Frækorn - 14.05.1903, Page 13

FRÆKO RN.
69
moldu og án þess, að prestur væri þar við-
staddur. Ut af þessu tiltæki hefur landstjórnin
skipað fyrir, að ábyrgð skyldi komið fram á
hendur Arnbjörgu Stefánsdóttur, og eins hinu,
að hún hefur neitað að láta taka upp lík
manns síns sál. og flytja það í vígða mold.
Hin kærða hefur haldið því fram, að sér
hafi eigi komið til hugar að jarða lík manns
síns i óvígðri moldu, fyr en hún hafi verið
búin að fá skýlaust afsvar um það frá sóknar-
prestinum, að fá það jarðað í kirkjugarði, án
þess að það yrði moldu ausið af þjóðkirkju-
resti, en að maður sínn sálaði hafi oft verið
úinn að biðja sig, og síðast í banalegunni,
að láta eigi fylgja siðum þjóðkirkjunnar við
greftrun sína og, að hún hafi lofað honum
því á deyjanda degi, —það enda komið í bága
við trúarskoðun sína að láta þjóðkirkjuprest
ausa lík hans moldu.
Síðan hin almennu hegningarlög frá 25. júní
1869 gengu í gildi, verður að álíta það mein-
ingu laganna, að öll lík skuli grafin í vígðri
moldu, eða í grafreitum þeim, sem utanþjóð-
kirkjumenn þeir, er hafa prest eða forstöðumann,
hafa gjört sér. Hinsvegar bera lög um utan-
þjóðkirkjumenn frá 19. febr. 1886 það með
sér, að það er eigi meining laganna að neyða
utanþjóðkirkjumenn til þess að þiggja prests-
þjónustu af prestum þjóðkirkjunnar, þótt ekki
séu þeir í söfnuði, er hafi prest eða forstöðu-
mann með konunglegri staðfestingu. Þeir
hafa þannig verið losaðir við að þurfa að nota
þjóðkirkjuprestana við giftingar, barnaskírnir og
fermingar, og væri þá mjög óeðlilegt, ef þeim
væri fyrirmunað að jarða lík náúnga sinna,
nema siðum þjóðkirkjunnar væri fylgt við
greftranirnar, og prestar hennar yrðu að ausa
þau moldu. í kirkjurituali frá 25. júlí 1685
9. kap. segir og, að „þeir sem ekki hafa
hina hreinu og réttu játningu vorrar kirkju,
skulu grafnir í kirkjugörðum meðal kristinna
manna, þó án þess að prestar kasti á rekum
og haldi ræðu eða líkprédikun yfir þeim",
og þótt þessu sje nqkkuð vikið við í „Hand-
bók fyrir presta á íslandi", sem endurskoðuð
er og prentuð í Reykjavík 1869 og staðfest með
konungsúrskurði 19. febr. 1870, sbr. bréf
kirkju- og kennslumála-ráðaneytisins til biskups-
ins yfir íslandi 24. s. m. verður eigi þar af
dregin sú ályktun, að utanþjóðkirkjumönnum
sé nú skylt að nota presta þjóðkirkjunnar við
greftranir sínar, því handbókin hefur aidrei
verið birt sem lög fyrir almenning og getur
því eigi hafa breytteldri ákvörðun umþettaefni.
Þegar nú þess er gætt, að hinni kærðu var
fyrirmunað að fá Hk manns síns jarðað í
kirkjugörðum þjóðkirkjunnar, nema því að eins
að þjóðkirkjuprestur jysi það moldu, en það
hefði eftir framburði hennar komið í bága við
trúarskoðun hennar og heit hennar við hinn
framliðna á dánardægri hans, að hún fyrir-
fram leitaði álits læknis um það, hvort nokkur
sjúkdómshætta gæti stafað af því að hún léti
jarða líkið á þeim stað, «em hún hafði valið,
að greftrunin, eftir því sem upplýst er í mál-
inu, fór í alla staði vel og sómasamlega frarn,
að leiðið hefur verið hlaðið upp, umgirt ög
friðað og sama trygging verið sett fyrir við-
haldi þess og friðun framvegis, sem vant er
að heimta af þeim, sem fá leyfi til þess að
takaupp heimilisgrafreit, að hlutaðeigandi presti
og kirkju hefur verið greitt legkaup og lík-
söngseyrir, eins og líkið hefði verið jarðað í
kirkjugarði, — þá fær rétturinn eigi séð, að
hin kærða hafi með framferði sínu komið
í bága við almenna mannúðartilfinningu, heil-
næmis eða allsherjarreglu, traðkað rétti nokkurs
né gerst brotleg gegn nokkru hegningarákvæði,
sérstaklega þegar þess er gætt, að 15. gr. í
lögum um utanþjóðkirkjumenn 19. febr. 1886
setur þeim eigi önnur skilyrði fyrir upptöku
sérstakra grafreita en þau, sem hun hefur fylgt.
Það verður því að áliti réttarins að sýkna
kærðu af kærum og kröfum hins opinbera í
þessu máli, og málskostnaðurinn að greiðast af
almannafé.
Á rekstri málsins hefur enginn ónauðsynleg-
ur dráttur orðið.
Því dæmist rétt að vera: Hin ákærða, Arn-
björg Stefánsdóttir á Hánetsstaðaeyrum, á að
vera sýkn af kærum og kröfum hins opinbera
í þessu máli. Málskostnaðar greiðist af al-
manna fé.« __________________
Matth Jochumsson: „Ó sruð. vors lands''
í norskri býðineu
1. O Qud, vort lands, vort Islands Qud,
vi lover dit heilige, hellige navn,
mens tidernes hærskarer knytter dig krans
og heniler i evigheds favn.
For dig er én dag saasom tusen aar
og tusen aar dag ikkun er,
en evigheds smaablomst, sem skjælvende staar
og tilbér og — er ikke mer.
Islands tusen aar, :,:
en evigheds smaablomst, som skjælvende staar
og tilbér og — er ikke mer.
2. O Gud, o Qud, vi böier knæ
og bringer vort offer, os selv, som vi er;
Qud Fader, vor Herre fra slægt og til slægt,
frem vi stammer vort hjertes begjær.
Vi beder og takker i tusen aar —
vor enestse hjælp er fra dig; —
vor tak og vor sitrende bön til dig naar,
du, som styrede skjæbnernes vei.
:,: Islands tusen aar, :,:
som den kjölige morgen nu for os de staar,
men dagen de förte med sig.
3. O Oud, vort lands, vort Islands Qud,
vi lever som skjælvende, skjælvende straa.
Vi dör, er du ikke vort lys og vort liv,
saa at löftes fra stövet vi maa.
O vær du hver morgen vort salige liv,
vor kraft under dagens besvær,
og oin kvelden din himmelske hvile os giv,
ja, vort folk du i i naade vær nær.
:,: Islands tusen aar
blive blomstrende liv, hvis velsignelse naar
ind i gudsrigets evige sfer. D. Östlund.