Dagsbrún - 02.10.1916, Qupperneq 2

114
D A G S B R TJ’N
Hvernig kosningarnar fara
hér í Reykjavik má dálítið
ráða af flokkaskiftingunni við
bæjarstjórnarkosningarnar í
vetur.
Þá fékk:
Alþ57ðuflokkurinn 911 atkv.
Heimastjórnarmenn 634 —
Sjálfstæðis-langsum 163 —
Aðrir samtals 284 —
Alþýðuflokkurinn hafði fram
undir helming allra greiddra
atkvæða, og má þó víst telja
að eigi hafi aðrir en flokks-
menn kosið alþýðulistann, þar
sem listarnir voru íimm alls.
Og þó lætur Lögrétturitstjór-
inn sér detta í hug að bjóða
lesendum sínum þessa setn-
ingu, sem heilagan sannleika:
»Það er fjarri því, að verka-
mannaflokkssamtökin hér í
bænum bjóði gömlu flokkun-
um birginn«.
Hvernig skyldi »Lögréttu«-
ritstjórinn annars fara að því
að skýra það að Alþýðuflokk-
urinn fékk við bæjarstjórnar-
kosningarnar á annað lxundrað
atkvœðum meira en bœði Heima-
stjórnar- og Sjáljstæðisftokkur-
inn iil samans.
Léleg heimastjórnarlýgi.
Það er auðséð á síðustu Lög-
réttu að til þess að vera ritstjóri
heímastjórnarmálgagnsins, er
nauðsynlegt að kunna vel að
ljúga — málstaður flokksins er
ekki betri en það. En það verk,
ferst Þorsteini Gíslasyni afar
óhönduglega, þvi enginn trúir
því að alþýðuflokkurinn hafi
valið þá Þorvarð og Jörund til
þess að vera frambjóðendur
flokksins af því annar var gam-
all Heimastjórnar, og hinn gam-
all Þversum maður. Nei, allir
vita að Alþýðuflokkurinn valdi
þessa menn algerlega án tillits
til hvaða flokki þeir höfðu áður
tilheyrt, og eingöngu af því að
þetta eru mennirnir, sem bezt
voru til þess fallnir, meðal
annars af þvi, að þeir munu
aldrei svíkja Alþýðuflokkinn, af
því þeir tilheira engum flokk
nema honum, þó þeir hafi,
áður en hann var myndaður,
tilheyrt gömlu flokkunum, sem
nú ekki lengur eiga neinn rétt
á sér, enda hafa enga stefnu-
skrá.
Alþýðuflokkurinn er ekki í
bandalagi við neinn annan
flokk, hvorki opinberlega né
legnilega, enda er það megin-
atriði fyrir honum að vera það
ekki, af því hann vill að það
verði eðlileg flokkaskifting í
landinu.
Höfundur
»Hveravalla undir þaki« bið-
ur afsaka að hann sökum anna
hafi í langan tíma ekki mált
vera að þvi, að ferðast í fram-
tíðinni.
Bræðurnir.
Margur spyr um þessar
mundir: »Hvers vegna býður
Sveinn Björnsson sig fram nú
til þings? Hann má þó vita
hve gersneydd ísafold er öllu
fylgi«.
Jú, Sveinn veit ofboð vel
hve lítið fylgi ísafold hefir, og
einmitt þess vegna, segir sagan
að hann bjóði sig fram.
Sagan er þannig (og sé hún
ekki sönn, þá er nóg rúm í
ísafold, til að afneita henni):
Bræðurnir Björnssynir, ólaf-
ur og Sveinn, gengu eitt sinn
á tal, og ávítaði Sveinn þá Ólaf
þunglega fyrir að vera búinn
að gera ísafold, sem eitt sinn
réði mestu um það hvað var
vilji þjóðarinnar, að því, sem
hún er nú. En Ólafur brást
illur við — er þó sagður gæða-
blóð — og sagði að það væri
ekki nema bull og barnaskap-
ur að segja að »ísafold« hefði
minni áhrif nú en hún hefði
haft áður, og sagði að það væri
eingöngu af því, að Sveinn
væri farinn að fitna, og orðinn
makráður, að hann eigi byði
sig fram, þrátt fyrir að hann
væri viss að komast að hér í
Rvík, með aðstoð »ísafoldar«.
