Frækorn - 14.05.1903, Síða 6
Ó3
FRÆKOKN.
að hefna sín sjálfir. Þjófar og ræningjar eru
þeir að minnsta kosti ekki; — ef það þá ekki
er Albani eða annar útlendingur á meðal þeirra
af tilviljun. Hinn franski ferðamaður Fríley
segir, að á síðustu 20 árum hafi enginn þjófn-
aður komið fyrir í Montenegró.
Þýzkur ferðamaður, dr. Hassert, segir frá því,
að stundum hafi hann fengið tugthúsfanga einn
leigðan í sendiferð alveg út að landamærum.
Einusinni sendi hann með honum töluverða
peningaupphæð, er vel gat verið honum til
freistingar; en dr. Hassert trúði fanganum, og
hann varð heldur aldrei blekktur á því.
F.f nokkur fanganna skyldi reynast óstýri-
látur, þarf eigi annað en hóta honum líkam-
legri refsingu. Það getur hrætt hinn hraust-
asta Svartfjallabúa. Sá maður, er fengið hefur
slíka refsingu, getur eigi lengur búið í Monte-
negró, hann sjálfur og öll hans ætt er svívirt
og brennimerkt. Sjálfur verður hann að fara
af landi burt, útlægur er hann; það ernæstum
því dauðahegning; ættjörðin er lokuð fyrir
honum.
Landshöfðinginn í Pódgóritza, Martínówitsch
sagði mér frá, að einn Svartfjallabúi, af þegn-
um hans hefði verið dæmdur til reyrprikshýð-
ingar fyrir nokkrum árum síðan. Hann sár-
bændi um að verða heldur skotinn, en dóm-
inum bar að fullnægja. Hann skaut sig sjálf-
ur. Annars eru sjálfsmorð alveg ókunn i landi
þessu, og seinna, er annað sjálfsmorð kom fyrir,
varð þjóðhöfðinginn og þjóðin öll svo æf og
gröm yfir þvílíku siðspilltu þrekleysi, að eftir-
farandi lög voru saniin: „Allir þeir, er svifta
sjálfa sig lífi, eða einungis gera tilraun í þá
átt, séu lýstir ærulausir, og sjálfsmorðingjar séu
hengdir opinberlega í gálga í 24 klukkustund-
ir. Það er hverjum Svartfjallabúa ósæmilegt
og ósamboðið að svifta sjálfan sig lífi, er guð
einu ræður yfir, og sem einungis má fórna
fósturlandinu til varnar á vígvelli". — Þetta
eru lög, sem óviða eiga sinn jafnlíka og ein-
kenna þar að auki mjög vel hina siðferðislegu
afstöðu Svartfjallabúa.
Fáeinir magrir hestar með ljót meiðsli gengu
lausir niður við eitthvað, sem að sumarlagi
máske gat verið garður. Það er farið illa með
húsdýrin í Suðurlöndum, og Svartfjallabúar eru
í því tilliti litlu betri en aðrir. En síðan 1.
janúar 1893 hafa þeir fengið dýraverndunar-
félög, og þareð þeir eru framúrskarandi lðg-
hlýðnir, þá er það vonandi, að þeir fari betur
með húsdýr sín héðan af. Það er auðvitað ákaf-
lega eftirtektavert, að svona lög skuli vera til
í Suðurlöndum. Allir þeir, er hafa ferðast í
Miðjarðarhafslöndunum, geta sagt hræðilegar
sögur af Suðurlandabúum viðvíkjandi þrælslegri
meðferð þeirra á dýrum.
Loksins komumst við til póst- og ritsíma-
stofunnar gegnum heljarmikil snjógöng. Þetta
litla, merkilega land hefur ágætt póst- og rit-
síma-fyrirkomulag. Ritsíma-leggingin er mjög
fullkomin og er sérstaklega til vegna heræfing-
anna og vígbúnaðar hersveitanna. Utan á hús-
inu stendur skjaldarmerki Svörtufjalla, hvítur örn
í bláum feldi, og gult ljón í brjósti arnarins.
Ritsímaþjónarnir hafa auðvitaðallir marghleypur
i beltinu og ganga i þjóðbúningi eins og allir
aðrir. Við sendum hraðskeyti heim til þess að
segja frá, að enn þá höfum við þó nefið á milli
aUgnanna, þrátt fyrir það að við séum meðal
þessara hræðilegu Svartfjallabúa.
Rétt hjá ritsímastöðunni stendur löng, stór
steinbygging. Það er hin hærri menntastofnun
kvenna í Montenegró. Þú heyrir hljóðfæra-
slátt! Máske lög eftir Grieg, Svendsen, Sind-
ing.* Nóturnar hafa þær að minnsta kosti þar
syðra. Þarna inni við skólaborðið hafa hinar
fögru Svartfjalla-prinsessur einnig notið upp-
fræðslu sinnar. Ðrottningin á Ítalíu, stórfursta-
frú Nikólajewitsch, hertogafrúin af Leuchtenborg,
prinsessan af Battenberg og prinsessa Xenía
hafa hér setið samhliða borgaradætrunum í
Cettinje og bændastúlkum ofan úr sveituni.
Úr því við minnumst á prinsessurnar, langar
okkur til að skoða heimili þeirra „höllina."
* Nafnfræg norsk tónskáld. Þýð.