Ingólfur - 07.02.1909, Blaðsíða 1

VII. árg,
Reykjavík suimudagiim 7. febrúar 1909.
*
The Palatine Insurance Company Ltd
í London
yátryggir g e g n eldsToða alls konar vörur og liúsgögn
Aöalu.mi30ösmorm fyrir íslandL:
O, JOhnson db K.aaher, Reylijavíli
með ótakmarkaðri ábyrgð til að undirr-ita vátryggingarskírteini
(Polieer).
VACUUM OIL COMPANY
Si
1
1
I
hefir beztu mótoraolíu og aðra smurningaolíu.
Menn snúi »ér til útsölumanna í Reykjavík Nic. Bjarnason
jO kanpm. og Magnúsar Blöndahls tréamíðameistara.
iii n
Sjálfstæðismál íslands
í erlendum blöðum.
i.
iogólfur hefir nokkrum íinnum drep-
ið á þá aöferð, sem mótstöðumenn vor-
ir í Danmörku hafa haft í frammi í
ýniaum löndum aíðan raillilandanefndin
lauk störfum sínum í vor, til þes» að
bera lof Dana út um heiminn og niðra
íslendingum fyrir þrjózku þeirra gegn
þe»sum velgjörðarmönnum »ínum. Frétta-
klausur um þetta aettu þeir fyr»t eink-
um í þýzk og en»k blöð, því að þau vóru
flest alveg þekkingarlau* um viðskifti
Dana og íilendinga og tóku því upp
hvaða fjargtæður, »em Danir fóru með.
í greinarkornum þes»um vóru Danir
skjallaðir mjög fyrir göfuglyndið og
síðan voru margar þessar greinir aftur
birtar í dönskum blöðum og síðan í
stjórnarblöðúnnm hér. Þær viltu ekki
allfáa kjósendur við kosningarnar, enda
voru þær freklega notaðar.
Þessari iðju heflr verið haldið áfram
síðan öðrn hverju. í Svíþjóð heiir verið
reynt að gera tortryggilegan samhug
Norðmanna og íslendinga og Norðmönn-
um eignuð úrslit kosninganna hér. í
þýzkum blöðum hefir aftur verið logið
upp sögum um undirróður F'rakka gegn
Dönum á íslandi o. s. frv.
Fyrir þessn gangast þeir menn í Dan-
mörku, sem mest hata sjálfstæðisvið-
leitni íslendinga. Þeir reyna til þess
að ófrægja málstað vorn meðal stórþjóð-
anna um leið og þeir lofa mannúð landa
sinna. Leikurinn er jafnframt gerður
til þess að draga kjark úr íslendingnm,
þvi að *vo er fyrir séð, að þeim berist
goðsvör þessi og í annan stað kemur
sér vel að geta sýDt dönsku þjóðinni
skammir um íslendinga úr þýzkum og
enskum blöðum og ummæli um það, að
ísleudÍDgum sé nú veitt meira en nóg
frelsi. Því verður ekki neitað, að fjöldi
manna í Danmörku vill verða við kröf-
um Islendinga eða lætur sig málið litlu
skifta, og er þessum aðfeDgnu greinum
óspart veifað einmitt til þess að upp-
ræta allan samhug úr dönsku þjóðinni.
Ritsmíðir þessar ná ekki tilgangi sín-
um ef nöfn höfundanna standa undir
þeim, og þess vegna hafa þeir leitað
færis að koma þeim að nafnlausum, en
slíkt hefir gengið mjög tregt. Verður
því belzt að leita þeim hælis í lítt
merkum sveitablöðum. Ein slík grein
komst í sumar að í ensku smáblaði og
var óðara birt aftur í Danmörku, „eft-
ir mjög merku og frægu blaði á Eng-
landi“, að kallað var.
Einna skringilegastur er skollaleik-
nrinn þegar farið er með þessar grein-
ir til Hollands (!) Þar var í vetur
smeygt inn all-langri grein nafnlausri
með dónaskömmum og rógburði um
stjórnarandstæðinga á íslandi en skjall
og mærð um stjórnarliða hér að sama
skapi. Dönum vóru slegnir gullhamrar
og óspart brýndir gegn gjálfstæðiskröf-
nm íslendinga. Greinin fór síðan sína
vanalegu boðleið eins og til var ætlast
í upphafi, fyrst í blöð Stórdana í Dan-
mörku og þ vínæst í annað stjórnarblaðið
hér. Er þar sagt fullum fetum, að hún
sé ritstjórnargrein (!) í hollenzka blað-
iuu, en sjálf ber hún þess augljós merki,
að hún er alls ekki eftir Holleuding
og jafnvel ekki danskan mann, heldur
er hún hreint og beint samin af dönsk-
uvn íslendingi! Svo glögg og alþekt
eru öll einkenni rógsins og þröngsýn-
innar, að ekki verður neinn vafi á um
ætternið.
Slík grein hefir engin áhrif hér á
landi, því að fæstir munu svo blindaðir
að þeim geti dnlist tilgangurinn, en í
Danmörku hefir hún ef til vill getað
æst ómentaðasta lýðinn til fjandskapar
við íslenzku þjóðina og réttarkröfur
hennar og í því skyni virðist hún einnig
helzt hafa verið saman sett.
