Breiðablik - 01.04.1908, Blaðsíða 4

i64
BREIÐABLIK
lifa vill auðugu lífi, má ekki mis-
skilja tímann, sem hann er uppi á.
Æskan er fögur vegna þess, hve
óbilandi trú hún hefir á lífinu og"
mönnunum. Henni finst ekki
alt öfug't, sem verið er að hugsa í
heiminum, en eina lífið að skilja
þær hugfsanir og tileinka sér hið
bezta. En það er eigi nóg að
hugsa svo ungur. Það er eigi
nóg að skilja heiminn og helztu
hugsanir leiðtoganna í hugmynda-
heiminum, þegar maður kemur
ungur úr skóla, fullur af fjöri og
eldmóði. Lífið er hreyfing; og sú
hreyfing er býsna hröð. Margur
lætur við það sitja,er hann eitt sinn
hafði komist í skilning um, leitast
ekkert við að verða samferða, er
svo, óðar en varir, kominn langar
leiðir aftur úr, — farinn að dæma
það hégóma og heimsku, sem
heimurinn er að hugsa,af því hann
er hættur að skilja.
Góðfrægur guðfræðingur og
rithöfundur frakkneskur, V i n e t
að nafni, lýsti þessu vel frá sjónar-
miði kristins manns,er hann sagði:
,, Kristindómurinn er mannkyns-
ins eilífa æska“. Sá, sem vel er
kristinn, verður ávalt ungur í anda.
Aldrei hættir hann að skilja og til-
einka sér nýjar hugsanir og dæma
vingjarnlega um hugsanahreyfing-
arnar í heiminum. Hve gamall
sem hann verður, er hann ávalt
eins og nýkominn úrskóla. Hann
lætur hugsanalíf sitt auðgast og
þroskast við hvern andlegan vor-
gróður, sem fram kemur.
ÞJÓDKIRKJAN Á ÍSLANDI.
II.
Má kirkjan hrynja ?
EGAR um einhver mikil mein er a5
ræöa, sem ráða þarf á bráða bót, er
ávalt bezta ráðið að tala um þau hispurs-
laust, án þess að draga úr og án þess að
afsaka.
Þá aðferð velur síra Þórhallur Bjarnar-
son sér, er hann ræðir mein ísl. kirkjunn-
ar í N ý j u K i r k j u b 1 a ð i. Svo mikla
óbeit segir hann mikinn þorra manna á
íslandi hafa á kirkjunni, að það spilli
fyrir blaðinu, að það er kent við kirkjuna.
Flestir eru farnir að halda, að ekkert gott
geti úr þeirri átt komið. Þar sé alt gam-
alt, útslitið, ónýtt.
Prestum og andlegrar stéttar mönnum
sé eðlilega um kent. Biskupinn geti
ekkert og gjöri ekkert. Prestaskóla-
kennararnir fari stöðugt með sama stagl-
ið— í hjáverkum. Prestarnir hugsi flest-
ir um alt annað en kirkjumál. Málsbæt-
ur sé auðvitað margar, en stoði lítið.
Búið að draga alt vald úr höndum bisk-
ups. Prestaskólann sa:ki helzt þeir, sem
engan eigi úrkost annan; þá sé eigi við
miklum afrakstri að búast þaðan. Kjör
presta hafi verið svo bágborin, að þeir
hafi neyðst til að sinna annarlegum
störfum til framfærslu. Allar þessar
málsbætur segir hann, aðþýðiekki neinn
skapaðan hlut. Ekki koma þær neinum
umbótum til leiðar. Hvernig hann hugs-
ar sér þ;ið gjört,verður efni annarrar hug-
leiðingar.
Enginn vafi er á því í huga vorum, að
hér er um lang-þýðingarmesta mál að
ræða, setn fyrir framan þjóð vora liggur.
Viðkvæniara áhugamál er eigi til fyrir
nokkura kristna þjóð en það, ef hún er í
þann veg að snúa baki við kirkjunni.
Látum vera, að kirkjan sé að eitts verk-
færi. Sé hún ónýtt verkfæri, er bezt að
varpa því verkfærinu frá sér. En hvar er