Ingólfur - 26.01.1911, Qupperneq 1

INGÖLFUR
IX. árg.
Reykjavík, flmtudaginn 26. janúar 1911.
4. blaö.
Ajj '.l»l»«tl»l il.l.l.l ll»ll«lU
: :
.. iiiiuuuiákuiii
X
X
X
::
::
::
::
::
X
X
IKTGÓLFUR
kemur út einu sinni i viku að minsta
kosti; venjulega á fimtudögum.
Árgangurinn kostar 3 kr., erlend.
is 4 kr. Uppsögn skrifleg og bund-
in við óramót, og komin til útgef-
anda fyrir 1. október, annars ógild.
Eigandi: h/f „Sjálfstjórn“.
Ritstjóri og ábyrgðarm.: Gunn-
ar Egilsson Vesturgötu 14 B.
(Schou’s hús). — Heima kl. 4—5.
Afgreiðsla og innlieimta í Kirkju-
stræti 12 kl. 11—12 hjá fröken
Thoru Friðriksson.
-HÍ Í-HHH H
Útlewdar fréttir.
Holland.
Stjórnin leggur til að veittar verði
hér nm bil 68x/2 miljón króna til að
gera virki á »tröndum Hollands. Þewar
tillögur stjórnarinnar hafa mætt mikilli
mótapyrnu af hálfu þjóðarinnar, og
talið er víst að meiri hluti þingsins
muni einnig vera þeim andvígur, enda
yrði slík ráðatöfun sem þessi tæplega
skilin á annan veg enn þann, að Hol-
land vildi fjandskapast við England.
Sumir geta sér þess til, að stjórnin hafi
borið fram þessar tillögur að undirlagi
Þýskalands, en stjórnin neitar því, að
hér sé höfð fyrir augum pokkur ívilnun
við nokkurt sérstakt ríki, og telur
Holland vera jafn vinveitt bæði Þýska-
landi og Englandi.
Svíþjóð.
Nefnd sú, sem skipuð var í septem-
ber 1907 til að íhuga landvarnarmál
Svíþjóðar, leggnr til að veittar aéu
hér um bil 93 miliónir á 8 árum til
landvarna, til að byggja fyrir 4 stór
herskip og 4 minni skip og til strand-
varna.
Andrew Carnegie
ameríaki auðmaðnrinn, hefir gefið 10
miljónir dollara (h. u. b. 36 miljónir
króna) og akuli rentunum varið til „að
flýta fyrir að hernaður verði lagður
niður.“
John D. Rockefeller
olíukonungurinn, hefir nýlega gefið há-
skólanum í Chicsgo 36 miljónir króna,
en áður hafði hann gefið sömu stofnun
90 miljónir.
Mauritania
annað hinna geysi-stóru skipa Cunard-
linunnar, þeirra, er fara milli Englands
og New York, vann um daginn það
þrekvirki að fara fram og aftur þessa
leið á 12 dögum, og stóð þó við 36
kl.tíma í New York. Þetta er lang-
fljótasta ferð, sem farin hefir verið
nokkru sinni milli Englands og Ameríku.
Eosningarnar á Englandi
fóru svo, einsog kunnugt er, að stjórnin
•igraði. Atkvæðamagn flokkanna á
þingi er eftir kosningarnar mjög líkt
og áður var. Stjórnin hefir nú alls
398 atkv., en af þeim eru 272 af frjáls-
lynda flokknum (Liberals), 42 af verk-
manna og jafnaðarmanna flokknum, 74
af Redmonds-flokknum írska, og 10 af
O’Brien-flokknum. En andstæðingar
stjórnarinnar (Unionistar) eru 272. Má
nú telja víst að endurbætur á lávarða-
deildinni og heimastjórn írlands nái fram
að ganga. Áætlað er að kosningarnar
hafi kostað landið um 1.750,000 pund
sterling.
í rústum Pompejiborgar
var nýlega verið að grafa og fanstþar
lík af kvennmanni, sem hélt á mörgum
og dýrmætum gimsteinum í hendinni?
og mun hún hafa ætlað að forða sér
undan gotinu með þá. Líkið er að
mestu óskaddað.
Portúgal.
Stjórn Dýja lýðveldisins á þar erfiða
daga. Bæði landherinn og flotinn eru
óánægðir, og í Lissabon eru verkamenn
alltaf við og við að gera verkfall.
