Dagsbrún - 13.12.1916, Síða 1
DAGSBRÚN
BLAÐ JAFNAÐARMANNA
GEFIN ÚT MEÐ STYRK NOKKURRA IÐNAÐAR- OG VERKMANNAFÉLAGA RITSTJÓRI OG ÁRYRGÐARMAÐUR: ÓLAFUR FRIÐRIKSSON
FREMJIÐ EKKI
RANOINDI
ÞOLID BK'KI
I RANQINDI
43. tbl.
Reykjavik, miðvikudaginn 13.
desember.
1916.
Nathan& Olsen
hafa á lager:
LIBBYS’8 niðursoðnu
MJÓLK
og ýmsar aðrar niðursoðnar vörur frá
Lí BBY.
Öþarfi ad fylla lieila dálka til ad mæla með þeim,
því LIBBY'S vörur eru lieimsþektar og: Iieimsfrægar.
A.ðalumboðsmenn íyrir íslnud:
Nathan&Olsen.
Til athugunar!
Á þessum timum auglýsa kaupmenn mikið af Ameríku-
vörum og er það gott og blessað. —
Eg hefi til sölu töluvert af vörum frá „dönsku mömmu“
og vona eg fastlega að lieimastjórnarmeiin taki það til at-
hugunar. Þversuin-meiiii geta fengið ísl. afurðir úr Mýra-
og Borgarfjarðarsýslu og Lanssiim-ineim enskar vörur samkv.
samningnum, en Matthias fær ekki neitt.
Óháðum bæiidum vona eg að geta selt saltket fyrir jólin.
Reykjavik 10. des. 1916.
Gisli Jónsson.
Laugavegi 13. Sími 95.
Jólagjafir
er bezt að kaupa í
Verzlan Jóns Þórðarsonar.
Alþiug:i
LandsmáL
það er búið að setja Alþingi,
þó ekki sé það tekið til starfa
enn, þareð fjórða hluta þing-
mannanna vantar.
Eitt af þeim málum sem
búist er við að lagt verði fyrir
þingið er krafa frá embættis-
mönnum um launauppbót sök-
um dýrtíðar. Frá sjónarmiði
Alþýðuílokksins(það kom skýrt
fram á þingi Alþýðusambands-
ins) virðist sanngjarnt, að lágt
launaðir embættismenn fái dýr-
tiðaruppbót, þó hvorki vit né
sanngirni mæli með því, að
menn sem hafa um 10 þús.
krónur af embætti sínu (þó
nokkuð af því séu óbeinar
tekjur) fái dýrtíðaruppbót.
En enn þá réttlátar og enn
þá sanngjarnara en að em-
bættismenn fái dýrtíðaruppbót,
er að kaffi- og sykurtollurinn
sé ekki lengur píndur út úr al-
þýðnnni, heldur sé afnuminn
þegarístað. í öðrum hlutlausum
löndum állunnar er almenn-
ingi veitt mikilvæg dýrtíðar-
uppbót með því að veita hon-
um aðgang að því að kaupa
ýmsa nauðsynjavöru ódýrari
verði en gangverð vörunnar
er, og er stórfé veitt til þess
úr landssjóðnum, en það fé er
aftur fengið með því að leggja
þunga (en réttláta) skatta á þá
sem raka saman fé á þessum
striðstimum.
En hér á landi er aðferðin ein-
^Ver önnur. Hér er almenningi
®kki veitt dýrtíðarhjálp, heldur
er pindur út at honum kalfi-
*°hur, sykurtollur og vörutoll-
ur’ með öðrum orðum: er-
lendis leggja nienn á þá sem
bezt geta borgað og minst
munar um það, og verja
nokkru af því fé til þess að
bæta rneð kjör þeirra, sem
verst eru staddir, en hér á landi
fflenn tollana á þá fá-
tækustu og ætla nú, að því er
virðist, að bæta upp með því
dýrtíðina sumum efnuðustu
niönnnm landsins, sem verður,
ef einnig þeir embættismenn
er beztar hafa tekjurnar fá
^ýj'Uðaruppbót.
t að er því ekki einkennilegt,
Þó þingmálafundur í Haínar-
fi'ói samþykti með öllum at-
kvæðum ag sbora á þingið að
alnema þegar í stað kaffi- og
sykui lolliun, og er ekki ótrú-
legt, að samskonar raddir fari
að heyrast alstaðar að af
landinu.
var sett tiltekinn dag, 11. þ. m.,
en fundum var frestað þar til
»Botnía« kemur með þann
fjórðapart þingmannanna sem
vantar. Ráðherra hefur lýst þvi
yfir, að hann ætli að sækja um
lausn. Um eftirmann hans er
með öllu óvíst. Liklegast verð-
ur ráðherrunum fjölgað svo,
að þeir verði framvegis þrir.
Enginn einn flokkur er svo
sterkur, að hann hafi meiri-
hlutann ineð sérj og hvaða
flokkar það verða sem hræða
sig saman um að mynda stjórn,
er með öllu óvíst enn þá, og
verður líklegast fram undir
aðra helgi.
LaiHlsverkfræðinfriir.
1 stað Jóns Þorlákssonar er sagt
hefir af sér starfi sínu frá i. febrúar
næstkomandi, hefir landsstjórnin skip-
að 1 embættið Geir G. Zoéga.
Laun togara-háseta.
Miklar tröllasögur hafa geng-
ið af því hve afskaplega góð
kjör hásetar á togurum hefðu.
Ganga þær einkum fram úr
góðu hófi í ritgerð hr. Indriðá
Einarssonar um gerðir launa-
málanefndar, en þá ritgerð
hefur »ísafold« verið að birta
undanfarnar vikur. Eru um-
mæli hr. I. E. eitthvað á þessa
leið: »Hásetar gerðu verkfall
og höfðu þó 3500 kr. árslaun«.
Til þess að sýna fram á hve
mikil fjarstæða þetta er, skal
hér skýrt frá tekjum eins
togara-háseta.
Árið 1912varhann á »Skalla-
grími«, sem aflaði í meðallagi.
Mánaðarkaupið var 70 kr. á
mánuði og fyrir lifur var borg-
að til jafnaðar 10 kr.
Mánaðarkaupið varð samtals
á árinu .... kr. 787,27
Lifrarpeningar,
samtals .... — 294,16
Síldarpremía var — 53,38
Aðrar tekjur — 8,00
Tekjur alls árið
1912 kr. 1142,81
Gjöldin voru
þetta ár; til heim-
ilisins (fæði og
klæði lianda konu
og þrem börnum). kr. 866,35
Sjálfur hrúkaði
hann (fatnaður,
sjóklæði etc.) . . — 120.00
Húsaleiga, skatt-
ar, félagsgjöld og
ýms smá útgjöld
voru — 156,46
kr. 1142.81
Árið 1913 var hann einnig
á sama togara. Meðal-afli.
Mánaðarkaupið
var samtals . . . kr. 800,30
Lifrarpeningar
samtals .... — 351,69
Síldarpremia. . — 67,00
Aðrar tekjur. . — 39.10
Tekjur samtals
árið 1913 .... kr. 1258.09
Gjöldin voru
þetta ár;
Heimilið . . . kr. 880,00
Sjálfur .... — 98,08
Húsaleiga, skatt-
ar, gjöld .... — 170,00
Til sjúkrasaml . — 23,00
Styrkur til aldr-
aðs skyldmennis
o. 11 — 62,23
Samtals gjöld
árið 1913. . . . kr. 1233,31
Tekju-afgangur . — 24.78
kr. 1258,09