Alþýðublaðið - 24.07.1963, Page 9
■■«■■■■■■■■■■»■■■ ■■■■■■■i ...................
■uuuuuiaiiuuiMuJ «■■»•■■■■■■■■■■■■■!■■!
gróðureyðingu og uppblástur, en
það hefur samt ekki dugað til
og mun reyndar ekki duga til
fyrr en betur hafa verið sam-
ræmdir þeir kraftar og stofnanir,
sem vinna að þessum málum. Að
mínu áliti er mjög brýn þörf á
nýjum lögum um starf-
semi þeirra stofnana, sem
vinna að gróður- og landvernd,
og ekki síður nýjum lögum um
meðferö og nýtingu beitilanda
okkar. Á þessu má ekki verða
löng bið.
Það verður sem sagt að koma
í veg fyrir það með öllum ráð-
um að gróðuriiyi eyðist, og það
er aðeins unnt að gera með því
að nýta gróðurinn samkvæmt
beitarþoli hans. Og eins og áður
er sagt, við erum ófróðir um það,
hve mikla beit afréttalönd ís-
lands þola og það er einmitt það,
sem við erum að reyna að komast
að raun um. Hálendið hefur fyrst
verið tekið fyrir í þessum rann-
sóknum, þar sem meginhluti
fjárstofns íslendinga beitir það
að sumarlagi, og þar er gróður-
eyðingin örust. Síðar verður lág-
lendisgróðurinn tekinn fyrir á
sama hátt.
Búið er að kortleggja á þennan
hátt um Vs hluta landsins. Þeir
afréttir, sem lokið hefur verið
við eru: Afréttir Grímsnesinga,
Biskupstungna, Hrunamanna,
Landmanna, Holtamanna og
Skaftártungu. Og í sumar verð-
ur lokið við að kortleggja þá af-
rétti sunnanlands, sem eftir eru.
Vinnur deildin ekki við fleira
en kortlagningu afrétta?
Síðan 1956 hafa verið gerðar
tilraunir á fjöldamörgum stöð
um bæði á hálendi og láglendi
með að bæta þann gróður, sem
fyrir er, bæði í þeim tilgangi að
auka nýtanlegan gróður til beit-
ar og eins til þess að gera gróð
urinn hæfari til þess að standast
þau öfl, sem vinna að gróður- og
landeyðingu. í sumar höfum við
t. d. slíkar tilraunir á 15 stöðum
á hálendi og láglendi, allt frá
Landbroti í Vestur-Skaftafells-
sýslu til Kelduhverfis í Norður-
Þingeyjarsýslu. Tilraunir þess-
ar hafa gefið af sér margar og
gagnlegar niðurstöður, sem
birtar hafa verið jafnóðum og
þær hafa horizt. Við uppgræðslu
beitilanda þarf að sjálfsögðu að
styðjast við niðurstöður og þá
reynslu, sem aflað hefur verið
með þessum tilraunum og á ann
an hátt. Raunverulega finnst
mér skorta mikið á að svo sé
gert, en það er eins á þessum
sviðum og öðrum í landbúnaði,
tilraunaniðurstöður, sem að
gagni mega koma, virðast ekki
eins vel nýttar í „praksis“ og
vera ætti. Og þetta er m. a.
.vegna þess, að upplýsingaþjón-
usta landbúnaðarins er ekki
nógu góð.
Ólafur Gíslason, stúdent úr
Reykjavík er einn hinna ham-
ingjusömu mann^, sem teiknar
gróðurkort í óbyggðunum. Hér á
eftir fylgir lýsing hans á starf-
inu:
Lagt er af stað úr bænum í
nokkrum bifreiðum að morgni
til. Þegar keyrt er framhjá síð-
asta bænum í byggð léttir öllum
stórlega. Það er eins og maður
gangi frjáls og óbundinn á nátt-
úrunnar vald. Steindór Stein-
dórsson menntaskólakennari læt
ur brandara fjúka alla leiðina.
Þegar komið er á svæðið, sem
taka á fyrir í hvert skipti, kom-
um við okkur fyrir í sæluhús-
um eða tjöldum. Þau eru flutt
til á nokkurra daga fresti. Alllr fá
sér einhvern matarbita, og svo
Frh. á 14. öíðu.
tla&r /O'7
Suðureyri í Súgandafirði. — Höfnin, kirkja, barnaskólinn og: sjúkraskýlið.
ínm gert hefur verið gróðurkort að sumrinu 1963 meðtöldu. Kort-
kum ramma og er hvítt á lit. Svarta svæðið sýnir það, sem kortleggja
Það er bratt að l'íta af Botns-
heiði yfir Súgandafjörð og
skammt milR f jalla. Hann minn
ir kannski flestum fjörðum
fremur hérlendis á firði Nor-
egs, djúpa og mjóa. Dýpið
skortir að vísu, en það veit
ekki sá, sem á fjalli stendur'
og horfir yfir hann.
Um dalinn til sjávar er farið.
um brattleiði, og ætla mætti
að vegamálastjórnin tel'di Súg-
firðinga óalandi og óferjandi,
ef dæma skal eftir því.hvert
viðhald vegurinn hlýtur á,
þessu sumri.
