Fylkir - 01.01.1923, Blaðsíða 36
36
sem fjöldi leiðandi manna grunaði mig um græsku, eða sagði vn'tg
brjálaðan. Samt varð það úr, fyrir eindregin meðmæli síra Þórhalls
Bjarnarsonar og síra Eiríks Briem, að hr. Sæmundur Eyólfsson bu-
fræðingur var látinn mæla Elliðaárnar, hæð Skorarhylsfoss og b-
Mældist honum árnar flytja 365 ft3 á sekúndu og fossinn vera
20,7 fet á hæð, Rigningar höfðu gengið nokkra undanfarna dagai
var því dráttur í ánum. Eins og sjá má af nefndu ágripi reiknaðist
mér svo, að, ef stöð væri sett við Skorarhylsfoss, gætu árnar gefi^
um 540 h.öfl rafm. til afnota í Rvík og að það afl, notað látlaiist
alt árið, 8765 klst., gildi til hitunar á við 25,000 kr. virði af offl'
kolum á 25 kr. smálestin = 1000 smálestir. Að þessi ályktun sé nokkuri'
veginn rétt, getgr hver sem vill séð af eftirfylgjandi tölum: 0,6x3b^
x60x20,7 : 500 = 544, næstum. Samkv. mælingum hr. S.
var orka ánna, ef nefnd fallhæð væri notuð, h. u. b. 906 h.öfl>
svo að, ef 60°/o hennar kæmi að notum, gátu þaer alið, í Reykr'
vík, um 544 h.öfl rafmagns. En 544 h.öfl rafmagns geta á hverf
sek. alið h. u. b. 96 kg Cstig hitaeiningar; því 1 h.afl = 75 kg-
sek. m., sem er 3/i7 af 425 kg. sek. m., en það jafngildir 1 kg(/’
hita einingar orku. Á hverri kl.stund geta því 544 h öll rafmagoS
alið 3600x96 = 345,600 kg Cstig hitaein., þ. e. álíka og nýhst
úr 115,2 kg: ofnkola brendum í vanalegum stofuofnum, gerandi
fyrir að hvert kg. kola gefi til afnota 3000 kg Cgráðu hitaeiniug
ar. Sé sama orka notuð alt árið látlaust, þ. e. 8765 klst., getur h'111
alið eins mikinn hita eins og nýtist úr 8765x115,2 kg. -- rúmRS3
millión kg. eða 1000 smálestum ofnkola, þ. e. sem svarar 1 >
smálest á hvert h.afl-ár rafmagns. [Sbr. 184. bls. Fjallkon-
haustið 1894 einnig 28.-32. bls. II. h. Fylkis.j
Hinsvegar sýna ýmsar mælingar sem gerðar hafa verið
Elliðaánum síðan með miklum tilkostnaði -og nýustu áhök*
um, að vatnsmagn (þ. e. rensli) Elliðaánna er til jafnaðar. árið *
gegn, aðeins 4 m3 á sek., þ. e. 4x32,3459 ft3 = 129,38
dönsk, eða h. u. b. 4/n þess, sem S. E. mældist það vera.
því rafstöð, sem notaði aðeins 20,7 feta (= 6,2 m.) fallhæð, 3
eins gefið um 200 h.öfl rafmagns, þó 60% orkunnar kæm' a