Dagsbrún - 07.08.1915, Blaðsíða 4

20
DAGSBRÚN
auglýsingum frá okkur, ef að þau
geta ekki þetta. Að þau vilja
reyna að gera það, efast ég ekki
um.
Jón Söngur (í lágum hljóðum,
bak við blað): Ég ekki heldur!
Embœttismaðurinn: Mikið fjand-
ans klúður er að rjúpan skuli
vera friðuð í haust; ætli það væri
ómögulegt að fá þingið til þess
að ófriða hana vegna dýrtíðar-
innar og matarskortsins, sem yfir
vofir?
Kaupmaðurinn: Nei, ég er
hræddur um ekki; þeir vita
sem er, þingmennirnir, að það er
ekki almenningur, heldur bára við,
heldra fólkið, sem hefir ráð á því
að éta rjúpur. Ekki nema þá eitt-
hvað væri gert fyrir almenning
um leið.
Stór-stór-kaupmaðurinn: Bíðið
hægir, djentilmenn, mér dettur
nokkuð í hug. Það mætti vel, um
leið og rjúpan væri ófriðuð, nema
úr gildi lögin um friðun á hröfn-
um og öðrum hræfuglum. Og það
er engin hætta á að þeir yrðu
svo dýrir; við heldri menn hugs-
um þó svo mikið um velferð al-
mennings, að við mundum ekki
fara að sprengja upp verðið á
þessum fuglum.
Embcettismaðurinn: Nei, það
mundum við alls ekki.
Kaupmaðurinn: Nei, auðvitað
mundum við ekki fara að bjóða í
hræfuglana, og þar með sprengja
upp verðið, svo fátæklingarnir
gætu ekki náð sér í þetta ket.
En það er annað, það er svo lítið
til af því. Þó allir hræfuglar á
landinu væru matreiddir í einu,
þá yrði það ekki nema hálft
hrafnslæri eða hálfur hrafnsrass,
sem hver fengi.
Embœttismaðurinn: Eins og það
sé ekki nóg! Ég segi alveg satt,
að ekki mundi ég kæra mig um
meira!
Stór-stór-kaupmaðurinn: Já, al-
veg rétt! Ég segi fyrir mig, að
mér rnundi þykja mér fyllilega
nóg boðið, væri mér ætlaður hálf-
ur hrafnsrass.
Jón Söngur (um leið og hann
stendur upp, til stór-stór-kaupm.):
Ég segi, að nú er mér nóg boðið.
Ótrúlégrt, en satt þó, er það, að
efr.amennirnir fá alla búðarvöru ódýrar
en fátæklingarnir, og að menn (hér
um bil um alt land), verða að kaupa
vöruna því dýrari, því fátækari sem
þeir eru. Þetta er ein af afieiðingum
embættis- og kaupmannavaidsins.
Reykjavík.
Vorið 2. igúst?
Vorblóm voru seld hér þennan
dag.
Kaupraaðar
hefir sent blaðinu frumvarp til
iaga um hvenær sölubúðum skuli
lokað á kvöldin, en eigi þykir
blaðinu það ná nógu langt. Þar
er s. s. boðið að loka þeim sein-
ast kl. 9. á sumrin, en kl. 8 á
vetrin. Ætti að vera 8 á sumrin
en 7 á vetrin (nema kvöldin fyrir
helga daga).
Að leggja fram frv. líkt þessu,
er samt að líkindum þýðingarlaust,
fyr en það kemur frá verzlunar-
fólkinu sjálfu. Hér er það skylda
þeirra verzlunarmanna, sem ekki
verða sjálfir fyrir þrælkun þessa
langa starfstíma (svo sem banka-
menn og þeir er vinna á skrif-
stofu) að ganga á undan og
heimta þessi lög.
Ritgerðin
„Úr herbúðum alþýðumanna"
eftir Jörund Brynjólfsson kennara,
(ritara í verkmannafélaginu) gat
sökum rúmleysis ekki komið öll í
þessu blaði. Ritstjórinn mun
gera smáathugasemdir við hana,
þegar hún er komin öll.
Dómkirkjan
hefir nýlega ^erið máluð með
smekklegum litum.
Gróðrarmoldin
liggur enn þá í Ingólfsstræti.
Himinn og jörð.
Timglið.
