Gjallarhorn - 13.10.1911, Side 2

136
OJALLARHORN.
V.
Bitar og »bein«.
Efnilegur frambjóðenda-flokkur!
Nýlega var drepið á það í »Gjh.«,
livernig »SjálfstæðisIiðið« hefði not-
að meiri hiuta vald sitt á alþingi
til þess að skamta sér ýmislegt góð-
gæti úr búi þjóðarinnar. Nú er það
sýnt, að allir ósvífnustu brauðbít-
irnir sækja aftur fast fram til þess
að ná þingmensku og segjast allir
gera það til þess að vernda sjálf-
stæði íslenzku þjóðarinnar. En illa
hljóma þau orð í munni slíkra
manna, er eiga slíkan feril að baki
sem þingmenn »Sjálfstæðisflokks-
ins«, eftir hin tvö síðustu þing.
Reir hafa teflt sjálfstæðismáli ís-
lendinga í þær ógöngur, sem mjög
tvísýnt er um, hvenær það kemst
út úr, svo engar líkur eru til, að
unt verði fyrst um sinn að fá helm-
ing þess, er í boði var, áður en
þeir tóku við stjórn landsins, auk
heldur alt, er þá var fáanlegt.
En þeir hafa starfað betur fyrir
sinn eigin hag. Þeir hafa búið til
feit og tekjumikil embætti fyrir for-
menn flokks síns. Reir hafa ausið
landsfé út í sjálfa sig með bitling-
um, svo öllum hlýtur að, ofbjóða.
Rað er reglulegt samábyrgðarfé-
lag, sem flokkurinn hefir búið til.
Brauðbítirnir styðja hver annan að
því, að ausa fénu hver í annan!
Bezt sést athæfi flokksins á því,
að flestir hinna sárfáu í flokknum,
sem engan bita hafa borið frá
borði eða ekki hafa viljað þá, og
verið sjálfstæðir í raun og veru, þeir
annaðhvort segja sig úr flokknum
eða bjóða sig ekki fram aftur. Get-
ur nokkurt sönnunargagn verið gild-
ara fyrir því, hvert flokkurinn er að
fara?
Séra Sigurður í Vigur vildi eng-
an bita þiggja. Hann var óháður
samábyrgðinni. Flokksstjórnin lagði
móti framboði hans og hann sagði
sig úr flokknum.
Séra Sigurður í Stykkishólmi var
dyggur flokksmaður og auðsveipur
flokksstjórunum. Hann gaf sig en
seldi ekki. Hann vildi ekki bita né
laun. En hann fékst ekki til að bjóða
sig fram aftur, notaði tækifærið til
þess að draga sig alveg út úr
leiknum.
Jón á Haukagili vildi ekki bita.
Hann var sjálfstœður. Og hann
sagði einnig í vetur alveg skilið við
»Sjálfstæðis«-liðið. Hann býður sig
heldur ekki fram aftur.
Svona er um þá sjálfstæðari.
En svo koma bitlingamennirnir í
þéttum flokk. Hver brauðbíturinn
öðrum gráðugri.
Ari Jónsson varð aðstoðarmaður
í stjórnarráðinu með 1500 kr. árs-
launum. Um það er raunar ekki
mikið að segja. En »bita« fékk hann
annan betri, varð bankaráðsmaður
og fær 17—1800 kr. fyrir á ári.
Bjarni Jónsson varð viðskiftaráða-
nautur, sem frægt er orðið, og var
það starf einnig búið til handa hon-
um. Flokkurinn er nú búinn að
veita handa honum fram að 50
þús. Kr. Á síðasta þingi voru 19
með, en 19 móti fjárveitingu til
hans. En þá stóð þessi þjóðrækn-
ishetja á fætur og veitti sér sjálfur
féð.
Björn Kristjánsson varð banka-
stjóri með 6000 kr. árslaunum. Rað
embætti bjó flokkurinn til handa
honum. '
Björn Jónsson varð ráðherra, há-
sællar minningar. Ráðherrabitinn
mun vera um 15 þús. kr. virði á
ári. Svo fær ganili maðurinn 3 þús.
kr. á ári meðan hann lifir, í eftirlaun.
Haraldur Níelsson hefir ekki set-
ið á þingi, en verið átrúnaðargoð
þeirra brauðbítanna. Hann var gerð-
ur að þrestaskólakennara 1909, sett-
ur í það embætti á þeim tíma, er
ekkert var kent, og fékk 1200 kr.
fyrir.
Karl Einarsson var auðmjúkur
þjónn Björns Jónssonar í lands-
bankanefndinni, sem víðfræg er
orðin fyrir afglöp sín, og fékk fyrir
það starf um 2000 kr. Auk þess
veitti B. J. honum sýslumannsem-
bættið í Vestmannaeyjum og gekk
þar fram hjá hæfari mönnum.
Einar Hjörleifsson hefir um mörg
ár legið á landsjóði, sem kunnugt
er, með mismunandi háu meðlagi
í hvert sinn. Á síðustu þingunum
hefir »Sjálfstæðið« gert hann að
skrifstofustjóra alþingis og greitt
honum á annað þús. kr. fyrir, en
kunnugir segja hann vera með þeim
ónýtari, er það starf hafa haft á
hendi. (Framh.).
