Dagsbrún


Dagsbrún - 05.02.1916, Qupperneq 3

Dagsbrún - 05.02.1916, Qupperneq 3
DAGSBRÚN 17 stjórnin við bæjarstjórnarkosn- ingarnar 31. f. m. var ekkert við þetta riðin að neinu leyti og því rangt að gefa það í skyn, að hún eigi sök á því, að Jón Bach hafi ekki kosn- ingarrétt. Kjörstjórnin vildi gjöra sitt til, að Jón Bach gæti notið kosningarréttar með því að taka hann á kjörskrá, ef hann greiddi útsvar fyrir árið 1915 þrátt lyrir það að ekki var á liann lagt, en af því að ekki var ráð fyrir slíku gert í lög- um nm kosningar gat kjör- stjórnin ekki gert það nema Jón Baeh gæti fengið yfirlýs- ingu stjórnarráðsins um, að það gæti ekki haft þau áhrif, að kosningin yrði ónýtt, ef til stjórnarráðsins kasta kæmi að úrskurða kæmi þar að lútandi. Stjórnarráðið vildi ekki gefa slíka yfirlýsingu og þar við stendur. Hin rétta ástæða fyrir því, að Jón Bach er ekki á kjör- skrá, er sú, að hann hefir ekki gætt þess, að kvarta i tíma yfir því, að niðurjöfnunar- nefndin lagði ekkí á hann út- svar í Febrúar 1915, en eng- inn getur átt kosningarrétt til bæjarstjórnar nema hann greiði útsvar. K. Zimsen. Með vanalegu skilningsleysi er »Morgunblaðinu« ómögulegt að skilja að hægt sé að gefa fleiri þúsund krónur án þess að hljóðbært verði hver gefand- inn sé. Allir aðrir sjá að það væri hægðarleikur að senda síra Bjarna eða síra Jóhanni 3—4 þús. kr. og biðja þá að láta kaupa fyrir það nauðsynjavöru, og útbýta henni meðal fátækra. Satt að segja hefir »Dagsbrún« aldrei grunað ritstjórn »Mbl.« uid sérlegar gáfur, en hinsvegar mátti búast við því að »Morg- unblaðið« mundi skilja það sem allir aðrir skilja. „Fram“-höfðingjar. í Miðvikudagsblaði Morgun- blaðsins er »Yfirlýsing« frá kosninganefnd »Fram«-félagsins, en framan og aftan við hana eru skammir af andagift »þessa Finsens«. Yfirlýsingin*) er um það að hr. Thor Jensen hafi verið það mjög mikið á móti skapi að hann var settur á lista til bæjarstjórnakosninga o. s. frv. Er óskiljanlegt að nokkrum skuli detta í hug að koma með yfirlýsingar, sem þeir hljóta að vita fyrirfram, að enginn trúir. Sú eina yfirlýsing i þessu máli, *) Þaö stcndur nú reyndar gfir- ýsing, og má skilja þá prentvillu sem bendingu frá forsjóninni um að yfirlýsingin sé hálfgert ýsubein. sem menn hefðu fest trúnað á, hefði verið yfirlýsing frá hr. Thor Jensen sjálfnm áður en kosið var, um að hann bœðist undan kosningu. En sú yfir- lýsing kom ekki, af skiljanleg- um ástæðum, því það er skilj- anlegt að herra Thor Jensen hafi feginn, með því að láta kjósa sig í opinbera stöðu, ' viljað reyna að þvo af sér blett þann er Vestur-íslendingar settu á hann með því að mótmæla þvi að hann yrði i stjórn Eim- skipafélagsins. Um leið og »Dagsbrún« lýsir því yfir sem sinni skoðun, að Vestur-íslend- ingar hafi farið rétt að ráði sinu hvað stjórnendur Milljónafélags- ins viðvíkur, er rétt að geta þess að þeir gerðu rangt í þvi að láta ekki hið sama ná til þeirra er riðnir höfðu verið við húmbúgsfélögin British North- Western Syndicate og Port Reykjavik. Áður en þessari grein er lokið, er vert