Dagsbrún - 18.12.1915, Blaðsíða 3

DAGSBRÚN
89
Verkamenn!
Biðjið kaupmann yðar um Sanitas alkunnu Hæteaít.
Hafið jiér athugað
að þegar áður auglýstur 5°/o afsláttur
er dreginn frá, kostar:
71,26 aura pr. */2 kg
104,60 — — — —
siglingaftæði, það er enginn hörg-
ull á þeim.
Og þetta lagaákvæði Samábyrgð-
arinnar hefir enga þýðingu ef ekki
á að framfylgja því. Oft og ein-
att eru unglingspiltar með þessi
skip, sem enga þekkingu á sjó-
mensku hafa, og því fer nú oft
sem fer. Eg skal nú til dæmis
nefna tvö eða þrjú skip. sem eru
yfir 12 tonn og hafa verið færð
af þeim mönnum, sem ekki hafa
fullnægt þeim skilyiðum er sett
eru í áðurnefndum lögum. Skip
þess eru m.s. „Vita“, m.s. „Frain",
m s. „Knör“ 0. fl. mætti nefna,
en eg álít þess ekki þörf.
Það er ekki ómögulegt að ein-
mitt nú í vetur verði menn með
öll þessi skip er ekki hafa rétt
til þess, ef ekki verðnr haft eftir-
lit með því. Að mínu áliti er
bezt að útstryka, Öll slík lög úr
því að þeim er ekki fylgt að öllu
leyti. Eg hef heyrt að nú um
nýjár kæmi lagasyrpa, sem ákvæði
hvaða þekkingu þeir menn ættu
að hafa, sem færðu báta fra 12
tonnum og niður að 6 tonnurn,
og einnig hvaða þekkingu mótor-
istar ættu að h ifa til þess að
geta tekið að sér vélgæslu á slík-
um skipum.
En hvern fjandann vilja menn
með öll þessi lög og lagahólka,
þegar ekkert eftirlit er haft með
því hvort þeim er fylgt eða ekki.
Athugull.
Leiðrétting.
Misskilningur er það hjá „Frétt-
um‘‘ (15. Des.) að það hafi veiið
ungfrú Egebjerg, sem lék „Höddu
Þöddu“ í samnefndu leikriti
Kambans, á kgl. leikhúsinu í
Khöfn í fyrra. Það var ungfrú
Ella Ungermann — vafalaust
bezta danska leikkonan meðal
yngri kynslóðarinnar — sem lék
hana. A. F.
Hafðu þaðl
í hér um bi) hverju númeri af
blað(r)inu, sem „blaðamamaðurinn11 er
við, eru menn beðnir um að lesa það.
Auðsjáanlega — og ekki að ástæðu-
lausu — hafa aðstendendur þess ein-
hverja ótjósa hugmynd um að Reyk-
vikingar kaupi það að eins af vana
°g hafi það svo fyrir ljósgulan pappír,
t'l þess þó að hafa einhver not af þvi.
E.
í bæjarstjórn á Akureyri
a að kjósa 4 menn eftir nýárið.
Verkamannaflokkurinn þar, er farinn
búa sig undir kosningarnar.
Bréf frá stúlku.
Herra ritstjóri!
Eg má til með að skrifa yður
fáar línur í t.ilefni af greininni
„Trollstjóradýrkun", sem nú í
tvær vikur er búin að vera um-
talsefni bæjarins, og biðja yður
birta þær í yðar heiðraða blaði.
En af því ég er óvön að skrifa
blaðagreinar bið eg yður um að
lagfæra þessar línur áður en þær
fara á prent. í greininni um troll-
stjórana stendur að sumar stúlk-
urnar vilji eiga þá, meðal annars
af því, að þeir séu svo sjaldan heima.
Þetta er alveg satt, og ég segi
fyrir mig, að eg vildi langhelst
af öllu eiga sjómann, af því þeir
eru ekki altaf heima. Eg er bú-
in að marg sjá það, að líf flestra
þeirra kvenna, sem giftar eiu
mönnum, sem eru altaf heima, er
að mestu ein samfeld þrældómi-
keðja, altaf þarf að vera að
„stoppa" og bæta á þá, áltaf þarf
að vera að elda graut og annan
mat ofan í þá, og altaf þarf eitt-
hvað að vera að „uppvarta" þá.
Öðru máli er að gegna með þær
konur, sem eru giftar sjómönn-
um, og þess vegna er eðlilegt að
við kvenfólkið viijum þá helst, og
þá ekki siður tiollstjóra en hina,
því heyrt hefi eg sagt að þeir
græddu frá 10—20 sinnum meira
hver, en hver háseti. (Auðvitað
viljum við ekki eiga þá nema rð
þeir séu svoleiðis, að við getum
orðið ástfangnar af þeim, og fylli-
svin viljum við ekki).
