Baldur - 08.07.1908, Blaðsíða 3
B A L D ö R, VI. ár, nr. 13.
TIL SÖLU.
Góö bújörö á góðum stað
í ÁRNESBYGGÐ.
Einnig LOÐIR í Gimlibœ.
Sanngjarnt verð og söluskilmftlar.
G. THORSTEINSSON.
Gimli. -- --- —- Man.
HINAR ÁGÆTU
SHARPLE’S TUBULAR
RJÓMASKILYINDUR
standa nú Ný-íslendingum til boða.
Verð þeirra, sem aðskilja 200 pd á klukkustund, er $40 (aðrar
tegundir sem afkasta jafn miklu verki kosta venjulega $65 til $75)> °S
þær sem dýrari eru afkasta að sama skapi meira verki.
Sá sem hefir þær til sölu hjer í nýlendunni er
GISLI JONSSON,
Arnes p. o.
THE LIVERPOOL & LONDON &
GLOBE INSURANCE CO.
« « »
Eitt sterkasta og áreiðanlegasta Ufsábyrgðarfjelag t heimi.
m m m
Tryggir hös fyrir eldsvoða, bæði í Gimlibæ og grenndinni.
G. THORSTEINSSON, agent.
Gimli,-------— Man.
Ágrip
af ferðasögu stúlku nokkurrar, en
ekki er hjer getið um nafn hennar*.
Frá foreldrahúsunum varð hún
að fara af stað í langferð. Kvfða-
lftil og saklaus f hugsun treysti hún
þvf að vegurinn yrði hættulaus og
greiðfær, einnig var hún með
sjálfri sjer sannfærð um það, að
allir þeir sem hún kynni að hitta á
leið sinni, mundu verða sjer góðir
og einlægir og fúsir á að leiðbeina
sjer ef hún þyrfti þess með. Hún
var að eins 17 ára að aldri oghafði
enga lffsreynslu sem teljandi var.
Þegar hún fór af stað, var hún fast
ákveðin f þvf að vera vönduð per-
sóna á allan hátt, og góð við alla
þá er hún kynni að hitta ft vegferð
sinni. Þessi fastákveðni ásetningur
hennar fullvissaði hana um það, að
allir mundu breyta eins við sig, en
ekki leið á lðngu þangað til hún
komst að þeirri niðurstöðu, að ekki
mundu allir vera einlægir þótt þeir
væru blfðmæltir hver við annan,
en á þvf var hún hissa, það kom
henni ekki til hugar þegar hún fór
af stað frá foreldrahúsunum.
Fyrstu dagleiðirnar gekk henni
ferðin vel, en brátt fór hún að
verða þess vör að ýmsar hættur
voru á leið hennar. Sumstaðarvar
vegurinn greiðfær, en oft varð hún
þó að fara yfir hraungrýti og kletta-
snasir, og hafði hún þá ekkert að
styðja sig við. Sumstaðar Iá leið
hennar yfir akra, sem voru þaktir
skrúðgrænu grasi og margvfslega
litum blómum, en alstaðar óx þó
ýmiskonar illgresi á milli blóm-
anna, og var vont að vara sig á þvi,
af þvf það leyndist helzt á milli
stóru, fögru blómanna. Húnelsk-
aði blóm, og varð svo hrifin af þvf
að sjá þau, að hún glcymdi að fara
n<5gu gætilega á milli þeirra, til
þess að stinga sig ekki á þyrrii-
broddunum, enda varð henni oft
bilt við þegar hún stakk sig á þeim
um leið og hún var að athuga liti
blómanna og ávexti trjánna.
