Fylkir - 01.01.1923, Blaðsíða 21

21
• sameiningu við Nitrogen og örlítið af S. og' P. vefa þessi frum-
efai Iifs-safa (d : Protoplasma) allra jurta, og svonefnt albumin (eggja-
t'vítuefni). Hafa þau samsetninguna:
c, 50— 54%
H, = 6 7%
N, = 15— 16%
O, = 22- 23%
[Sbr. Drincourt Chemie, 1 3 année]. Albumin (eða eggjahvítuefni)
fi,ist í öllum korntegundum (hveiti, rúgi og s. frv.) og öllum cellti
kjörnum (nuclei). Hjálpast S. og P. að því að vefa líf og frjóefni
Jl,rta líkt og Cl. greiðir fyrir aðöndun og innlimun CO2 úr ioptinu.
^mtímis, sem vatii daggarinnar eða rakans á laufinu leysist upp í
efni síti H2 og O, sameinast O og C, en H2 fer til N og myndar
r,,eð því NHt og HNO3, sem regnið færir jörðunni og sem jarð-
vegu rinn drekkur í sig og færir síðan rótum jurtanna, sem þar vaxa.
í sameiningu við Siliciunt, Calcium, Kalium, Natrium og járn,
Vefa ofangreind frumefni alla máttviði jurtaríkisins, 11I. bol og börk
riáa, blöð og lauf grasa, lttið og hismi róta og ávaxta, eins og aska
il,,3anna sýnir. Sem dæmi uppá hlutföllin, sem þessi jarðefni finnast
1 má þess geta, að um 5°/o af vigt korntegunda er aska, þar af
f,elmingur, o: 2'/i°/o, Silica (SÍO2) og næstum 1% (nákv. 0,95°/o)
f-aO; og 0,4°/o MgO, til jafnaðar.
' 10() grm. hveitikorns og hálms ösku er 16 grm. CaO og 6 grnt. MgO
hafra korns ösku er 3,7 grm. CaO og 5 grm. MgO
hálins - 7,2 3,8
jarðepla - 3 5
rúgkorns - 1 3/4 N 0,85 P2O5
fóðurrófna — - 0,12 — 0,6 —
ertna - 4,65 — — — 1 —
l^br. g Grauers Agric. Kemie, 22. 31. bls.j.
Það liggur í augum uppi, að þar sent jurtir ræna eða svifta jarð-
VeKinn þannig ýmsum frumefitum árlega, |iá hlýtur jarðvegurinn að
"’egrast nema honum sé bætt upp árlega jafnmikið og hann missir.
^ færa jarðveginunt árlega |tau efni, sem hann einkunt og sérstak-
þarfnast, til jurtagróðurs og frjósemi, er því atriði, sem jarð-