Dagsbrún - 29.01.1916, Page 4

14
DAGSBRÚN
eignir fyrir 300 miljónir kr. Var
þar fyrst að telja einn fimta
hluta allra lóða í borginni og
þar að auki mörg þúsund ekrur
af skóglendi og akurlöndum.
Það sama ár hafði borgin leigt út
5360 býli utanbæjar, 2400 stór-
hýsi fyrir íbúðir og búðír, og
430 vöruhús. Borgin lætur stunda
vinyrkju á landi sínu og fram-
leiðir árlega um 16,000 lítra af
dýru víni. Mjög mikið af því
er selt í gildaskála, sem bærinn
á sjálfur og lætur starfrækja
fyrir eigin reikning. Þá lætur
bærinn höggva allmikið af skógi
í bæjarlandinu og hafði árið 1912
15,000 kr, í hreinan ágóða af
þeim atvinnurekstri einum sam-
an. Borgin Ulm í Wúrtemberg
á 75°/o af bæjarlóðinni og hefir
grætt svo mikið á því, að bæj-
arfélagið hefir þrefaldað jarðeign
sína á átta árum, og þó grætt
þar að auki rúmar 700,000 kr.
í reiðupeningum á jarðakaup-
unum. Menn geta ímyndað sér
hve stórfengleg eru landkaup
sumra þýzkra borga, að Stettin
(íbúar 236,000) keypti fvrir fá-
um árutn 2200 ekrur af landi
fyrir 7 miljónir króna. Þó mun
Reykvíkingum, sem gefa bæjar-
löndin svo fúslega, þykja kyn-
legt, að til eru allmörg þýzk
bæjartélög, þar sem afgjaldið af
landeign bæjanna er nóg í öll
bæjargjöld, og meira en það. í
bænum Klingenberg fær hver
borgari 300 kr. árlega í tekjur
úr bæjarsjóði, og í Freudenstadt
i Wúrtemberg er um 20,000 ltr.
skift árlega milli 1450 borgara
í bænum. Það|J er_afgangur af
fasteignatekjum.’þegar hann hefir
greitt öll nauðsynleg útgjöld, án
þess að hafa annan gjaldstofn
en landeign sína. Eftir þessu
að dæina hefir íslenzki alþýðu-
flokkurinn eigi óglæsilegt for-
dæmi, þegar til hans kasla kem-
ur að bréyta landgjafapólitík
undanfarinna ára.
Fródi.
Úr eigin herbúðum,
Endurskoðendur
í verkamf. Dagsbrún voru
kosnir á aðalfundi: Ottó N.
Þorláksson og Jón Þórðarson.
Almennan útbreiðslufund
hélt verkakvenfélaðið Fram-
sókn nú i vikunni í G. T.
búsinu. Fundurinn snérist
mest um bæjarkosningarnar
og var mjög fjörugur eins og
alm. fundirnir, sem verkamf.
Dagsbrún, og H. R., héldu um
daginn. Á eftir almennafund-
inum hélt »Framsókn« fund,
og gengu þá 26 — tuttugu og
sex — hvorki fleiri né færri, í
félagíð. Það var fallegur hópur!
Verkamannafél. á Seiðisflrði.
í því eru nú 120 meðlimir,
og er það ekki lítið, miðað
við ibúatölu kaupstaðariris.
Félagið ætti því að fara að
láta til sín taka t. d. koma á
peningaborgun fyrir vinnu, og
láta ekki brjóla lög á sér lengur.
Almennan verkalýðsfund
heldur verkamfél. Dagsbrún
á morgun Sunnudag kl. 4 e.
h. i Bárubúð.
Ritstjóri
þesa blaðs vill fá fréttir um
verkalýðsfélög út um land,
hverjir séu í stjórn þeirra,
livað meðlimir hafi verið
margir á nýári, og hvert sé
lágmark félaganna á kaup-
gjaldi, og hvort kaupgjaldið
sé borgað í peningum. Sömu-
leiðis biður hann um að sér
sé skrifað um öll áhugamál
félaganna.
Hásctafélag Reykjavíknr.
Svohljóðandi tillaga var sam-
þykt á siðusta fundi félagsins:
»Frá 1. Marz þ. á. má eng-
inn háseti, sein er meðlimur
Hásetafélags Reykjavikur fara
út með togara, nema hann sé
skrásettur samkv. lögum fé-
lagsins.
Verkamannafélag Aknreyrar.
kaus á Sunnudaginn var 5
manna nefnd til þess að und-
irbúa alþingiskosningar á Ak-
ureyri.
Verkfallið
heldur áfram i Hafnarfirði.
Reykvikingar eru alvarlega á-
mintir um að gera skyldu
sína gagnvart Hafnfirðingum
og vinna enga daglaunavinnu
þar; það eru nógar hendur í
Hafnarfirði. s5?
Fnndur í hásetafcl. Rvíkur
á morgun kl. 7 e. h. íjBáru-
búð.
Himinn og jörð.
ltvað eru dýrin lengi ad vaxa?