Hana Iangaði nú til að snúa
heim aftur til foreldra sinna, en
hún vissi vel að faðirsinn, sem var
stórvitur, áliti sig hafa nóga krafta
og vit til þess að halda áfram þá
leið er hann ætlaði henni að fara,
en það vartil húss nokkurs erhann
hafði ákveðið að hún skyldi eign-
ast, og f þvf átt-i hún að fá allt það
er hún þyrfti með, þegar hún kæmi
þangað. Oft ljet hún föður sinn
vita að hún væri orðin þreytt að
ganga þessa löngu og hættusömu
leið, en hann sagði að hún yrði að
halda áfram þangað til hún kæmi
að húsinu, en hann vissi lfka að
* Þessari tilraun til skáldsögu-
gjörðar, sem líklega er þó ekki
f raun rjettri nein skáldsaga,
þykir ekki vísandi á bug, þótt
ritdómendum kynni að sýnast
sitt hverjum um gildi hennar.
Þrátt fyrir það, sem áfátt kann
að vera f framsetningunni,
tala hæst f henni kveinstafir
reynslunnar. I þvf efni stend-
ur hún ekkert á baki sumu
því, sem sett er fram f rfm-
uðu máli.
það mundi vera ágætt fyrir hana
að hafa góðan staf til að styðja sig
við, svo hann, sem var stórauðug-
ur, sendi henni staf og fáein blóm,
sem hann bað hana að geyma og
varðveita fyrir skemmdum. Hún
geymdi þessi blóm í barmi sfnum,
og gætti þeirra eins vel og henni
var unnt, henni þótti svo undur
vænt um þau. Svo átti hún nú
Ifka inndælan staf til að styðja sig
við, og þetta gjörði hana glaða og
hugrakka. En þá kom það nú fyr-
ir, að sumir þeirra er hún mætti á
leiðinni, öfunduðu hana af stafnum,
þeirsögðu að hann væri allt ofgóð-
ur fyrir hana, og hefir það máske
verið satt, því stafurinn var gjörð-
ur úr gulli og gimsteinum, en fólk-
ið þurfti ekki lengi að ðfunda hana
af stafnum, hún naut hans ekki
nema stutta stund. Það bar til
einn dag, að á móti henni kom
stór, sköllóttur risi með sverð í
hendi og reitt um öxl, hún hjelt
að hann mundi deyða sig, en það
gjörði hann ekki, heldur tók hann
dýrmæta stafinn hennar frá henni
og stakk um leið sverðinu f brjóst
henni svo úr blæddi, og cr það
sár ógróið enn, enda hefir lftil til-
raun verið gjörð til að græða það,
þvf lyf þau er lögð voru við sárið,
ýfðu það og uku tilfinningar henn-
ar. Margir urðu til þess að vor-
kenna henni og tala hlý huggunar-
orð við hana, þegar þeir vissu um
atburð þenna, og reyndu að stuðla
að þvf að henni liði betur.
Kvfði hennar fyrir veginum fór
vaxandi enda versnaði hann óðum
og nú átti hún engan staf til að
styðja sig við. Hún grjet og bað
guð um styrk. Stundum Ijek
raunalegt bros um varir hennar
þegar hún leit á litlu blómin sem
faðir hennar gaf henni, en brátt
voru þau lfka tekin frá henni, Þeir
sem það gjörðu, kváðust gjöra það
f góðu skyni, þeir siigðu að hún
gæti ekki passað þau á þessari
þyrnabraut sem hún yrði að fara.
