Breiðablik - 01.11.1907, Page 1

BREIÐABLIK.
Mánaöarrit til stuðnings íslenzkri menning.
FRIÐRIK J. BERGMANN
RITSTJÓRI
II. Ár. NÓVEM BER 1907. Nr. 6.
ANDLEG VÍÐSÝNI.
ETURINN er þegargeng-
inn í garð. Vetrarglugga
eru menn að setja á hús
sín utan yfir þá, sem áður
voru. Það eykur ekki birt-
una, en það eykur skjólið.
Það bætir fráleitt loftið, né eykur
víðsýnið, því á vetrum forðast
menn að opna glugga nema ör-
sjaldan, en láta sér lynda að opna
að eins litla loftsmugu neðan við
rúðuna.
Vér gengum eftir stræti einu
fyrir nokkuru síðan. Vér tókum
eftir húsi,sem vetrargluggar höfðu
verið settir fyrir á undan öðrum
húsum. Maður sat fyrir innan
gluggann og horfói út,—ekki gegn
um .gluggarúðuna sjálfa eins og
títt er, heldur gegn um loftsmug-
una undir gluggarúðunni. Skyldi
honum þykja víðsýnin of mikil, ef
hann horfir gegn um rúðuna,
spurðum vér sjálfa oss. Skyldi
hann kunna betur við, að sjá ekki
V
yfir nema örmjóa rönd strætisins
í einu, heldur en að horfa yfir mik-
inn hluta þess?
Útsýni mannanna yfir heiminn
og tilveruna var í upphafi álíka
víðtæk og mannsins gegn um
um smuguna. Saga mannanna
er saga þess, hvernig þeir hafa
smám saman komist uppáað þoka
sér frá smugunni og upp að rúð-
unni og horfa gegn um hana. Þeir,
sem djarfastir hafa gjörzt, hafa
lokíð upp glugganum og rekið út
höfuðið.
Lengra hafa þeir naumast kom-
ist. Hin sanna víðsýni er enn
naumast til. Enginn hefir orðið
svo frægur að horfa yfir alt land
sannleikans. Það heyrir varla til
því stigi mannlegrar tilveru, sem
vér þekkjum hér í mannheimum.
Þó er munurinn óumræðilega mik-
ill, hve mikið af landareign hans
menn horfa yfir, eftir þeirri sjónar-
hæð, sem þeir velja sér. Oft sjá