Tveir menn voru um daginn að
horfa á tunglið, sem var hálft, og voru
að tala um hvort það v»ri vaxandi
cða minkandi. Málið er ofur-einfalt,
pvi sú hlið pess, sem nœr er sólunni,
er björt, hina sjáum við ekki. Tunglið
er því vaxandi þegar það er meira til
hægri handarinnar, en minlcandi þcgar
það er meira til vinstri (þegar bungan
snýr til vinstri), en falt þegar það er
jafnt til beggja handa.
Eldfjöll á íslandi
eru yfir 100 að tölu með samtals um
2000 gígum. Frá upphafi íslandsbygðar
hafa 25 fjallanna gosið, og sum þeirra
mjög oft, t. d. Hekla eitthvað fram-
undir það 20 sinnum. .
Geirfngl
hefir ekki sést í eitthvað 70 ár, og
er því talið fullvíst að honum sé alger-
lega útrýmt. Hann var mjög líkur
drunnefjanum (klumbunni) en mikið
stærri, 1 alin og 8 þuml, Vængirnir
voru svo litlir að hann gat ekki flogið,
en hann synti og kafaðí ágætlega.
Geirfuglinn átti að eins eitt egg á ári,
af þeim eru til núna um 70, og eru
5 þús. króna virði hvert. Alls eru til
á náttúrugripasöfnum 80 geirfugla-
hamir og liðlega 20 beinagrindur.
Þetta og hitt.
I’egnskyldnvinna.
Um hana hefir Sig. Guðmundsson
magister skrifað tvær greinar í „Skin-
faxa“, og hefir það orðið til þess að
málinu hefir verið hreyft á Alþingi
Nefnd hefir verið sett í það
Joffre (djoffr),
yfirhershöfðingi Frakka, sagði eitt
sinn: „Sá herinn vinnur, sem er út-
haldsbeztur, þolinmóðastur, eljumestur,
og hefir sterkasta trú á þvi að sigur
muni vinnast að lokum“.
A Lovers Tale
heitir saga eítir Maurice Hevvlett,
gerist hún á íslandi á söguöldinni
(Scribner § 1,25).
Loyd George (lojd djordj)
hergagnamálaráðherra Breta, sagði
á dögunum í ræðu: Við eigum í ófriði
við Tyrki, Austurrikismenn, Þjóð-
verja og drykkjuskapinn, Af þessum
óvinum vinnur drykkjuskapurinn oss
mest tjón.
Silfurhjöröin.
---- (Frh.)
Þeir spentu nú í snatri þá hunda
fyrir sleðann, er lausir voru, og
létu svipurnar hvella yfir þeim,
þar til þeir tóku á rás, en sjálfir
hlupu ferðamennirnir við hlið sleð-
ans. Utanyfirföt þeirra voru hörð
sem skel, en nærfötin rennandi
og þeim fanst sér vera kalt alveg
inn í bein. Eftir að hafa hlaupið
þannig þyndarlaust í tíu mínutur
sáu þeir þorpið, og stefndu að kofa
sem þykkan reykjarmökk lagði
upp úr reykháfnum á; hundarnir
tóku að gelta, og þorpshundarnir
tóku undir. Báðir ferðamennirnir
voru nú mjög þjakaðir og hlupu
með mesta sársauka. Það hefði
gert út af við þá að þurfa að fara
eina mílu (enska) til.
„Náðu í húsbóndann og segðu
að við séum blautir. Eg skal leysa
hundana", sagði Emerson.
Fraser hvarf, og Emerson fór
að taka aktýgin af hundunum, en
hann varð að skera þá lausa, því
alt var frosið fast. Siðan tók hann
svefnpokana, sem voru gaddfrosnir,
af sleðanum, og lagði af stað inn
i húsið. Ferðamenn í Alaska hugsa
fyrst og fremst um hundana sína,
en þar næst um svefnpokana.
En áður en hann náði húsdyr-
unum, opnuðust þær, og út kom
Fraser, æði kindarlegur á svipinn,
og á eftir honum kom stór og
ruddalegur maður, með ólundar-
svip á andliti. Hann nam staðar
á þröskuldinum.
„Láttu hitt dótið eiga sig“, sagði
Emerson við Fraser.
„Við fáum ekki gistingu hér“,
sagði Fraser.
Emerson varð svo forviða, að
hann gleymdi sem snöggvast hve
kalt honum var. „Hvað er að?
Eru veikindi?"
„Ég veit ekki hvað að er. Mað-
urinn segir bara blátt nei við því
að hýsa okkur, og þar með búið“.
