Lögrétta - 01.03.1916, Qupperneq 1

Ritstjóri:
ÞORST. GÍSLASON.
Þing’noltsstræti 17.
Talsími 178.
Nr. 9.
Reykjavík, 1. mars 1916.
XI. árg.
Trygging
fyrir aö fá vandaöar vörur fyrir lítið verö er að versla viö
V. B. K.
Landsins mestu birgðir af:
Vefnadarvörum Fappír cg ritföngum
Sólaleðri og skósmiðavörum.
Pantanir afgreiddar um alt ísland.
Heildsala. Smásala.
Vandaðar vörur. Ódýrar vörur
Verslunin Björn Kristjánsson, Reykjavík.
Hlutafjel. „VÖLUNDUR “
Trjesmíðaverksmiðja — Timburverslun
Reykj a vík
hefur ávalt fyrirliggjandi miklar birgðir af sænsku timbri (unnu og
óunnu), vanalegar, strikaðar innihurðir af flestum stærðum og allskon-
ar lista til húsbygginga.
Klæðaverslun
H. Andersen & Sön.
Aðalstr. 16.
Stofnsett 1888. Sími 32.
Par eru fötin saumuð flest.
Par eru fataefnin best.

J
Bækur,
innlendar og erlendar, pappír og alls-
konar ritföng, kaupa allir í
Bfikaworslun Siilúsar tymundssonar.
Lárus Fjeldsted,
Y f irr jettarmálaf ærslumaður.
LÆKJARGATA 2.
Venjulega heima kl. 4—7 síðd.
t
Árni Jónsson
præp. hon.,
prestur á Hólmum í Reyðarfirði, varð
bráðkvaddur á heimili sínu síðastlið-
inn sunnudag (27. f. m.)
Hann var fæddur 9. júlí 1849 á
Litluströnd við Mývatn. Faðir hans
var Jón (d. 13. ág. 1875) síðast bóndi
á Skútustöðum, Árnason (d. 20. sept.
1856) bónda á Sveinaströnd, Arason-
ar bónda á Skútustöðum (d. 22. júlí
1797), Ólafssonar á Skútustöðum,
Þorlákssonar annálaritara á Sjávar-
borg (d. 1736), Markússonar á Völl-
um í Miðfirði, Pálssonar. Kona Ólafs
á Skútustöðum og móðir Ara var Jór-
unn dóttir Þorleifs Skaftasonar pró-
fasts í Múla. En kona Ara var Þur-
íður dóttir Árna á Halldórsstöðum.
Gíslasonar og Sigríðar Sörensdóttur
frá Ljósavatni. Móðir Sigríðar var
Guðrún Þorvaldsdóttir prests á Hofi
í Vopnafirði, Stefánssonar prófasts í
Vallanesi, Ólafssonar. — Kona Áma
Arasonar var Sigríður Jónsdóttir
bónda á Sveinsströnd við Mývatn,
Jónssonar bónda á Gautlöndum, Þor-
grímssonar bónda í Baldursheimi,
Marteinssonar. Móðir Sigriðar Jóns-
dóttur var Sigriður dóttir Jóns Ein-
arssonar bónda í Reykjahlið og
Bjargar Jónsdóttur prests a Völlum,
Halldórssonar annálsritara, Þorbergs-
sonar sýslumanns, Hrólfssonar sterka
Bjarnasonar.
Móðir sjera Árna og kona Jóns
Árnasonar var Þuríður (d. 10. des.
1902), Helgadóttir bónda á Skútu-
stöðum (d. 9. maí 1855), Ámundsson-
ar bónda á Skútustöðum (d. 21. des.
1792), Helgasonar, Halldórssonar,
I.eifssonar á Sveinsströnd. Systkini
Þuríðar móður sjera Árna voru með-
al margra annara Stefán, faðir Jóns
á Litlnströnd (Þorgils gjallandi) og
Friðrika móðir Jóns Jónssonar alþm.
frá Múla.