að geta nafna þeirra Fram-höfðingja er höfðu skrif- að undir yfirlýsinguna. í*au voru þessi: Pétur Zóphóníasson. Felix Guðmundsson. Bríet Bjarnhéðinsdóttir. Eggert Claessen. Sig. Halldórsson. Svo sem sjá má vanta hér nöfn tveggja mikilsmetna Fram- höfðingja, þeirra Kjartans Kon- ráðssonar og Jóns Porlákssonar. Hvernig stendur á því að þessi nöfn vanta? t Sjálfstæðisflokkurinn í Reykjavík. Mánudaginn 31. Jan. þ. á. andaðist Sjálfstæðisflokkurinn í Reykjavík blítt og rólega. Hann hafði þjáðst í nærri því ár af ólæknandi »þversumveiki«, og því verið mjög lasburða, enda var mjög af honum dregið þegar hann andaðist — hafði ekki nema 163 atkvæði af lið- lega 2000, sem greidd voru. Hafði aðstandendum hans lengi verið ljóst að hann gæti aldrei náð fullri heilsu aftur, en höfðu hinsvegar góðar vonir um að honum gæti batnað um tíma, ef hægt væri að koma af stað stór-pólitískura æsingum, eða ef að það tækist að æsa alþýðu- stéttirnar hverja upp á móti annari, t. d. verkamenn upp á móti alþýðunni í sveitunum. Þessi ráð voru reynd, en ár- angurslaust. Enginn átti þó von á láti flokksins nú, því dagana fyrir andlátið var hann vel málhress, þó hann væri mjög máttlaus. Ekki vita menn með vissu hvað varð banameinið, en haldið er að það hafi — þó sorglegt sé frá að segja — verið of heitur brunabótabakstur sem lagður hafði verið við höfuð flokksins, til þess að linna með sársauka, er stafaði frá brostn- um ráðherra-vonum í sumar, sem leið, þegar Heimastjórnar- flokkurinn vildi ekki vera í samráðum um að stofna nýtt ráðherraembætti fyr en hann gæli komið sínum eigin manni í það. Ekki hefir heyrst um að Sjálfstæðisflokkurinn hafi látið eftir sig neina erfðaskrá, og er því talið líklegt að hálfbróðir hans, Heimastjórnarflokkurinn, erfi reiturnar, — þar á meðal eitt þingmannsefni til næstu kosninga. Dagbók. 30. Jan. Ritstj »Vísis« færir sann- anir fyrir pví ad hann sé ekki læs (nánar i næsta blaði). 31. — Bæjarstjórnarkosning. Þessi Finsen birtir vand- aða ritgerð um »Dags- brún« og ritstj. hennar. f Sjálfstæðisflokkurinn. 1. Febr. Hr. Ólafur Björnssou skrif- ar grein til bírtingar í ísa- fold næsta dag, að hinn látni Sjálfstæðisflokkur muni hafa mikið fylgi hér í bæ (163 atkv., par af 90 skipstjóraatkv. greidd af persónulegu fylgi við hr. Geir Sigurðsson). 2. — Birtist yfirlýsing frá Fram- félaginu i »Morgunblað- inu« og »Visi« sem hr. Jón Porláksson og hr. Kjartan Konráðsson hafa ekki skrifað undir. Sama dag kom út dag- blaðið »Fréttir«. 3. — Engin lýgi í wMorgunblað- inu«. 4. — »Landið«, 4. tbl., kemur út. Útgefandi sagður hinn sami og að 3. tbl. (Félag í Reykjavík). Gullið í fjóshaugunum. Nýlega er komin út bók um búnaðarmál Bandarikjanna, og um það hvað gert er þar í landi til þess að efla landbún- aðinn*), og væri margt af þvi sem þar stendur þess vert að því væri vel gaumur gefinn hér á íslandi. í bók þessari er eins árs framleiðsla af mykjn í Banda- ríkjunum, talin tveggja billjóna dollara virði, en það er meira en öll hveiti eða kornuppskeran þar í landi. Höf. gerir þó ráð fyrir því að