Flokkur er að myndast í landinu er
vinnur að því að fá þjóðina til að kalla
Manuel fyrverandi konung aftur til
ríkis. í Lissabon hefir verið svo óróa-
samt, að sagt er að enski sendiherrann
hafi símað til London og beðið um að
sent væri tafarlaust enskt herskip
þangað suður.
ítalska ráðaneytið
hefir gefið út fyrirskipun um það, að
öll fólksflutningaskip, er fara með far-
þega milli ítaliu og annara landa. skuli
hafa meðferðis loftskeyta-áhöld.
Jarðskjálfti
geysimikill varð í Mið-Asíu kringum
nýiárið, og mun þsð h&fa verið einhver
mesti jarðskjálfti, er sögur fara af.
Fréttir eru óJjósar, en svo er sagt, að
heil borg ein í Turkestan hafi sokkið
með öllum íbúúm, er hafi verið um
10.000. Annar bær þar í greudinni
hefir einnig gjör eyðilagat, og hefir þar
farist fjöldi manns.
Jarðskjálfti í Skotlandi.
Um miðjan desembermánuð varð vart
við talsvert snöggan jarðskjálftakipp í
Glasgow og þar í grendinni. Gasæðar
fóru úr skorðum nokkuð víða, en ann-
ars urðu engar verulegar skemdir. Á
sama svæði varð vart við jarðskjálfta
árið 1888.
París — sjóborg.
Það hefir komið til umræðu í franska
þinginu, að fé skyldi veitt til að grafa
skurð, eða dýpka Seinefljótið milli Rouen
og París svo, að skip geti farið þar
um. Mundi þá áin verða skipgeng alla
leið frá París og út í »jó. Kostnaður
við þetta er áætlaður 216 miljónir
króna. Mælt er að 227 þingmenn séu
þessu fylgjandi enn sem komið er.
Slys í kolanámu.
í Lancashire í Englandi varð kring-
um 20. desember f. á. voðalegt námu-
slys. Nálægt 700 manns.voru að vinnu
niðri í námunni þegar geysimikil spreng-
ing varð þar í nánd við námnopið. Síð-
an kom eldur upp í námunni og þá
mynduðust ýmsar skæðar gastegundir,
sem lagði ina eftir öllum göngum þar
niðri. Hér um bil 350 manns gátu eftir
nokkurn tíma bjargað sér upp, en 341
menn og drengir voru við vinnu síua
í einu af útúrgöngunum, og reyndist
ómögulegt að bjarga þeim, þrátt fyrir
ítrekaðar tilraunir. — Þetta er stærsta
námuslysið, sem orðið hefir í Bretlandi
síðan 1866.
Þýskaland og England.
Tveir enskir sjóliðsforingjar hafa
verið teknir fastir í Þýskalandi og
kærðir sem spæjarar, tsakaðir um að
hafa verið að forvitnast um fyrirkomu-
lag strandvarna Þýskalands við Norður-
sjóinn. Þeir voru dæmdir til 4 ára
varðhalds í virki einu.
Stjúrnleysingjar í London.
í hverfi því í London, er Houndsditch
heitir, höfðu 4 erlendir glæpamenn leigt
sér hús. Að baki þessa húss var múr-
veggur, en hinum megin við hann var
gimsteinabúð. Bófarnir höfðu hugsað
sér það ráð til að stela gimsteinum
þaðan, að þeir grófu göng undir múr-
vegginn og ætluðu þann veg að komast
inn í búðina. Bu meðan þeir voru að
vinnunni, varð lögreglan vör við þá, og
5 lögregluþjónar brutust inn í húsið.
Bófarnir snerust þegar á móti þeim,
skutu á þá með skammbyssum og feldu
þá alla en kornust undan sjálfir, nema
einn þeirra, er stallbræður hans skutu
óvart. Þrír af lögregluþjónunum döu
þegar, en hinir komust lífs af.
Lögreglan *komst nú að, að sá bóf-
anna sem féll, var Rússi og gat hún
fundið hvar hann hafði átt heima, i
húsi einu í Stepney, einu af hverfum
Lundúnaborgar. Þegar farið var að
rannsaka það hús, fannst þar allmikið
af skotfærum og auk þess ýmisleg tæki
og efni, sem notnð eru til að búa til
sprengikúlur. Lögreglan fékk síðan
vitneskju um að í þessu húsi höfðu
nokkuð margir stjórnleysingjar (anar-
kistar) haft aðsetur sitt og svarist í
bandalsg um að búa til sprengikúlur.