Faö er mjög misjafnt, og eigi víta
menn það nákvæmlega um allar
dýrategundir þær, er hér eru taldar:
Fílar 20—24 ár.
Mann-apar 8—12 —
Aörir apar 3— 6 —
Ljón og tígrisdýr 3— 5 —
Leópardar og ganpur 17»— 3 —
Birnir 5— 6 —
Ilvítabirnir 6- 7 —
Selir 4 —?
Otrar, hreysikettir (her-
melín) og merðir 10 mán.
Gíraffar 6-7 ár.
Nashyrningar 7-8 —
Flóöhestar 5-6 —
Tapírar 1-2 —
Hérar 15 mán.
Rottur 6 —
Broddgeltir V/,—2 ár.
Hundar 1—2 —
Bréf frá borgarstjóra
sem ritstj. var búinn að lofa
að kæmi í þessu blaði ef hægt
væri, er ómögulegt að láta
koma nú, — kemur i næsta
blaði. Efni þess er það, að
kjörstjórnin (borgarstj., Sig-
hvatur bankastj., og Sv. Bj.
alþm.) eigi enga sök á því að
m Steinolíal mm
Þeir sem i haust gátu ekki byrgt sig upp af steinolíu
nema um stuttan tima, geta nú nálægt miðjum Janúar fengið
aftur hina ágætu
ainerlslíu steinolíu,
sem verður seld mjög ódýrt í stærri stil hjá
Jéh. ðgm. Oððssynt,
taugaveg 63.
G-amlar og- nýjar sög'u- og-
fræðibækur,
innlendar og erlendar, fást með 10°/o—76°'o afslættl í
gákabúðmni á Caugaveg 22.
Þeir sem þurfa að spara vegna dýrtíðarinnar, græða á því
að verzla við Bókabúðina.
Fataefni,
saum og til fata hvergi ódýrara.
BJá fataefni nýkomin. — 10—20. kr. spara-
aður á hverjum klæðnaði hjá
uðm. Sig’urðssyni,
Laugaveg 10.
jfokkrir sjémenn
geta fengið góða atvinnu á
mótorbátum við Skjálfandaflóa
frá 1. Júní til 1. Október þ. á.
Allar upplýsingar gefur undir-
ritaður.
Jésop S. Húnfjörð.
Laugaveg 121.
Jóní Bach hafi ekki verið kom-
ið á kjörskrá, hún hafi viljað
gera sitt til þess að hann gæti
notið kosningaréttarins.
Jafnaðarstefnu-molar,
Við jafnaðarmenn viljum koma
skipulagi á framleiðsluna, í stað
þess skipulagsleysis sem nú er.
Fyr á tímum voru vegirnir
víðasthvar í álfunni, einstakra
manna eign, og tóku eigend-
urnir gjald af vegfarendum fyrir
notkun þeirra. Og þó voru veg-
irnir svo að segja ófærir, hjá
því sem þeir urðu seinna, þegar
þeir voru orðnir opinber eign,
og umferð um þá ókeypis. Líkt
var um myntsláttuna. Meðan
einstakir inenn (smáhöfðingjar,
veraldlegir og andlegir) höfðu
rétt til þess að slá mynt, varð
almenningur að viðhafa hina
mestu varúð, af því fjöldi var
gefinn út af ónýtum peninguin.
Nú er myntsláttan opinbert
fyrirtæki, þess vegna tökum við
móti peningum án þess að at-
huga hvern þeirra sérstaklega.
Nú kemur þeim sem þetta
ritar til hugar járnbrautirnar í
Danmörku. Flestar járnbrautir
þar í landi eru ríkiseign, en þó
eru undantekningar. En engum
sem um Danmörku hefir ferðast,
og þá þurft að fara einhvern
spotta með járnbraut, sem var
eign einstaks manns eða félags,
hefir dulist hve mikið var verra
að ferðast á þeim, en hinum
er voru opinber eign. Enda er
slíkt skiljanlegt; markmið ríkis-
brautanna er að bæta úr sam-
gönguþörfinni, hinna að græða
fé til handa eigendunum.
Lifandi myndir.
M a 11 h í a s Ó1 a f s s’o n al-
þingism. erindreki Fisldfélags
íslands, hittist á skrifstofu fé-
lagsins í Lækjargötu alla virka
daga kl. 12—2 e. hád. þegar
hann er ekki á ferðalagi.
Jón Jónsson beykir,
Laugavegi 1 kaupir steinolíu-
tunnur hæðsta verði.
Á L i n d a r g ö t u 14 er
saltþorskur og steinbítur til
sölu.
Gullhringur fanst um
daginn. Réttur eigandi vitji
hans á Laugaveg 51 niðri.
H v í t h æ n a með svörtu
bandi á öðrum fætí, fór um
daginn út að spáséra og lcom
ekki heim aftur. Mæti einhver
henni, er hann heðin að fylgja
henni heim til sín, í hænsna-
hqsið við hús no. 55 á'Laug-
arvegi.
Raupcndur blaðsins, sem
ekki fá blaðið skilvíslega eru beðnir
að láta ritstjórann vita.
Prentsmiöjan Gutenberg.