Skringilegur þingmálafundur
var haldinn á Akureyri nýlega, eftir
því sem stjórnarblöðin skýra frá. Þar
var samþykt með allmiklum atkvæða-
mun þessi tillaga um sjálfstæðismálið:
„Með því fundurÍDn lítur svo á, að
ákvæði frumvarps sambandslaganefnd-
arinnar þnrfi ekki að orka tvímælis um,
að landið skuli vera fullvalda ríki,
skorar fundurinn á alþingi, að gera eigi
neinar breytingar á frumvarpinu, sem
fela í sér eða stefna að því, að tefla
fjárhag landsins í voða, og samþykkja
frumvarpið óbreytt, svo framarlega sem
ekki fást breytingar landinu til hagn-
aðar.“
Af þessari tillögu sést það tveut, að:
1. Stjórnarflokkuiinn á Akureyri hef-
ir nú loks aðhylst stefnu sjálfstæðis-
manna í þe»su máli að því leyti að hann
vill að ísland sé fullveðja ríki; slíkt
er stórmikil framför frá þeirri innlim-
unarvilla, sem flokkurinn heflr áður
aðhylst, ef nú fylgdi hngur máli.
2. Stjórnarmenn á Akureyri hafa
ekki áttað sig betur á nefndarfrum-
varpinu enn þá en svo, að þeir halda,
að í því felist réttur fullvalda rikis!!
Þessi vanþekkiug er því furðulegri,
þar sem Danir sjálfir (t. d. Kn. Berlin,
Nat. Tid. o. fl.) hafa fyrir löngu lýst
yfir því opinberlega, að slíkt hafi aldrei
verið tilœtlan Dana, og það er hrein-
asta fjarstæða og hugarburður, að nokk•
ur Dani hafi skilið frumvarpið svo.
Ragnar Lundborg segir, að þetta atriði
mundi valda endalausum deilum milli
Dana og íslendinga, ef frv. yrði sam-
þykt! Ef stjórnarliðar hafa ekki vitað
5. blaö.
þetta áður, þá geta þeir séð það nú,
hversu veigamikil fnllyrðing þeirra er
um það, að ekbi „orki tvímælis“ að
ísland sé fullvalda ríki samkvæmt frum-
varp.nu, þar sem náíega allir menn á
jarðríki, utan Akureyrar, telja nú eng-
in tvímæli á því gagnstæða.
Stjórnarblöðiu segja einnig að fullir
200 kjósendur á Akureyri hafi nú skrif-
að undir áskorun til alþingis um það,
að samþ. frv. óbreytt o. s. frv. og sýnir
amölun þessi, eins og fundurinn, hve
margir menn eru lausir á svellinu
gegn embættismönnum, bankavaldinu
og danska viljanum, þegar þeir eiga
opinberlega að standa við sauufæringu
sína. Akreyringar hafa sýnt það bæði
fyrir og eftir kosningarnar, að þeir
njóta sín ekki nema við leynilega at-
kvæðagreiðslu.
Oddeyrardómurinn frægi 1551 hefði
varla heldur hlotið svo eindregið sam-
þykki fundarmannanna, ef um hann
hefði verið greidd atkvæði leynilega í
stað opinberra undirskrifta.
Æsingafundur var haldinn í Báru-
búð á þriðjudagskveldið var; stofnaður
til höfuðs borgarstjóra. Yar hann boð-
aður í nafni Framfarafélágsins og kall-
aður „Borgarafundur“. — Hú*ið fyltist
af borgurum bæjarins, en þeir þóttust
heldur en ekki gabbaðir, þegar þeir sáu
til hvers refirnir vóru skornir. Það
leyndi sér ekki, hver potturinn og pann-
an var að uppþotinu, enda þótt hann
létist nú hvergi við koma og léti ekki
sjá sig inni á fundinum fyrr en helzta
hrotan var um garð gengin. — „Vatns-
málið“ var fyrst á dagskrá. Töluðu þar
Pétur Zophoniasson, Sigurðnr Jónsson
frá Fjöllnm og Ásgrímur Magnússon,
en á móti mæltu Kristján Þorgrímsson
Jón Þoriáksson, Guðm. Björnsson og
einna harðast Eggert Claessen. Urðu
allmiklar hnyppingar með þeim. —
Fnndurinn fór allur í mola og varð ein-
hver anmasta og fáránlegasta samkoma,
sem hér þekkjast dæmi til.
Það er áreiðanlegt, að Skulda-Sólon
aflaði sér ekki neins kjósendafylgis á
þessum fundi og verður aldrei þing-
maður Reykvíkinga, þótt hann láti
balda 100 slíka.
Skrá yfir alþingiskjósendur er nú
til sýnis á bæjarþingstofunni. Aríðaudi
að kjósendur athugi hana í tíma. Nofn
geta hæglega fallið niður og gleymst.
Við kosningarnar í haust vantaði að
minsta kosti 80 kjósendur af flokki
frumvarpsandstæðinga á skrána og gátu
þeir því ekki neytt réttar síns. —
Kosningarrétt eiga allir karlar 25 ára
og eldri, sem ekki eru annara hjú og
greiða 4. kr. í aukaútsvar á ári.
Þingmálafundi heflr Ari Jónsson
háð á ýmsum stöðum í Straudasýslu.
Samþyktar vóru tillögur á fundum
þessum um það, að ganga ekki að
frumvarpi millilandanefndarinnar, nema
öll sameiginleg mál væri uppsegjanleg.
Nýtt björgunarsbip er komið hing-
að í stað „Svöfu“. Það heitir „Geir“
og er það stærra skip en „Svafa“.