í flucjvél milli Vesfurheims
og Norðurálfu.
Fluggarpur einn í Vesturheimi, M. A.
Robinson að nafni, ráðgerir að fljúga
á næsta sumri milli Vesturheims og
Norðurálfu. Hann ætlar að leggja upp
frá Terrenauve í Kanada og ná þaðan
til Grænlands, þaðan yfir ísland og
svo til Noregs, svo íslendingar geta
átt von á að sjá flugvél fara hjá næsta
sumar.
Fjöldi gufuskipafélaga hafa boðist
til að láta gufuskip vera hér og þar
á hinni áætluðu leið Robinsons til
þess að vera viðbúin ef slys bæri að
höndum.
Akureyri.
Qestir íbœnum. Egill Sigurjónsson óðals-
bóndi áLaxamýri, Halldór Jónasson kaup-
maður á Siglufirði og frú, Jón Guðmunds-
son verzlunarstjóri á Siglufirði.
Quðm. 1óhannesson er veiið hefir verzl-
unarstjóri »Edinborgar< hér í bænum, er
búinn að fá stöðu á skrifstofum umboðs-
verzlunarinnar ÓI. Johnson & Kaaber i
Reykjavík og flytur því þangað þegar hann
er búinn að skila »Edinborg< af sér.
Gullbrúðkaups Frb. Steinssonar dbrm. og
konu hans 4. þ. m. var minst með fánum
á stöng um allan bæinn og fjöldi bæjar-
búa kom til þeirra að óska þeim til ham-
ingju. Ennfremur barst þeim fjöldi af heilla-
óskaskeytum víðsvegar að, þar á meðal frá
Ameríku. Föðurnafn frú Guðnýjar misrit-
aðist í síðasta blaði, hún er Jónsdóttir.
Frb. Steinsson var fyrir skömmu gerður
að heiðursrreðlim Bóksalafélagsins.
Lappafjölskyldan sem verið hefir í Rvík
og á Seyðisfirði, kom hingað í vikunni og
sýndi skrípalæti sín í leikhúsinu á mánu-
dagskvöldið fyrir húsfylli.
Fjártakan er nú að hætta. Her hefir verið
slátrað í haust um 14,500 fjár. Par er „Kaup-
félag Eyfirðinga" efst á blaði með á 12. þús.
fjár.
Ragur er sá, sem við
rassinn glímir.
Þegar Jón Ólafsson var hér í s.l.
mánuði þá hélt hann, eins og kunn-
ugt er, tvívegis tölu um alþingiskosn-
ingar þær, sem í hönd fara Allir voru
þangað velkomnir meðan húsrúm leyfði,
en þó hringdi Jón Ól. Sigurð Hjör-
leifsson upp og bauð honum serstak-
lega, því Sig. Hj. er, eins og menn
vita, forustusauður sjálfstæðisfl hér á
Akureyri.
Sig. Hjör. og öðrum var því gefið
tækifæri til að andmæla, því að hverj-
um sem vildi var frjálst að taka til
máls, og það hefðu þeir auðvitað gert,
ef þeir hefðu getað hrakið með rök-
um nokkuð af því, sem ræðumaður
sagði.
Sumir héldu, að Sig. Hj. mundi
ekki vera sú heybrók, að hann þyrði
ekki að mæta og halda upp vörn fyr-
ir flokkinn með mörgu nöfnunum En
viti menn. Sig. Hj. sat heima og fór
hvergi, og ber það sannarlega ekki
vott um góðan málstað.
Og ekki nóg með það, að Sigurð-
ur sæti heima, heldur sendi hann skó-
sveina sína um allan bæinn til að
banna öllum »sjálfstæðismönnum« !! að
sækja fyrirlesturinn. Þeir létu þóækki
allir skipa sér þannig, það gerðu bara
þægustu sauðirnir.
Þessi sama aðferð var notuð í haust,
þegar boðað var til almenns kjósenda-
fundar til að ræða um þingmannsefni
fyrir bæinn.
Þetta er aðferðin, sem Sig. Hj.
ætlar að reyna að sigra með við kosn-
ingarnar nú: að láta helzt alla sfna
menn hvorki sjá annað né heyra, en
lýgina í »Norðurlandi«.
En, sem betur fer, er fiokkur hans
að þynnast, því öllum má nú ofbjóða,
og mun það bezt sannast 28. þ. m.
Sig. Hj. hefir séð, að hyggilegra
var, að fara ekki á þenna fyrirlestur,
því þar gat hann ekki fogið neinu ó-
mótmælt, þar hefði lýgin verið rekin
ofan í hann aflur, en aftur á móti að
hægara var, þegar Jón Ól. var farinn
úr bænum, að snúa út úr og rangfæra
og segja svo alt lygi, sem hann hafði
sagt, eins og' nú er líka komið á dag-
inn. En hversu drengiteg sú aðferð er,
um það getur hver dæmt sjálíur.
