Gjallarhorn - 09.03.1911, Blaðsíða 3

V.
QJALLARHORN. , 29
tt • i
ittttttttttt• • • -
• • •• • • • • •-•^•••••^# •♦♦••♦•• ••♦•••♦♦-•••••h
Utan úr heimi.
f Oustaf Fröding. Eitt af þjóðskáld-
um Svía Gustaf Fröding er nýlátinn.
Hann var af gáfuðum foreldrum kom-
inn, á Vermalandi. Dvaldist Fröding
lengstan tima æfinnar þar, einkum í
Karlstað, þar sem hann var meðrit-
stjóri að blaði einu. 1891 lét hann
géfa út fyrsta ljóðasafn sitt: Quitarr
och dragharmonika; sjálíur dvaldist
hann á Þýzkalandi og beið þar eftir
dómi þjóðarinnar um skáldgáfu sína.
Sjálfur virtist hann efast um hana þá.
Er bókinni var tekið með fögnuði
miklum, sneri Fröding heim til Karl-
stad. Nú gaf hann út fleiri kvæði,
Nya dikter 1894, St'ánk och flikar 1896
o. fl. í fyrsta safni sína lýsír hann
aðallega lífinu á Vermalandi: bændum
og borgurum, herragörðum o. fl. í svo
léttum hendingum og lipurð í búningn-
um, að hann hefir oft verið nefndur
Shakespeare ljóðlistarinnar.
í síðari kvæðum sínum velur hann
sér þyngri yrkisefni; kvæði hans er
áður voru þrungin af fyndni og fjöri,
kveða nú við af þunglyndi hans og
efasemdum þeim, er kvöldu hann, það
eftir var æfinnar. Enda orti hann lítið
sem ekkert eftir aldamótin. Og þó
tókst honum að vinna bug á sjálfum
sér og tilfinningum sínum; honum, sem
hataði bæði heiminnn og sjálfan sig,
tekst þó oft í kvæðum sínum að kom-
ast upp í þann heim, þar sem fegurð-
in og ástin ríkir.
>Ó nafni minn! Eg hata þig Narkissos,
en ann þér samt, og hvergi huggun hlít«,
segir hann um sjálfan sig í kvæðinu
Narkissos (í hinni ágætu þýðingu sr.
Matthíasar í Eimreiðinni 1911, I) og
seinna í sama kvæði:
»Og alt kom aftur: aflið, gleðin, andinn.
Því ástin kom til hjálpar þer, Narkissos'.
Sá maður, sem yrkir þannig, hefir
sigrast á sjálfum sér.
Enska þingið. Eins og kunnugt er
orðið, sigraði frjálslyndi (stjórnar) flokk-
urinn, við kosningarnar í desember
síðastl. Þó verður stjórnarflokkurinn
að sameinast írsku flokkunum tveim
(O’Briens og Redmonds) og verkmanna-
flokkinum til þess að hafa sæmilegan
meiri hluta (126 atkv.).
31. jan. kom þingið saman; verður
það sennilega frægt þing í sögunni,
því nú verður sennilega neitunarvaldi
efri málstofunnar hnekt. Þar næst
verður tekið fyrir lagafrumvarp um
breytingu á atkvæðaréttinum. Sumir
höfðingjar hafa margra atkvæða-rétt
og mundi þetta því hnekkja aftur-
haldsmönnum (—höfðingjum). Enn eru
á döfinni lög um dagpeninga handa
þingmönnum, aðallega til þess að létta
fátækum mönnum þingsetu.
Og síðast en ekki sízt stendur til
að írar, Skotar og Wales-búar fái sjálf-
stjórn (home rule). Verður Westminster-
þingið þá sambandsþing þessara ríkis-
hluta, fyrirkomulagið yrði svipað og
á sér stað meðal þýzku ríkjanna. Ekki
mundi þó samband ríkisins sennilega
losast neitt við þetta; aðal-afleiðingin
yrði sú, að írar fengju færri sæti á
sambandsþinginu en nú hafa þeir og
hefðu minni áhrif á enska pólitík. Sem
stendur hafa írar flest sæti á þingi í
tiltölu við íbúa; þessu mundi verða
breytt.
Prófi í mannvirkjafræði lauk nýlega
Geir G. Zöega með 2. einkunn.
Áfengiseyðsia Dana. Ekki er ófróð-
legt að kynna sér, hversu miklu fé
Danir eyða árlega í áfengi.
í landinu eru 4600 veitingastaðir.
Þeir seldu 1909 milli 60 og 80 mil-
jónir bjóra og var þó miklu meira
drukkið af þeim Ijúffenga drykk heima
fyrir — sem sé undir 200 milj. bjóra.
