Ingólfur


Ingólfur - 29.08.1911, Síða 1

Ingólfur - 29.08.1911, Síða 1
 IX. árg. Reykjavík, þriðjudagimi 29. ágúst 1911. Háborgin Spánar rís stórleit og stök yfir stormkaldri, víðri hæðaslóð. Við jökulfaldanna línhvítu lök ber hún landsins dýrasta, heitasta blóð. Með forna heimsvaldsins úrœtta arf býr hún öltur, er geyma þess lieilögu glóð. — Að baki’ er þess frcegð, og þess banasök, fyrir brjósti er niðjans reisandi starf. Til hennar ber sœskagans storð og strönd alla slrauma síns auðs um blómfögur lönd og hún skín, einsog demant greyptur i gull, með glampandi sjónir og stálherta taug ; hún baðast og skírist í loftsins laug; með leikandi, vopndjarfa, örláta hönd, með djásn yfir enni og baug við baug, hún bergir sitt dimma, sólþrungna full. % Þessi heiðríka, svalandi sjónarhœð fangar sinnið og minnið og hverja œð. Þeirri yndismynd verður aldrei gteymt. Manns innsta sál er sem skattgjald heimt fyrir alt þetta fagra, logandi líf, sem Ijómar hvern afkima af hjartans borg — með hið blóðleita vin, með hinn blikandi hníf og hin breiðu, mannfriðu, iðandi torg. — í kvöldbjarmans fyrstu, rísandi rausn bekkjast raðirnar undir leikpallsins fjöl af fagnandi, hávœrri öld við ol við endaðan dag — og boðorðsins lausn. Þar er strengurinn sleginn og þrautin þreytt af þrótti, fimleik og trúðalist; þar er allt að sjá, og þó ei nema eitt, — ungmcer sem dansar, síðast og fyrst. Hún er björt eins og dís, svo djarfieit og prúð, af dreggjanna blönduðu, ókunnu stjett. Með fegurðaraðalsins einkarjett ber hún einsog drotning sitt glysljetta skrúð. Hún er blómið villt, sem ei liönd hefur hlúð, svo hosk og svo brdð, en ástartrygg. Hún er úrkastsins perla dýr og dygg ; ög hún dansar inn hátíð í loddarans búð. Svo hreifist hver limur, hver lokkur, hvert traf, sem leiki og ólgi hið strandbrotna haf. — Yfir særökkri búa brúnanna log, Sem brimslög snögg eru herðanna köst. Og í hástökksins þyt er sem hafstorms sog, meðan hrynur silkisins niðandi röst; en sundtök um hljómanna sikvika vog eru svanbjörtu armanna dúnmjúku tog. — Einsog kveðandi fellur og líður Ijóð, eins er lögbundið sporið í dansins óð; og hún stígur það hreint, eins og strandbáran slœr sín sterku tónbit i hafsins lag. Hún er lýðsins barn, en listinni nœr, þessi lifandi bylgja af krafti og yl, sem heggur í sinna hreifinga brag, einsog hendingar, lófanna gnestandi spil. Hún er mild og þó svipgöfg sem hálandsins hæð, með hundrað faðmlaga brennandi þrótt og bikarsins lif og eitur i æð. — Nú andar hún djúpt, en ber fótinn hljótt. Því kveldroðans skraut eins og konungs mund stráir kvikandi gulli um húmskyggðan lund, sem á himin vors lifs, eina hverfula nótt, sem hjartað skátjnuna að dauðans stund. Rafljósin stilla sitt strengjaspil, um stjettir skálans, hvelfing og þil, yfir náttsvörtum hárum og vínrauðri vör i vorandans fyrsta blævængjáteik. Af hundruðum brjósta slær ilmsins yl og augun öll loga stálhvöss og snör undir brún sem er dul, en þó djörf og ör. — — Hið dimma blóð felur húðin bleik. \ Og þrúgunnar dreyri slær eldi i hvert orð, gefur augans kasti hvassari odd og vængjar hvern hug við veighöfug borð. Hér á vínnaðran hvorki tönn eða sporð. Nei, hér á dauðans bit engan brodd, aðeins blikandi skálanna dýra flöð streymir þungt og sterkl i hið þyrsta blóð. — Þar geymist Rómverjans heilaga glóð. — Einsog svipir fjálla af sólgeimsins strönd gægjast silfurský fram af blátjaldsins skör, yfir jarðar skammæ og litverp lönd, undir lífblysi