Dagsbrún - 16.02.1918, Blaðsíða 2

26
DAGSBKÚN
að sparka fceim, sem ekki vilja
eða geta borgað háa leigu, út á
gaddinn, — og leigjandinn heflr
„frelsi“ til að láta sparka sér út.
Það er ekki von að vel fari þeg-
ar enginn bæjarfulltrúanna, nema
nefndin, og Erlingur Friðjónsson,
sem greiddi atkvæði móti nefndar-
álitinu og barðist á móti því, eins
og hans var von og vísa, hafði
lesið húsaleigulögin eða kynt sér
þau á annan hátt.
Bæjarstjórnin okkar er ólaunuð,
og bæjarfógetinn heflr ekki nema
eitthvað 500 krónur, fyrir stjórn
bæjarmála. Er því varla að búast
við að fulltrúarnir geti kynst svo
málum almennings sem skyldi,
einkum af því flestir þeirra búa
andlega langt frá alþýðunni. Þessar
500 kr. til fógetans eru einnig
svo lítill hluti af launum hans, að
varla er af miklu starfl að búast,
af hans hálfu í þarfir bæjarfélags-
ins, enda verður sú reyndin á. Af
þessum og öðrum ástæðum komst
bæjarstjórnin á þá skoðun, að rétt
væri að fá sérstakan bæjarstjóra,
sem eingöngu gæíi sig að stjórn
bæjarmálanna. Var þetta borið
undir borgarafund og samþykt
með þorra atkvæða. Bæjarstjórnin
var búin að búa til frumvarp til
nýrra bæjarstjórnarlaga, og sendi
það þinginu til staðfestingar. Frum-
varpið kom aftur staðfest írá ping-
inu, en þó mjög torkennilegt. Þing-
ið hafði t. d. bætt inn í það ákvæði
um að leynleg atkvæðagreiðsla
skyldi fram fara um bæjarstjór-
ann, og ruglað frumvarpinu á ýms-
an hátt, svo mjög deildi á um
hvort hægt væri að framkvæma
það. Varð þetta frumvarpinu að
falli í bráð. Mótstöðumenn bæjar-
stjórans, úr bæjarstjórninni, sem
ennþá hafa ekki mótmælt því að
þeir ásamt fleirum kæmu ákvæð-
inu um atkvæðagreiðsluna inn í
lögin, bak við almenning, þorðu
ekki þegar til kom að láta bæjar-
búa ganga til atkvæða um málið.
DAOSBRÚN
kemur út á laugardögum, og er að
jafnaði 4 síður aðra vikuna en 2 hina.
Árg. kostar 3,00. kr. ogborgist fyrir-
fram.
Afgreiðsla og innheimta á Lauga-
vegi 4 (Bókabúðinni).
Var það felt með jöfnum atkvæð-
um í bæjarstjórninni. Fjöldi kjós-
enda leit svo á að bæjarstjórnin
hefði ekki heimild til að ónýta
málið þannig, gegn yfirlýstum
vilja kjósenda, og komu undir-
skriftir frá um 300 kjósendum að
láta atkvæðagreiðslu fara fram.
Því synjaði bæjarstjórnin, með
jöfnum atkvæðum. Virðist þannig
meira afl þurfa til að þoka bæjar-
stjórninni en þinginu, sem fór eftir
vilja fárra kjósenda með breyting-
ar á frumvarpinu.
Býr nú bærinn eftir sem áður
við óhæf og úrelt bæjarstjórnar-
lög. Ólaunaða hjáverka-bæjarstjórn
og hjáverka-bæjarfógeta, sem varla
er notaður í starfandi nefndir, hvað
þá meira.
Skuldlausar eignir bæjarins eru
um 7* milj. króna virði og um-
setningin mikil. Hvaða vit er í
að hafa ekki vel launaðan mann,
eða menn, til að hafa umsjón með
þessum eignum, og ávaxta þær?
