Ingólfur - 08.08.1911, Blaðsíða 3

INGÖLFUR
127
ým*a, sem gamla bankaítjórnin var á-
feld fyrir, og ég veit að það er fnllur
sannleikur. Ég hefi með eigin augum
séð lánsskjöl, þar sem lántakandi htfði
aldrei verið látinn skrifa undir, þegar
hann fékk lánið; séð skjöl, þar aem
maðnr fékk hátt lán út á lífsábyrgð,
sem engin var tii, þegar iánið var veitt,
svo að ég nefni að eins dæmi. í stuttu
máli sagt: Ég hefi við nánari kynn-
ingu komist að því, að lýsing rannsókn-
arnefndarinnar á óreglu bankans, er í öll-
um verulegum atriðum alveg hárrétt.11
Ástæðan til að þessi herra þykist, geta
t&iað af svo mikilK þekkingu og mynd-
ugleik, sem hann lætur í veðri vaka,
er sú, að eftir að hann var kominn
hingað heim frá Ameriku í fyrra, og
hafði sýat af sér frábæra hæfileika sem
lýðsnápur og aðra líka eiginlegleika
sem nú virðast vera vænlegastir til valda
og metorða hjá þeim flokki, sem hann
telst til í þennan svipinn, mun hann
hafa þótt þess verður að honum væri
komið fyrir til fóðnrs í landsbankanum
og var nú talinn „starsfmaður" þar, líkt
og nokkurir aðrir flokks- og skoðana-
bræður hans á undan honum. Og þarna
situr þá þessi heiðursmaður og „sér
með eigin augum“ fésýsluskjöl og önn-
ur mikilsvarðandi skjöl, sem bankannm
er trúað fyrir, og fleiprar með það í
opinberum blöðum, hversu mikil óregla
hafi verið á þessn, áðnr enn húsbændur
hans, sem hann á stöðu sína að þakka,
tóku við stjórninni — án þes* að þeir
menn, sem þannig eru sökum bomir,
geti borið hönd fyrir höfuð sér; en það
mun reyndar vera einmitt af þeirri á-
stæðu, sem hr. A. J. Johnson hefir áræði
til að viðhafa þau orð, sem hér eru til-
færð úr greiu hans. Hann ætlast auð-
sjáanlega til að fólk hugsi sem svo:
Honum hlýtur að vera þetta nákunn-
ugt, því hann er í bankauum sjálfur,
og þegar hann segir að „lýsing rann-
sóknarnefndarinnar á óreglu bankans, sé
í öllum verulegum atriðum hárrétt," þá
hlýtur hann manna best að geta dæmt
um það, því hann er „starfsmaður" bank-
ans. —
En vér viljum nú spyrja: Er það
meiningin að það eigi að þolast, að hin-
ir og þessir labbakútar séu gerðir að
„starfsmönnum" bankans, og þeim sé
síðan leyft, í skjóli þessarar stöðu sinn-
ar, að sverta og rægja þá menn, sem
um langan aldur hafa stjórnað bankan-
um, en sem settir voru frá bankanum
með ranglæti og ofbeldi, að því er mik-
ill hluti landsmanna heldur fram. Er
það meiningin, að bankinn eigi að launa
menn, til að fóðra þetta ofbeldisverk?
Er það sæmilegt, að bankanum skuli
þoiast að hafa í sinni þjónustu menn,
som misbrúka svo stöðu sína, að þeir
í opinberu blaði nota hana til réttlæt-
ingar órökstuddum sleggjudómi (svo að
vægt sé tekið til orða) um mál, sem
hefir valdið jafn miklum ágreiningi með
þjóðinni og þetta mál.
Fyrst og fremst er það vitanlegt, að
allir starfsmenn bankans hafa skyidu til
að þegja nm alt það, er bankanum eða
starfrækslu hans viðkemur. Og i ann-
an stað er það, að ef ekki er talið rétt
að leggja öll þau skjöl á bordið, sem í
þessu máli hefir verið þráttað um, svo
að allir menn megi sjá þau og meta
sakirnar, þá er það rangt og ósæmilegt,
að leyfa starfsmönnum bankans að leggja
þau skjöl, sem þeir einir hafa aðgang
að, til grundvallar fyrir áfellisdómi yfir
gömlu bankastjórninni, án þess að hún
eða aðrir séu svo mikið sem látnir vita
við hvaða skjöl er átt.
Getur nú bankinn látið það spyrjast,
að hann hafi í sinni þjónustu mann, sem
hefir gert sig beran að því að misbeita
stöðu sinni í tveim svo mikilvægum at-
riðum, sem hér hafa verið neftd. Eða
er engin óþokkaskapur svo óþokkalegur,
að hann sé ekkijjlátinn viðgangast á
þessu lar di.
Fróðleiksmolar „Templars4.
Um smánarboð Björns Jónssonar, sem
getið var um í síðasta blaði, farast
„Templar“ svo orð:
„IÞá er sagt í sama blaði, að br.
fyrv. ráðherra Björn Jónsson hafi boðið
Frökkum 10,000 kr. á ári til þess að
þeir félli frá kröfunni um að bannlögin
yrðu numin úr gildi. Yér efumst um
að nokkur heil brú sé í þessari frásögn.