heimsins í drottins hönd, þar sem sáinn akur og seglbúinn knör biða sumarsins, undir nœstu för, að senda i norðursins syfjuðu drótt guðs sólskin — þar sem er vetur og nótt. — Ó, Spánarborg, með hið blóðdimma vin, sem þú bergir við jökulfaidanna lin, þú sjáldan munt fyrnast muna manns fyrir málminn rauða — nje sjálfa Rín. En eitt það man jeg þó lengst mitt lif, liið lokkdökka, föla, unga vif, sem sleig þinn tryllta og stolta dans eina stund — einsog dís þíns hafbundna lands. Q>inap c8ene3i/k'tí>í>0'H. 35. blað. Kosningarnar. Nú, er kosningarnar fara í hönd, er nauðsynlegt að gera sér grein fyrir nm hvað þær eiga og hljóta að snúait. Um sambandsmálið er og getur það ekki orð- ið, og má eigi heldurverða. Sjálfstæð- itmenn og ísafold vilja af auðskildum ástæðum bíta sig fasta í það mál. ísa- fold hefir enn eigi annað" mál nefnt, en auk þess er hún og þau málgögn er henni fylgja með árásir og ÓDOt til ýmsra málsmetandi manna. TilgaDgur- inn er að reyna, að bægja þeim frá kosningu, en þessar greinar geta auð- vitað ekki haft nein áhrif á kosning- arnar yfir höfuð. Þessi bardagaaðferð er lúaleg og sízt til þes», að skýra mál þau, sem kjósendnm er mest árið- andi að henda reiður á við í höndfarandi kosningar. Flestar greinarnar erunpp- spuDÍ og ómerkilegur þvættingur. Þær eru aðeins viflandi tilrannir til að slá ryki í augu manna, tilraunir til að leiða hugimannafráaðalatriðunum, vekja óróa og glundroða, til þess að geta fiskað í gruggugu vatni. Þetta skilur líka þorri manna mjög vel, skilur að sambandsmálið er nú sem stendur á því stigi, að eigi er rétt að eyða tíma til þess frá öðrum nauðsyn- legri málum. Ingólfur hefir stuttlega áður bent á þau mál, sem kosningin á að snúast um,enda virðait heimastjómarmenn vera á sama máli; þeir lýsa þvi skýrt og skorinort yfir í öllum málgögnum sínum, að sambandsmálið eigi ekki og verði ekki leitt til lykts, ef þeir ráði, fyr en búið er að skjóta því undir þjóðarat- kvæði. Að sjálfsögðu viljum vér Þjóð- varnarmenn, að þetta mikilsvarðandi þjóðmál verði eigi útkljáð án þjóðarat- kvæði«; það er í beinu samræmi við stefnuskrá vora, og kemur okkur því að þessu sinni vel saman við Heima- stjórnarmenn og hina gætnari Sjálf- stæðismenn. Fyrverandi ráðherra hefir lýst því yfir, að málið væri semjstend- ur ekki tímabært, litið á það frá sjón- armiði sjálfstæðismanna, eða svo verð- nm vér að skilja orð hans í bréfum hans í vetur sem leið. Nei, sambandsmálið getur ekki kom- ið til greina að þessu sinni. Það mál sem réði þiugslitum og sem stjórnin nú leggur undir almenning með því að stofna til nýrra kosninga, stjórnarskrármálið, hlýtur að verða fyrsta málið, sem kosn- ingarnar snúast um; þvi til þess ætlast ákvæði stjórnarskrárinnar, þar sem hún fyrirskipar þingslit, þá er eins stendur á og nú. Þjóðin er með nyjum kosn- ingum beint beðin að skera úr um þetta mál og ekkert annað. Þetta er svo einfalt og auðskilið, að hvert manns- barn, mér liggur við að segja hver sauð- kind, skilur það. Euda virðiit þetta mál i sjálfu sér svo áríðandi og nm- fangsmikið, að það hlýtur að vera nægi- legt verkefni fyrir næsta þing, að leiða það til farsælla lykta. Þvíaðhversvo sem úrslitin verða um það mál, þá er það víst, að eins og stjórnarskrárfrum- varpið nú liggur fyrir, voru og eru mjög

x

Ingólfur

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ingólfur
https://timarit.is/publication/189

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.