Hennisárnaði mjög að missablóm-
in, en annað veifið fannst henni að
þau væru kyr í barmi sfnum þó
hún sæi þau þarekki, og var henni
mikil svölun að því. Hitt veifið
gjörði hún sjer von um að fá þau
aftur, en sú von brást henni eins
og svo margar aðrar. Henni fannst
byrðin sín vera þung, en flestum
öðrum þótti byrðin hennar ckki
þung. “En sú óstilling“, sagði
sumt fólkið, “jeg held að margir
hafi reynt meir og ekki sjest mikil
sorg á þeim. Henni finnst allt of
þungt af þvf hún er vond og vit-
laus og einskis virði f neinu, þó
tekur út yfir al!t hvað hún er ó-
skammfeilin með það, að segja af-
dráttarlaust meiningu sfna hverj-
um sem f hlut á. Ja, fyr má nú
vera, jeg held hún mundi gjöra það
þó hún væri að tala við hámennt-
aða aðalsmenn og frúr á silkikjól-
um, og ef hún heyrði það háæru-
verðuga aðalsfólk lasta einhvern
hennar lfka, þá yrði hún svo ósvff-
in, að hún færi að reyna að halda
uppi heiðri þess, sem væri verið
að lasta. Ó, ó, mjer lfkar ekki
neitt við hatia“, sagði fólkið, “og
öreigi er hún“. Það vissi ekki af
þvf að hún átti fáeina gimsteina
sem faðir hennar gaf henni,
'Hún var þreytt, framúrskarandi
þreytt, en samt varð hún að halda
áfram þá leið sem henni var á-
kvörðuð, og þrátt fyrir alla sorg og
þreytu huggaði hún sigvið þá von,
að vegurinn mundi batna en ekki
versna, en sú von brást, þvf einn
daginn, þegar hún var dálftið farin
að ná sjer aftur eftir því sem við
mátti búast, mætti hún manni
nokkrum, sem klæddur varfdular-
búning er fór honum ótrúlega vel,
en hún vissi það ekki fyr cn löngu
seinna hver hann var f raun rjettri,
því hann tók á sig sakleysislegan
hluttekningarsvip og sagði f þýð-
um málrómi við hana: “Þú hlýtur
að vera þreytt, ertu ekki uppgef-
in ?“ “Jeg er þreytt, en ekki upp-
gefin“, svaraði hún, “ogjeg vona
nú líka að vegurinn fari að Smá-
batna“. “Já“, sagði hann, “það
þarf að verða og skal lfka verða ef
jeg má ráða, því jeg er frjáls mað-
ur og get þess vegna boðið þjer
mfna hjálp, en þó með þvf móti
að þú trúir hvcrju mfnu orði, sem
jeg nú ætla að segja þjer. Það er
þá lyrst“, sagði hann, “að mig
langar til þess að reyna að græða
þetta voðasár, sem risinn gamli
veitti þjer á brjóstinu11. “Er það
vfst að þú meinir þetta?“ spurði
hún. “Já, það veit guð“, svaraði
maðurinn, ásamt mörgum fleiri
fullvissandi orðum sem hann tal-
aði, á meðan þau urðu samferða, og
hún, sem ekki var hræsnari, trúði
hverju hans orði, og taldi sjálfri
sjer trú um, að þetta mundi verða
sjer til blcssunar, Það, sem hann
bar á sár hennar, var eitur, sem
kvelur hana fram f dauðann. Þeg-
ar maður þessi var búinn að særa
hana að nýju, tók hann af sjer dul-
argerfið og yfirgaf hana. Þá fyrst
sá hún hver hann var, en það var
of seint og svo hnje; hún örmagna
niður, grjet og bað guð að fyrir-
gefa sjer það, að hafa trúað orðum
þessa samvizkulausa manns.
Sorg og gremja gagntóku sálu
hennar, svo að hún var nær dauða
en lffi, og þarna lá hún hjálpar og
huggunarlays, hædd og baknöguð
af fólkinu, sem bjó til ýmsar til-
hæfulausar óhróðurssögur um ferða-
lag hennar og framkomu, til þess
að sverta hana og særa enn meira.
Það sagði að hún væri ein af þeim
vondu, þetta væri allt sjálfri henni
að kenna, það væri mátulegt handa
henni. En þeir fáu sem skoðuðu
hana rjett, vorkenndu henni.
