Dagsbrún - 19.03.1916, Page 3

DAGSBRÚN
41
íslenzkir prentarar.
Prentsmiðju í Kaupmannahöfn vantar 5 til 7 íslenzka
prentara (setjara). Tilboð ásamt meðmælum (þar á meðal
meðmæli frá hinni islenzku »fagforening« prentara) sendist mrk.
»Islandske Typografer« ritsljóra þessa blaðs fyrir 5 April.
an þeir þektu ekki annað betra.
En »Norðri« er þar á eftir tím-
anum. Hann veit ekki, eða læst
ekki vita, að það er kominn
nýr stjórnmálaílokkur. Alþýðu-
menn, sem sjá að hugsjónir
gömlu flokkanna eru horfnar
og hafa því bundist samtökum
til að ná rétti sínum. Menn
sem eru búnir að fá viðbjóð
á ónytjungshætti og eigin hags-
munapólitík gömlu ílokkstjór-
anna.
Einnig segir »Norðri« sinu
máli til sönnunar, að sumir
heimastjórnarmenn hafi kosið
B-listann og sumir sjálfstæðis-
menn C-listann. En þetta breytir
engu — svarlur sauður breytir
ekki lit, þó hann sé lagðaður
með hvítu.
Það, sem Dagsbrún segir um
ruglingin á listunum, hetir
stungið »Norðra« illa. Gremjan
yfir að getið var um samtaka-
leysið hjá »heimastjórnar-kaup-
manna« klíkunni gerir »Norðra«
fyrir alvöru reiðann. En hvað
mikið sem hann brígslar og
skammar, getur hann ekki
hrakið, að það var aðeins 31
kjósandi á C-listanum sem ekki
höfðu ruglað nöfnum, og tapaði
listinn við það allmörgum at-
kvæðum — allir kunnu ekki að
tölusetja.
Við þetta verður ásökunin um
«sleggjudóma og rakalaus ó-
sannindi«, alveg ómerk, og vísa
eg henni hér með beim til
föðurhúsa.
Fregnrilari Dagsbr. á Akureyri.
Kveðja til Þórðar.
Satt að segja veit ég ekki
hvernig eg á að taka skrif yðar
í næst síðasta blaði, það litur
svo út, sem þér haíið ætlað
að svara fyrirspurn þeirri, er
eg beindi til yðar i 9. tölubl.,
en ef svo hefir verið, þá hefir
sá leiðí ljóður orðið á ráði
yðar, að þér hafið algjörlega
gleymt því. Aftur á móti skrif-
ið þér hitt og annað, sem
kemur spurningunni ekkert
við. Hvenær hef eg t. d. beðið
yður um að útskýra hvað
sjálfstilfinning sé. Sýnist yður
sú beiðni felast í fyrirspurn-
inni? Þessi hjákátlegi útúr-
snúningur yðar er auðvitað
aukaatriði, en þó óþarfur.
Aðalatriðið er hvað þér hafið
meint þegar þér settuð þessa
umræddu setningu í greinina
»Gjafir og Fátækl«: »Haldi það
bara ájram að rila um »Sam-
verja« o. s frv.v.. Ritstj. »Dags-
brúnar« skyldi það á þann
besta veg, sem unt var, en hví
hafið þér ekki játað þann
skilning réttan. Auðvitað álít
eg, að hvorki þér né nokkur
annar hafi leyfi til að blanda
»Samverjanum« eða öðrum
þessháttar stolhunum inní per-
sónulegt hnútukast til einstakra
manna, er þó langt frá þvi að
eg ætli mér að fara að verja
V. F. — í siðari grein yðar,
segið þér: »Góðgerðarstarfsem-
in veður uppi«. Þykir yðar of
mikið af góðgerðarsemi? Það
væri að visu æskilegt að slík
starfsemi væri óþörf, en við
vitum nú vel að svo er ekki,
okkur liggur því meira á ein-
hyerju öðru-, en að hnjáta í
menn fyrir að leggja þar gott
til mála, hvað svo, sem þeir
heita. Eg er nú búinn að leggja
nokkrar spurningar fyrir yður
hér og vona eg að þér farið
ekki framhjá þeim öllum, ef
þér kynnuð að finna ástæðu
til að svara þessu að einhverju
leyti, en þá vona eg lika að
þér skrifið svo Ijóst að jafn-
vel þeir, sem ekki lesa »Mgbl.«
geti skilið yður, annars gæti
lesendum þess blaðs fjölgað
fyrir yðar tilverknað. Hvað
troðna tóbakspungnum, sem
þér minnist á, viðvíkur, þá er
yður sjálfsagt óhætt að virða
hann fyrir yður í hvað mikilli
eða lítilli fjarlægð, sem yður
þóknast, það er mjög ótrúlegt
að nokkur fari að ónáða yður
við þann starfa.
