Lögrétta - 08.01.1913, Blaðsíða 3
L0GRJETTA
7
Munið,
að handa sKólabömum (drengjum og telpum), vinnu-
fólki og öðrum, sem þurfa að vera mikið úti, eru
norsKu lilaupastíg-vjelin mín ómissandi. Þau halda
fótunum heitum og þurum og fyrirbyg-gja með því
marga sjúKdóma.
Brauns verslun Hamborg, Aðalstrœti 9.
yri
hafði kryddað það ríkmannlega með
— pipar! O’ ja’ tykte som de lága’
i kjéfta pá mej, ja’ máste (verð að)
hálla mun lánge, lánge öppen sá
hár“, sagði Lasse og gapti. Hann
skildi ekkert í þessu, fór til þess, sem
gaf, og spurði hvað mundi valda.
Það gat ekki verið neitt, hann skyldi
bara taka sjer tölu aftur og vita þá,
hvort alt væri ekki með feldu. —
Nei, það var sama, sami loginn og
sviðinn. „Och hvarken ja’ eller
kjöringa mi’ förstod nágen ting".
Eða sagan um fiskinn undir ísnum,
eða sú um kartöflurnar, sem hann
ræktaði og komust á borð fyrir kong-
inn og hann fjekk heimboð hjá kongsa
fyrir. Hann hafði margt að segja
og sagði vel þessar hálfósennilegu
sögur sínar.
Það leið að kvöldi. Sólin sást
eins og glóðrauður, geislalaus hnött-
ur milli laufgaðra trjánna, uns hún
hvarf með öllu. Húmið seig yfir,
hæglega en þó hiklaust. Hjer og hvar
am Skansinn voru smá viðarknippi
uppi á þrífættum stöngum. í þeim
var kveykt. Mannfjöldinn fækkaði.
Friðurinn og unaðurinn óx. Brita
Háll bljes „kvöldfrið" á einum stað.
Við systir mín settumst á bekk
og horfðum á einn eldinn. Hinu
megin við hann var einnig bekkur,
og þar sat fólk. En hvað hún var
fögur við rauðleita, iðandi birtuna af
brennandi viðnum, hún, sem sat við
hliðina á henni móður sinni. Björtu
lokkarnir urðu gulinir við logskinið.
Eins og alt, sem mjer þykir fallegt,
skoðaði jeg hana, en ljet hana systur
mína ekkert vita.
Mærin hvarf. Húmið færðist þjett-
ara yfir. Logarnir ljeku sjer fjör-
ugra og lýstu skærara. Og við systir
mín horfðum á þá, hugfangin eins
og börn af kertaljósi á jólunum.
friðarsamningarmr.
Kröfur sigurvegaranna. Friöarfundinum frestað.
Enginn árangur. Stórveldin ætla að miðla
málum.
Símað er frá Khöfn 3. þ. m.:
„Friðarhorfur fara vaxandi á Lun-
dúnafundinum".
Ensk blöð frá 29. des. segja kröfur
sambandsríkjanna þá þessar:
1. Tyrkir láti af hendi alt land
vestan við línu, er dregin sje frá
Marmarahafinu austan við Rodosto
og til Malatraflóa við Svartahafið.
Tanganum, sem Gallipóli er á, suður
með Dardanellasundinu að vestan,
haldi þeir. Stórveldin skulu skera
úr því, hvað um Albaníu verði.
2. Tyrkir láti af hendi eyjarnar í
Grikklandshafi.
3. Tyrkir afsali sjer öllum rjetti
til Kríteyjar.
Um þessar kröfur höfðu allir full-
trúar sambandsþjóðanna verið sam-
mála, en fulltrúar Tyrkja fengu frest
til þess að bera þær undir stjórn
sína í Konstantinópel.
Eftir þessu áttu Tyrkir aðeins að
halda 15 fermílna landsvæði hjer í
álfu, austasta hluta tangans milli
Marmarahafsins og Svartahafsins, þar
sem Konstantínópel er og Chatalja-
vígin, og svo tanganum, sem liggur
að Dardanellasundinu að vestan, en
þar eru elstu stöðvar Tyrkja á Bal-
kanskaganum. Ekki höfðu þessar
kröfur sambandsríkjanna verið rædd-
ar á fundinum, en fulltrúar Tyrkja
fengu honum þegar frestað um sinn
til þess að bera sig saman við stjórn-
ina í Konstantínópel.
