Baldur - 22.01.1909, Blaðsíða 2

BALDUR, Vf. ár, fir. 33.
MLD
li
ER GEfiINN dT Á
kann að leika, Krossfesti þeir J)ig |
ekki, þá er það af þvf, að þeirj
hafa eklci manndáð í sjer til þess. j
— En allt þetta skaltu- geta borið j
hugrðkk og með ljíifu geði, af þvf:
að þú elskar mennina“f'
GIMLI, -----------— MAN-ITOBA i í þessu er diemafásp'eki. Skarp- |
skyggni höf. inn í sálarlíf allra, sem i
j kærleiksrfkir eru sjálfir, sýnir sig íj
! spurningu sálarinnar. En f þessu J
eru þó lfka f sfðari kaflanum öfgar, í
og alveg sömu öfgarnar koma fram 1
í “Ofurefli“ gagnvart mannfjelag7
inu f Reykjavík eða hvar í heimi
sem væri. Frá barndómi hefir
okkur verið kennt að horfa á Krist
eins og þá s&l, sem ailt gat borið
með ljúfu geði, og einnig í sam-
bandi við það standa samskyns
jöfgar, sem öllu Gyðingahatri þióð-
j anna hafa vaidið fram á þennan
1 dag. Að flytja sömu i'ifgarnar inn
f myndir skáldskaparins, getur
j ekki afsakast með öðru én þeirri
nauðsyn, sem á því kann að vera,
að fá drættina sem skarpasta.
Að ieiða fram á sjónarsvið mann-
Iffsins sál, sem svona góð boð hafi
þcgið af drottni, og með þvf orðið
tii opinberunar guðs kærieika, er
fyrirætiun Einars Hjörleifssonar
meö sjera Þorvaldi, söguhetjunni f
“Ofurcfli“. Með hann fer hiif.
eins og “Jón Tráusti “ fer með
:1
"1
OHAÐ ■ VIKUBLAÐ.
KOSTAR $1 UM ÁRIð*
BORGIST FYRÍltFRAM
<fTGEFENDUR :
THE GIMLI PRINTING &
PUBLISHING COMPANY
LIMITED.
UTANÁSKRIFT TIL BLAðSINS :
dB^YXUDTXie.,
G-ITÆIbX,
XÆYVISr-
HiNAR AGÆTU
jj SHARPLES TUBULAR t
í RJOMASKILVINDUR j
standa nú Ný-íslendingurn til boða. ^
^ Verð þeir'ra, sem aðskilja 200 pund á klukkustund, er $40 (aðrar tegundir ^
$sem afkasta jafn miklu verki, kosta verijulega $65 til $75), og þær sem dýrari eru ^
afkasta að sama skapi meira verki. _ &
Sá sem hefir þær til sölu lijcr f nýlendunni cr ^
$ a-ISXiI JOITSSOIÍ . J
é JRNES P. O. MAN. #

Verð á smáum auglýsingum er
25 c. fyrir þumlung dálkslengdar.
Afsláttur er gefinn á stærrí auglýs-
ingum, setn birta-st f blaðinu yfir
iengri tfma. Viðvíkjandi slfitum af-
siætti og öðr.um .fjármáium blaðsins,
um er líigmálsrjettlætið sömuleiðis | hún ósköp náitúrlega niðUrlögum
f söðiinum enn, að því undanskildu, | þess kærleika, sem karlmennsku-
hvað sumstaðar er farið að reyna 1 laus væskill hafði yfir að ráða, til-
gott viðmót unglingum, sem glæp-
litslaust til þess málstaðar scm
sekir verða í fyrsta skifti, til betr- jhafður er að hölrflgöngufeidi íþann
unar, hvað sem rjettarfarskvarðan-1 svipinn. Þess vegna er nafnið á
um líður. sögunni rangnefni. Það er ekki
En það, að setja fram þessa j ofurefli að bæta mannlífið. Því
kenningu um kærleikarin sem mæli- j að eins batnar það,
kvarða fyrir öllu mannanna líferni j Ell framúrskarandi er það vel
sjera Halldór f smni sögu, að þvf jog mannfjclagsins stofnunum, er j t;r fundið, að hafa prest og kaup-
ráðsmarlnlnufnn'! ^ *** ^i’^1 8° han" !æt*‘‘ hann - IeSSÍa j allt anriað en að raddsetja (ef sypjmatln t|j a8 þeyja strfðið. Það cr
,fram sitt lífsprrtgramm í vígsiu- mætti að o.rði kyeða) heilan lífsfer-1 barátta siðfræðinnar og auðfræð-
ræðu smni. Þar sagði sjera Þor- jj sjálfs sín eða annarar ímyndaðr- j innarj og svo að cins fær auðfræð-
valdur að mælikvarðmn fyrir af- j ar persónu cftir þeim kvarða. í j ;n varist, að einhvcr neisti siðfræð-
stíiðu manna ,til guðsrfkis “vær

NYJAR BÆKUR.