Eins og yfirskriftin segir, er
þetta kveðja til yðar og vænti
eg þess að þurfa ekki að eiga
meira orðakast við yður í
þetta sinn, hvað, sem síðar
kann að verða, og segi því:
Verið þér sælir.
Guðgeir Jónsson.
Skósmíðavinnustofur
og
heilbrigðissamþyktin.
Eftir þvi sem kunnugur
maður hefir sagt blaðinu frá
þá eru hér í bænum aðeins
3 — þrjár — skósmíðavinnu-
stofur er fullnægja þörfum
heilbrigðissamþyktarinnar. Er
heilbrigðissamþyktin aðeins til
þess að brjóta hana?
Illkynjuð veikindi
hafa stungið sér niður hér og
hvar um borgina, þessa síðustu
daga. Veiki þessi er mjög ill-
kynjaður þjóðernisrembingur,
sem lýsir sér í þvi, að þeir
sjúku þjóta í það að halda
fyrirlestra, eða skrifa langar
blaðagreinar, um það, hve
háskasamlegt það sé íslenzkri
tungu (og þjóðerni), ef sá sið-
ur verður alment tekinn upp
hér á landi, að nota ættarnöfn.
Ýmsir góðir menn hér í bæ,
hafa verið þungt haldnir af
þessari einkennilegu ílogaveiki,
sem læknarnir kunna engin
ráð við, má til nefna þá Árna
Pálsson bókavörð og Boga
Ólafsson kennara o. 11. Enn-
fremur er vert að geta þess,
að hr. Bjarni Jónsson frá Vogi,
sem í 20 ár eða meir, hefir
þjáðst af ólæknandi þjóðernis-
rembingi, en þó verið all
heilsugóður síðustu árin, hefir
slegið niður um þessar mundir
og er nú mjög þungt haldinn,
Væri óskandi að hinum sjúku
batnaði sem fyrst þessi ó-
skemtilega veiki, þó ekki sé
hún hættuleg.
Spurning.
Er eigandi Duusverzlunar
danskur djöfull?
Gísli.
Nei, hann er íslenzkur!
Ritstj.
Kostakjör „ísafoldar
í því tbl. »ísafoldar« sem
kom út nú í vikunni birtist
aftur auglýsingin »Kostakjör
ísafo!dar«. í blaðinu þar á
undan stóð ekki auglýsing þessi
(ráðherrablaðinu) en í næstu
þremur tbl. aftur þar á undan
stóð hún. Nú má vera að marg-
ur sem ekki þeklcir »ísafold« álíti
að hér sé verið að misbjóða
kaupendum blaðsins, en þar eð
hið sanna er einmitt þvert á
móti, skal þetta skýrt lítið eitt.