Frá ráðherrafundi í Konstantínópel
komu aftur á móti þær uppástungur
til friðargerðar, að Iínan, er takmark-
aði framtíðarveldi Tyrkja óskert, yrði
dregin frá Sarosflóa að sunnan norð-
ur til Svartahafs á þann hátt, að
hún lægi fyrir vestan Adríanópel,
svo að Tyrkir hjeldu þeirri borg á-
fram. En hjeraðið upp frá strönd
Grikklandshafsins, austan frá Saros-
flóa og vestur fyrir Salonikí, yrði
sjálfstjórnarhjerað undir yfirstjórn
Tyrkjasoldáns. Þó skyldu Búlgarar
fá höfn við Grikklandshaf á sama
hátt og Serbar við Adríahaf.
Fregnir frá Konstantínópel sögðu,
að sá flokkurinn þar, sem vill halda
áfram stríðinu, hefði mjög hátt um
sig og mótmælti friðarsamningum, ef
Tyrkir ættu að missa Adríanópel,
og hjeldi því líka fram, að sam-
bandsþjóðirnar yrðu að þoka til í
kröfum sínum í fleiri atriðum. Skeyt-
ið frá 3. þ. m. benti á, að mála-
miðlun væri komin vel á veg. En
í gær kom aftur skeyti frá Khöfn,
er segir hið gagnstæða.
Þar segir, að friðarfundinum sje
frestað og hafi enginn árangur orðið,
en stórveldin hafi tekið að sjer að
miðla málum.
Á friðarfundinum hafði meðal ann-
ars verið rætt um fjármál Tyrklands,
hvernig jafna ætti ríkisskuldunum á
landshlutana eftir skiftinguna, og var
ósamlyndi um það. Sambandsþjóð-
irnar vildu undanþyggja þau lönd, er
þær fengju umráð yfir, frá skulda-
byrðunum, og munu hafa viljað láta
þá undanþágu koma sem herkostn-
aðargjald frá Tyrkjum, en fyrir það
var þvertekið af hálfu Tyrkja.
Reykjavík.
Manntal í Reykjavík. Fólks-
tjöldi hefur við manntal nú um ára-
mótin reynst 12660.
Próf í bifvjelafræði var haldið
fyrsta sinn í Sjómannaskól&num
23. f. mán. Undir prófið gengu
þessir 10 nemendur, og stóðust allir:
Jón Halldórsson 10 stig; Egill Ól-
afsson, 17 st.; Valdimar Jónsson, 14
st.; Ólafur Ólafsson, 19 st.; Jón
Sveinsson, 16 st; Magnús Magnús-
son 16 st.; Ólafur Bjarnason 20 st.;
Snorri Magnússon 20 st.; Guðjón
Einarsson 20 st.; Jul. Schau 17 st.;
Hæsta aðaleinkunn við prófið er
21 stig, en lægsta 9 stig. Próf-
dómendur voru Jón Þorláksson verk-
fræðingur og H. I, Hansen mótór-
meistari, auk kennarans, M. Jessens
vjelfræðiskennara.
Bæjarstjórnin. Fundur 2. jan.
Kl. Jónsson kosinn varafundarstjóri
bæjarstjórnar 1913.
Kosnir með borgarstj. til að semja
alþingiskjörskrá L. H. Bjarnason og
Jón Jensson.
Kosnir til að semja ellistyrktar-
bjóðsskrá P. Guðmundsson, Kr. Ó.
Þorgrímsson og L. H. Bjarnason.
Samþ. svohlj. till.: „Bæjarstj. veit-
ir G. Zoega kaupm. leyfi til að halda
áfram lýsisbræðslu í Effersey á sama
stað og með sömu skilyrðum og gjaldi
sem hingað til, þó þannig, að hann
sje skyldur til viðstöðulaust að hætta
bræðslunni og flytja burtu hús og á-
höld úr eynni þegar bæjarstjórnin
krefst þess vegna hafnarinnar".
Borgarstj. tilkynti, að maður sá í
Englandi, sem boðin hafði verið leiga
á Elliðaánum fyrir 700 pd. sterl.,
hefði hafnað boðinu. Var svo samþ.
að heimila fasteignanefn að gefa hr.
J. Dowell í Lundúnum umboð til
að leigja árnar næsta ár.
Erindi ýmsra borgara út af sal-
ernishreinsun lesið upp og málinu
vísað til nefndar, er í voru kosnir:
Kr. Ó. Þ., Tr. G., L. H. B.