Auk þess bætast nú ofan á dýr-
tíðarráðstafanir svo sem vinna,
vöruúthlutun o. s. frv. Það er ekki
sanngjarnt eða eðlilegt að 11 —
ellefu (með bæjarfógeta) hjáverka-
menn, geti haft augun alstaðar,
þar sem þörf er á, til að sjá ætíð
heill bæjarfélagsins, enda myndi
þurfa dálkana hennar „Dagshrún-
ar“ í heilt ár, ef skrifa ætti um
allar skyssurnar, og læt eg þvi
staðar numið. En þung má hún
vera ábyrgðin þessara manna, sem
komu í veg fy.úr, að fenginn yrði
á þessu ári fastur maður til að
sjá uin bag bæjarfélagsins á þess-
um hættu og vandræðatímum. •
Vitar.
Pökk,
Ég varð fyrir því óhappi að verða
veikur, er ég var að vinna í
Öskjuhlíð, og lagðist í rúmið. En
síðastliðið laugardagskvöld kom
Eggert Brandsson, sem var flokks-
stjóri minn, með peninga og færði,
sem hann af mannkærleika hafði
gengist fyrir að væri skotið sam-
an handa mér, sem hafði haft
mjög góðar undirtektir hjá verka-
mönnum. Þessa kærleiksríku gjöf
þeirra bið ég algóðan guð að launa
þeim, þegar þeim mest á liggur;
Virðingarfylst
15. febr. 1918.
Gísli Gíslason,
Lindargötu 21.
íslenzk list.
Kristín Jónsdóttir listmálari frá
Arnarnesi sýndi 90 málverk sín
og teikningar í Kaupmannahöfn í
síðastliðnum nóvembermánuði.
Vakti þessi listasýning mikla at-
hygli í Danmörku. Til marks um
það má geta þess, að mikið seldist
af listverkunum (fyrir nál. 4000
kr.) og ýmsir listdómarar Dana
hafa farið mjög lofsamlegum orð-
um um listverkin, þar á meðal
Th. Oppermann, einn af fremstu
listdómurunum. Skrifar hann í
„Berlingske Tidende“. Finst honum
mest koma til íslenzku landslags-
mynda Kristínar og telur flestar
þeirra ágætar. Hann fullyrðir, að
hún sé gædd verulegum listgáfum,
sem gefl vonir um skapandi kraft
varanlegra listaverka. Þykir honum
henni takast mjög vel með lit-
brigði (Kolorit), einkum þar sem
hún málar fjöll, fjörðu og nes, og
ekki að gleyma hinum fínu og
hreinu litbrigðum í loftinu, sem
auðkenna svo mjög hin nyrztu lönd
sumar og vetur.
Heflr Kristín Jónsdóttir getið sér
góðan orðstýr með þessari list-
sýningu og sýnt það um leið, að
hún er í fremstu röð þeirra ungu
íslenzku listamanna erlendis, sem
varpa ljóma yflr ættland sitt.
(íslendingur.)
Klukknnní
á að flýta um eina stund þ.
20. þ. m.
ísland á friftarfundlnum
í Stokkhólmi. Mörg blöð hafa
minst á það að sjálfstæði íslands
hafl verið ein krafa friðarfundarins,
og eitt blaðið hefir jafnvel birt
kvæði í því tilefni, en ekkert blað-
ið hefir minst á það að friðar-
fundinn sátu eingöngu jafnaðar-
menn.
Gtrein um jafnaðarstefnnna
rituð í tilefni af skrifum hr. J.
Þ. í „Lögréttu", verður að bíða
næsta blaðs.
JÞórður Árnason,
Amtmannsstíg 4, hefir fengið
200 kr. verðlaun úr Carnegiesjóð
fyrir að bjarga Guðm. Þorkelssyni,
sem datt út af hafnargarðinum í
fyrravetur. Áður hafði Þórður feng-
ið 129 kr. verðlaun frá landsstjórn-
inni, eftir áskorun Guðm. Björnson
landlæknis. Þórður varð frá vinnu
í hálfan mánuð, vegna áreynslu
við björgunina. Guðm. Þorkelsson
er fimti maðurinn sem Þórður
dregur upp úr sjó síðan hann kom
til bæjarins árið 1900.