»ísafold« hefir nú um langan tíma
fært lesendum sínum nákvæm-
lega sömu ófriðarskeytin og þeir
voru áður búnir að lesa í
»Morgunblaðinu« og er þetta
gert í allra bezta tilgangi, sem
sé þeim, að gera kaupendunum
leiðinda-kvalirnar við lestur
blaðsins sem allra styztar, því
vitanlega hlaupa allir yfir það
i »ísafold«, sem þeir eru áður
búnir að lesa í »Morgunblað-
inu«, einkum þegar það, sem
um er að ræða, eru gamlar
stríðsfréttir. En svo sem menn
vita, hefir upp á síðkastið bor-
ist mjög lítið af stríðs-skeytum
til »Morgunbl.«, svo ritsjóra
»ísaf.« liefir ekki verið mögu-
legt að gleðja lesendurna með
því að hálf-fylla blaðið með
gömlum striðsfréttum, en þá
varð að taka það sem til var
— kostakjörin.
Hvernig væri að láta sam-
lagningartöíluna koma nokkrum
sinnum, varla færi nokkur
maður að lesa hana — nema
þá ef hann Einar Arnórsson
ráðherra færi að reikna út eftir
henni, hvað íslandsbanki — og
hluthafar hans — græddu á
því, ef að bankastjórum Lands-
bankans yrði vikið frá.
Hjómleikar.
Hr. Páll ísólfsson heldur í
dag á ný hljómleika i Dóm-
kirkjunni.
Hörmuleg slys.
Hver ber ábyrgðiiia1?
Nú alveg nýlega hafa átt sér
stað tvö átakanlega hroðaleg
slys af dínamitssprenginum,
með örstuttu millibili, og það
síðara, sem var við hafnar-
vinnuna sælu, leiddi til þess
að eyðileggja skyndilega eitt
mannslíf, og má happatilviljun
heíta að ekki fóru fleiri sömu
leiðina, eða fleiri menn lemstr-
uðust meir eða minna.
Mig furðar það stórum hvað
blöðin, og enda fólkið hér í
bænum, tekur þessum hörmu-
legu slysum með miklu jafn-
aðargeði, eins og ekkert sé um
þetta að segja, eða við þvj að
gera. Ekki svo mikið að blöð-
in leitist við að skýra frá til-
drögum að slíku voðaslysi, sem
því siðara, svo menn geti skil-
ið orsökina. Auk heldur þeim
detti í hug að draga af því
nokkra ályktun, eða benda á
hve brýn nauðsyn er á, að
hvaða glópur sem er ekki hafi
leyfa til að meðböndla hættu-
leg efni, sem hann annað hvort
ekki ber skyn á að meðhöndla,
eða kærir sig ekki um að fylgja
sjálfsögðum varúðarreglum, og
teflir því fleiri mannslífum t
voða að óþörfu.
Eða finst blöðunum þetta
minna máli skifta heldur en
ýms hégómi, sem engann varð-
ar um og fáir skilja enn, seni
þau þó eru iðuglega að tönl-
ast á? Ég hefi ekki haft tæki-
færi til að fá svo nákvæmar
fróttir af þessum slysum, að
ég geti skýrt nákvæmlega frá
tildrögum, því eins oft vill
verða undir slíkum kringum-
stæðum ber mönnum ekki
saman, og því ómögulegt að
fá ábyggilegar skýrslur af slfku
nema með réttarrannsókn, sem
ég álit hreint og beint sjálf-
sagða við slik slys, sem þes§i.
En ég og aðrir, setn unnið
hafa við dínamitssprengingar,
og lært að skilja þá ábyrgð,
sem slíkri vinnu fylgir, vitum
það, að svona slys (þó sér-
staklega það síðara) eiga ekki,
meiga ekki og þurja ekki að
koma fyrir, og skal eg nú rök-
styðja þessa skoðun mína. Það
er vist öllum ljóst, að slysið
orsakaðist af því að pjakkað
var með járnbor ofani holu,
sem dínamit var í, og þar af
varð sprengingin. — Nú er
vitanlegt, að stranglega er
bannað, að nota »hlaðstokk«
úr nokkru öðru efni en tré
við dinamitshleðslu, og því
furðulegt, að slíkt skuli koma