Dagsbrún - 08.01.1916, Blaðsíða 2

DAGSBRÚN
Vegna anna í prentsmiðjunni getur blaðið ekki kom-
ið út nema hálft. Dagsbrún kemur út tvisvar í næstu viku,
Miðvikudag og Laugardag.
nú orðin forboðin vara, að
sögn vegna þess, að uppvíst
liefir orðið að Þjóðverjar hafa
notað ensk blöð til að flytja
ýmsar þarfar upplýsingar um
hernaðarráðstafanir. Það upp-
lýstist, að einn iandi okkar hafði
framið þann glæp að færa okk-
ur »Scotchman« (þetta guð-
hrædda valinkunna sæmdar-
blað) — hann tekinn — ekki
skotinn þó — en sektaður —
við vitum ekki hvað hátt. (Eg
frétti þó rétt núna að ekki yrði
úr sektinni, L. s. d.) En við
erum nú búnir að dúsa 6 daga
og 6 nætur í »dokkinni« svo
við erum farnir að venjast vist-
inni, sbr. vísuna hans Cowers:
»Það er orðið »home sweet
home«, hjá henni Möngu
»Car’ið«; og sennilega megum
við enn bíða í 2 daga. Fyrst
fór sólarhringur í að komast
gegnum allar vífllengjur — toll-
þjóna og stöðvamenn — inn í
hafnarkvína, svo var nú Laug-
ardagur, þá fæst enginn brezkur
verkamaður til að vinna eftir kl. 1.
Svo kom Sunnudagurinn og hann
var eins og þú veist; þá má
ekkert gera nema fara í kirkju;
þó sagði mér kunnugur að
hægt væri að ná sér í viský á
vissum stað, ef maður kæmi
þar með pípuhatt og sálmabók
undir hendinni og það var satt.
Þar sátu margir alvörugefnir
Skotar allir með pípuhatt og
sálmabók á borðinu hjá sér og
líka viský — one big — hver
þeirra, en það er stærra staupið,
sem þeir kalla svo. — Nú héld-
um við að á Mánudaginn stæði
mikið til og þá yrði unnið af
krafti dag og nótt, en það var
öðru nær. Einhver verk-
stjóri tók uppskipunina upp á
»akkorð« — en ekki að tala
um að vinna á nóttunni og
ekkert loforð um hvenær verk-
inu skyldi lokið, svo þeir geta
teygt okkur á eyrunum eins og
asna. Og hvílíkir verkamenn!
Það er úrkast og afgangur af
fólkinu, því allir góðir menn
og hlutgengir eru farnir í stríð-
ið. Það eru örvasa gamalmenni,
úttaugaðir af vinnu og viský. í
gær hættu þeir vinnunni um
miðjan dag og komu svo aftur
kendir um eftirmiðdaginn og
svo lagðist einn út af á þilfar-
inu, blindfullur, og lá þar það
sem eftir var vinnutímans. Og
í dag hafa þeir tvíhlaðið —
ekki þó skipið, heldur sjálfa
sig — síðan hættu þeir kl. 6
og sögðust ekki geta unnið
meira, og var víst alveg satt.
En þetta verðum við að líða
þeim, því annars fáum við enga
vinnumenn, enda mörg skip í
»dokkinni«, sem þarf að ferma
og aíferma.
Vinur minn í landi, yfirlæknir
við Royal Infirmary ætlaði að
hjálpa mér til að fá leyíi tii að
koma í land til þess að sjá særða
menn (til þess fór eg utan með
meðmælum og styrk frá stjórn-
arráðinu). Við skrifuðum til
danska generalkonsúlsins, en
hann fór í herstjórnina í Edin-
borg. Hann fekk leyfið — eg
himinlifandi glaður — en svo
þegar til kom þorði herstjórnin
hér við höfnina ekki að leyfa
það nema líka kæmi leyfi frá
»Home office« í London en
það kemur víst ekki, og þar
við situr. Eg verð því að snúa
baki að Englendingunum og
fara til Pjóðverja, hvað eg lika
ætlaði. Og eg næ ekki upp í
nefið á mér af ergelsi út af
smásálarskap Breta, svo mér
liggur við að kyrja yfir þeim
að skilnaði flimkvæði það sem
Ágúst Strindberg orti til Eng-
lands og Jón Ólafsson hefir
þýtt. En eg segi líka eins og
Strindberg að endingu:
»eg fyrirgef þér England,
þínar Afrikusyndir,
þín Indlandsbrot o. s. frv. —
eg fyrirgef þér England,
ekki fyrir sjálfs þíns sök,
heldur fyrir þína:
Dickens, Darwin, Spencer
og Mill«.
