Dagsbrún - 22.12.1915, Qupperneq 1

FREMJIÐ EKKI RANQINDI DAGSl B I R 1 U ] N [ ÞOLIÐ BKKI RANQINDI
BLAÐ JAFNAÐARMANNA
GEFIN ÓT MEÐ STYRK NOKKURRA IÐNAÐAR- OG VERKMANNAFÉLAGA
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR: ÓLAFUR FRIÐRIKSSON
26. tbl.
‘T—"11 " """ "
heldur fyrst um sinn fund í
Bárubúð hvert sunnudagskvöld
kl. 6. — Nýir meðlimir
teknir inn. — Sömuleiðis geta
nýir meðlimir skrifað undir
lögin og fengið félagsskírteini
hjá Sjálfboðaliðinu, sem lieldur
til allan daginn á skrifstofu
Dagsbrúnar í Aðalstr. (Gamla
Bio).
Formaðurinn, Jón Bach, býr
á Hverfisgötu 58 A.
Skattar.
Þegar vörutollslögin voru leidd
í gildi, var þingmönnum það ijóst,
að þau voru óréttlát. Þess vegna
samþyktu þeir þau að eins sem
bráðabirgðalög. Samt hefir síðan
hvert þingið fram af öðru fram-
lengt þessi lög, og seinast í sumar
framlengdi . þingið þau — bara
fyrir þetta þingtímabil — var
þeim sagt, sem því vildu trúa.
Hvernig stendur nú á því að
þing eftir þing hefir framlengt
þessi, gagnvart alþýðunni, afar-
óréttlátu vörutollslög? Ja — or-
sökin1 er hin sama og sú, er veld-
ur því, að megnið af þeim skött-
um, sem landssjóður fær tekjur
sínar af, eru 'obeinir skattar, þ.
e. skattar, sem öfugt við það sem
vera skyldi, hvíla á alþýðunni.
Hver er þá orsökin?
Auðvitað er hún sú, að aVþýðan
á sér enga fulltrúa á þingi, held-
ur eiga efnaðri stéttirnar öll (eða
nær öll) þingsætin. En afleiðingin
af því er sú, að þegar þingið hefir
skattabaggann til meðferðar, þá
veltir hver stétt, sem þar á full-
trúa, bagganum frá sér, og afleið-
ingin verður þá auðvitað að lok-
um sú, að bagginn lendir á þá
stéttina, sem enga menn hefir á
þingi. Þess vegna þarf alþýðu-
flokkurinn (jafnaðarflokkurinn öðru
nafni) að kjósa sína eigin menn
á þing, rnenn, sem hugsa ein-
göngu um hag alþýðu, og halda
fast fram jafnaðarstefnunni, án
tillits^ til hvað embættis- og auð-
valdið „þenkjar eða ályktar*.
Nógu lengi eru „heldri" menn-
hnir búnir að ráða hér á landi,
°g hver er árangurinn? Sá, að þó
;Úþýðan sé að sligast undir skatta-
Vrgðinni, þá vantar fé i Landssjóð
Reykjavik, Miðvikudaginn 22. Desember.
1915.«
til nauðsynlegustu útgjalda, og
þar með er höfðmgjaftohhurinn
(sem er sami flokkurinn, hvoit
sem hann grímuklæðir sig undir
nafninu „Heimastjórnarfl.“, „Sjálf-
stæðisfl.", „Þversum", „Langsum“
eða öðrum fallegum nöfnum) bú-
inn að sanna að hann er ófær
og óhœfur til þess að ráða í land-
inu.
Mannslíf töpuð?
Á Laugardagsmorgun var fór
vélbátur Guðm. í Gerðum í róður
frá Sandgerði. Aðalvélamaður báts-
ins var veikur, og fór því ekki í
róðurinn, og var, að sögn, annar
maður, sem lítt þekti til véla,
látinn taka starf vélarmanns.
Bátur þessi var ekki kominn til
lands á Sunnudag, og þá símað
til björgunarskipsins „Geir“, og
það skip fengið til þess að leita
hans. „Geir“ fór, og kom aftur á
Mánudagskvöld, án þess að hafa
fundið bátinn, og er báturinn ó-
fundinn ennþá þegar þetta er
skrifað. Öll líkindi eru til þess að
hér séu töpuð 4 til 5 mannslíf,
eingöngu fyrir skeytingaleysi og
eftirlitsleysi, og er það þung
ábyrgð, sem hérmeð fellur á þá
sem eftirlit hefðu átt að hafa, t.
d. Samábyrgðina.
Eftir að þetta er ritað, sem hér
stendur að framan, kemur fregn
um að báturinn sé kominn að
landi, og verða allir fegnir þeirri
frétt, en ekki er ábyrgðin, sem
hvílir á þeim sem eiga að hafa
eftirlitið, minni fyrir það þó svona
vel færi.
Verkkaupendur,
sem ekki halda samninga.