A. J. ólst upp með foreldrum sin-
um og fluttist með þeim 10 ára gam-
all frá Litluströnd að Svínadal í
Kelduhverfi, sem er næsti bær við
Dettifoss. 1872 fluttist hann með for-
eldrum sínum að Skútustöðum við
Mývatn. Hann hafði mikla löngun til
að menta sig, en úrkostir þess voru
fáir, þar eð foreldrar hans voru eigi
svo efnum búin að þau gætu kostað
hann til skólanáms og höfðu fyrir
mikilli fjölskyldu að sjá. Rjeði hann
það af 1874, þá er hann var hálfþrí-
tugur, að fara vestur um haf, og
leita sjer þar menningar. Fór hann
með skipi beina leið til Ameríku og
settist að í Qveebeck. Dvaldi hann
þar i þrjú ár og vann þar alls konar
líkamlega vinnu, en síðasta veturinU
gekk hann þar á alþýðuskóla og hlaut
lof mikið, og þótti svo fær, að hann
gæti gengið upp í þriðja bekk skól-
ans þegar. Var þess getið i blöðum
þar og þótti merkilegt um nýkominn
mann frá öðru landi. Var þess þar
látið getið, að hahn mundi verða nýt-
ur maður. Kennari hans sagði við
hann, að hann skyldi helga ættjörö
sinni krafta sína, og varð það til þess,
að hann hvarf frá því að dvelja í Ame-
ríku langvistum, heldur fór heim aft-
ur 1877. Haustið 1878, þá er hann
skorti vetur á þrítugt, gekk hann i
Reykjavíkur lærðaskóla og útskrif-
aðist 17. júlí 1882 með 1. einkunn
(95 stig) og úr prestaskólanum 3.
sept. 1884 með 1. einkunn (50 stig).
Var honum 8. okt. 1884 veitt Borg
á Mýrum og vígður 19. s. m. 20 mars
1888 fjekk hann Mývatnsþing og
setti bú á Skútustöðum, þar sem bæði
faðir hans og margir forfeður hans
höfðu búið. Rak hann búskap með
mikilli fyrirhyggju og var þar heim-
ilisprýði mikil. Eitt skáld ritaði í
gestabók hjá sjera Árna að bær sá
væri sveitarprýði, sveitin væri sýslu-
prýði, og sýslan væri landsins prýði.
30. ág. 1890 varð hann prófastur í
S.-Þingeyjarprófastsdæmi 0g' hafði
þann starfa með höndum, þar til að
honum voru 26. febr. 1913 veittir
Hólmar í Reyðarfirði og hann flutt-
ist þangað þá um sumarið.
Sjera Árni sat á þingi 1886—1891
sem þingmaður Mýramanna og 1902
—1907 sem þingmaður Norður-Þing-
eyinga. Gaf hann eigi siðar kost á
Myndin hjer er frá grísku eynni Korfu, sem bandamenn hafa nú tekið sjer öll umráð yfir og leifar Serba-
hersins hafa verið fluttar til. Korfu er ein af Jónsku eyjunum, er Englendingar áttu lengi, en afsöluðu
Grikkjum 1863. Korfu liggur í mynni Adríahafsins og er 588 ferkilóm. að stærð með 100 þús. íbúum. Hún
er nafnkunn fyrir gott loftslag og landlagsfegurð, og sækja þangað margir ferðamenn. Elisabet Austurríkis-
drotning átti áður fagra höll þar í eynni, sem Akilleion heitir og Vilhjálmur Þýskalandskeisari keypti sið-
an. Er mynd af henni i horninu á aðalmyndinni. Á síðari árum hefur keisarinn oft verið þar. En nú er höllin
1 höndum Frakka. Blakta nú frönsk flögg yfir herstöðvum bandamanna i eynni.
sjer til þingmensku. Var hann í flokki
all frá Litluströnd að Svínadal í
Heimastjórnarmanna og þótti góður
liðsmaður. Gengdi hann skrifarastörf-
um í neðri deild alþingis 1902—1907.