Vertu svo margblessaður Öli.
Þú mátt nota ef þú vilt þetta
bréf í blaðið þitt.
þinn einlægur
Steingr. Matthiasson.
Kvöldskemtun
Hásetafélagsins.
Hún var 30. Des. og fór
mjög vel fram.
Næst þegar við höldum
skemtun vil ég að engum ut-
anfélagskarlmanni sé hleypt
inn, ekki fyrir það, að ég álíti
okkur hásetana eiginlega neitt
betri, en verkamenn eða iðn-
aðarmenn, eða jafnvel latínu-
drengi af háskólanum, heldur
blátt áfram af því að við er-
um svo fjölmennir í félaginu,
að »Báran« langt frá þvi tæki
okkur alla, ásamt konum og
kærustum og það þó hún væri
helmingi slœrri, en hún er nú.
Enginn vafi er á þvi, að
menn skemtu sér ágætlega
þetta kvöld, þó gerði það of-
urlítið skarð í gleðina fyrir
þeim, sem dönsuðu að gólfið
var oft hálf-fult af andskotans
mentaskril og tilheyrandi blind-
fullum »dömum«, sem smygl-
að hafði verið inn af utanfé-
lagsmönnum, eftir að ballið
var byrjað. Má merkilegt heita,
að fólk þetta, sem sækir hvert
ball, sem haldið er hér í Vík
— af sama kappi, og hræfugl-
ar sækja í hvern skrokk af
drekktum köttum, sem i land
rekur — skuli Vera svo ger-
sneytt sómatilfinningu, að það
skuli ekki skammast sín að
svíkja sig inn á samkomur
þeim óviðkomandi félaga.
/.
(logaraliáseti).
Stökur.
(Kveðnar á kvöldskemtun Hásetafélagsins
30. Desember 1915.)
Þennan tjáum fagnaösfund
fjarri torgum kifsins,
gleöjumst pá á góöri stund
gteymum sorgum lífsins.
Lyftum hreinni hugarborg
höldum léttu geöi,
kvcðum burtu sára sorg
sigrum þraut með glcði.
Unaös-ljúft hjá lindunum
látum andann dreyma,
mótgangs-skuggamyndunum
meðan skulum gleyma.
Mýkjum haröan hug og þrótt
hreims — þá — listin gjallar,
yfir stryka skulum skjótt
skéðar þrautir allar.
Lyftum sönnum sigurfald
sviftum okurs-dróma;
saman tvinnum vilja’ og vald,
verum oss til sóma.
Víða er í »veröld« reymt
vofur mörgum kunnar,
höfum því i huga geymt
hlutverk »alþýðunnar«.
Félagsheild og »hamingjan«
hygg eg lýðnum bjargi;
ann ei lengur »alþýðan«
ólaganna fargi.
Fátt er enn að fullu bætt
llest vill réttu hamla
mun því verða minnisstætt
mörgum árið gamla.
Víkingslið þá lagði’ í haf
leystust strengja böndin,
góðan afla ýmsum gaf
örlát Drottins höndin.
Það á aldrci alda hrós
— enginn mögla þorði —
rándýrsklær þá komu í ljós
kúgarans frá borði.
Náðar myglu molum hjá
minkar fjárhagsstoðin.
Það vill reynast raun að sjá
rétt sinn fótum troðinn.
