Ingólfur - 26.09.1911, Page 1
IX. árg.
39. blað.
Reykjavík, þriðjudaginn 26. september 1911.
♦^HHHHHH-H H»»K*IOO»RIOOO»»Í|h-
iKTGÓiiFtra |
kemur út eínu sinni i viku að minsta ±
kosti; venjulega á þriðjudögum. ^
Árgangurinn kostar 3 kr., erlend. :k
is 4 kr. Uppsögn skrifleg og bund- ±
in við áramót, og komin til útgef- ±
anda fyrir 1. október, annars ógild. ^
Ritstjóri og ábyrgðarm.: Gunn-
ar Egilsson Vesturgötu 14 B.
(Schou’s-hús). — Má íinna á af-
greiðslunni frá kl. 11 — 12.
Afgreiðsla og innheimta í Kirkju-
stræti 12 kl. 11—12 og 4—5 hjá
P. E. J. Halldórssyni, lækni.
± srra
I:
Rúðuhneykslið
Off
franska þjóðin.
Hr. Sk. Thóroddsen hefir ekki þótt
hneyksli það, sem Rftðnför hans var,
nóg. Hann lætnr sér ekki nægja að
sitja þar innan fjögra veggja í stað þesi
að rækja erindi þsð, aem alþingi fól
honum. H?. Sk. Th. kórónar Rúðu-
hneykslið með nýju hneyksli: þeim al-
gerlega ástæðnlansa og heimskulega
áburði á forstöðunofnd Rúðubátíðanna,
að hemii hafi ekki gengið annað til
heimboðsins en fégirni — húu hafi ætl-
að það eitt með heimboðinu til forseta
alþingis íslðndinga og annara boðsgoata,
að Rúðumenn gætu auðgast á því, sem
gestirnir eyddu í peningum, meðan þeir
dveldu í hátiðaataðnum.
Þessi áburður, sem borinn er á for-
stöðunefnd Rúðuhátíðanna, fellur auð-
fyrir liönd íslendinga. Enginn íslend-
ingur annar mundi bafa leyft *ér að
viðhafa þau orð.
Frakkar sýna íslendingnm heiður,
sem þeim er sjaldan sýndur, og þeir
virðaat varla vera menn til að þyggja:
þeim er boðið sem sérstakri þjóð að taka
þátt í hátíðum einnar mestu menning-
arþjóðar jarðarinnar. Sendimanni þeirra
er boðið að sitja veiilur, honum er ætl-
að jiæti við aðalhátíðaböldin í París,
hann er gerður að verndara hátíðanna.
Sendimaðurinn kemur til Rouen, en
þyggur ekkert boð og kemur hvergi
fram, hann kemur alls ekki til Paríssr,
verndarinn sést hvergi. Og ofan á alt
þetta þakkar hann Frökkum sóma þann,
sem þeir sýnda honum og íslendingum,
með áburði þeim, *em áður er nefndnr
og Ingólfur vill ekki taka upp aftur.
Það verður að segja»t svo tekið verði
eftir því: þetta er ekki gert í nafni ís-
lendinga, þetta var ekki það sem ís-
lendingar ætluðust til þá er þeir fólu
hr. Sk. Th. umboð aitt. Frakkar eiga
þakkir einar akilið fyrir sína framkomu;
hún hefir verið göfugmannleg og kurteis.
íslendingar skulda Frökkum afíökun
fyrir það að boð þeirra var ekki þegið,
að sendimaður þeirra kom ekki til aðal-
hátíðaataðarins, Parisar. Og fyrst og
aðallega eiga þeir afsökun skilið fyrir
þetta síðasta hneyksli. Þá afsökun flyt-
ur Ingólfur fyrir sitt leyti hérmeð.
Crufuskipaferðir
inilli Svíþjóðar og íslands.
luSur Sísla iúrssonai.
Byrði sorga lyfti’ í ljóði —
lifandi blóði orti Gísli;
nú má ég bera harm í hljóði,
hjartað friða á prjónasýsli.
Bar ég Gísla byrði hálfa —
ég ber mig naumast lengur sjálfa.
Áður fanst mér að hann reyna
um of á krafta mina flesta.
Göllunum mátti Gisli’ ei leyna;
hann gaf mér alt — sitt versta og besta.
Eg átti hverja hans sorg og syndir,
hvern sæludraum og andans myndir.
— Einatt skalf ég, eins og hrísla,
• en æðrulaus, þótt hinir svæfu,
því ekki taldi ég eftir Gísla
æfi minnar draumagæfu.
Þeirri, er átti’ hann einu sinni,
aldrei Gísli hvarf úr minni.
Einatt beið ég. Ollu kveið ég.
Ein við sauma, sporin taldi.
Að morgni leið, en þögul þreyð’ eg —
þá sá stundum dreyra’ á faldi.
Þann hefði’ eg yngri þvegið tárum;
en þau voru öll í Gísla sárum.
Glæstur jafnan gekk til víga
Gísli — sem að leikamótum ;
því var sárt að sjá ’ann hniga
svona, fyrir þrælaspjótum!
Vissi ég ei af verðum neinurn
- að vega’ hann — nema honum einum.
Harminn einn að arfi hlaut ég
eftir Gisla, skógarmanninn.
Ættarfjötra alla braut ég;
aldrei þráði’ eg föðurranninn.
