Baldur - 10.09.1908, Blaðsíða 1

ISLENZKU KOSNINGARNAR í DAG. LIFI ISLAND!
'imuiuH ■ n m uuUUUU UUU'i'Mi 111,11»" ii 1»fiiiii"' H.TMV
rtíFFrfiS í tö 1 tij Tfö xiTS Hö /iíí ríö FÖö ftJtí xÍJöSí
STEFNA: j
Að efla hreinskilni og eyða S|
hræsni f hvaða ináli, sem fyrir
<e n ir, án tillits til sjerstakra g|
flokka. |j
! 'SS: í?£ ^ ^ ^ 'ffi? SfS? SSfSS rSSM
BALDUE

AÐFERÐ:
Að tala opinskátt og vöflu-
laust, eins og hæfir J>ví fólki
sem er af uorrœnu bergi
brotið.
VI. ÁR.
GIMLI, MANITOBA, 10. SEPT. iqo8.
Nr. 20.
LOFSONGUR LEIÐTOGANNA.
[Tilf.inkad mf.iri hluta millilanda-
NEFNDARINNAR ÍSLENZKU 1908].
Ó, haunska dýrð,
vort djásn og skjól,
Vjer dýrkum þitt nafn og þitt starf!
í hjarta vors auðmýkt vjer bfium þjer ból
og bjóðum þjer land vort f arf!
Verum þrælar und DiSnum, f þúsund ár.
Vort þjóðerni lifir ei meir.
Vor fslenzka smásál er ‘titrandi tár',
‘sem tilbiður* konung ‘og deyr'.
:|: Ómar þösund ár :|:
Vor fslenzka smásál er ‘titrandi tár‘,
‘sem tilbiður‘ konung ‘og deyr‘.
Vcr, þjóð vor, diinsk
og danskt vort mál,
Vjer dýrkum hin baunversku orð. —
Legg dansklundað þing undir rfkisins ráð,
svo róum við kóngsþrælaborð !
Vcrum þorskar f netum, f þúsund ár !
Vjer þörfnumst ei gildrunnar meir,
þá íslenzkrar þjóðlindar tæmd eru tár ; —
í taumhaldi böðuls hún dcyr. —
:|: Eftir þúsund ár :|:
Þá fslenzkrar þjóðlindar tæmd eru tár, —
í taumhaldi böðuls hún deyr.
Vcr, b!óð vort, danskt
og dönsk vor sál ; —
Allt danskt er oss hunang á vör.
Og hádiinskum ‘skraddara' eignum vjer önd !
Hann ‘útkrossi' sjerhverja spjör !
Verum þönglar við Sælund, f þúsund ár 1
Vjer þörfnumst ei fjörunnar meir ; —
vjer hverfum f sævarins talgleymda tár,
sem tilbiður skuggann og deyr.
:|: Eftir þúsund ár :|:
Vjer breytumst f hafdjúpsins talgleymda tár,
sem tilbiður skuggann — og dej’r.
Ritgjörð sú sem hjer fer á eftir
fylgdi framanprentuðu kvæði:
Herra ritstj. “Ba!durs“.
Flestir munuþeir vera, Vestur-
íslend'ngar, sem þakka vildu Baldri
fyrir afskifti hans af sambandsmál-
inu, og einn áf þeim er jeg.
Jeg efast ekki um, að afskifti
Vestur-íslendinga af þvf máli beri
fremur góðan ávöxt austanhafs,
eftir þvf sem Ingóifur hefir tekið
þeim.
Jeg fyrir mitt leyti vildi helzt
lifa þá tfma, að frjetta að fslend-
ingar segðu sig algjörlega úr öllu
sambandi við Dani, og að ísland
gjíirðist lýðveldi. íslendirigar ættu
enn að eiga svO mikið eftir af sóm-
atilfinningu, að þeir sýndu Dönum
að þeir f raun rjettri eiga enti ó-
skarðan rjett til sjálfstæðis, þótt
Danir vilji ckki viðurkenna hann
neinn. Eiga þá Danir fremur
rjett til að vera frjáls þjóð (sjálf-
stætt rfki)? Hafa ekki stórveldin
oft boðið þeim byrginn og átt alls
kostar við þá, og þó þ\’kjast Dan-
ir auðvitað eiga rjt tt á að vera
frjáls þjóð.
