Breiðablik - 01.08.1907, Blaðsíða 5

BREIÐABLIK
37
drag'a úr þeim í bili, mun það sannast aö
utan um þessar sjálfstæðiskröfur mun
þjóðin safnast, þangað til hún ber þær
fram einum munni,--------og þá er sigur-
inn unninn.
Sá þjóðminningardagur, sem þá verður
haldinn, bæði austan hafs og vestan, þeg-
ar sjálfstæðiskröfur íslands hafa verið
viðurkendar til fulls og þjóð vor fær aftur
sitt forna frelsi óskorað, — verður sann-
kallaður heiðursdagur, — einn hinn mesti
heiðursdagur, sem nokkurri þjóð er unt
að benda á.
Þá hefir minsta þjóð heimsins unnið
frægan sigur á óblóðugum orustuvelli
réttláts málsstaðar.
Þá yrði meiri heiður að vera íslendingur
en Englendingur, Ameríkumaður eðaÞjóð-
verji, sem haldið hafa uppi sókn og vörn
fvrir frelsi og þjóðarheiðri með hervaldi
og fallbyssukúlum.
Þann dag myndi allar þjóðir heims taka
hatt af höfði fyrir íslendingnum.
Þegar Galiziu-menn fara hér um farinn
veg fram hjá þessu indæla skógarrjóðri,
og sjá hér prúðbúinn hóp, segja þeir að
líkindum : Hvað manna er þetta? Sé þeir
svo djarfir að koma nógu nærri, heyra þeir
svarið:
Vestur-íslendingar!
Og þegar eg lít yfir þenna hóp, sé eg
hér fólk úr öllum sveitum íslands, Sunn-
lendinga og Norðlendinga, Austfirðinga
og Vestfirðinga. Hvergi eru fulltrúar allra
•íslands sveita betur komnir saman á einn
stað en hér og á Þingvöllum.
Þegar íslenzkar bygðir hófusthérvestra,
— frá þeim degi, að farið var að tala um
Vestur-íslendinga, bættist ný sveit í tölu
íslenzkra sveita.
Er hún mögur eða feit? Hvernig er
mannfólkinu háttað? Er það frjálslynt
og göfugmannlegt? Er það sjálfstætt og
upplýst í skoðunum og hugsunarhætti?
Elskar það frelsi og fósturjörð og vill það
hennar sóma sem mestan? Eru það fram-
faramenn? Standa þeir ofarlega eða neð-
arlega í sönnu manngildi?
Sjáið Galiziumanninn, nágranna yðar.
Hann hefir alið aldur öld fram af öld í
frjósömustu veðursældarsveitum suður-
hluta Norðurálfu. Hann kemur hingað í
þetta mikla menningarland á fyrsta ára-
tug tuttugustu aldar.
Þarna í sólskinslandinu hefir hann ekki
mannast betur en það, að hann lætur kon-
una sína ganga berfætta og bera bagg-
ann, en gengur sjálfur með hendur í vasa.
Eða nágrannar spenna aktýgjum á herðar
kvenna sinna og láta þær draga plóginn,
en halda sjálfir á svipum í hendi. En sú
raunasjón! -----Það er ekki fólkinu að
kenna, sem margt hefir til síns ágætis.
En það er menningarleysi fósturjarðar-
innar að kenna.
Þá sjáum vér Vestur-íslendingar það
bezt, hve þúsundfalt meir vér eigum fóst-
urjörð vorri að þakka.
Vér erum staddir á söguríkasta staðn-
um, sem Vestur-íslendingar eiga. Þeim
stað, sem vestur-íslenzkir landnámsmenn
nefndu eftir bústað guðanna á hinni nýju
jörð, þar sem gullnar töflur fuiidust í túni.
Fósturjörð vor sendi oss út yfir hafið
til að leita að gulltöflum heimsmenningar-
innar. Takist oss að finna þær hér, finnur
hún þær um leið. Finnum vér þær handa
sjálfum oss, finnum vér þær um leið handa
henni.
Fróðum mönnum telst svo til, að Gimle
þýði fagurgróin fjallshlíð, þar sem hlé sé
fyrir öllum stormum og þar sem alt glitri
af gulli og gimsteinum. Það er bústaður
guðanna. Það er hin nýja jörð heims-
menningarinnar.
Vér erum allir á leið til Gimle. Vestur-
íslendingar voru sendir af örkinni til að
flýta fyrir ferðum þjóðar vorrar til Gimle.
Þeir ætti að sigla á fremstu skeiðinni og
sýna leiðina.
Það stóð lengi á því, að járnbrautin
kæmi hingað til Gimli. í þrjátíu ár máttuð
þér bíða. En eftir þrjátíu ár gólaði eim-