Eg verð því að segja, sem mitt
álit, að þær eða þeir, sem segja
að þessi umræddu orð úr grein-
inni um trollstjórana séu svívirð-
ing fvrir kvenþjóðina, séu annað-
hvort eða bæði heimsk og illgjörn,
en þó fyrst og fremst með skít-
ugan hugsunarhátt.
Stúlka,
(ennþá ólofuð.)
Lífið um borð í „Kútter.
Fáum mun það vel kunnugt,
nema þeim sem reyna, hvemu
æfi sjómannsins í raun og veru
er yfirleitt. Það vita margir, að
þeir hafa oft vota og kalda hönd
og mikið erfiði, og þeir sjá líka
oftar en margur hyggur, tvísýni
á lífi sínu. En þetta eru menn
ekki svo mikið að fást um. Það
sem verst er af öllu, er óþrifar
legur og illa útbúinn verustaður
háseta undir þiljum (loftleysi, lítil
birta og lítið pláss). Einna mest-
um óþrifnaði veldur það, að menn
verða að hafa öll sín sjóföt (hlífar-
föt) í þessari einu herbergis-
„kitru" sem nefndur er „lúkar"
Kaffi, ágætt, óbrent .......
— — brent ...........
Exporlkaffi, kannan ........
Strausykur.................
Púðursykur ... .........
Hveiti, prima .............
Súkkulaði Consum, Sirius ...
— Blok — ...
Kakao ágætt —
e?5a hásetapláss, og blessaðir
skoðunarmennirnír álíta nógu
rúmgott og í alla staði ágætt, ef
þeir sjá nógu mörg „Koju“-göt
fyrir hina ákveðuu tölu háseta.
Svo þegar bætist nú við það sem
eg hefi þegar talið, leki — eg á
auðvitað við dekkleka — þá geta
ailir, dálítið skynberandi menn,
séð að þetta er alls ekki gott, og
væri stórþörf á ef hver góður
skipstjóri vildi hlutast til um að
lnga þetta, að minsta kosti að
einhverju leyti; til dæmis með að
hafa alstaðar (í hásetarúminu)
nógu bjart, og ennfremur góðar
lofttúður. Og síðast en ekki síst
að ráða ekki aðra matsveina en
hreinláta og í alla staði samvisku-
sama menri, sem gætu gert hí-
býli háseta eins vistleg og kostur
er á. Þar sem þetta getur að
iniklu leyti átt þátt í heilsufari
og vellíðan allra sem stunda at-
vinnu á þilskipum (skútum), þá
væri gott, tf skipstjórar vildu gera
sem í þeirra valdi steridur að færa
þetta á betri veg.
Það er margt fleira, sem mætti
segja, t. d. um kostinn, en eg
eftirlæt það öðruot, sem eru mér
færari, en vanþörf væri ekki á
því að minst væri á hann, það
þyrfti ekki að auka skipseiganda
útgjöld, og það vil eg síst af öllu,
heldur Iáta „karlana" hafa það
óbreytt áfram.
Svo mörg eru þessi orð.
Njáll.
47,60
27.65
25.66
16,75
123,60
114
171
Þjóðir í ófriðarríkjunum.
Frli. -----
Að sunnan og suðvestan*) búa
Króatar, í Króatíu, Bosníu, Herze-
góvínu og Dalmatíu. Króatar og
Serbar eru nákvæmlega sama
þjóðin, og tala sömu tunguna;
skilur þá ekkert nema landamærin
og trúarbi ögðin ; Serbar í Serbíu
eru giísk-kaþólskir, hinir rómversk-
kaþólskir. Hefir verið mikill áhugi
Serba að sameinast ullir í eitt
ríki, og var sá áhugi bein orsök
til þess að Austurríki sagði Serbíu
stríð á hendur, og kveikti með
þvi það heimsbál, er nú logar.
Að suðvestan búa Slovenar, í
Kiain og þar vestur og suður af,
ítalir og Ladinarar. Slovenskan,
Serbiskan og Búlgarskan eru vana-
lega talin undir eitt, sem suður-
slavnesku málin. Ladinarnir og
ítalirnir búa aðallega i þeim hér-
uðum er liggja að landamærum
Ítalíu, og eru þeir samtals fram
undir 1 milljón. Vafalaust er það
til þess að ná þessum héruðum
að ítalir hafa lagt í ófriðinn.
Ladinskan (Rethö-Rómanskan)
heyrir, ásamt ítölskunni, Frönsk-
unni og fleiri tungum, til róm-
önsku málanna. Hún er töluð í
þeim hluta af Svisslandi, sem
landafræðin okkar segir að sé
töluð ítalska í.
í Serbíu búa, auk Serbana,
slæðingur af Tyrkjum, Grikkjum,
Búlgurum og Albönum. Monte-
*) Hér verið að tala um Austurríki
og Ungverjaland.
og þannig mætti lengi telja, en þetta er nóg til þess að
rnenn geti séð,
uð mi sem áður eru v örur ódýrastar í
ífifsl. VON
j
imm ®mH
Kaupið syltntaa og1 sarimnr í matarverzlun Lofts & Póturs.