrs Ad-
vocatc' gcfur sýningarnefndinni til
þcss, að verja á þenna hátt.
Eftir útliti að dœma verður sýn-
irigin f sumar enn þá glæsilegrí en
nokkurn tfma að undanförnu. Hirin
mikli innflutningur hefir f seinni
tfð vakið svo mikla eftírtekt á fylk-
inu, að ýms Ijelög úr fjarlægum
hjeröðum kváðu nú ætla að leggja
meira kapp A að vekja eftirtckt á
sjer heldur en nokkru sinni fyr, og
veitir það sýningarnefndinni svo
miklar tekjur, að hún þarf ekki að
skera kostnaðinn upp á neglurnar
á sjer, enda á víst ekkert til þess
að spara, að gjöra þessa sýningu
svo fullkomna sem mögulegt er, og
má af því draga þá ályktun að hún
verði fjölsótt.
Þorbjörg Sveinsdóttir,
Ijósmóðir í Reykjavík, var fædd
árið 1828, endóö. jan. síðastliðinn.
Hún var systir Bencd. sýslumanns
Sveinssonar og Jóns bróður hans,
bónda 4 Geysirbyggð. Við jarðar-
för hennar ljet „Kvennfjelagið ís-
lenzka“ flytja þessa kveðju frá
sjer:
L»t;: Kirkeklokke, ej til Hovedet;eder.
Ástar-kakkir!—rþú varst ptór og
göfug,
þú vatst laus yið tiidur, glys og
prjál,
sjerhver var þfn hugsjón þung og
höfug,
há og fögur,—viðkvæm lund og sál.
Allír sjúkir, aliir hryggir, mæddir
áttu vísa þfna hjálp og fró,
miklu fleiri gladdir þú og græddir,
en goðin þau, erveröld hossar nóg.
Tryggðin þfn við ást á íslands frelsí
aldrei vérður fullu goldin þjer ;
mark þitt var : að brjóta hlekki’ og
helsi,
höggva strengi.sprengja’upp leyni*
sker.
Tryggðín þín við þá, scm bágast
áttu,
það er hún, sem engin ljóðin ná,
bindur sterkar stáli hverja þátta,
stafar geislum aumingjanna brá.
Hjartans kveðja ljúf frá okkur öllum
ómar nú við grafarbarminn þinn ;
ljóð til þfn frá íslands fossum,
fjöllum,
fljótum, vogum, óma’ í himininn.
Þú ert frjáls, sem frelsi unnir lengi,
frelsi systra þinna.—Sofðu rótt!
Englar drottins stcrka gfgju strengi
stilli við þitt hjarta.—Góða nótt!
Guðm, Guðmundxson,