helmingurinn af verðmæti áburðarins spillist fyrir illa meðferð. Hvað skyldi það nú vera mikill hluti af áburðinnm, sem spillist hér hjá okkur; hvað mikið sem gufar út í veður og vind, eða rennur niður hlað- *) Bókin heitir: The Essentials of Agriculture og er eftir H. J. Waters. Útgefandinn Ginn & Co. Boston. Verðið er l*/« doll. Er petta sett hér ef einhvern skyldi langa til pess að gefa bókina Landsbóka- safninu (t. d. einhvern vesturislenzk- an föðurlandsvin). brekkuna og skolast burt með bæjarlæknum? Sá er þetta ritar, sá í fyrra í þeirri grösugustu íslenzku sveit sem hann hefir farið um, marga titgróna fjós- hauga. Er furða þó mörgum finnist ólifandi í sveit á íslandi, þegar ofan á þekkingarleysið á búskap, hjá fjölda þeirra, sem við hann fást, bætist svo okurverzl- un sú, sem margar sveitir eiga við að búa? Við þurfum að gera okkur Ijóst, að þó landbúnaður hafi verið aðalatvinnuvegur okk- ar i þúsund ár, þá kunnum við ekki ennþá að búa. Við förum með gullið í fjóshaugunum »eins og það væri skítur«, og sömu mennirnir, sem mundu gera leit að einseyringi ef þeir mistu hann niður í moðbing, láta krónurnar renna dag og nótt úr fjóshaugnum. Til þess að kenna þeim að búa, sem búnað stunda, þarf að útbreiða búnaðarþekkingu, þ. e. nýjar aðferðir, sem búið er að sannreyna að eru góðar. Búnaðarritið er að mörgu leiti gott, en það nægir á engan hátt til þess að útbreiða þá búnað- arþekkingu, sem útbreiðast á með ritum. í fyrsta lagi er það of dýrt, þó það sé ódýrt miðað við alment tímaritaverð, og í öðru lagi er fjöldi af ritgerðum þess ekki við alþýðuhæfi — ritgerðir þar sem lesarinn að meira eða minna leyti á sjálfur að draga áliktanir — og er þetta ekki sagt til þess að lasta ritið, enda er sjálfsagt að ein- hversstaðar þurfa slíkar rit- gerðir að birtast (ritgerðir, sem meir eru ætlaðar búfræðingum og öðrnm sérlega búfróðum mönnum, en almennum bú- andlýð). Til þess að útbreiða búnaðar- þekkingu (auk þeirrar er frá skólunum kemur) er bezta ráðið að gefa út, vel og skil- merkilega ritaða bæklinga, er sendir vœru ókeypis hverjum einasta búandmanni á landinu. Það eru nú nokkur ár síðan ritstjóri þessa blaðs stakk fyrst upp á þvi að viðhafa þessa að- ferð, og sýndi þá jafnframt fram á hvaðan taka ætti fé til þess að framkvæma þetta með, þ. e. nota til þess það fé, sem nú er varið til jarðabótaverð- launa (og Ræktunarsjóðsverð- launa) og sem kemur búnaðar- framförunum hér í landi að engu haldi, því enginn gerir búbæturnar til þess að fá verð- launin, »heldur af miklu heil- brigðari hvötum«, enda borgaði það sig þaðan af ver fyrir þjóð- félagið, að gjalda mönnum verð- launin, ef jarðabæturnar væru svo óarðsamar að þær borguðu sig ekki nema skildingur kæmi úr Landssjóði í ofanálag! Skal í annari grein nánar bent á hvernig bæklingum þeim ætti að vera fyrirkomið, er getið er um hér að framan, hvað þeir mundu kosia o. s. frv.

x

Dagsbrún

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagsbrún
https://timarit.is/publication/173

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.