Breiðablik - 01.06.1907, Blaðsíða 4

4
BREIÐABLIK.
ætti lag'aleg'ar skorður við burt-
flutningfi. Og" því miður eru fleiri
slíkar skorður reistar með íslenzk-
um lög'um frá seinni tímum en lög--
um flestra þjóða annarra. Svo má
að orði kveða, að þeir sem frá ís-
landi flytja vestur um haf, verði
að fara huldu höfði.
Gleðiefni þeim mun meira er
það að sjá ýmsaihelztu menn lands-
ins kannast við þau dýrmætu
mannréttindi, sem í farfrelsinu eru
fólgin. Reyndar hefir það ávalt
verið gfjört undir niðri, en síður
feng"ið fram að koma opinberleg'a
af ótta fyrir vesturflutning'um.
Alvegf nýlega var hópi Vestur-
íslendinga fagnað í Reykjavík. í
honum var flest fólk, sem ætlaði
sér að setjast að aftur á ættjörð
sinni. Á fjöl mennum mannfundi,
sem haldinn var í fagnaðarskyni,
voru margar ræður fluttar og mörg
hlý og góð orð töluð í garðVestur-
íslendinga, sem vér höfum ástæðu
til að vera þakklátir fyrir.
En sjaldan hefir hugmyndin um
hin dýrmætu einkaréttindi manns-
ins, sem í farfrelsinu eru fólgin,
verið tekin eins skýrt og ótvíræð-
lega fram. Mest er samt um það
vert, að það var látið svo skýrt
koma fram um leið, að vesturfarir
hefði aukið hugsanafrelsi með
þjóðinni, ekki sízt í trúmálum.
“Vesturfarir hefði komið róti á alt
þjóðlífið,—þar með hugsanalífið.
Vestur-íslendingar hefði með blöð-
um sínum og tímaritum lagt
sinn skerf til að kenna íslending-
um að meta hugsanafrelsio, eitt
hið allra-mikilvægasta skilyrði
allra framfara. Þótt góðri móður
þætti sárt að sjá son sinn fara frá
sér til Vesturheims, myndi hún
segja við hann : Vertu blessaður,
hvar sem þú fer. Sama hugarþel
ætti allir góðir menn að ala, er
aðrir væri að flytja sig til í hugs-
ananna heimi. Enginn hefði vissu
fyrir því, að hans leið væri hin eina
rétta að sannleikanum. Þeim, sem
þætti sárt að sjá aðra yfirgefa þeirra
hugsanir og leggja út á nýjar leiðir
í stjórnmálum eða trúmálum, væri
áríðandi að temja sér að hugsa líkt
og móðirin: Vertu blessaður, hvar
sem þú fer,—ef þeir vissi, að sann-
leiksleitin væri einlæg, treystandi
því, að einmitt með því að leggja
út á ýmsar leiðir, kæmust menn-
irnir fyrr að sannleikanum í hverju
máli. Og því betur sem oss lærist
þetta hugarfar, því fyrr myndum
vér allir mætast í hinu miklu sann-
leiksljósi alheimsskaparans. “
Það eru fögur og frjálsmannleg
orð. Og vér flýtum oss með að
taka undir þá ósk, að þeim mönn-
um fjölgi meir og meir,,vestan
hafs og austan, er frelsinu unna,
ekki einungis á láði og legi, held-
ur og um hinn víða himingeim
hugsananna. “