Breiðablik - 01.08.1907, Blaðsíða 3

BREIÐABLIK

orðið sár í baráttunni, espast upp
á móti öllum, sem ekki vildu fara
nákvæmlega sömu leiðina og farið
að dæma um þá nokkuð óvægilega.
En hinn betur og betur skilið, að
sannleikurinn á margar leiðir og
að mest sé um það vert að hlýða
hans rödd úr hvaða átt, sem hann
kallar.
Hvorugur ætti að bregða hinum
um ósamkvæmni, þótt báðum væri
ef til vill innan handar að tína ým-
islegt til, sem ólíkt væri hinni fyrri
stefnu. Hámarkið er eigi að standa
í stað, né heldur hugsa sig ávalt
um: hvað hefi eg áður um þetta
sagt eða hugsað. En hámarkið er,
að halda ávalt þeirri skoðan fram,
sem hann í það skifti álítur sann-
asta. Sá er sjálfum sér samkvæm-
astur, sem lætur sannleikann gjöra
sig að frjálsari manni, með meiri
skilning á lífinu og heitara samúð-
arþeli til mannanna. Þann ávöxt
á þroski lífsins að veita oss öllum,
en ekki hið gagnstæða.
Báðir hafa þeir að líkindum
margs að iðrast. Margt ógætilegt
orð og sum óbróðurleg hafa þeir
báðir talað, sem þeir vildu láta
gleymast og glatast. Þegar þeir
eru mintir á þau, ætti hvorugur
að segja: Þér íerst; þú hefir talað
ljótt sjálfur. Svo lét ekki konung-
urinn í ísrael sér farast, er um-
komulaus alþýðumaður kom til
hans og sagði: Þú ert maðurinn,
— þótt sjálfsagt hefði það verið
hægðarleikur.
Ósamkvæmni getur líka verið
með svo mörgu móti. Osjaldan
er hún að eins fólgin í ólíku sjónar-
miði. Eitthvað getur t. d. verið
að stefnu einhvers blaðs og svo
verður einhver til að benda á það.
Hann hugsar í það skifti um þetta,
sem honum virðist athugavert, og
ekki annað. •— Síðar getur sami
maður sýnt fram á, að margt hafi
blað þetta haft til síns ágætis, það
hafi tekið drjúgan þátt í umræðum
um andleg mál og á þann hátt
gjört töluvert gagn. í því þarf
engin ósamkvæmni að vera. Sjón-
armiðið er að eins ólíkt. (Sbr. um-
mæli vor um Kbl.).
Hitt má vel vera, að sá hinn
sami hafi fundið til þess, að um-
mæli hans hin fyrri hafi verið hörð
og óbróðurleg — flísin hafi orðið
að bjálka — og hugsað : Þetta
skal framvegis varast. Eitthvað
af þeirri ósamkvæmni ætti allir
menn að eiga í fari sínu. Og
heldur viljum vér standa í sporum
þess, sem slíka ósamkvæmni hefir
sýnt, en í sporum hins, sem aldrei
þykist hafa neitt oftalað eða of-
gjört.
Ósamkvæmni virðist það lítt
skiljanleg að álíta sjálfan sig frið-
helgan, tala um árás og frum-
hlaup, hvað lítið sem orði hallar,
ef bent er á, að stefnan gæti verið
heppilegri með ofurlítið breyttum
hætti, — en halda þó sjálfur uppi
stöðugum árásum á aðra menn,
og gjöra þeirra stefnu sem allra-
tortryggilegasta. Er eigi sú ósam-
kvæmni svo mikil, að stórri furðu