Hún bað guðfeinrúmi að senda
sjer hjálp og huggun, og hann
bænheyrði hana, þvf allt í einu
kom til hennar kona nokkur, sem
Sólbjört var nefnd, af því hún var
svo góð. Sólbjört reyndi á allar
lundir að hugga hana og hjúkra
henni, eins og þegar góð móðir
hjúkrar barni sfnu. Við þettasmá-
hresstist auminginn sorgbitni, og
reyndi að gleðjast við þá tilhugsun
að mega vera nálægt Sólbjörtu, en
svo kom nú að þvf, að hún varð
að missa aðhjúkrun Sólbjartar og
hluttekningu, þvf Sólbjört varð að
fara heim til föður síns, Nú bætt-
ist sorg á sorg ofan, þvf nú varð
hún að halda áfram og það gjörði
hún lfka.
Loks var hún stödd í risavöxn-
um skógi, hún vissi að þar voru fá-
ein trje sem báru ýmsa góða á-
vexti. Þar voru lfka blóm, hvftar
skógarliljur, sóleyjar og skarifíflar,
en hún vissi lfka vel að f skóginum
voru mörg villudýr af ýmsum teg-
undum, sem sóttust eftir að gjöra
hana að sinni bráð. Hún fann sárt
til þess að hún stóð þarna varnar-
laus, og ógnaði að vita hina villtu
varga sækja fast áð baki sjer. Hún
var í þann veginn að gefast upp,
en allt f einu herti hún upp hug-
ann, bað guð um styrk, sneri sjer
sfðan móti dýrunum, án þess að
koma of nærri þeim, og flutti er-
indi þetta hvellum rómi:
Hjer örmagna stend jeg ft fskaldri
braut,
nú ógnar mjer margt, en jeg sigra
mun þraut.
Já, leiðin smft styttist þá hvfld fæ
jeg skjótt
f húsinu lftla, þar sef jeg vfst rótt.
Svo hjelt hún áfram tjl hússins,
en hvort hún er komtn þangað eða
ekki, greinir saga þessi ekki frá.
Fleiri æfintýri hefði hún getað
sagt, en það gjörði hún þó ekki.
Það er mfn sannfæring, að guð
vægi henni betur f dómum, en fólk-
ið hefir gjört.
Ch.
NAFNKUNNIR DEMANTAR.
Demanturinn Culinan, sem íbú-
ar Transvaal gáfu Játvarði kon-
ungi 7. fyrir skemmstu, er stærsti
demanturinn sem enn hefir fundist.
Hann vigtar 3025 karat, og þó
hann missi % af þyngd sinni við
að vera fægður, sem er meira en
aðrir demantar hafa misst, verður
hann þyngstur samt.
Að undanskildum þeim gim-
steinum sem indverskir furstar
eiga, og aldrei hafa sjest f Evrópu
eða Ameríku, er demanturinn ‘Or-
lof‘ stærstur, sem greyptur er f
rússneska veldissprotann. Hann
vegur 194^ karat, og var seldur
rússnesku krúnunni 1794, fyrir
450,000 rúblur, og auk þess ár-
lega borgun með 4000 rúblum,
meðan seljandinn lifði. Næstur
að stærð er ‘Regent1 eða ‘Pitt',
einn af frönsku krúnudemöntnnum,
nafnkunnur fyrir fegurð sfna, hann
vegur 136^ karat. Það var sjó-
maður sem seldi Pitt landstjóra
hann, f enska víginu St. George,
en Pitt ljet hertogann af Orle’ans
fá hann, Á dögum frðnsku stjórn-
arbiltingarinnar var hann veðsett-
ur kaupmanni í Berlin, Treskow
að nafni; seinna var hann greypt-
ur f sverðsklót Napóleons 1, Hinn
3. f röðinni er ‘Florentiner', s&
demantur er 130 karat; f bardag-
anum við Granson missti Karl
djarfi hann, og nú er hann í keis-
arakórónu Austurríkis. Nafnkunn-
astur þessara demanta er þó ‘Ko-
hinoor’, einn af demöntum ensku
krúnunnar. Fyrst hjet hann ‘Stor-
mogul' og var 270 karat aðþyngd,
cn missti þunga og fegurð hj&
venetíönskum fágara, var svo
fægður aftur og er nú skær og fag-
ur og 106 karat að þyngd.
Ritstj.