Þá er sagt að fokið hafi dálítið
í Svein, og að hann hafi heit-
strengt að bjóða sig fram þó
hann vissi að hann ætti vist
fallið, bara til þess að reyna
að sannfæra Ólaf bróður sinn
um hve vita-bráð-ger-sneydd
»ísafold« sé því að hafa áhrif.
Það fylgir og með, að hann
hafi sagt að »ísafold« væri nú
svo léleg, að hún gœti ekki
verið verri, en að þá hafi Ó-
lafur sagt, að hann skyldi nú
sýna honum það, og að næsta
blað skyldi vera ennþá mikið
verra en vanalega. Og hvort
sem sagan er sönn eða ekki,
þá er það víst, að blaðið sem
kom út á miðvikudaginn, var
svo lélegt að elztu menn muna
ekki annað eins, því það var
ekki einu sinni svo vel, að les-
endunum væri þar gætt á
»Kostakjörum ísafoldar«.
striaia.
Lítið gerist í stríðinu þó Búm-
enir séu nú komnir í það.
Bandamenn hafa enn unnið
nokkuð á, á vesturvígstövun-
um. Hafa þeir tekið tvær borgir,
sem Þjóðverjum að sögn hefur
verið hugleikið að halda.
Bremen, þýski verzlunarkaf-
báturinn hvað vera kominn til
Ameríku. 1 Grikklandi er sagt
að sé uppreisn; vilja uppreisn-
armenn að Grikkland fari í
stríðið með Bandamönnum.
Yerð I)a(rsbrúnnr.
Dagsbrún kostar framvegis eins og
hingað til 2 kr. 50 árg. Nýir kaupendur
borgi minst hálfan árg. fyrirfram.
Yerðið á blaðinu í lausasölu verður
bráðlega hækkað.
Tildur og hégómi
Lögrétta segir að það sé ekki
nema tildur og hégómi að Al-
þýðuflokkurinn, sem hafði fleiri
atkvæði við bæjarstjórnarkosn-
ingarnar í vetur en Heima-
stjórnar- og Sjálfstæðisliðið
til samans, býður menn fram
til þingmensku hér í Reykjavík.
Það er tildur og hégómi að
afnema tollana sem svo órétt-
látlega hvila á alj)ýðunni. Það
er tildur og hégómi að flytja
skattana af þeim fátæku og
efnalitlu yfir á þá sem ek'ki
munar um að borga þá. Það
er hégómi að koma á landverzl-
un á ýmsum lífsnauðsynum,
og það er tildur að brjóta olíu-
hringinn og aðra einokunar-
hringa.
Já, það er margur hégóminn!
En hvað er Heimastjórnar-
flokkurinn?
Um Guðmund Magnússon
Hér um daginn mátti lesa
ágæta ferðasögu um Fjallabaks-
veg í Morgunblaðinu, eftir
Guðmund Magnússon, og hafði
sá er þetta ritar orð á þvi við
kunningja sinn, hve vel Guð-
mundur læknir skrifaði. En
hann áleit að höfundurinn væri
sá Guðm. Magnúss. sem líka er
nefndur Jón Trausti (hann fel-
ur sig, þegar hann kallar sig
Guðm. Magnússon.) En hver
var nú höf. ferðasögunnar?
Yar það máske Guðmundur
Magnússon h.m. á Barónstíg 16,
eða var það Guðmundur Magn-
ússon skósmiður á Bergstaða-
stíg 21, eða sjómaðurinn með
þessu nafni á Frakkastíg 17,
eða klæðskerinn á Hverfisgötu
32, eða var það sá Guðmundur
Magnússon sem býr á nr. 82 í
sömu götu?
Það vanta ennþá ættarnöfnin.
Reykjavikur pistill.
»Staldraðu ögn«, sagði ég
við frænda minn úr sveitinni.
»Ég ætla að lesa snöggvast
þennan hálfa dálk af lesmáli,
sem er í Yísi í dag. Það bezta
þ. e. auglýsingarnar ætla ég að
geyma þangað til í kvöld«.