Slíkan æfum sóma sið
sviftum okurs-böndum,
traustir bræður til þess við
tókum saman höndum.
Fagrar vonir falli’ í skaut
Fróns — við — Norðurpólinn
yfir ljósa lukkubraut
ljómi frelsis-sólin.
Saman leggjum arm í arm
oss svo betur líki.
Júnisól, með blóm viö barm,
bliki’ í andans riki.
Hlotnist stundir hagnaðar
hverfi lundin meina,
hér sé fundur fagnaðar
fyrir sprund og sveina.
Mentaþjóða semjum sið
svinnann bjóðum arminn,
hryndum móði megnum við
mjúkan fljóða-barminn.
Engum vansa aukist grið
almúgans i náðum.
Styrkjast sansar stiltan við
stiginn dansinn bráðum.
Sóma þjónura siðum öll
sökkvi tjónið vandans,
hrynji tóna fossa föll
fyrir sjónum andans.
Þegar hallar »óttu« á
»árdags« gjalla kvaðir,
eftir snjalla skemtiskrá
skilji allir glaðir.
Fremda klárir félagsmenn
— fjörugt hlakkar lyndi —
gamla árið — endað senn
— ykkur þakka’ í skyndi.
Fyrir hlýjan félagsvott
frelsis — kjmduin — glæður,
árið nýja gleðji gott
göfuglynda bræður.
Jósep Sv. Húnfi'örð.
Koncert.
Þeir bræðurnir Guðmundssjmir
héldu konsert aftur í dómkirkjunni
um kvöldið 2. Jan., og höfðu að
nokkru leyti breytt til um viðfangs-
efni. Fór konsert þessi mjög vel
fram, sem hin fyrri, og var vel sótt.
Þetta og hitt.
Viunr blaðsins
Gísli Magnússon skósm. í Borgar-
nesi skrifar: »Mér hefir láðst að
geta, eða yður glej’mst, úr bréfi
mínu, að kaupgjald við að slátra
var óvenju hátt hér í haust, frá
3,70 og þar yfir«.
Veitt eftirtekt.
Það er nýtt aö sjá lesverða grein
i dagblöðunum svokölluðu. Ein slík
grein stóð í »Fréttum« 5. þ. m. og
hét »Konur«.
Rafsegnl
kom mönnum til hugar að nota
til pess að ná járnflisutn (sprengi-
kúlna) úr særðum mönnum. Aðferð
þessi hefir þó að mestu reynst ónýt,
og aðeins brúkleg þegar göngin,
sem flísin hefir gert inn íTioldið,
liggja þráðbeint á milli flísarinnar
og sársins á hörundinu.
Rússar
ætla nú, þrátt fyrir ófriðinn að
fara að tvöfalda járnbrautina austur
að Kyrrahafi. Svo sem kunnugt er,
var upprunalega ætlast til þess, að
það væru tvennir teinar á braut-
inni, svo lestir, sín úr hverri ált,
gætu alslaðar á henni brunaö fram-
hjá hvor annari, en embættismenn
ríkisins stálu svo miklu af fénu,
sem til þess var ætlað, að það þótti
gott að brautin skyldi komast á
með einum teinum. Vonandi að
betur takist nú!
Himinn og jörð.
Norðnrljóslu.
Þau eru ekki mest við norð-
ur pólinn, svo sem margir halda,
heldur á tiltölulega mjóu belti
sem liggur í hring um norður-
segulskautið, og liggur belti þetta
um tsland, eða rétt fyrir sunnan
það. Við Noreg liggur það að nyrðsta
og vestasta hluta landsins (mörgum
breiddarstigum norðar en hér við
land) en hvergi annarsstaðar liggur
það nærri löndum, er mentaþjóðrr
byggja. ísland liggur því sérlega vel
við, sem norðurljósarannsóknarstöð.
Kaupendur blaðsins, sem
ekki fá blaðið skilvíslega eru beðnir
að láta ritstjórann vita.
Prentsmiðjan Gutenberg.