Houudsditch-þjófarnir voru með í því
bandalagi og höfðu þeir og félagar
þeirra tekið saman ráð sín um að stela
úr gimsteinabúðinni i þeim tilgangi að
afla sér fjár til að kaupa fyrir sprengi-
efui og annað slíkt. Þegar lögreglan
hafði orðið alls þessa visari, hóf hún nú
leit á þessum félögum.
3. janúar fékk lögreglan vitneskju
um, að 2 menn, sem haldið var að
hefðu verið með í Houndsditsh-morðinu,
hefðu sést fara inn í hús eítt i Sidney-
street,Stepney. Þetta var um kl. 11
um kvöldið. En kl. 12 á miðnætti var
settur vörður um húsið, og kl. 3 um
nóttina komu 300 lögregluþjónar, sem
skyldu gæta hússins og vera á verði í
öllum strætum, sem þar voru nærri.
Þvínæst var öllu fólki í húsunum sem
þar voru nálæg gert aðvart og fólkið í
húsinu sjálfu var komið út; en á meðan
sváfu bófarnir. Svo leið nóttin og þeir
gerðu ekkert vart við sig; en kl. 7 um
morguninn fór umferðin um göturnar
að vitxa, og þá sáu umsátursmennirnir,
að svo búið mátti ekki standa, og 3
lögregluþjónar voguðu sér þá yfir göt-
una að húsinu og köstuðu ateini innum
gluggann þar sem bófarnir sváfu, og
hlupu síðan aftur til sinna manna. En
bófarnir voru fljótir til, skutu á þá úr
skammbyssum, og særðu einn þeirra.
Nú byrjaði bardaginn fyrir alvöru.
Lögreglan skaut á húsið úr öllum átt-
um, frá húsunum hinum megin við göt-
úna, frá húsaþökum og víðsvegar að.
Eu hinir svöruðu skothríðinni hraust-
lega og þorði enginn að hætta sér út á
götuna. Hélt bardaganum þannig áfram
frameftir deginum og lögreglan vann
ekkert á. Voru þá sóttar fallbyssur og
loks var þarna saman komið kringum
1000—1500 manns, sem allir reyndu
til að vinna á þessum tveim mönnum.
Fréttin um Stepney-bardagann var nú
komin út um alla London og múgur og
margmenDÍ streymdi að í námunda við
Sidney-street, og særðust sumir af áhorf-
endunum bæði af skotum bófanna og
lögreglunnar.
Loksins þegar klukkan var um 1 e.
h., tók lögregluliðið eftir því, að reyk
íór að leggja út um gluggana á húsinn,
og sást þá að kviknað var í. Skothríð-
inni var þó enu haldið áfram um stund,
og var nú helst búist við að bófarnir
mundu hlaupast útúr húsinu og reyna
til að bjarga sér á þann hátt. Eu brátt
hættu þeir þó að skjóta, og hafði þá
oruatan staðið í fulla 6 klukkutíma.
Horfði nú allur múgurinn á húsið brenna,
þangaðtil örugt þótti um, að nú mundi
glæpamennirnir vera dauðir og því
hættulaust að ráða til inngöngu í húsið,
og kom þá slökkviliðið að og slökkti
eldiun. Þegar upp var komið, fundust
líkin af báðum mönnuuum, og sást þá
að þeir höfðu báðir ráðið sér bana með
byssukúlu.
Þannig lyktaði þá þessari orustu;
eldinum hafði loks tekist að vinna það
þrekvirki, sem 1000—1500 manns hafði
í marga klukkutíma reynt árangurs-
laust: að vinna á einum tveim mönnum.
Járnbrautarslys.
Á Þorláksmessukvöld varð sorglegt
járnbrautarslys á brautinni milli bæj-
anna Leeds og Carlisle 1 Englandi.
Hraðlestin, sem fer milli London og
Edinborgar rakst á aðra farþegalest,
báðar á leið norður og brunnu 10 manns
til bana, áður en hægt væri að bjarga
Ungbarn, 6 mánaða gamalt brann þar
ÍDni í einum klefanum fyrir augunum
á foreldrum sínum.
Albertí
var nýlega fluttur yfir í hegningarhúsið
í Horsens, þar sem hann nú á að vera
í 6 ár. Hann var hinn kátasti á leið-
inni, sagði fylgdarmönnum sinum skrítl-
ur, mælti fyrir minni þeirra, og þar
fram eftir götunum.