Fylkir - 01.01.1923, Blaðsíða 87

87
í Canada og Bandaríkjum N.-Ameríku eru Landsreikningarnir
lagðir fram á fiverju ári. Það er venja, sem væri þörf hér á íslandi.
Qengisfaliið og framtíðin
Verðfall krónunnar, fjárkreppan og dýrtiðin eru sandbleytan,
Rljúfrin og öræfin sem íslendingar verða að komast yfir til þess að
verða fullvalda ríki og frjálsir menn.
Framanritaður útdráttur úr landsreikningum Islands frá 31. Des.
'920, útg. 15. Okt. 1921, sýnir upphæðir þjóðeigna og'þjóðskulda,
e|i ekki einstakra mauna eigna og skulda. Ei heldur getur liann um
Á 500,000 (d: 10 millión kr.) lánið, sem Sveinn Björnsson sendi-
lierra útvegaði á Bretlandi í Ágúst 1921; upphæð sem, ef lögð við
bjóðskuldina frá Des. 1920, gerir þjóðsktild íslands í Ágúst 1921
l|m 25 milliónir króna. Séu eignir landsbúa auk þjóðeigna metnar
® 60 70 niilliónir króna þá nema þær ásamt eignum ríkisins 90
«1 100 milliónum kr. Og séu skuldir landsbúa við útlönd auk þjóð-
skulda virtar á 15 til 25 milliónir króna, sem mun ekki of hátt,
N nema þær og þjóðskuld íslands til samans minst 30 milliónum,
en öllu líklegar, 40 til 50 milliónum króna. Af þeim skuldum verða
tandsmenn að greiða 5 6°/o vexti árlega, eða sem svarar 2 -3
núlliónum króna. Séu þeir vextir ckki reglulega greiddir, en skuldirnar
V;>xa ár frá ári, þá hætta útlendir fjársýslumenn að veita uokkur lán
jafnvel selja inneignir sínar hér á landi hæstbjóðanda erlendis.
Qg um leið geta erlendir fésýslumenn lækkað verð krónunnar að
v'ld. Pannig er verðfall isl. krónunnar til orðið. Skuldir alþýðu
sköpuðu það. Verðfallið er sandbleytan sem íslendingar önuðu útí
*lugsunarlaust með þvf að setja sig í skuldir. Með verðfalli krón-
Ullnar og vantrausti erlendra fésýslumanna á skilvísi íslendinga, kom
u,1nur torfæi-a á leiðina, fjárkreppu gljúfrin. Féhirzla fullveldisins var
Syo að segja tóm, og peninga völdin vildu enga peninga lána meir
en búið var að lána. Og um leið blöstu við hin líflausu, endalausu
<>r(zfi dýrtíðarinnar.
Til að komast útúr þessum ógönginn, yfir öræfi dýrtjðar og
kialdþrota, er aðeins einn vegur viss: sá að færa innflutning
ntlendra vara ofan í 20 milliönir króna á ári, kostnað við stjórn
0tftn í 3 milliónir króna á ári, ætlandi 2 milliónir króna á ári að