Suðureyri í Súgandafirði
ISggUr um það bil 10 kíló-
metra veg út með firðinum,
sunnanmegin, svo sem nafnið
bendir til.
Gegnt Suðureyri, norðan
fjarðar, er önnur eyri undir
bröttu fjall'i, Norðureyri, þar
stendur samnefnt býli, einmana
legt án vegasambands við um-
heiminn.
Það er vinalegt að koma að
þorpinu og mikið ber á ný-
byggingum, er að er komið.
Suðureyri í Súgandafuði
mun hafa verið eitt af fáuin
þorpum á Vestfjörðum, þar
sem um f jölgun var að ræða á
kjörskrá í liðnum kosningum,
frá því er kjörskrá var síðast
samin, enda útvegur mikill og
aðstaffa fer ört batnandi.
Ég hitti oddvita Suðureyr-
inga að r.iáli, Hermann Guð-
mundsson, sem jafnframt ann-
ast póst og síma á staðnum og
gegnir ýmsum fleiri störfum.
Þær uppl'ýsingar, sem hér
fara á eftir um staðinn, eru að
mestu frá lionum fengnar.
■ íbúatala hreppsins hefur
aukizt allmikið að undan-
förnu eða nálægt 20% á síð-
ustu fimm árum og mun sú
fjölgun mestöll £ þorpinu. Alls
munu íbúar hreppsins nú vera
um 470.
Á Suðureyri hefur verið unn-
ið mikið að ’ opinberuin fram-
ki'æmdum síðustu ár og er
hafnargerðin þeirra fram-
kvæmda mikilvægust.
Frá árinu 1960 hafa runnið
um það bil' átta milljónir til
þeirra framkvæmda, en enn
mun skorta fimm til sex millj-
ónir til þess að fullgert sé.
í því ástandi, sem bátahöfn-
in er í í dag, liggur hún undir
skemmdum, og kvað oddviti
það mjög aðkallandi að lán
fengist tií frekari fram-
kvæmda. Hann kvaðst um leið
vilja leggja áherzlu á það, að
stefnan í lánveitingum til
slíkra framkvæmda af hálfu
hins opinbera yrði að vera sú
að unnt væri að ljúka verki
á hverjum stað til fullnustu,
þar eð hætta væri á því, að
verk'ð yrði öllum aðilnm miklu
dýrara ella en vera þyrfti.
Á síðustu árum hefur ver <>
byggt sjúkraskýli og læknisbv ’
staður í þorpinu, og í nokkur ár
hefur læknir starfað þar til' mik
illa hagsbóta fyrir hreppsbúa.
Nú er sá læknir á förum og
vandséð, hvort nokkur fæst í
stað lians, svo mu nog vera á-
statt á fleiri stöðum á Vest-
fjörðum. Er þar vissulega mál-
efni á ferðum, sem hið opinbera
verður að ráða bót á með til-
tækum aðgerðum.
Ýmsar fleiri framkvæmdir
hafa verið á döfinni á Suður-
eyri, svo sem endurnýjun
vatnsveitukerfisins og framund-
an er að byggja nýjar þrær og
dælustöð í sambandi við þær.
Nokkuð hefur verið um íbúð-
arhúsabyggingar á eyrinni og
mikil'l hugur er í mönnum til
nýbygginga á næstunni.
Á vetrarvertíð síðastliðinni
réru sex til sjö bátar frá Suð-
ureyri, fjórir þeirra eru á síld-
veiðum fyrir Norðurlandi í sum
ar.
Framtíðarverkefni Suffureyr-
arhrepps taldi oddviti það meö-
al annars að láta fara fram
rannsókn á heitu jarffvatni til
heimilisnotkunar í firðinum, en
vitað er að það er til staffar um
það bil' fjórum kílómetrum
innan við þorpið. Magn þess er
enn ekki vitað, en allar rann-
sóknir fjárfrekar.
Enn er þess að geta að Súg-
firðingar hafa beðið l'engi
eftir flugvelli. í Staffardal við
Súgandafjörð eru víðáttumikl-
ir móar, sem virðast í fljótu
bragði hið ágætasta flugvaílar-
stæði. Reynt hefur verið nokkr-
um sinnuin að fá framkvæmda
athugun á flugvallargerð á
staðnum, en enn hefur af engu
orðið. Telja Súgfirðingar það
mjög til vanza og bíffa óþolin-
móðir aðgerða, því þeir eru nú
þegar mjög afskiptir meff sam-
göngur. Virffist Iítil ástæffa til
slíks, svo mikill hugur er í
Súgfirðingum til framkvæmda
og margt virffist benda til þess,
að hér sé um vaxandi þorp að
ræffa. — H.E.
:[:|j
sEEÍf
:::::
■ ■■■■
■ ■■■■
■ ■■■«
■ ■■■■
:::::
jjif!
iili!
■■■■
IB ■ B ■
■■■■■■■■■■■■■■■■■•
!«■■■■■■■■■■■■■■■■■
<■■■■■■■■■■■■■■«■■■
!■■■■■•■■■■■■■■■■■■
I •■■■■B■■■■■■■■■■■■■«•«■■
!■■■■■■■■■■■■ ■•^■•••■■■■■■■■■■I
ALÞÝÐUBLAÐIÐ — 24. júlí 1963 9