Þessar brunabv. samþ.: Hús Sig.
Jónssonar Grettisg. 2275 kr.; Póst-
húsið og geymsluhús þess 62.423 kr.,
líkskurðarhús við Þinghstr. 2010 kr.
Hjálpræðisherinn hjelt nú um
áramótin, eins og venja er til, hátíða-
samkomur, fyrir gamalt fólk 28. des.
og svo jólatrjessamkomu fyrir börn
30. des. Til þessa er varið gjöfum
þeim, sem safnast í jólapotta hersins,
og hefur margt barn og margt gam-
almenni haft ánægju af þessum
skemtunum.
Skantakapphlaup fór fram á í-
þróttavellinum sunnud. 28. des. fyrir
forgöngu Skautafjelagsins. Skeiðið
500 metrar. Svellið var ágætt og
veður hið æskilegasta. Um 200 á-
horfendur voru við.
Framfarirnar voru miklar frá því
í fyrra. Siðurvegarinn í bikarhlaup-
inu í fyrra fór 500 metr. á 1 mín.
i22/s sek., en sá, sem síðastur var
í ár, fór 500 metr. á 1 mín. io2/s sek.
Frammistaðan var þessi nú:
1. L. H. Miiller á 563/5 sek., 2.
Magnús Tómasson á 1 mín. 2 sek.,
3. Herluf Clausen á 1. mín. 23/5 sek.,
4. Ingvar Tómasson á 1 mín. 54/5
sek. (fjell), 5, Tryggvi Magnússon á
1 mín. 8V5 sek., 6. Sigurpáll Ólafs-
son á 1. mín. io2/s sek. (tjell).
Fyrir utan L. H. Miiller er það
H. Clausen sem hleypur fegurst og
rjettast. Það eina, sem bagar hann,
er, að hann er ekki alveg viss í sveig-
ingunum. En hann getur orðið hættu-
legur keppinautur áður Iangt um
líður.
Yeðrið. Síðustu dagana hafa ver-
ið mikil hlýindi og rigningar. Um
hátíðirnar var hvftt yfir af snjó, en
nú er hann allur á burt hjeðan af
láglendinu.
Nýárssundið. í þetta sinn tóku
4 þátt í því. Fljótastur varð hinn
sami og í fyrra, Erlingur Pálsson
sundkennara, og synti 50 metr. á
384/5 sek., en næstur Sig Magnús-
son (444/5 sek.), þá Sigurj. Sigurðs-
son (47 sek.) og Guðm. Kr. Guð-
mundsson (494/5 sek.).
Stúlka fyrirfer sjer. Morgun-
4. þ. m. fanst kvenmannslík rekið
hjer í bæjarfjörunni, hjá bryggju
Björns Kristjánssonar. Hafði stúlka
þessi fyrirfarið sjer kvöldinu áður,
eða um nóttina. Hún hjet Jónína
Jónsdóttir, frá Bergstaðastíg 29, um
tvítugt, ættuð frá Vælugerði í Flóa.
Móður sinni, sem býr hjer í bænum,
hafði hún skrifað og sagt í brjefinu,
að hún gæti ekki lifað, en engum
væri um að kenna.
Dáinn er hjer í bænum aðfara-
nótt 5. þ. m. Ólafur Pjetursson vega-
gerðamaður, frá Ánanaustum, og
hafði hann lengi verið heilsulítill.
Hann lætur eftir sig ekkju og eitt
barn.
Heimspekisfyrirlestrar. Ágúst
Bjarnason prófessor byrjar um miðj-
an þennan mánuð nýjan flokk fyrir-
lestra fyrir almenning sálarfræðislegs
efnis, sem þó einkum eru ætlað
aðir lcennurum og kennaraefnum.
Fyrirlestrarnir fara fram á miðviku-
dagsskvöldum kl. 7—8 í 1. kenslu-
stofu háskólans.
Brýr 1912. Þessar ár hafa
verið brúaðar á síðastl. ári:
Haffjarðará í Hnappadalssýslu,
steinsteypubogi, 30 metra; Hrúta-
fjarðará, steinstb., 24 m.; Kaldakvísl
í Mosfellssveit, steinstb., 20 m.,
Hróarslækur á Rangárvöllum, stein-
stb , 18. m.; Víðidalsá í Steingríms-
firði, 2 steinsteypubogar, 20 metra
til samans; Öxará (áður trjebrú),
steypt bitabrú, 15 m.; Ulfarsá í
Mosfsv. (áður trjebrú), steypt bitabrú,
12 m.; Steinslækur í Holtum (áður
trjebrú), steypt bitabrú, 20 m.;
Ytri-Rangá, járnbrú, 92 m., og nokkr-
ar smærri.