Hann sat í kirkjumálanefndinni, er
skipuð var 22. ágúst 1914. Heima í
hjeraði gegndi hann margvíslegum
störfum. Var amtsráðsmaður alla tíð
frá 1893 til 1907 að amtsráðin voru
lögð niður, sýslunefndarmaður 1889
til 1913 og oddviti hreppsnefndar
Skútustaðahrepps 1889—1904.
Hann var sæmdur riddarakrossi
dannebrogsorðunnar 13. jan. 1909.
Sjera Árni Jónsson var tvíkvæntur.
í fyrra sinn 22. sept. 1884 kvæntist
liann Dýrleifu Sveinsdóttur bónda
á Hóli í Höföahverfi, Sveinssonar.
Börn þeirra eru: Þuríður (f. 17. júlí
1885) og Jón (f. 25. febr. 1888) og
eru þau bæði komin til Vesturheims.
Dýrleif andaðist 2. des. 1894. — 19.
mars 1896 kvongvaðist hann öðru
sinni og gekk að eiga Auði Gísla-
dóttur bónda á Þverá í Dalsmynni,
Ásmundssonar, bróðurd óttur Einars i
Nesi, en systur þeirra Ásm. prests á
Hálsi i Fnjóskadal, Garðars stór-
kaupmanns i Reykjavík, Hauks prests
i Kaupmannahöfn og Ingólfs læknis
á Vopnafirði. Hjónaband þeirra var
hið ástríkasta og eignuðust þau 9
börn, fæddust 2 þeirra andvana, en
hin 7 eru á lífi: Dýrleif Þorbjörg (f.
3. jan. 1897), Þorbjörg Dýrleif (f.
8. febr. 1898), Gísli (f. 31. mars
1899), Þóra (f. 11. júní i90ö),.Gunn-
ar (f. 13. júní 1901),, Ingileif Oddný
(f. 7. jan. 1903) og Ólöf Dagmar (f.
14. okt. 1909).
Sjera Árni Jónsson var merkur
rnaður á marga lund. Öll sín marg-
vislegu störf leysti hann af hendi með
alúð og trúmensku. Hann var góður
prestur og vinsæll af öllum þeim, er
kyntust honum. Mývetningar kvöddu
hann hlýlega, þá er hann fór þaðan.
Höfðingi var hann heim að sækja,
og munu margir minnast með á-
nægju komu sinnar á heimili hans. Á
Skútustöðum hjelt hann gestabók, og
hafði margur merkur maður, bæði
útlendur og innlendur, heimsótt hann,
og munu fáir þeirra svo hafa komið í
Mývatnssveit, þann tíma er hann bjó
á Skútustöðum, að þeir heimsæktu
hann eigi. Og eigi þeir enn ferð um
þær slóðir, munu þeir sakna sjera
Árna á Skútustöðum. Konum sín- !
um og börnum var hann ástríkur |
eiginmaður og faðir, enda voru þær
honum samvaldar í að gera garðinn
frægan. Gleðimaður var hann og hag-
mæltur. J. K.
LandskosninDarnar.
Listi Heimastjórnarmanna
Hann er nú fullgerður og hefur
miðstjórn flokksins gefið út um það
svohljóðandi tilkynningu:
„Á landslista Heimastjórnarflokks-
ins verða:
1. H. Hafstein, bankastjóri.
2. G. Björnson, landlæknir.
3. Guðj. Guðlaugsson, kaupfjelags-
stjóri.
4. Bríet Bjarnhjeðinsdóttir, bæjar-
fulltrúi.
5. Ágúst Flygenring, kaupmaður.
6. Sigurjón Friðjónsson, bóndi, Ein-
arsstöðum.
7. Jón Einarsson, hreppstj., Hemru.
8. Pjetur Þorsteinsson, verkstjóri,
Reykjavík.
9. Jósef Björnsson, bóndi, Svarfhóli.
10. Hallgrímur Hallgrímsson, hrepp-
stjóri, Rifkelsstöðum.
11. Gunnlaugur Þorsteinsson, hrepp-
stjóri, Kiðjabergi.
