Alþýðublaðið - 13.04.1921, Síða 1

i
7»
1921
Míðvikudaginn 13. apríl.
Legst eilirwn Diður?
Baejarstjórrdn kaus 3já manna
nefnd á siðasta fundi sínum I til
efni af umleitun frá verkamanna-
félaginu Dagsbrún um tiihlutun
um að utanbæjarmenn tækju ekki
vinnuna frá bæjarmönnum. í nefnd
þessa voru kosnir með borgarstj
Þorvarður Þorvarðsson og Jón ól-
afsson.
Þegar deilan kom upp um eftir-
vinnuoa, mun nefnd þessi hafa
'skoðað það sem hlutverk sitt, að
leita fyrir sér um samkomulag
milli verkamanna og atvinnurek
enda, og hefir hún átt fundi með
báðum aðiljum, en ennþá sem
komið er er engin niðurstaða
fengin.
Engin eftirvinna hefir verið unn*
in sfðan á föstudagskvöld og verð
ur vafalaust heldur ekki unnin,
aema gengið sé að taxta þeim,
sem verkamaunafélagið hefir sett,
eða samkomulag náist um vinnuna
miili verkamannaféiagsins og at-
vinnurekendafélagsins. Verði aftur
á móti hvorugt, að atvinnurekend-
ur gangi að taxta verkamannafél.
eða samkomulag náist, mun eftir-
vinna leggjast algerlega niður, og
4 raun og veru er ekkert sem
verkamenn kjósa frémur en það.
þeir vita að atvinnan verður ekki
jneiri fyrir það, þó verið sé að
gaufa við verkið fram á nótt, f
stað þess að láta það bíða næsta
dags.
Það er alkunnur sannleikur, að
það eru eftirvinnutfmarnir sém
slíta verkamanninum mest. Þess
vegna eiga þeir helst ekki að eiga
sér stað. Sé aftur á móti ura vinnu
að ræða, sem atvinnurekendum
finst að nauðsynlegt sé að koma
af, er ekki nema sjálfsagt að þeir
borgi fyrir það svo mikið, að
verkamenn finni að þeir fái eitt-
hvað fyrir þá tfma, sem þeir eru
beinlinis að slita kröftum sínum
— beinlínis að stytta sér aldur.
En aðaltilgangurinn með þvi, að
hafa eftirvinnukaupið hátt, er þó
að koma í veg fyrir að annað sé
unnið en það, sem atvinnurekead-
um þykir veruleg nauðsyn bera
til að onnið sé.
Dagkaupið á að vera svo hátt,
áð verkamaðurinn geti lifað á því,
án þess að þurfa að vinna eftir-
vinnu Og reynztan sýnir það al
staðar, að þar sem vinnutiminn
styttist, þar hækkar kaupið að
sama skapi. Verkamönnum hér í
Reykjavík mun því ails eigi móti
skapi þó eftirvinna ieggist aiger-
lega niður.
XolamáliK brezka.
(Niðurl)
Stjórnin enska er algerlega and-
stæð þjóöarrekstri á námunum, og
er I vasa námueigenda. Þvf er Htt
hugsanlegt fyrir námumenn að fá
fullnægt kröfu sinni um sama lág
markskaup um iand alt meðan
hún er við völd. En hinu var ekki
hægt að búast við, að alt yrði
„gefið frjálst" nú fyrirvaralaust,
og verður það að skoðast sem
bein tilraun af stjórnarinnar hálfu
tii þess að þoka niður á við Kfs-
kjörum námumanna og þar með
alis verkalýðs f því landi. Þess
vegna fylgja líka allir aðrir verka-
menn námumönnum að tnálum.
Eftiriitinu með námunum átti
að halda áfram fram f ágúst sam-
kvæmt lögum, en stjórnin fékk
nýlega samþykt í flýti lög sem
ákváðu afnám eftirlitsins 1. aprfl
vegna þess, að f staðinn fyrir að
ríkiseftirlitið hafði áður verið stór-
hagur fyrir rfkissjóð, var nú orð-
inn halli á því vegna verðfalls
kola á heimsmarkaðinum. En þess
ber að gæta, að verðhæklcun á
kolum hefði hlotið að koma aftur
þegar kom fram á sumarið, þar
sem hvorki kol frá Bandarfkjunum
né skaðabótakolin þýzku gátu til
langframa kept við ensku kolio.
83, tölubl,
I
Þar að auki stafsði verðfallið einn-
ig mikið tii af aukinni kolafram*
leiðslu og þar með auknum kola-
birgðum f Englandi, sem stjórnin
hafði einmitt sjáif verið að miklu
leyti vöid að. Ber hún því sfnæ
ábyrgð é verðfaiiinu og allri kols-
kreppunni að miklu leyti. Ea f
stað þess að láta þá rfkissjóð f
bili taka þenna kross á sig, sem
stjórnin hafði smfðað, vill hún
velta honum yfir á bak námu-
manna einna. Námueigendur eigs.
að fá lægra kaup og þær af nám-
unum sem bera síg sæmilega fá
þvf mikinn hagnað, en námumenn
eiga að fá eingöngu lakari Iffskjör.
Er það kyniegt að námumenn
vilji ekki semja við slfka stjórn?
Sumir eru þeir fylgismenn stjórn-
arinnar, sem vilja „gefa kolaverzl-
unina frjálsa" eingöngu af þeirri
ástæðu, að þeir eru mótfallnir
þjóðarrekstri og þjóðaríhlutun um
atvinnuvegina í hverri mynd seœ
er. En jafnvel slfkir menn geta
illa heimtað þessa breytingu, þeg-
ar afleiðingárnar yrðu sultur fyrir
miljónir mauua, ef þeir þá hugsa
um annað en blábera eiginhags-
muni.
Námumenn eru alráðoir í þvf
að Iáta ekki svínbeygja sig nú.
Með þeim stendur allur verkalýðs-
félagsskapurinn brezki. Hvernig
það mál fer veit enginn nú. Ec
vfst er það að úrslitin koma til
að hafa víðtæk áhrif á atvinnu-
vegi alls heimsins, og ef til vill
einnig á þjóðskipulag framtiðar-
junar.
(Lauslega eftir New Statesman.)
Á „pöllunum?
Alþýðuna fantar flá
fyrir auðkýfinga;
Þórsneshelgi er þrotin á
þingi lslendinga.
7. S. B.
%