Gjallarhorn - 04.10.1911, Blaðsíða 1

Gjallarhorn.
Ritstjóri: Jón Stefansson.
V. 38. •
Akureyri 4. október
1911
Gjalddagi »Gjallarhorns«
var i. júlí síðastl.
Eyfirðingar, er það vilja, geta borgað
blaðið í verzlun Magnúsar á Grund og
Kaupfélagsverzlun Eyfirðinga.
Hér með votta eg öllum þetm
sem sýnt hafa mér og minum
hluttekningu við lát og jarðar-
för minnar ástkœru eiginkonu,
mitt innilegasta hjartans þakk-
lœti.
Akureyri, 23. september 1911.
Carl F. Schiöth.
Alþingiskosningar.
Nú er framboðsfrestur til alþingis-
kosninganna liðinn og eru því öll
kurl komin til grafar, sem um verð-
ur að velja 28. október næstkom-
andi. Þykir réttast að gefa hér yfir-
lit yfir alla fylkinguna, þó kunnugt
sé áður orðið um marga í henni,
og áður getið um ýmsa þeirra hér
í blaðinu.
í höfuðstaðnum Reykjavík eru
af Heimastjórnarmanna hálfu L. H.
Bjarnason og Jón sagnfrœðingur, af
Sjálfstæðism. Jón Þorkelsson og M.
Blöndahl, af Andbanningum Halld.
Daníelsson og Ouðm. Finnbogason.
Þ. J. Thoroddsen læknir hætti við
að bjóða sig fram.
Björn Kristjánsson og síra Jens
vilja komast aftur að í Gullbr,- og
Kjósarsýslu, en móti þeim Ieggja þar
Björn Bjarnarson hreppstjóri í Oraf-
arholti og Matth. Pórðarson útgerð-
armaður í Sandgerði. Mundi hvor-
ugur þeirra reyna að útvega sér bitl-
ing þó þeir kæmust á þing og báð-
ir eru þeir atorkusamir, hagsýnir og
sjálfstæðir. Sérstaklega væri þinginu
ekki vanþörf á að fá reyndan út-
gerðarmann í sinn hóp.
Kf. Jónsson ráðherra býður sig
aftur fram í Borgarfirði, en móti
honum einn af meiri háttar bitlinga-
þiggjendum Sjálfstæðisflokksins Ein-
ar Hjörleifsson. Ekki verður séð
hvert erindi hann ætti á þing, ann-
að en ef hann gæti krælt sér í enn
meiri styrk úr landsjóði.
Þá er Mýrasýsla og hafa flestir kjós-
endur þar augastað á séra Magnúsi
Andréssyni gætnum manni og satn-
vizkusömutn er setið hefir áður á
þingi fyrir þá. „Sjálfstæðið" lætur
Harald Níelsson guðfræðisprófessor
ríða móti honum.
Blöð „Sjálfstæðisins" hafa logið
því að Guðtn. Eggerz vildi á þing
fyrir Snæfellinga, en lygi er það,
eins og fleira í þeim blöðum. Það
er Halldór læknir Steinsson sem þar
verður í kjöri fyrir Heimastj. en
móti honum á að senda Hall nokk-
urn bónda á Gríshóli og er það
kunnugast um þjóðmálaþekkingu
hans, að hann kvað ætla að fara
að „stúdera umræðurnar í skjala-
partinum til þess að setja sig inn í
pólitíkina". Séra Sig. Gunnarsson
hafði verið ófáanlegur til þess að
leggja aftur út á djúpið fyrir gömlu
flokksbræður sína, og er það virð-
ingarvert.
Því hefir verið logið að Björn
Bjarnarson sýslumaður á Sauðafelli
legði til orustu móti Vog-Bjarna í
Dölunum (sbr. „Norðurl." síðasta
blað). Það er uppspuni. Þar býður
sig fram íyrir Heimastj. Guðm. G.
Bárðarson bóndi á Kjörseyri, ment-
aður maður, ötull og góður bóndi,
sjálfstæður maður og einarður í
hvívetna. Ættu Dalamenn að sjá
sæmd sína í því, að velja hann, en
hafna Vog-Bjarna sendiherra, er býð-
ur sig þar fram aftur. Mundu þeir
vinna landsjóði þar þarft verk, með-
al annars, því Bjarni er „premíu-"
gripurinn af öllum bitlingasugum
síðustu þinga og hinn óþarfasti mað-
ur á þingi, er aldrei ætti að koma
þar aftur.