Það ber við að verkkaupendur
gera samninga við verkafólk sitt,
en halda þá svo ekki. Þannig
hefir blaðinu verið sagt frá einum
bókbandsmeistara, sem ekki hefir
haldið þá samninga, sem hann
hefir gert við Bókbandssveinafé-
lagið. — Hér er eitt af mörgu,
sem verkafélagasambandið, sem
verið er að stofna, mun taka í
sínar hendur að fá leiðrétt. Hefði
sambandið verið fullstofnað nú,
mundi Bókbandssveinafélagið hafa
kært mál sitt fyrir því. Hefði
þessi meistari svo ekki látið af
óréttinum, mundi sambandið hafa
lagt á hann viðskiftabann, hefði
fyrst sá árangur orðið af því, að
enginn maður úr félagi, sem i
sambandinu var, hefði látið inn
binda bækur hjá þessum bókbind-
arameistara (til hægðarauka skul-
um við kalla hann A. B.). Sam-
bandið mundi ennfremur fá vitn-
eskju um þær bækur, sem festar
væru inn hjá A. B. og leggja
viðskiftabann á hverja þá bók,
sem unnið væri að hjá honum,
eftir að honum væri sagt stríð á
hendur. Og bannið mundi eins
lagt á, þó ekki væri það nema
eitt einasta hundrað af bókinni,
sem unnið væri að hjá A. B.
Á hverjum fundi sem haldinn
væri í félagi, sem til heyrði sam-
bandinu (ekki að eins í Rvik,
heldur út um alt land) yrðu lesin
upp nöfn þeirra bóka, sem bannið
væri á; sömuleiðis mundu nöfn
þeirra standa í hverju blaði af
Dagsbrún, þar ti) A. B. yrði að
láta undan. Og langt yrði þess
ekki að bíða; því enginn bókaút-
gefandi mundi þora að láta vinna
að bók hjá A. B., af ótta fyrir
að viðskiftabann yrði lagt á hana,
um lengri eða skemri tíma. Það
mundi því hver hagsýnn bók-
bandsmeistari sjá sér hag í því
að halda frið við verkamanna-
sambandið.
Alþýðuforingjar.
Eitthvert algengasta vopnið, sem
mótstöðumenn jafnaðarmanna,
víðsvegar um heim, vega með, er
það, að sverta alþýðuforingjana.
Þar sem verkamannahreyfingin
(og jafnaðarstefnan) er ung í land-
inu, er viðkvæðið vanalega hjá
mótstöðumönnunum, um alþýðu-
foringjana, að þeir séu heimskir
eða þá að þeir séu ómefttaðir.
Þegar enginn trúir þessu lengur,
er sagt að þeir séu brjálaðir, og
þegar enginn trúir því lengur, þá
eru borin á þá fjársvik, eða sagt
að þeir séu bara að þessu til þess
að græða á því peninga. (Því
miður hafa fæstir, sem að jafn-
aðarstefnunni hafa unnið, haft
annað fyrir það en meðvitundina
um vel unnið starf.) Má í þessu
sambandi nefna óhróður um þann
af dönsku jafnaðarmannaforingj-
unum, er mest kveður að, Borg-
bjærg, ritstjóra „Social-Demokra-
ten“, er barst til eyrna þess er
þetta ritar. Hafði sá er sagan var
komin frá hvorki heyrt né séð
Borgbjærg, og þekti hann ekki
annað en hvað hann hafði lesið
skammir um hann í dönsku
hægrimannablaði.
En verra en þetta var þó það,
að einhver asni dyrfðist að bera
út þá lygasögu um Jaures, franska
jafnaðarforingjann, sem myrtur var
af því hann var ákafur friðarvinur,
að komist hefðu upp fjársvik um
hann, að honum dauðum. Það
er með ásettu ráði að sögumaður
er kallaður asni, því væri hann
það ekki, hlyti hann að sjá að
þessi saga er lýgi, þó ekki væri
á öðru en því að menn bæði
innan jafnaðarflokksins og utan,
(af utanflokksmönnum, m. a.
enskir ráðherrar, t. d. Loyd
George) væru ekki stöðugt, og
það fram á þennan dag, að lofa
Jaures í ræðu og riti, ef vafl léki
á því að hann hefði verið heiðar-
legur maður.
Ofan á skaðann
bætist skömmin.
Ef þú ræður þig, þú háseti,
sem ennþá ert ekki genginn í
í það félag sem þú átt að vera í;
ef þú ræður þig upp á sömu
ókjörin og í fyrra, þá hefir þú
ekki einungis af því mörg hundr-
uð króna skaða, heldur skömm
ofan á skaðann, sem þú bíður.
Því það er skömm fyrir þig að
iáta hafa af þér, því þú heflr nóg
með peninga að gera þó þú fáir
að eiga alt hálfdrætti þitt, og það
er margföld skömm fyrir þig að
vinna á móti þínum eigin stétta-
bræðrum með því að gangast ekki
undir sömu lög og þeir.
Þess vegna: Komdu í fólagið.
Gott ráð.
Maður nokkur, sem þykist hafa
reynsluna fyrir sér, segir svo frá, að
það sé bœði há- og grábölvað að verða
fyrir hryggbroti, sé maður ekki undir
það búinn. Hann segir að það sé ágætt
að hafa með sér (þegar maður bregðnr
sér i bónorðsför) blað, sem standi ein
fimm stúlkunöfn á, eða svo. Nafn
þeirrar útvöldu hefir maður svo hið
þriðja eða fjórða i röðinni, og setur
stóran blýantskross við þau nöfn, sem
á undan þvi standa. Segi stúlkan nei
tflikáljs- j'laata- og Kiníakjöt jaest i ðag og á morgun. €innig Vinarpylsa, jtietisterpylsa,
Ijakkað kjötjars hjá Lofti & Pétri.