Pað væri meira en lítill barnaskapur
að hugsa sér að bjóða Frökkum 10,000
kr. fyrir slíkt; þeir mundu bara draga
dár að því; enda hafa íslendingar fyrir
lítið að borga, því að lítið eða ekkert
er flutt hingað af frönskum vínum“.
Vér erum blaðinu algerlega samdóma;
en þó getum vér tæplega tekið undir
með „Templar“ og efast um að þessi
frásaga „br. fyrv. ráðherra" sé rétt. Vér
getnm varla hugsað oss, að „br. fyrv.
ráðherra“ hafi farið að skrökva þessari
sögu upp á sjálfan sig. — Það er næst-
nm því að gera ráð fyrir of miklum
barnaskap.
„Templar" segir að bannmálið hafi vit-
anlega aldrei verið pólitískt mál hér á
landi; málið eigi *ér nú sem fyr fylgis-
menn i öllum flokkum, og sé það besta
sönnun þess, að málið sé ekki póli-
tískt.
Vér stöndum agndofa yfir viturleik-
anum og skarpleikanum. Eýmknn kosn-
ingarréttarins á sér fylgismenn í báðum
um flokkum -- það getur þvíekkiver-
ið pólitík! Sparnaður í fjármálum lands-
ins á sér fylgismenn í báðum flokkum,
— Það ’getur heldur ekki verið póli-
tík! „Templar“ litli þekkir víst ekki
aðra pólitík en sambandsmál og matar-
pólitík.
„Templar“ segir, að þeir sem séu
„sannfgerðir um að bindini sé rétt og
sjálfsagt 1 jdag, viku, mánuð eða ár“,
séu líka „jafn-sannfærðir um að það sé
jafn-sjálfsagt alla æfi“, — og meðþess-
um makalausu rökum ætlar hann að
sannfæra menn um réttmæti hins æfi-
langa bindindisheits! Þannig löguð rök-
semdaleiðsla kann að sóma sér vel á
Goodtemplarafundum og því getum vér
best trúað, — en í alvarlegnm umræð-
um er þetta bara að svara út í hött,
endileysa og þvættingur. Setjum svo,
að einhver hófdrykkjumaður teldi það
einn góðan veðurdag af einhverjum á-
stæðum réttast, t. d. af fjárhagslegum
ástæðum, að ganga í algert bindindi;
setjum svo að maðurinn ynni í lotterí-
inu, eðá eitthvað þvílikt, og að þar með
félli burt sú eina ástæða, er knúði hann
til að ganga í bindindi; mundi sá mað-
ur telja sjálfsagt að halda bindindinu
áfram til æfiloka?
„Templar“ segir frá skemtiferð templ-
eru sunnudaginn 24 f. m. Um það
segir á þessa leið: „Kalsaveður var um
daginn og þessvegna tóku miklu færri
þátt í förinni en ella. Einkum er það
þó leiðinlegt að sjá ekki við þau tæki-
færi marga af bestu mönnum Reglunn-
ar. Þeim ætti ekki að vera neinn vansi
í því að láta sjá sig þar, og þeir eru
ekki nema menn eins og við hinir.“___
Já, er ekki von að „Templar" segi það,
— hvar voru bestu menn Reglunnar?
Þykir^þeim vansi að því að vera séðir
innan um bræður sína og syitur?
Aumingja Goodtemplara Hjálpræðis-her!
Er nú svo komið, að hann ré orðinn
fyrirlitinn jafnvel af fonngjunum sjálf-
um, sínum bestu mönnum? Von er að
„Templar" sé sár.
Mýraljós.
Vertu nú ekki’ að lesa lengur —
Ijóð ei anda hrífur minn.
Eg er þoka, en ekkert gengur
í mig nema hnífurinn.
Meira Mýraljós.
Veistu meiri sælu sveita,
en samlags rjómabúin vor?
Og hvenær sástu svona feita
sauði, stynja við hvert spor?
*
* *
Hér er ekki’ að öðru’ að leita —
andi og sál í grænum hor.
Enn ineira Mýraljós,
yflr fyrstu pólitísku farfuglana 1911.
Þeir mega tendra á týronum
og tólgina hreinsa betur,
sem mjaki hérna’ af Mýronum
myrkrinu fyrir vetur.
Og enn þá meira Mýraljós,
yflr friðunarlög- á sömu farfuglum.
Fuglalögin finst oss hörð
og fá eru’ af þeim notin,
eitthvað þannig illa gjörð
að alt af eru þau brotin.
Undantekning ætti sh'k
allra fylgi að hljóta:
Á sendlingana sunnan úr Vík
sé oss leyft að skjóta.
Skáld-Oestur.
Frá Gróttu til Gvendarbrunna.