Björn Jónsson fyrv. ráðherra legg-
ur aftur út á djúpið hjá Barðstrend-
ingum, en móti honum Guðm. Björns-
son sýslumaður.
I Vestur-ísafjarðarsýslu býður sig
fram Matthías kaupmaður Ólafsson
á Þingeyri og séra Kr. Daníelsson
fyrv. þingm. kjördæmisins.
Á ísafirði býður sig fram hinn
fyrv. þingm. kjördæmisins, séra Sig-
urður Stefánsson í Vigur og móti
honum af sjálfstæðismönnum Sigfús H.
Bjarnarson konsúll. Er mælt að „Sjálf-
stæðis-"forsprökkunum hafi þótt séra
Sigurður of sjálfstœður á síðasta þingi
og vilji þeir því helzt vera lausir við
hann. Templarar bjóða fram Kr. H.
Jónsson prentara og útgerðarmann.
Magnús Torfason bæjarfógeti á
ísafirði býður sig fram gegn Skúla
Thoroddsen í Norður-ísafjarðarsýslu
og segja fróðir menn, að þar muni
verða harður kosningabardagi.
Ari Jónsson vill fara aftur á þing
fyrir Strandamenn enn mun lítið
erindi eiga sem fyr. Kjósendur þess
kjördætnis eiga ekki völ á betri full-
trúa en Guðjón Guðlaugsson er, hinn
gamli þingmaður þeirra og ættu
þeir að fylkja sér um hann sem
bezt.
Þá eru Húnvetningar. Þórarinn
Jónsson i Hjaltabakka og Tryggvi
Bjarnason í Kothvammi bjóða sig
fram fyrir Heimastj. en þeir Björn
á Kornsá og síra Hálfdán upp á
„Sjálfstæðið" eins og áður.
Skagfirðingum ætlar „Sjálfstæðið"
aftur þá Ólaf Briem og Jósef Björns-
son. Ef þeir verða kosnir aftur, væri
óskmdi að Ó. B. snerist ekki eins
ámátlega um ■ sjálfan sig og gæfi
sannfæringu sinni ekki eins oft sel-
bita, eins og hann gerði á síðasta
þingi, en J. B. mætti óska þess að
hann yrði heilsuhraustur þegar flokk-
ur hans úthlutar bitlingum, svo ekki
þurfi að teyma hann fárveikan til
slíkra athafna, eins og gert var 3.
maí síðastl. Heimastjórnarmenn í
Skagafirði eiga að velja um þá Árna
Björnsson prófast á Sauðárkróki,
Einar Jónsson hreppstjóra í Brim-
nesi og Rögnvald Björnsson sýslu-
nefndarmann í Reykholti. Eru það
alt mætir menn og væri kjördæmið
vel sæmt af þeim hverjir þeirra sem
næðu kosningu.
Hannes Hafstein og Stefán í Fagra-
skógi verða endurkosnir aftur í Eyja-
fjarðarsýslu og er varla orð á þvf
gerandi að aðrir séu þar í kjöri.
Þó kvað „Sjálfstæðið" hafa langað
til að kosning færi fram, (kjósend-
um til óhagnaðar og að þarflausu)
og því fengið þá Kristján Benja-
mítisson sýslunefndartnann á Tjörn-
um og Jóhannes Þorkelsson hrepp-
stjóra á Syðrafjalli í Þingeyjarsýslu
til þess að „gera grín" og bjóða
sig Eyfirðingum til þingmensku. Sig-
urður Hjörleifsson skrifaði „formúl-
una" fyrir Jóhannes og útvegaði i4
bændur til að skrifa undir, en Krist-
ján skrifaði sína sjálfur og útvegaði
sér meðtnælendur. Óvíst er talið að
allir meðmælendurnir muni ómaka
sig á kjörfund til þess að greiða
þessum „eindregnu sjálfstæðismönn-
um" atkvæði af því lítil von mun
vera um að hægt verði að útvega
fleiri.
Akureyringar eiga að velja um
þá Guðlaug Guðmundsson og Sigurð
Hjörleifsson. — Sigurður ætlar nú,
að sögn, að berjast fyrir því að kon-
ungkjörnir þingmenn verði jafnan
„böðlar þjóðviljans" á 4 þingum í
senn og ennfremur kvað hann vera
að semja ritgerð, er á að sanna að
alt sem hann skrifaði á móti því í
fyrra hafi verið bull og misskilning-
ur og vitleysa sem enginn skuli
reikna sér til syndar. Hann hefir
engan sem stendur til þess, að lesa
ritgerð þessa yfir fyrir sig og ætlar
því í þess stað, að vitna í skipun
Björns Jónssotaar um þetta mál,
einu sinni í hverjutn fimm línum.