Serbía og AusturíKi. Af
síðustu útl. blöðum er svo að sjá
sem deilan þar í milli sje útkljáð og
að Serbar eigi með einhverjum skil-
yrðum að fá að halda höfn við
Adríahafið.
lAiderlein Waecliter dáinn.
Lát hans var símað frá Khöfn 3.
þ. m. Hafa þá Þjóðverjar nú með
litlu millibili mist tvo af þeim stjórn-
málamönnum sínum, sem mest af-
skifti höfðu af málum þeirra út á
við. M. v. Bieberstein, sendiherra
þeirra í Lundúnum, andaðist síðastl.
f
heldur aðalfund h. 22. febrúar
kl. 8'A síðdegis í Bárubúð.
1. Á fundinum gerir stjórnin
grein fyrir starfi sinu og hag
fjelagsins á hinu liðna ári.
2. Kosnir 4 íulltrúar og 2 vará-
fulltrúar til að mæta á fiski-
veiðaþingi því, er áformað
er að haldið verði hjer í
Reykjavík á komandi sumri.
3. Tekin fyrir og rædd fiski-
veiðamálefni, sem upp kunna
að verða borin á fundinum
og afgreiddar tillögur til
fiskiveiðaþingsins.
Reykjavík 24. des. 1912.
Hannes Hafliðason.
haust. Kiderlein Waecter var utan-
ríkismálaráðherra þeirra og aðalmað-
urinn af þeirra hálfu í Marokkó-
málinu í fyrra.
Emil Meyer, kunnur banka-
maður í Hhöfn, er nýdáinn, fæddur
1856. ___________
Banatilræði við landstjóra
Indlands.
A Þorláksmessu hjelt landstjóri
eða varakonungur Englendinga í Ind-
landi, Harding lávarður, innreið sína
í hina nýju höfuðborg, Dehli, og var
þá mikið um dýrðir.
Landstjóri og fylgdarlið hans reið
fílum og voru þeir fagurlega skreyttir.
En á leiðinni um göturnar var
sprengikúlu fleygt niður af húsþaki
niður á bak þess fílsins, sem land-
stjóri var á ásamt frú sinni og þjóni
þeirra. Þjónninn beið bana og land-
stjórinn særðist nokkuð, en frúna
sakaði ekki.
Dehli er gömul höfuðborg Ind-
lands og var það ákveðið, er Georg
Bretakonungur var þar í krýningar-
heimsókninni, að þangað skyldi flytja
stjórnarsetrið frá Kalkútta.
Var þetta gert til þess að þókn-
ast índverjum.
Ekki var upplýst, hver valdur væri
að banatilræðinu.
Gunnar Gtmnarssnn; Sporður.
56
mann langaði hann síður en svo til
að eiga leik við. í örðru lagi kærði
hann sig ekkert um að fara í hend-
umar á tveimur. Enginn lögreglu-
þjónn var sýnilegur í námunda, og
gatan, sem þeir voru í, var afarsjald-
farin um nætur.
Honum fanst því ráða vænst, að
sýna þolinmæði og bíða átekta —
sjá hverju fram yndi.
Það gat þó naumast sakað, eða
komið illu af stað þó hann ræskti
sig.
Ökumaðarinn hóstaði, — Steinar
kom til sjálfs sín.
— Hvað mikið viljið þjer hafa
fyrir hestinn?
Ökumaður glotti.
En nú þótti honum grána gaman-
ið. Hvaða djöfuls meining var í,
að láta þessa kleppslimi ferðast um-
sjónarlausa að næturlagi! Hann hefði
hrópað á lögregluna, ef hann hefði
haft minstu von um, að hróp hans
næðu nokkru eyra.
En undir þessum kringumstæðum
var víst hollast að láta sem sjer vel
57
líkaði, og reyna að gjcra sjer gam-
an af þessu miður vel viðeigandi
spaugi.
— Ja, jeg veit svo sem ekki. —
Það er nú heldur ekki víst, að hann
sje yfirhöfuð falur, svaraði öku-
maðurinn, — reyndi að gjöra sig
gleiðgosalegan, en tókst það hörmu-
lega.