Veðrið hefir nú lokiins verið allbæri-
legt þessa siðnatn vikn, anma dagana
hefir jafnvel verið inndælis aumarveður,
með sólakini og hita. Eu þó er eins
og altaf sé eitthvert hik á aumrinu,
eina og það geti aldrei almennilega á-
kveðið aig til að gera alvöru úr þessu
amá-sólakinakáki aínu. Og ekki eru
þetta neinar sæmilegar aumartölur, aem
aíminn ber til okkar utan af landinu.
Nú geta menn sjálfir séð:
1 2. 3. 4- 5. 6. 7. 8.
Rvík |13,4| 12,3 12,2| 13 j 12 11 10
íaafj. 1 9,7 10 8,4j 6.7) 7 6,5 4,6
Bl. . 1 7,4 7,5 7,8 7,2 6,2 4,9 8,5
Ak.. . |11,7 10 8,8 7 6 10,3 5,9
Grat. . |13 5|13 10 7,6 5,2| 9 7,8
Sf. . . | 8.9 8,3 8,8 8,8 9 12,5 8,9
Fær. • |H 12 11,7 12,1 11,2 11,4 13,4
„Vestau kom hingað á aunnudaginn
var frá útlöndum. Farþegar: Kriatján
Jónason ráðherra, Árni Þorvaldaion
kennari á Akureyri, frá Kaupmanna-
höfn, og einhver alæðingur af útlendum
ferðamönnum.
„ Vihtoria Louiseu, þýaka heræfinga-
akipið, sem sagt var frá um daginn að
von væri á, kom hingað líka á aunnu-
dagsmorguninn. Herskipið verður hér í
vikutíma. Liðaforingjarnir fara til Þing-
valla nú einhvern daginn, en á fimtu-
daginn kemur hefir „aá þýakj konsúll
og þeir hérbúandi Þjóðverjar" boðið
ýmsum borgurum bæjarina, konum þeirra
og dætrum, til danaleika með liðsfor-
rúkuð frímerki
keypt:
Almenn (Chr. IX. og 2 kóngar).
1 eyrir pr. 100 at. 60 au.
3 aur. — stykki 2 —
4 — —
5 — —
6 — —
10 — —
16 — —
20 — —
25 — —
40 — —
50 — —
100 — —
200 — —
— 2 —
— 1 —
— 4 —
— 1 —
— 12 —
— 5 —
— 15 —
—■ 20 —
— 35 —
— 85 —
— 170 —
Þjónusta.
3 aurar pr. atykki 2 au.
4 — —- — 3 —
5 — — — 4 —
10 — — _ 6 —
20 — — — 12 —
50 — — — 35 —
A. Gregersen.
Hittist á Hótel laland daglega kl. 5—8.
ingjum og liðaforingjaefnum á herakip-
inu.
Krossar og titlar. Tryggvi Gunn-
arsion bankaatjóri er nýlega orðinn
Kommandör af 1. gráðu, en Sigurður
Þórðarson sýilumaður í Arnarholti Ridd-
ari af Dannebrog. Ennfremur hefir
Sveinbjörn Sveinbjörnsaon tónakáld feng-
ið professors-titil.
Björn Jbnsson fyrverandi ætlar að
bjóða aig fram til þingmensku í Barða-
atrandarsýalu, eftir því sem „Iaafold"
segir.
„Kronprimessin Cecilieu heitir þýskt
ferðamannaskip, sem væntanlegt er hing-
að í fyrramálið. Bærinn verður þá
þessa vikuua í atjörnumerki hinnar þýaku
arnar.
Likneski Jöns Siqurðssonar kom ekki
með „Veatu“, eins og gert hafði verið
ráð fyrir. Áitæðan er *ú, að ekki var
lokið við að steypa myndina, er „Ve*ta“
lagði af stað; en nú hefir sá, sem átti
að steypa, lofað að senda likneskið með
„Sterling“ næst.
Mag. art. Guðmundur Finnbogason
ætlar að verja heimspekiaritgerð sína
við Kaupmannahafnar háskóla í aíðari
hluta septembermánaðar. Hann er vænt-
anlegur heim anemma í október.
Að gefnu tilefni akal því lýat yfir,
að akýrala sú, aem birtiat í blaðinu
„Reykjavik“ um daginn og undirituð
var með nafninu Ingimundur, er ekki
eftir cand. phil. Ingimund, þann er skrif-
ar í Ingólf, heldur hefir „Reykjavík"
tekið aér það besialeyfi, að lána nafn
hana, án þesa að spyrja hann um leyfi.
Cand. phil. Ingimundur hefir tjáð oss
það hátíðlega, að hann aé, og hafi á-
valt verið Iugólfi trúr, og ætli aér að
vera það framvegis.
Ritstj. hefir talið aér skylt að geta
þeaaa vegna þeaa, að ýmair hafa haldið,
að það hafi verið sá rétti Ingimundur,
aem skrifaði i „Reykjavíkina“. Vér
leyfum oas því hérmeð að vara raenn
við öllura fala-Ingimundum og illa gerð-
um eftiratælinguro. Hinn eini sanni
og egta Iugimundur er aá, aem skrifar
í Ingólf.