íslendingar hefðu aldrei átt að
gjöra neinn samning við Dani.
Þeir þurftu ekki (og þurfa ekki) að
sækja sjálfstæðisrjett sinn til Dana,
þvf að Danir hafa aldrei átt með
að varna þeim sjálfstæðis, þótt
Danir hafi reynt það af öllum kröft-
um, sfðan þcir náðu tangarhaldi á
íslandi, árið 1387, að eins fyrir
tóma tilviljun, þegar hinar þrjár
konungaættir Norðurlanda voru
orðnar aldauða, að undanskildri
einni konu, er eftir lifði, Margrjetu
drottningu, er þá tók að crfðum
konungdóm yfiröllum Norðurlönd-
um. En Danir vildu þá bera æg-
ishjálm yfir bræðraþjóðum sfnum,
þótt þeir væru ekki fremur höfuð
þjóðin f Kalmarsambandinu, en
Svfar eða Norðmenn. En þótt
j konungar Norðmanna hefðu þá
Sunnudagmn, 13.þ.m.
verður messað f Suður-Árnes-skóla-
húsinu. Messan byrjar kl. 11 fyr-
ir hádegi.
Gimli, 3, sept. 1908.
A, E. KRISTJÁNSSON.
fyrir löngu fyrirgjört þeim stjórnar-
rjetti yfir íslandi, sem íslendingar
veittu þeim með gamla sáttmála
(1262—4), — ekki sfzt þegar Há-
kon konungur háleggur afnam með
lögum 1308 jarlsdæmið á íslandi,
þvcrt ofan f samþykktir íslend-
inga, — þá virðast íslendingar enn
eigi hafa viljað segja skilið við
Norðmenn (1387), hver sem á-
stæðan til þess hefir verið. En
síðar áttu íslendingar naumast
kost á að segja sig undan yfirráð-
um útlendra konunga, þvf að eftir
að Danir urðu Norðmönnum yfir-
sterkari f rfkisráðunum, sem brátt
bar á að verða mundi, eftir að þau
iönd sameinuðust undir einum kon-
tingi, — þá hertust æ meir dönsk
fjötur að íslendir.gum, jafnvel þó
Danakonungar hjeldi enn ver
samníngana fornu við fslendinga,
en Noregskon'ungar höfðu haldið
þá. Kom þá svo, að íslendingar
urðu algjörlega ofurliði bornir af
danskri kúgun, sem sýndi sigeinna
átakanlegast á Kílarfundinum
1814, þegar Noregur var skilinn
frá Danmörku, — en enginn fs-
lendingur mætti þár, og þvf fengu
Danir þá enn að halda íslandi, án
nokkurra mótmæla, því að flestum
fundarmönnum var rjettur Istands
með öllu ókunnur, nema danska
fulltrúanum, sem ekki gat látið ís-
land njóta sannmælis.
Nú er tækifærið fyrir íslendinga
að losast undan Dönum. ITvers
vegna gjöra þcir það ekki ? Hvers
vegna eru þeir að gutla við aö
semja rið Dani, á þeim qrund-
velli að þeir sjálfiv (íslending-
ar) eigi enga?i rjett á að vera
sjálfstœð þjáð ? Er ekki fram-
koma millilandanefndarinnar (að
Skúla undanteknum) alveg víta-
vert athæfi, eða hver gæti verið of
harðorður um slíkt tiltæki ?
Og svo á ísland eklci lengur
aðvera fyrir íslendinga, heldur
fyrir Dani, eftir þvf sem lesamá
útúr frumvarpinu þeirra. Saga ís-
lands á þá framvegis að verða saga
Dana(!!!). Annars hlýtur þjóðvin-
um íslands að verða sigurinn vís,
því að flestir hinir betri menn eru
á móti þessu danska frumvarps af-
skræini. En þeir sem hafa tjáð
sig með þvf eru mjög á tveim átt-
um. Til dæmis um það, hve mik-
j il alvara rfkir hjá sumum frum-
varpsmönnuuum, má færa kvæði
I9th August, 1908.