»Koma út tvö númir af Vísi í
einu« spurði frændi minn sem
sá að drengurinn færði mér
tvö blöð. »Ónei«, svaraði ég,
»en mér finst heill til hálfur
dálkur af lesmáli á dag alt
það minsta, svo ég held tvö
eintök«.
»Hefðirðu heimsótt mig með-
an ég dvaldi í Kaupmannhöfn«,
sagði ég þegar við komum út
á götuna, »þá hefði ég farið
með þig út í dýragarðinn og
sýnt þér óargadýrin. En hér er
enginn verulegur dýragarður
— við skulum nú samt ganga
hér Hringinn, »rúntinn«, sem
við segjúm á reykvísku, og vita
til hvað við sjáum. Þarna sérðu
verzlunina sem Braun á, hinn
þýzki, sem mikið kapphlaup
hefir orðið um á vígvellinum
milli Þjóðverja, sem hafa sett
á hann útlimina jafnótt og
Frakkar hafa skotið þá af. Það
er mjög sorgleg saga, en lýgi sem
betur fer. Þarna eru Uppsalir,
þar getur þú séð Jón Selberg
borða milli 12—1. Aðgangur-
inn er ókeypis, en þú verður
að kaupa kaffi hjá einhverri
Sigríðinni — en svo heita allar
stúlkur í Reykjavík, sem ganga
um beina, nema þær séu rauð-
hærðar.
»Þarna sérðu Skjaldbreið,
þangað skall þú fara ef þú vilt
ekki bollur, því þær fást þar
ekki. Þessi ungi reffdegi mað-
ur þarna bak við stóru rúðurn-
ar í næsta húsi, er Sveinn
Jónsson, tilvonandi þingmaður
Vestmanneyinga; hann er
Heimastjórnarmaður, en að
öðru leyti skynsamur maður.
Þarna er heil vaða af ritstjór-
um, þessi þarna fallegi er Fin-
sen, honum þykir svo mikið
koma til ættarnafna að hann
vill ekki að menn táki þau
upp alment, vill hafa þau fyrir
sig og sína. Finsen hefir séð
margt sem aðrir sáu ekki, t. d.
það, að heldri menn hér eru
að drepa sig á ofáti, svo hann
hefir komið því til leiðar að
þeir eru hættir að éta yfir sig
nema tvisvar á dag. Þessi með
brúna hattinn er Árni Óla, sem
er Finsen hjálplegur með að
hálsbrjóta íslenzkuna í Morg-
unblaðinu. Þessi með svarta
hattinn, sem rekur höfuðið
upp úr mannþrönginni, er
Jakob Möller, að sögn biblíu-
trúarmanna eru bæði hann og
ritstjóri Dagsbrúnar komnir af
Adam og Evu, en að öðru leyti
eru þeir ekki skyldir. Hann er
ritstjóri blaðsins »Vísir«, sem
ég bráðum verð að fara að
halda þrjú eintök af. Þessi
þarna einbeitti og stefnufasti
er Páll Jónsson ritstjóri »Þjóð-
stefnu«, hann er ekki enn þá
orðinn sýslumaður. Þessi þarna
stóri maður með myndarlega
magann, er Ólafur Björnsson,
ritstjóri andatrúarmálgagnsins
»ísafold«. Taktu eftir hvað
nauðalíkur hann er skáldinu
Björnson, sem þú vafalaust
hefir séð á mynd, nema hvað
Ólafur er gerðarlegri. Þessi hái
ljóshærði þarna er Jón Árna-
son goodtemplarakempan. rit-
stjóri »Templars«, sá svarti
sem með honum er heitir Þor-
kell, sá sköllótti Halldór, en sá
skrafhreyfni Páll. Ef þú vilt
sjá ritstjóra Dagsbrúnar, þá
farðu um sumarnótt kl. 3 út
að Tjörninni, og ef þú sérð
þar mann, sem er svo óþrosk-
aður að hann metur lítils teo-
sofi, vera að þjarka um hana
við einhvern af fyrnefndum
fjórum mönnum, þá er það
hann. Annars getur þú séð
hann á »Skjaldbreið«, að mista
kosti þegar bollurnar koma