Breiðablik - 01.04.1908, Blaðsíða 3

BREIÐABLIK
látið þagna, þar er ilmur, sem
eng'in gola þeytir burt, þarerfæða,
sem gómsætari er hverjum dögf-
urði og aldrei minkar, hversu mik-
ið, sem af er tekið.“
Hver mannssál áauðsuppsprett-
ur miklu fleiri en hún gjörir sér í
hugarlund. Þær uppsprettur verða
auðugri eftir því, sem meira er af
þeim ausið. Hún er eins og hljóð-
færi, sem leikið getur fegurri og
fegurri lög; enginn hefirenn heyrt
hæstu tónana. Flestir láta sér
nægja að leika að eins á lægstu
nóturnar; allur tónstiginn fyrir of-
an er látinn ósnortinn.
Enginn fögnuður er meiri en sá,
að hugsa fagrar hugsanir. Að
lifa auðugu hugsanalífi eru einka-
réttindi, sem eigi er unt að svifta
nokkurn mann. Uppsprettan er
ótæmandi, verður stöðugt hreinni
og tærari og straumurinn sterkari,
eftir því sem meir er ausið. Hugs-
um um Epiktet, þrælinn gríska,
sem hugsaði svo fagrar hugsanir
og fullkomnar við ljóstýiu í þræla-
klefa, að aldrei fyrnast meðan
heimur stendur.
Að lauga sig í fögrum og góð-
um hugsunum, bæði þeim, er upp
koma frá eigin brjósti, og þeim, er
til manns koma utan að, er lífsins
hreinasti fögnuður. Að skifta
hugsunum við aðra menn, örvar
og margfaldar vorar eigin. Að
lesa góðar bækur og tileinka sér
efni þeirra, veitir hverjum manni
auðlegð ogfögnuð. En í andleg-
um efnum gildir hið sama og lík-
163
amlegum: Sælla er að gefa en
Þ'g'gja-
Sá, sem læra vill þá list að gefa,
verður að láta sér þykja vænt um
þann, sem hann ætlar að gefa.
Um leið og vér látum oss þykja
vænt um einhvern, fer oss að
langa til að gefa —gjöra hann að
einhverju auðugri. Að skilja aðra
og horfa inn í sálarlíf þeirra, er
skilyrði þess, að velvild vakni til
þeirra í brjóstum vorum. Vér
förum þá að hjálpa, liðsinna,
þjóna, fyrst í smáu, svo í stóru.
Dulin öfl, gleymd og innibirgð í
sálum vorum, losna eins og fang-
ar úr búri eftir því,sem vér lærum
þetta. Að skilja og elska—þjóna
oggefa,eru lyklar að sönnustuauð-
legð lífsins. Vér eigum þessa
lykla allir, ef vér að eins viljum
nota þá.
Lífsóyndið er ömurlegur sjúk-
dómur. Hann bendir á, að upp-
spretturlífsins sé stíflaðar eðabotn-
frosnar. Goethe talar um kunn-
ingja sinn, er þreyttur hafi orðið
af að horfa á grænkuna í náttúr-
unni á vorin. Hann hafi stöðugt
verið að óska eftir öðrum litum.
Og jafnvel Marcus Aurelius,
keisarinn spakvitri, kvartar yfir
tilbreytingarleysi náttúrunnar; hún
sýni manni að eins hið sama upp
aftur og aftur, hvort sem maður
lifi í tuttugu ár eða hundrað.
Ekkert er auðveldara en að láta
sér leiðast. En þá er maður ósátt-
ur við lífið og ósáttur við mennina
og ónytjungur um leið. Sá, sem