TTOTIGE.
03D3D HSTTTIIVEIBEIRiEED SECTIOFTS.
As already publicly announced, odd numbered sections remain-
ing vacant and undisposed of will become available for homestead
entry on the coming into force of the Dominion Lands Act on the
ist September next.
As the records of only the even numbered sections have hither-
to been kept in the books of the various land agencies in the western
provinces and the time having been very limited since the passing of
the Act within which to transfer the records of all odd numbered
sections from the head office at Ottawa to the local offices, it is pos-
sible that thc transfer of records in some cases may not have been
absolutely completed by the ist September, In any case where the
record of any quarter section has not been transferred, application
will be accepted but will have to be forwarded to head office to be
dealt with.
As it has been found impossible as yet to furnish sub agencies
with copies of the records of odd numbered sections and in view of
the large probable demand for entries, all applicants for entry upon
odd numbcred sections are strongly advised to make their applicati-
ons in person at the office of the Dominion Lands Agent and not
through a Sub Land Agent. Applications for even numbered secti-
ohs may be dealt with through the Sub Land Agent as before if
desired,
J. W. Grecnwav
%
Commissioner of Dominion Lands.
það sem hjer fylgir, og, sem einn
af góðkunningjum mínum heima á
Islandi ritar mjer nýlega f sendi-
brjefi og telur Jón Ólafsson vera
höfund að, — og þó kvað Jón hafa
fylgt ráðherraliðinu. Endaerhann
tengdafaðir Ágústs H. Bjarnason-
ar, bróður Lárusar sýslumanns,
eins af nefndarmönnunum og vin-
ar Hannesar Havsteins ráðherra.
Jón Ólafsson á þó að hafa farið
heldur dult með kvæði þetta, og
segir brjefritarinn það hafa borist
sjer f hendur af tilviljun einni.
Vestur-íslendingar! Gjörið allt
sem í yðar valdi stendur til að
frelsa ísland frá þvf, að millilanda-
nefndarfrumvarpið verði samþykkt.
Með kærri kveðju til
ritstj. Baldurs / c
S. HELGAsnN.
Hvernig kvæðið er til komið
gjörir minnst til hjeðan af. Is-
lenzku kosningarnar eru sama sem
um garð gengnar, að öllu því sem
vestur-fslenzk blöð geta til þeirra
náð, og þvf er mikið til sama hvað
við höfum um þcssi mál að segja
hjeðan af. Samt má gjarnan taka
það fram, að við trúum þvf ekki,
að kvæði þetta, þótt það sje nógu
vel orkt, sje eftir þann sem það er
eignað, enda vill það oft til að
kvæði eru rangt feðruð.
J. P. S.
C§C&) C&) C&3 C&J C&]g]
<8 FRJETTIR. go
í Selkirk á að byggja eina Car-
negie bókhlöðuna. Hr. Guðjón
Ingimundarson hefir gjörtsamning
um að leysa verkið af hendi.
í Winnipeg er nú verið að halda
fundi til þess að vekja mönnum
trú á þvf, sem ncfnt er bein lög-
gjöf [Direkt Legislation). Bæði í
I. árgangi Baldurs, og svo allt af
öðru hverju f ritstjórnartíð Einars
heitins Ólafssonar, hafa skýringar
verið fluttar um þá stjórnarfars-
kenningu, Að sjálfsögðu verður
haldið áfram að minnast hennar
hjer í blaðinu, þegar svoástendur.
Nokkrir íslendingar í bænum
taka góðan þátt í þessari hreyfingu,
| þar á meðal hr. Páll M. Clemens,
byggingameistari.
Fjelag, sem heitir “The Moun-
tain Co-operative Company“, er
nýlega búið að setja á stofn á
Mountain, N. Dak. Stofnfjeð er
$50,000, og forgöngumenn eru
þeir H. H. Reykjalfn, Tómas
Iíalldórsson, Ólafur Ólafsson, og
Paul Johnsoti.
“Ogema Tribune“ heitir blað,
sem hr, G. S. Breiðfjörð er nýlega
farinn að gefa út f Ogema, Minn,
Framh. á 4. sfðu.