Enga vafninga. Því f skrattanum
ætti ekki hesturinn að vera falur
fyrir sæmilegt verð. Hvað setjið þjer
upp?
„Ja-a . . . ætlist þjer til, að jeg
dragi sjálfur vagninn heim?"
Ruslsalanum fór ekki að verða um
sel. Hugsa sjer, að jafnvel hjer í
Höfn ætti maður á hættu að falla í
ræningja hendur á opinni götu! Þetta
hlutu að vera illmenni — eða vitfirr-
ingar. Hann skildi bara ekkert í,
hvers vegna þeir ekki umsvifalaust
drápu hann og hjeldu burt með hest
og vagn.
Steinar stappaði óþolinmóðlega fæti
f götuna. Hann var í svo æstu skapi,
58
að þonum hugkvæmdist ekki, hvað.
aðferð hans var undarleg og óskilj-
anleg. Hann skildi ekkert í, hvers
vegna maðurinn ekki nefndi neina
upphæð strax, — fanst það vera
flónskuleg þrjótska. En hann stilti
sig og sagði rólega:
„Jeg vil kaupa þennan hest. Þjer
verðið að selja mjer hann samstundis.
Þjer getið keypt yður annan hest,
eða leigt yður hest, til að aka vagn-
inum heim, — það kemur ekki mjer
við. En þennan hest verð jeg að
fá. Hvað á hann að kosta?"
Ökumaðurinn varð enn meira á
báðum áttum.
Þá vjek Bárður Konráðsson Stein-
ari til hliðar:
„Lofaðu mjer —
Hann lagði aðra höndina á öxlina
á ökumanninum.
„Við — hann benti á Steinar og
sjálfan sig — erum íslendingar. Hest-
urinn yðar hefur verið reiðhestur fje-
laga míns, og hann á honum líf sitt
að þakka. Hann hafði einmitt núna
í kvöld sagt mjer söguna um, hvernig
59,
það atvikaðist, að hesturinn bjargaði
lífi hans. Það var óvænt og miður
gleðilegt fyrir hann, að hitta hestinn
hjer og — fyrirgefið mjer — svona
á sig kominn, því hann vissi ekki
betur en að hann lifði heima í góðu
gengi. — Nú skiljið þjer ef til vill
betur, hvers vegna framkoma hans
er svona undarleg, og hvers vegna
hann um fram alt vill kaupa hestinn".
Ökumaðurinn kinkaði kolli.
Jú, nú skildi hann það.
En hann hugsaði með sjálfum sjer,
að einn hlut skildi liann öllum öðr-
um hlutum betur, og það væri, að
þessir kumpánar kynnu að leika
ýms hlutverk undirbúningslítið, og
að fleiri en hann væru færir um að
bregða fyrir sig ósannindum, ef á
lægi. En hann skildi ekkar í, hvað
bágbyljur þeirra og látalæti áttu að
þýða. Viðskiftamaðurinn vaknaði þó
f honum.
„Ja, látum okkur sjá —, fái jeg
borgunina út f hönd, þá skuluð —
fimm hundruð krónur gæti verið nóg".
Hann hafði gefið þrjú.
ÓO
„Það er gott, — leystu hestinn.
frá vagninum".
Steinar hugsaði ekki eitt augna-
blik út í, að ökumaðurinn fjefletti
hann. Hann fann aðeins til ákafrar
gleði yfir því, að hann átti þessi
fimm hundruð til, og honum gafst
færi á að verja jólapeningunum sín-
um á þennan hátt. Hann tók seðla-
bók sína upp úr brjóstvasanum og
borgaði manninum. Hann og Bárður
fylgdust svo að burt með hestinn.
Ökumaðurinn stóð agndofa og taldi
hundrað króna seðlana. Jú, þeir voru
fimm. En bölvaður klaufinn, — hann
hefði átt að vera svo vitur, að krefj-
ast meira.
Ojæja, þetta var reyndar góð borg-
un fyrir klárinn.
Alt í einu smaug ægilegur grunur
eins og ískuldi gegn um lfkama hans.
Seðlarnir voru ef til vill falsaðir! Já,
auðvitað vo*u þeir falsaðir. Hann
sá það svo g 1 ö g t, þegar hann at-
hugaði það nákvæmar. Asnabeinið,
að hugsa ekki út í það fyr.
Hann gleymdi vagninum, sem hann