Maðurinn (hann var ausjáanlega
einn þeirra, er hér höfðu vetursetu
til þess að gá að verksmiðjunum)
tók nú til máls, og sagði ólundar-
lega: „Ég hef ekkert húsrúm fyrir
gesti“,
„Já, en við erum rennvotir",
sagði Emerson, „við lentum niður
um ísinn. Það er sama þó þér
hafið ekki gestaherbergi, við gerum
okkur alt að góðu“. Hann gekk
nær dyrunum, með svefnpokan
undir handleggnum, en maðurinn
stóð grafkyr, og varnaði honum
inngöngu.
„Þið komist ekki inn hér. Það
er annað hús sem búið er í, þrem
mílum lengra upp með fljótinu",
sagði hann. En Emerson gaf orð-
um hans engan gaum; hann setti
svefnpokana upp á axlir sér, og
óð beint að manninum í dyrunum,
svo svefnpokarntr hefðu rekist
framan í hann, hefði hann ekki
hopað. Emerson hló kuldalega og
ruddist inn í dyrnar, og Fraser
fylgdi á eftir. í herberginu sem
þeir komu inn í sat Indíánakona.
Emerson bauð henni með skipandi
róm, að lífga fljótt við eldinn og
koma með eitthvað handa þeim
að borða. Síðan kastaði hann frá
sér byrgðinni, og sneri sér að
húsráðanda, sem nú kom innan
dyrnar á eftir þeim, og sagði vin-
gjarnlega við hann: „Hér er svo
sem nóg húsrúm, lagsmaður!
Náðu nú í meira af eldivið; vertu
nú almennilegur!" Emerson talaði
svo vingjarniega, en þó svo ákveð-
ið, til mannsins, að hann ósjálfrátt
hlíddi, en þó með illu. Komumenn-
irnir fóru nú úr utanyfirhafnarföt-
unum, hengdu þau til þerris og
gerðu sig á annan hátt heima-
komna. Svíinn, og hin indíánska
kona hans, dróu sig nú í hlé inn
í hið innra herbergi, og fóru eitt-
hvað að tala saman í hálfum
hljóðum. „Hver þremillinn gengur
að broddgeltinum", hvíslaði Fraser
til Emersons. „Aldrei hef ég heyrt
það fyr, að mönnum, aðframkom-
num af kulda, væri neitað um
húsaskjól. Það hlítur eitthvað að
liggja á bak við það — hann
hiítur að hafa haft einhverja á-
stæðu til þess að neita okkur. Ég
vil helst komast hjá öllum illdeil-
'um, en —“ svaraði Emerson og
kinkaði svo einarðlega kolli, að
auðséð var að hann ætlaði ekki
að láta beita sig neinum rangind-
um. (Frh.)
Kraftaverk.
Munið þið eftir honum Múhameð?
Lærisveinar hans báðu hann vinna
kraftaverk, og sagði hann að það væri
guð-velkomið. „Lítið á fjallið þarna“
sagði hann og benti á fjall nokkurt.
„Að tveimur stundum liðnum skal
fjallið vera komið til mín, eða ég til
fjallsins“ Síðan hrópaði hann hástöfum
á fjallið, að það skyldi koma, en pa!
fjanda kornið sem það hreyfði sig.
Hann var því að fara öðruvísi að því
að vinna kraftaverk þetta, og það gerði
hann. Hann setti upp nýja leðurskó
og fékk sér kaffisopa (en tók ekki í
nefið, því menn þektu eigi á þeim tím-
um þá list, því tóbakið er komið frá
Ameríku, en hún var ófundin, því
þetta var eitthvað níu öldum áður en
Kólumbus fann hana, og eitthvað 400
árum áður en Leifur hepni, varð svo
ólieppin að hún skyldi týnast aftur).
Síðan tók hann hatt sinn og göngu-
staf og lagði af stað til fjallsins á
tveimur jafnfljótum. Og áður en tveir
tímar voru liðnir, var hann búinn að
vinna kraftaverkið!
Dagsbrún,
blað jafnaðarmanna, kemur út
vikulega. Kostar frá Júlí til áis-
loka 1 kr. 50 aura. Gjalddagi
fyrir 1. Sept. Borgaður fyrirfram
kostar þessi hálfi árgangur 1 kr.
25 aura. Blaðið vill fá útsálumenn
í hverri einustu sveit. Sölulaun
7*. Öll bréf til blaðsins sendist
ritstjóranum.
Dagsbrún fæst i Bókabúðinni,
Laugaveg 22.
Ritstjórinn býr á Hverfis-
götu 93.
Prentsmiðjan Gutenberg.