Suður-Þingeyingar kjósa að sjálf-
sögðu sinn gamla fulltrúa, Pétur á
Gautlöndum. Þar býður sig einnig
fram Sigurður Jónsson á Arnarvatni.
Norður-Þingeyingar eiga kost á
Benedikt Sveinssyni er verið hefir
þingmaður þeirra undanfarið og
Steingr. Jónssyni sýslumanni á Húsa-
vík.
Norð-Mýlingar: þar eru í kjöri
Jóhannes bœjarfógeti á Seyðisfirði og
séra , Einar í Kjrkjubœ. Ennfremur
séra Björn á Dvergasteini og Jón á
Hvanná.
Sunn-Mýlingar: Jón í Múta og
Jón Ólafsson tveir einhverjir mikil'-
hæfustu þingmennirnir er sátu á
síðasta þingi, er sagt að verði endur-
kosnir þar. Ennfremur bjóða sig
þar fram Sveinn Ólafsson í Firði
og séra Magnús í Vallanesi.
Seýðisfjörður: Þar berjast þeir
dr. Valtýr og Kristján læknir Krist-
jánsson.
Austur- SkaftfelJingar. Þar verða
í kjöri Þorleifur á Hólum og sera
Jón Jónsson prófastur á Stafafelli,
er var nýtur þingmaður og sam -
vizkusamur í þeim störfum sem öðr-
um er hann hefir haft á hendi og
er það sæti vel skipað er hann sit-
ur í. Um Þorleif er það kunnugt, að
hann hefir verið auðmjúkt atkvæða-
peð brauðbítanna í „Sjálfstæðinu"
þessi tvö skiftin sem hann hefir ver-
ið á þingi.
í Vestur-Skaftafellssýslu bjóða sig
fram Gísli Sveinsson lögfræðingur og
Sigurður Eggerz sýslumaður og eru
báðir ungir og óreyndir sem þing-
menn. Gísli hefir um mörg ár gefið
sig mikið við þjóðmálum og fram-
koma hans þar verið svo, að ekki
hefir borið skugga á. Er „Gjh."
kunnugt um, að fáum eða engum
mun annara en honum, um að blanda
ekki saman mönnum og málefnum,
og fylgja sannfæring sinni ókúgaðri
hver sem í hlut á. En þeir kostir
eru góðum þingmanni ómissandi.
Gísli er og prýðisvel máli farinn
og hefir yfirleitt svo marga nauðsyn-
Iega þingtnenskuhæfileika að „Gjh."
telur mjög œskitegt að hann næði
kosningu. Hann er ekki í „Sjálf-
stæðisflokknum", þó „Sjálfstæðið"
hafi verið að reyna að hnupla hon-
um, enda er skaplyndi hans slíkt,
að hann mundi illa geta átt sam-
leið við þá, er þar skipa nú önd-
vegi. Og hann er heldur ekki Heima-
stjórnarmaður og hefir ekki verið
ið nokkur ár, en þeim flokki fylgdi
hann fyrst er áhugi hans vaknaði á
þjóðmálum, og þeirri stefnu er gagn-
tók þá hug hans, hefir hann verið
trúr síðan.
Rangvellingar: Þar bjóða sig nú
fram síra Eggert Pálsson og Einat á
Geldingalœk og — fyrir „Sjálfstæðið"
Tómas Sigurðsson á Barkarstöðum.
Vestmannaeyjar: Þaa hefir Karl
Einarsson, sem frægastur er af Lands-
bankarannsókninni, verið otað móti
Jóni Magnússyni, en þýðingarlaus
er sögð sú „SjálfstæðisMilraun.
Árnessýsla: Þar geysa margir, er
talið líklegast að þeir Hannes Por-
steinsson og Sigurður ráðunaútur verði
hlutskarpastir eins og áður. „Sjálfst."
býður þar þá bræður Helgasyni síra
Kjartan í Hruna og Ágúst í Birtinga-
holti en Heimastj. þá Jón Jónatans-
son búfræðing og sr. G. Skúlason.
Islenzk málfræði
- 2. útgáfa endurbætt og
Reikningsbók
2. útvráfa endurbætt
fæst í bókaforlagi
Odds Björnssonar,