— Þá væri fylgdin, Gísli, goldin,
geymdi mig hjá þér saga og moldin.
vitað á fröDsku þjóðina í heild ainni.
Hér er um franska þjóðhátið að ræða;
hér stendur ekki Pétur og Páll fyrir
hátiðum, heldur franslia þjóðin. Hér er
því um alvarlegt mál að ræða. Ekki
aíst af því að hér vill avo illa til að
hr. Sk. Th. er í atöðu þeirri — sem
alþingisforseti og umboðsm&ður íslend-
inga við hátíðahöldin — sem gefur hon-
um tækifæri og rétt til þess &ð tala
fyrir hönd allrar þjóðarinnar, alls land*-
ins. Áburð hr. Sk. Th. á forstöðunefnd
Rúðuhátíðanna má því skilja sem áburð
íslendinga á frönsku þjóðina.
Og þannig hljóta Frakkar að skilja
málið ef íslendingar láta ekkert til sín
heyra.
Ingólfur mintist á þetta málísíðasta
blaði. Síðan hafa öll Reykjavíkurblöð-
in komið út. „ísafold“ og „Þjóðólfur“
þegja — steinþegja um þessa móðgun
hr. Sk. Th., „Lögrétta" hendir gya að
henni. Af þessum ástæðum minnist
íngólfur nú aftur á málið. Hann lítur
svo á að hér verðum vér að mótmæla
af afli. Orð hr. SJc. Th. eru ehki töluð
Sig-utSut Si(ju-t3sí>ou.
í sænska blaðinu „Karlskrona tidning-
enu stendur 28 ágúst þ. á. grein um
beinar gufuskipaferðir milli Svíþjóðar
og Islanda, sem mikið hefir verið talað
um síðustu árin. Segir blaðið að sænska
stjórnin hafi látið konsúl sinn í Kaup-
mannahöfn safna upplýaingum hjá sænsk-
um konsúlum á íslandi um það, hvort
tiltækilegt væri að koma upp þessum
beinu ferðum.
Svör kosúlanna virðast ekki hafa ver-
ið mjög veigamikil. Konsúllinn á ísa-
firðí íieldur fram að skipið þyrfti mik-
inn ríkisstyrk til þess að geta borið sig
og auk þess þyrfti að senda umferða-
sala (agenta) til þess að rannsaka
markaðinn áður en ferðirnar byrja. Kon-
súllinn í Reykjavík heldur því fram að
ferðirnar geti þvi að eins borgað sig
að skipið farí eftir áætlun og geti flutt
farþega.
Karlskronatidningen segir avo að það
hafl fengið áreiðanlegar upplýsingar
um áð í ráði sé að stofa utgerðarfélag
til þess að hefja þessar ferðir. Telur
blaðið góðar líkur til þess að félagið
verði stofnað og minnir á að alþing
I vetur veitti 4000 krÓDa árlegan
styrk til þessara ferða. Blaðið lýkur
máli síuu með því að nauðsynlegt sé
að Svíar sendi konsúl (consul missus)
til íslands eins og Frakkar og Norð-
menn.
Um álirif öls og víns á ýmsar
sóttkveikjur.
Bannvinir stagast í sifellu á, hvílikt
eitur áfengi sé, og mikla mjög skað-
semi þess; það hlýtur því aðverafróð-
legt fyrir þá, að fá að sjá eftirfarandi
álit vísindamanna um eina hlið af verk-
unum þess, sem Goodtemplurum að lík-
indum mun ókunnugt um, því þeir, sem
koma svo gætilega fram og rökstyðja
skoðanir sínar svo vel!! í þessu bann-
máli, myndu einnig hafa getið þessara
verkana, ef þeir hefðu þekkt þær.
Hið þýska blað Frakf. Zeitungflytur
í ágúst mánuði þ. á. grein um áhrif á-
fengis, einkanlega öls og víns, á sótt-
kveikjur í tilefni af þvi að Kólera og
Typhus (Taugaveiki) hafði stungið sér
niður allvíða um það leyti.
Það er, segir höfundurinn, engin bá-
bilja eða blind hjátrú, að óhreint og ó-
holt vatu missir hinar skaðlegu verk-
anir sínar, þá er það er blandað víni.
Þessi raunvísindi, bygð á reynslu, hafa
hvað eftir annað verið sönnuð og skýrð
með vísindalegum rannsóknum og til-
raunum.
Það er eftirtektaverð og mjög ein-
kennileg reynsla, að þá er hin mikla
kólerusótt geisaði í Hamborg 1893, veikt-
ist ekki einn einasti maður af þeim,
sem unnu að ölgerð. Að þetta var
ekki hending ein, ráðum vér af þeim
skýrslum, sem hin keisaralega heilbrigð-
isskrifstofa lét birta til skýringar þvi,
hvort Kólera og Typhus gætu borist
með matvælum og drykkjum.
Þessar skýrslur hafa hina mestu þýð-
ingu að því leyti, að þær verða að
leggjast til grundvallar í þessu máli,
þar sem þær ómótmælanlega sanna, að
Kólera- og Typhus- gerlar drepast á
mjög stuttum tíma í víni og öli, og að
þessir drykkir verka því beinlínis sótt-
drepandi. Með vísindalegum tilraunum
reyndist það, að Kóleragerlar, sem látn-
ir voru í öl, drápust vanalega eftir 1