Dagsbrún - 12.02.1916, Blaðsíða 4
22
DAGSBRÚN
sjá þó aðrir það. Þú verður
að gá að þvi, að þó svart sé
skeggið á Pétri, þá er hann
samt mildu vanari að nudda
sér upp að höfðingjum en þú,
og svo hefur hann allar ættir
Skagfirðinga að baki sér!
Úr eigin herbúðum.
Formaðar Bókbandssveinafél.
er nú kosinn Þorleifur Gunn-
arsson.
Hásetafélag Ilafnartjarðar
heldur í kvöld skemtifund.
Yerkamannafél. Akureyrar
heldur í kvöld upp á 10 ára
afmæli sitt með samsæti. Þátt-
takendur eru um 300.
Landsmálapistlar
eftir
Borgfirðskan bóndakarl.
I.
Við, sem stöndum utan við
aðal-stjórnmáladeilurnar, erum
oft að velta þvj fyrir okkur, og
tala um það okkar á milli, hvað
það nú eiginlega sé, sem skifti
mönnum í þessa fjóra flokka,
sem nú eru taldir að vera til.
Við héldum, margir sveita-
mennirnir, að sambandsmálið og
stjórnarskrármálið hefði skift
flokkunum, og við héldutn að
það væri nú útrætt að sinni.
Þeir voru víst margir, sem fögn-
uðu því, að núverandi ráðherra
skyldi takast að leiða það mál
eins heppilega til lykta og raun
varð á, og vonuðu að nú mundi
rísa upp flokkar um innanlands-
málin, og gömlu flokkarnir þar
með detta úr sögunni. — En það
litur nú út fyrir að okkur sem
svona hugsuðum hafi missýnst.
Gömlu flokkarnir (Heimastjórn,
langsum, þversum og Bænda-
flokkurinn) lifa vist allir enn,
að því er séð verður, og enginn
nýr rís upp. Okkur er sagt að
þeir ætli að setja upp sinn list-
ann hver, og það eru tilnefndir
menn sem eigi að vera efstir á
listunum til landskosninganna.
Ef þetta er salt, þá sést á því
að foringjar flokkanna líta svo
á, sem deilumál flokkanna séu
óútkljáð enn, og því beri nauð-
syn til að halda flokkunum uppi.
En hver eru þá þessi deilumál,
sem flokkana greinir á um, og
menn skiftast eftir? Eg veit það
ekki, og því spyr eg. Voru það
ekki stjórnarskráin og sambands-
málið? Og hafl það verið þau,
eru þau þá ekki til lykta leidd
nú í bili? Og eg vona að hinir
feiðandi menn flokkanna svari.
Eg skora beinlinis á þá að segja
okkur kjósendum, sem atkvæði
eigum, að greiða um »lands-
þingsmannalistana« hvað það
sé, sem skilji þessa gömlu flokka
nú orðið. Vonandi er það þó
ekki gamall vani? Vonandi eru
það ekki einstakir menn, sem
menn fylkjast um? Vonandi er
það eitthvert mikilvægt málefni
sem þessa fjóra flokka greinir
á um.
En hvert er það? Spyr sá
sem ekki veit, og svari nú þeir
sem vita.
„Sprengingin“.
Nýjasta nýtt um þennan Finsen.
Þessi Finsen sagði um dag-
inni upplýsingar-málgagnisinu,
að það væri ekki sér (»oss«)
að kenna, ef allir sæju ekki,
hve óvandaður maður ritstjóri
»Dagsbrúnar« væri. Ennfrem-
ur sagði þessi Finsen: »Og geti
»Dagsbrún« enn bundið bagga
sina með þeim manni, þá eig-
um vér ekki sök á því. En
sómatilfinning þeirra sjálfra
ætti að banna þeim það, enda
vitum vér, að margir þeirra
munu ekki þola það, að hann
fremji slíkar svívirðingar í
þeirra nafni, í þeirra eigin mál-
gagni«. Og nokkru neðar í
sömu grein stendur: »Það
þarf að koma vitinu fyrir
styrktarmenn þessblaðs í tima«.
Hvað þessi Finsen ætlar sér
með þessu er auðséð: hvorki
meira né minna en að sprengja
verklýðsflokkinn. Hvað vel
þetta hefir tekist, má sjá af
því, sem hér fer á eftir.
Fimtudagskvöldið núna í
vikunni var fundur haldinn í
verkm.fél. »Dagsbrún«, og kom
þar fram tillaga um, að lýsa
óánægju með ritstjórn »Dags-
brúnar«, en tilsagan var feld
með öllum atkvæðum gegn 6
— eru sex! Aftur á móti var
samþykt tillaga með öllum
greiddum atkvœðum um að
styrkja blaðið »Dagsbún« með
25 kr. á mánuði alt þetta ár.
(Sami styrkur og frá Háseta-
fél. Rvikur).
Svona fór um sjóferð þá!
Ekki fór það þó svo, að
»sprenging« þessa Finsens mis-
tækist með öllu, það varð
»sprenging«, og það fyllilega í
samræmi við vitsmuni og
»fylgi« Morgunblaðsins; það
gekk sem sé 1 — einn maður
úr félaginu.*) En sá hinn
sami er fastamaður hjá hr.
bæjarfulltrúa Thor Jensen.
Þess skal getið, að þetta er
sá eini Dagsbrúnarfundur, sem
Ó. F. hefur ekki verið á siðan
hann i sumar kom til Reykja-
víkur.
Himinn og jörð.
Norðnrljósin.