I »NorðurIandi« 16. septbr. s.l. er
skýrt frá þessum fyrirlestri J. Ól. í
greinarstúf með fyrirsögninni: »Jón
Ólafsson«, Og er sú grein að mestu
leyti útúrsnúningur, rangfærslur og
lygi, eins og auðvitað við mátti búast
úr þeirri átt.
Það væri annars nógu gaman að
sjá f næsta »Norðurlandi < vottorð um
það, frá tveimur valinkunnum mönn-
um, sem hlustuðu á ræðu J. Ó1 , að
rétt og satt væri frá skýrt í (yrnefndri
grein f »Norðurlandi« frá 16. f. m.
Hætt við því, að ritstjóranum gangi
erfitt að fá það vottorð, þó hann labbi
um allan bæinn.
J. Ól. mintist í ræðu sinni meðal
annars á fölsku skýrslurnar, sem Iands-
bankastjórarnir gáfu síðasta alþingi.
Og skal hér prentaður útdráttur úr
því, sem hann og Jóh. sýslum. Jóhann-
esson bera bankastjórunum á brýn í
nefndaráliti meiri hluta bankarannsókn-
arnefndarinnar í neðrí deild:
»Vér getum ekki varist þess, að
láta í ljósi furðu vora á því, að banka-
stjórnin skuli hafa látið frá sér í sínu
nafni skýrslur eins og þessar, sem
sýnilega hlutu að veikja traustið á hag
bankans, ef sannar vœru, og auk þess
innihalda á ýmsum stöðum bláber rang-
hermi og ósannindi, og í fjölda mörg-
um atriðum hvíla á þekkingarleysi á
því, hvað áhrif hefir á löglegt gildi
skjala«.
Ut af þessu er það, sem Sig. Hjör.
segir í »Norðurlandi«, að J. Ól. farist
ekki að tala um, að aðrir gefi faiskar
skýrslur, þar sem samnefndarmenn
hans sumir í landsbankarannsóknar-
nefndinni í neðri deild segja, að hann
hafi afbakað gerðabók nefndarinnar.
Það er hægt að slá slíku fram, en
þeir eiga eftir að sanna það, og með-
an þeir ékki gera það, verður að á-
Iíta þetta ósannindi, enda væri það
engin bót í máli fyrir bankastjórana.
Hætt við því, að dómara þætti ekki
miklar málsbætur í því fyrir Pétur,
sem kærður er fyrir þjófnáð, þó hann
segi að Páll hafi líka stolið.
Það verður aldrei hrakið, að lands-
bankastjórarnir, Björn Kristjánsson og
Björn Sigurðsson, hafa gefið alþingi
Islendinga falskar skýrslur, enda sjá
menn það bezt á því, að mennirnir
lig'-.ja undir þessum áburði og þora
ekki einu sinni að neita þessu sjálfir,
heldur nota þeir Sig. Hjör. og hans
nóta til að básúna út, að þetta séu
ósannindi.
I síðasta »Norðurlandi« er Sig. Hjör.
enn að narta í J. Ól. í grein með
fyrirsögninni: »Ósæmileg árás á Lands-
bankann«. Það er annars hálf undar-
legt, að heyra þenna mann tala um
svívirðilega árás á Landsbankann, án
þess að skammast sín, þenna mann,
sem manna bezt gekk fram í því, að
tyggj3 upp eftir »ísafold« óhróðurinn
og ósannindin um gömlu bankastjórn-
ina, og reyndi að veikja traustið á
bankanum með því að Ijúga því, að
bankinn væri búinn að tapa 400 þús. kr.
Tilefnið til þessarar greinar í »Norð-
url.« er sú, að Jón OI. sagði í ræðu
sinni, að Landsbankinn gæti ekki gefið
ávísun á Landmandsbankann nema
hann ætti inni fyrir því hjá honum,
og að síðan hann kom að bankanum
hefði Landsbankinn aldrei átt minna
inni hjá Landmandsbankanum en 50
þúsund krónur og mest 150 þús. kr.
Að þetta sé satt bera bækur bank-
ans bezt vitni um, enda munu banka-
stjórarnir ekki geta í móti þessu borið.
Það er bara Sig. Hjör. sem er
hafður til þess að segja, að þetta sé
haugalygi.
Dettur nokkrum óvitlausum manni
í hug, að bankastjórarnir séu að lána
Dönum stórfé að gamni sínu, og það
fyrir lægri vexti en þeir fá fyrir þá
hér. Eða hefir Landsbankinn úr svo
miklu að moða, að hann geti lánað er-
lendum banka svo tugum þúsunda
skiftir ? Hingað til hefir verið kvartað
um eitthvað annað.
Þó eg hafi ekki mikla trú á nýju
bankastjórninni, þá trúi eg ekki, að
hún sé eins bágborin og Sig. Hjör.
heldur fram, að hún láni erlendum
banka stórfé að nauðsýnjalausu.
Sig. Hjör. er tamast að vega aftan
að mönnum, því þegar hann sér fram-
an í þá, fer hjartað að síga, en strax
og þeir snúa í hann bakinu, þá er
eins og kjarkurinn hlaupi í hann.
Það var hér um árið, þegar Bj.
Líndal hætti við ritstjórn »Norðra«,