Bökabúðin á Laugavegi 4
kaupir og selur gamlar bækur.
Fyrirliggjandi mikið af ódýrum
gömlum bókum innl. og erlendum.
Prentsmiöjan Gutenberg.
Hringur soldánsins.
108
um hann, barmur hennar gekk í bylgj-
um og hún horfði á hann með djúpum
dreymandi augum.
»Kæra barn«, sagði liann og tók um
hönd hennar. »Sérðu ekki að þetta er
ómögulegt? Við erum eins ólík og aust-
ur og vestur, og eg hefi lært að mála
og mundi því ekki vera fær til þess er
þú stingur upp á.«
Þvi næst slepti hann hendi hennar og
hún starði niður fyrir sig.
»Það er ekki af því, sem þú vísar mér
á bug«, sagði hún döpur. Það er vegna
amerísku stúlkunnar. Þú elskar hana!
Amerísku stúlkuna með föla andlitið og
bláu augun -- hana, sem keypti hring
soldánsins!«
Hið dimma augnaráð, sem hún sendi
honum gerði hann órólegann.
»Hvernig veizt þú það?« spurði hann.
»Hvernig getur þú vitað að hún heíir blá
augu?«
»Eg hefl séð hana.«
»Hvenær og hvar?«
»1 nótt eftir að eg hafði teflt um líf
þitt fór eg aftur til húss Savarys«, svar-
aði hún, »þvi eg ætlaði að leita að hringn-
um. Eg hafði varla verið þar í fimm
109
mínútur er eg heyrði fótatak í ganginum.
Eg slökti Ijósið og flýtti mér að fela mig.
Maður og kona komu inn. hún hatði
blá augu og ljóst hár og arabiska slæðu
um herðar sér. Þau fundu hinn sundur-
tætta frakka þinn, og það ætlaði að líða
yflr stúlkuna er hún sá hann. At tali henn-
ar ályktaði eg að það værí vinkona þín.«
»Og maðurinn?«
»Hann hafði komið þangað til þess að
leita að hringnum, en hvernig hann heíir
haft hugmynd um hann, það veit eg ekki.
Hann leitaði í vösum Duprés, en fann
hann ekki.«
Um leið og hún sagði þetta sneri hún
hægt hring á vinstri hendi þar til að sást
á steininn — það var hinn guli steinn
sígnethringsins.
»Eg hafði sjálf rétt áður leitað í vösum
Duprés«, sagði hún hlæjandi, »og þess
vegna hlaut maðurinn að fara erindis-
leysu.«
»En hver var maðurinn eiginlega, og
hvert fóru þan bæði? Var enginn af hin-
nm amerísku vinum okkar með þeim?«
Za'irah hló biturt. »Eg skil það á orð-
um þínum að þú elskar hana«, sagði hún
dapurlega.
110
»Heldurðu að hún sé í hættu stödd?«
hreytti Borgar út úr sér í geðshræringu,
án þess að svara henni.
»Eg er hrædd um það vinur minn,
þvi maðurinn er spanskur gyðingur og
einhver versti bófinn í allri Tangerborg.
Stúlkan hlýtur á einhvern hátt að hafa
fallið í hendur hans, og ef til vill á hann
þátt í dauða Bompards og hefir bréfin.
Að öllum likindum þekti hann ekki gildi
hringsins og hefir því selt hann gullsmið,
og vinkona þín síðar keypt hann þar.
Svo hefir haun þegar hann las bréfin
komist að raun um hvaða þýðingu hring-
ui'inn hefði og því reynt að ná honum
aftur.«
Borgar greip svo fast um úlfliðinn á
Za'irah að hún hljóðaði.
»En hvert hafa þau farið bæði? Og
hvað hefir komið fyrir síðan? Heldur þd
að stúlkan sé ekki ennþá komin aftui'
til gistihússins?«
»Hann hefir hana innilokaða í vissu
húsi,«
»Innilokaða? Er þá enginn, sem getui’
hjálpað henni?«
»Nei, enginn. Eg læddist leynilega á