Það hefir verið sagt frá pví hér í
blaðinu, að norðurljósin eru ekki
mest við norðurpóiinn, heldur á
belti, er liggur kringum segulpólinn,
og að belti petta nær yfir ísland,
en annars að mestu um óbygð lönd.
*) Félagsmenn eru um 600.
rp r
x r r
er áreiðanlegasta og ódýrasta lífsábyrgðarfélagið
á Noröurlöndum.
Lág iðírjöld ! Hár bónus !
Nýtísku barnatrygging'ar !
Ef trygði hættir í félaginu einhverra hluta vegna, fær hann
mest öll iðgjöld endurgreidd.
Félagið hcíir lengl haft varnarþing hér.
Fataefni,
saum og til fata hvergi ódýrara.
Blá fataefni nýkomin. — 10—20. kr. sparn-
aður á hverjum klæðnaði hjá
Quðm. Sig’urðssyni,
Laugaveg 10.
Eftir inælingum er gerðar hafa ver-
ið í Noregi, eru norðurljósín oftast
i 120 kilómetra (p. e. 16 mílna) hæð
frá yfirborði jarðar. Lægst hafa
pau verið mæld í 90 km. (12 mílna)
hæð, og hæðst 230 km. (liðlega 30
mílur) frá yfirborði jarðar. Hæðsta
fjall hér á landi (Öræfajökull) er
’/< mílu á hæð, og hæstu fjallatind-
ar á jörðinni (í Himalaja) lítið eitt
á aðra milu á hæð.
Lifandi afkvæmi.
Af pvi pað er eitt af pví sem ein-
kennir spendýrin (með undantekn-
ingum pó), að pau geta af sér lif-
andi afkvæmi, cn ekki egg, halda
margir að spendýrin séu pær einu
skepnur, sem gera pað. En sú skoð-
un er röng, pví i nálega öllum dýra-
flokkum eru tegundir, sem gera pað.
T. d. getur háfurinn, sem er mjög
algengur hér við land, einkum við
suður- og vesturland, af sér iif-
andi afkvæmi (vist vanalega 5—10
unga). Háfurinn er hákarlstegund,
og eru af honum einar fimm teg-
undir hér við land, en eigi vita
menn með vissu, hvort pær allar
geta af sér lifandi afkvæmi.
Þetta og hitt.
Yeikindi.
Svo sem kunnugt er, purfa flestir
næmir sjúkdómar nokkurn tima til
pess aö búa um sig, áöur en sá
sjúki fer að verða peirra var, en
mjög er pað misjafnt fyrir hinar
ýmsu sjúkdómstegundir. Þannig
parf:
Difteritis 2— 4 daga.
(stundum 5- 6 —
Influenza, vanalega 3— 4 —
(stundum minna)
Mislingar 11 —
(pangað til flekkir koma
fram 14 —
Hettusótt 17-21 —
Barnamáttleysi vanal. 8 —
(stundum pó aðeins 1 —
en stundum alt að pví 14 —
Rauðir hundar 17—21 —
Kikhósti 5— 7 —
Taugaveiki 14—21 —
Kúabóla 9—14 —
Skarlatsótt 3— 7 —
Tölur pessar eru teknar eftir
dönsku blaði; sjái einhver læknir
villu í peim, er hann beðinn að
leiðrétta hana.
á að samgöngubót væri mikil að
pvi að »vegvísarar« væru hafðir á
gatnamótum. Tillögur hr. P. Ey-
vindssonar eru vel pess verðar að
peim sé gaumur gefinn.
Blessaðar veri þær!
Nokkrar frúr á ísafirði höfðn
haft mikið umslang til undirbún-
ings kvennalista til bæjarstjórnar-
kosninganna nú í fyrra mánuði, en
urðu svo of seinar með að koma
listanum til kjörstjórnarinnar svo
ekki varð neitt af neinu. Blessaðar
veri pær!
»Dagsbrún« heíir verið beð-
in að birta auglýsingu þá er
hér fer á efiir, og gerir það
hiklaust, þar eð ritstjóranum
er kunnugt um, að lífsábyrgð-
arfélagið »Danmark« er trygt
og gott félag.
Lífsábyrgðarfélagið Danmark
hefir, samkvæmt skýrslum frá
stjórnarráðinu, hlotið löggild-
ing hér á landi og hefir hér
varnarþing, sbr. auglýsing hér
í blaðinu. Gagnvart þeim, sem
kynnu að telja það eigi ábj^ggi-
legt, skulum vér geta þess, að
aðalforstjóri þess er einhver
helsti þjóðmegunarfræðingur
Dana, F. Falbe-Hansen konfer-
ensráð, konungkjörinn land-
þingsmaður. Er vátryggingar-
fjárhæð félagsins 90 milj. króna,
en eignir þess 21 milj. kr. Þarf
því enginn að óttast, að það
sé eigi ábyggilegt. Ríkissjóður
Dana tryggir þar fjölda af starfs-
mönnum sínum, sérstaklega þá,
sem gegna póststörfum og járn-
brautarstörfum, sem sýnir bezt
álit félagsins heima fyrir, og
ber nú ljósastan vottinn um
áreiðanleik þess.
Það er Þorv. Pálsson lækn-
ir, sem veitir alla nánari vitn-
eskju um félagið.
Bi.aupe»dar blaðsins, sem
ekki fá blaðið skilvíslega eru beÖDÍr
»Vegvísar á gatnamótnm«
að láta ritstjórann vita.
heitir grein í 3. tbl. »Suðurlands«
eftir P. Eyvindsson, og er par bent
Prentsmiðjan Gutenberg.