(Niðurlag).
Eiginlega er sagan “Ofur-
efli“ ekki annað en stækkuð út-
gáfaaf lítiu ritgjörðinni, sem fremst
er f “Smæ!ingjum“, og heitir
“Góð boð“. *
Drottinn er þar að senda sál til
ekki ‘barnatrúin'
hve mikið
þ^f fjærri, að hjúkrunarstarfsemin
skifti mestumáli, þótt hún lýsi við-
kvæmu hjartalagi.
Að fyrirbýggja sóttir cr meira
vert, en að lækna þær.
“Ekki náð, náð, náð,
heldur dáð, dáð, dáð,
var hans viðlag og ráð“,
kvað sjera Mattías eftir Watne
sáluga,
“hann var hetja,
hans vcrk var í yerkinu að
hvetja“.
Svoieiðis eru fyrirmyndirnar,
sem enn þá skarta bezt í norræn-
n | Því hiutverki hefir lfka höf. áreið- j innar afstýri því að allt helfrjósi.
atiiega mest ft*riast. Sjeia Þoi- j Höf. cr iistasmiður cins og allir i t-im högum, bæði f skáldskapnum
valdur er að vísu gjíirður góður : vjta. Myndir mannlffti.ns, hvcr j og f virkilegu Íífi. Þegar kjarksins
væri cftir af hénrii, Það væri
ekki eingöngu rangt, hcldur gæti j (]rCngur, en tilfinningalffshliðin vf-! annari lærdómsríkari lesaránum I menn fást Ifka til að vera kærleik-
irgnæfir í honum vitsmuna’nliðina, t:] fhugunar. Kærleiksprjedikun- jans'menn, Þ& fyrst er fyrirmynd
og karlmennsku vantar alveg. Það ' jn sv0 )jpUr 0g Ijúf að ailar óspilit:fengin. Sú mynd er ekki til f
og orðið hættulegt, Sannleiksást-
in væri það ekki heldur. Yita-
vskuld hjeldi hún huganum hrein-
um; en hún gæti haldíð honum
k/ildum, ef kærleikann vantaði.
Rjettlætisþráin eklei heldur ; væri
ekki kærleikurinn hcnni samfara
jarðarinnar og meðal annars ag ■ U-vti liici gjnrt hugann liarðan. En
bjóða henni
manna'.
“Að þvf cinu skal þrá þfn iúta,
manneskjur hljöta að hlusta.
“Ofurefli11..
Og þó er sagan svo lærdómsfkt
kærieikann til alira|^,að ailt vantaði annað en kær (
ieikann, þá væri mönnunum borg- ■
ið, ef nóg væri af honum. Alit
að fá gj/irt alia menn vítra og góða, hlð g?,fuhrasta ! manneðlihu flyiekt- j það er> eins og sjera Mattfas gjörir
er engu skáidi kleýft að skapafull- ar
kominn persónugjörfing af mæli- En niðurstaðan slær falskri slykju
kvarða mannlegs iffs, enda hcfir • yfir rnannlífið. Væskilmennskan ! rit, að enginn, sem teljast vili
einmitt þessi sjerstaka pcrsfína sög- j verður aldrei skilyrði dyggðarinn-.j maður mcð mfinnum hjá okkar
unnar, scm þó mest reið á, orðið ar. pag er þvcrt á móti. Dyggðin , þjóð, getur staðið sig við að fara á
höf. eigið ofurefii. verður þá fyrst drottning, þegar 1 mis við afnot hennar. Hún vcrð-
í sögunni stendur yfir stríð, ogjhreystin týgjar hanaog kjarkurinn j ur spursmftlslaust umtalsefni og í
ötal pör af andstæðum mætti tfna i— í fagurgalans stað— ræður j hugunarefni allra skynsamra ís-
fram til að sýna hverskonar strfð rfkjnm.
Hverri volaðan vesaling, hvern
ist í förin hans“.
út af viðureign Grettis og Gláms.
j lcndinga nú um langan aldur.
Það vantar þróttinn f það góða í j Qg það cr sennilegt að Einar
‘Ofurefli1
Að cins iiið illa hefir Hjíhleifsson verði síðarmeir talirin
hcimskan sjftlfbirging, hvern mis-j “Ræðumanm skiidtst svo, scm j Alrtaðar þar sem strfð cr, kcmur i yfir honum að ráða í rfkum mæli, j cjnþver þýðingármésti maðurinn,
kunnarlausan mann-nfðing skaitu | ]xcr væri inælikvarðirm1 ‘. fram máttur á mrtti mætti, og sörmu : og það cr faislýsing af lífinu, eftir
elska eins og sjálfa þig. Ailar þín i Þessi staðhæfing um mæiíkvarða
ar hugsanir skulu vera hugsaðar j er hín merkasta kenriing, sem sje
. , scm uppi hafi verið hjá hinni fs-
nest tnun að segja, að í “Ofurcfli“ stöðvar hiris svo kallaða ‘realista'- ] ]enzku þióð & öndvcrðri tuttugustu
það máttur kærleikans móti'f skáldskapar, —hin versta vantrú j
fyrir aðra menn. IJú skalt gefa j nokkúrstaðar liggur eftir þennan I iriætti kjarksirí?; f þeim Þorvaldi j f heimi. Það er spjespegill af!