Borguðu þeir fyrir allan bjórinn 32 til
34 milj. króna.
Af brennivíni eyddu þeir nál. 32
miljónum flaskna og gáfu fyrir þær
um 12-—14 milj. króna.
21/3 milj. potta af innlendum hrein-
um vínanda (100 % styrkleika) eyddu
þeir til þess að blanda aðrar vínteg-
undir svo sem romm, konjakk o. fl.
með, og gáfu fyrir það um 8—9 milj.
Utlendan vfnanda keyptu þeir fyrir 2
— 3 milj. kr. og aðrar víntegundir fyrir
8—10 milj. kr.
Þeir hafa því alls eytt:
Bjór.................32—34 milj. kr.
Brennivíni...........12—14 —
Innlendum vínanda . 8— 9 —
Utlendum vínanda . 2— 3 —
Ýms vín.............. 8—10 —
Samtals . . 62—70 milj. kr.
Arstekjur allra Dana eru reiknaðar
á 1000—1200 miljónir króna. Eyðir
þjóðin því 6. hluta af tekjum sínum
í áfengi, eða meiru en borgað er f
alla opinbera skatta.
Hætti þjóðin að drekka, verður að
draga frá 13 —14 milj. kr., er ríkið
fær í öl- og vínskatta, veitingaleyfi
o. s. frv.
Enn fremur verður að draga frá
um 10—20 milj. kr., sem eyðsla á
kaffi, te o. fl. mundi aukast um. Sparn-
aðurinn yrði því um 30—40 milj. kr.
á ári. Og eru þó ótalin oll þau gjöld,
er leiða af óhófssamri neyzlu á áfengi,
svo sem fé til fátækrahúsa, sjúkrahúsa,
fangelsa o. fl.
Nýr viti
verður bygður í sumar á Rifstanga á
Melrakkasléttu, og var þess ærin þörf, þó
fyr hefði verið.
Qóð íbúð
er til leigu. Listhafendur snúi sér
til verzlunarstjóra
Péturs Péturssonar,
Oddeyri.
PANTIÐ SJÁLFIR FATAEFNI YÐAR
beint frá verksmiðjunni. Stórkostlegur sparnaður. Hver maður getur fengið gegn eftir-
kröfu, burðargjaldsfrítt, 4 mtr. 130 cm. breitt svart, blátt, brúnt, grænt eða grátt, vel
iitað fínullarklæði í fallegan og haldgóðan kjól eða útiklæðnað (Spadseredragt) fyrir
einar 10 kr. (2/so pr. meter). Eða 3*/* mfr. 135 cm. breiff svart, dökkblátt eða grá-
möskvað nýfízkuefni í haldgóð og falleg karlmannsföt fyrir að eins 14 kr. 50 aura.
Séu vörurnar ekki eins og óskað er eftir, þá verður tekið við þeim aftur. Þykk ullar-
mikil ferðateppi 2x3 al. að eins 5 kr. Gráleit hestateppi mjög þykk 2 x 23k al. að
eins 4 kr. 50 aura.
yiðrhUS Klædevæveri, Aarhus, Danmarl^.
sem vilja sækja um brytastöðuna
kolamokarastarf á gufubátnum
og
„Jörundur“
á komandi sumri, gefi sig sem fyrst fram við
framkvœmdarstjóra félagsins
Carl F. Schiöth.
dansha
smjörlihi cr be5f.
Biðjið íim tegundirnar A
„Sóleyw „ Inyólfur" „ Hehla " eða Jsafold’

Smjörlikið fce$Y einuingi$ frat
Ofto Mönsted h/f.
Kaupmannahöfn og /frosum
i Danmörku.
Það nýjasta nýtt
er steinolíumaskínan
„ Comet“ (halastjarna)
(uppgötvunin gerð í fyrra, og heitir pví halastjarna), sem brúkar
aðeins fyrir 2^ eyrir olíu á klukkustundinni, og hitar pott af vatni
á fám mínútum.
Hægt er að sjóða á peim allan mat, og eru mjög hægar og
einfaldar í meðförum.
Daglega til sýnis hjá undirrituðum frá kl. 11—2.
Ætti að komast inn á hvert heimili á íslandi.
Carl F. Schiöth.
DE FORENEDE BR YG GERIERS
EKTA KRÓNU0L.
KRÓNUPILSENER.
EXPORT DOBBELT ÖL.
ANKER ÖL.
Vér mælum með þessum öltegundum sem þeim
fín ustu
skattfríu öltegundum sem allir bindindismenn mega neyta.
Biðjið beinlínis um:
De forenede Bryggeriers Öitegundir.