þeim allt, sem þú átt, auðæfi þfn, : höf. eða kanpske nokkurn ísienzk- og Þerbirni. í>etta strfð géngur j Reykjavík, og f þeim speglicr j
fíít þfn, mat þinn, sálarfrið þinn. j ,m höf. Það er kuntiugt, aðþeirjelns og hver annar sorgarleikur hvorki hægt að sjá Winnipeg njc:
"hæ jeg þá ifka að njóta ást , scrn sleppa barnatrúnni, byrja á;'lffsins, það sem maður vild.i að, nokkurt annað mannfjelag á jarð-1
rfkis annarra manna ?“ spurði sálin þvf að telja sarinleikann sitt merki. : hefði bctur, bfður ósigur. : rfki, þó þvf iiafi vcrið kastað fram. j
“Nei“, sagði drottinn. “NújViðhans ij.ós skýrist bræðraiags- En hvers vegna ? 1 Að ‘ídealfsera' veimiltítuhátt- j
ertu að vcrða of heiintufrek. Jcgj hugsjónin f brjóstum þcirra, cn f Á yfirbórðinu, af því að inann- j inn, og kóróna það svo, eins og
cr ekki að senda þig til himnar/kis J fyrstu er'^hún vfðast frain komin dffið er þrungið af mótspyrnu gegn J gjört er í Breiðabliki, með þciin
heldur til mannheima. Þar getui ! af kröfunum um rjettlæti. Aðsetja , kærieikanum, iriæi.’r ckki enn þá j kauðaskap, að gagnlcgasta lexfan •
ekki einu sínni guð almát.tugur vak- j kærleikann skör ofar og horfa á • á þann kvarða ; en sje dýpra leit- j sje fóigin f því, að halda í höndina j
ið ást á þeim infinnum, sem clska j alla ti.lverima úr þeírri tröppunni, . að, af þvf að kærlcikanum glaptist 1 á aurningja í andarsiitruiuun, þeg-
aðra. Þvf heitar sem þu clskar j gjörbreytir þeim heirnspek'Tegu j sýn og bar vopn á sjálfan sig, og j ar rangsnúið mannfjelagsástand er
mennitta, þvf sannfærðari verða I kenningakerfum, sem enn hafa j þá mrttsetriingu líður ckki eðli til- búið að fremja á honurri glæpi s|na
þeir um, að þú sjert annaðhvort; verulcga náð sjer niðri í stofnun- verunnarsjáifrar. Kærleikurprests-. frá fæðingunni, -—slfkt cr óþarfur
fantur eða flón. Þeir rægja þig j um þjóðanna. í kyfkjunni hefir1 ins til meðbræðra sinna lagði til1 aðfiutningsvarningur f íslenzkar
þá og svfvirða á allar lunfiir, sjá of- j hæsti tiudurinn að þessu verið i orustu við þann kærleika, sctn , bókmenntir. Það er eins og sagt
sjónum yfir hverri-spjör, scm þú : rjettlæti guðs, sein krcfst hreint | kaupmaðurinn bar til stúikunnar, var forðum : “þctta bar að gjöra j
hylur með nekt þfna, hvcrju hlý ; upp gjörðra reikninga á dómsdegi, sem hann iimii hugástum án þess j en iritt ckki ógjört að láta“.' Það
legu orði, sem möntium verður af j og frá þvf örlar að eins á breyt- j að vita það grcinilega fyr en ofjer scint að byrgja mannfjclags-
- öldinni
/
J. P. S.
vai gá að segja um þig, hverju á- j ingu f hínni svo kfiliuðu
nægjubr:si, sem um varir þlnaríog ‘nýju guðfræði
ÞJÓÐGALLINN.
í nóvcmberlokin var niðurjöfn-
unarnefnd Keykjavfkurbæjar kos-
in. Kjósendnr bæjarins eru 2852,
en 323 kom-U til að greiða atkvæði
og tv'i af þeirn urðu ónýt.
Mikill er sá ábúgi!
Á rnóti hverjum cinum sem kom
sátu átta heima,
Skortur á ábyrgðarmeðvitund
um stjórnarfarslcgar skjjldu r á
borð við borgaraleg rjettindi, það
cr okkar þjóðgalli.
Hógværð cr dyggð, cn rænu-
‘vant/ú' j seint. Þegar sá nc'isti kveikti f' meiiia brunninn þcgar barnið er J lcysi er ckki hógværð.
I dómsólun- eldsneyti karlmermskumiar rjeð dault í honum, og þcss vcgna fer;