12. Hallgrímur Þórarinsson, bóndi,
Ketilsstöðum.
Listinn er saminn, að svo miklu
leyti sem auðið var, eftir óskum og
tillögum mætra manna í öllum lands-
fjórðungum, sem miðstjórn flokksins
hefur ráðfært sig við.
Þeir, sem á listanum standa, hafa
lofað samþykki sinu.
Þess skal getið, að sjera Sigurði
Stefánssyni í Vigur var boðið 3. sæti
á listanum, en hann hafnaði því.“
*
Eins og kunnugt er, getur hver
kjósandi breytt nafnaröð á landslist-
anum eftir vild.
En hjer eru efstir þeir tveir af
hópnum, sem sæti hafa átt á síðustu
þingum, H. Hafstein, foringi flokks-
ins og fyrv. ráðherra, og G. Björn-
son, sem er formaður flokksins frá
síðasta þingi.
Þá eru tveir gamlir og góðkunnir
þingmenn, sem ekki hafa setið á síð-
ustu tveim þingum, Guðj. Guðlaugs-
son og Ágúst Flygenring, báðir þjóð-
kunnir forvígismenn tveggja atvinnu-
vega landsins, annar landbúnaðar,
hinn sjávarútvegs.
Frú Briet Bjarnhjeðinsdóttir er sú
kona, sem mest hefur unnið að fram-
gangi kvenrjettindanna hjer á landi,
og er hún formaður ísl. kvenrjett-
indafjelagsins. Virðist því sjálfsagt,að
hún korni fyrst og fretnst til greina,
er konur fara að velja fulltrúa á al-
þing.
Frá hálfu verkmannastjettarinnar
er Pjetur Þorsteinsson á listanum,
greindarmaður mesti og áhugamaður
um almenn mál, og þektur víða um
land sem vegaverkstjóri.
Hinir sex eru allir meira og minna
landskunnir merkisbændur.
Þar sem sjera Sigurður Stefánsson
i Vigur vill nú ekki vera á landslist-
anum, enda þótt alt til þessa hafi
verið ráðgert, að hann yrði þar, þá
mun orsökin sú, að hann ætli að vera
áfram við kjördæmi sitt, enda hefur
Lögr. heyrt, að hann hafi fengið
beiðni um það úr kjördæminu, og
megi þá að sjálfsögðu telja hann viss-
an þar með kosningu.
=K
Um landslista stjórnarmanna er
það nú fullráðið, að þessir 4 verði
þar efstir og í þeirri röð, sem hjer
er fylgt: Einar Arnórsson ráðherra,
sjera Sig. Gunnarsson, sjera Ólafur
Ólafsson, sjera Björn Þorláksson. Á
þversum-lista Sig. Eggerz sýslum.
efstur, en næstur honum annaðhvort
Björn Kristjánsson bankastjóri eða
sjera Kristinn Daníelsson.
Fundir um lista Bændaflokks
þingsins hafa nýlega verið í Húna-
vatnssýslu og Skagafirði, og er auð-
sjeð á gerðum þeirra funda, að engin
festa er enn komin á þann lista. Á
Húnavatnssýslufundinum vildu menn
hafa þá þar efsta Björn á Kornsá og
Þórarinn á Hjaltabakka, en á Skaga-
fjarðarfundinum varð upphafið á list-
anum svona: Jósef Björnsson alþm.,
Halldór skólastjóri á Hvanneyri,
Björn á Kornsá, Guðj. Guðlaugsson.
Mun á hvorugum staðnum hafa verið
fengið samþykki þeirra, sem til voru
nefndir.
Stríðið.
Suez-skurðurinn.
Þegar miðveldin og Búlgarar höfðu
sigrað á Balkanskaganum og Tyrk-
ir höfðu stökt bandamönnum burt
frá Dardanellasundinu og hnekt
framsókn enska hersins í Mesópóta-
miu í orustunni við Tesifón, komu
upp fregnir um það, að nú hefðu
Tyrkir og Þjóðverjar mestan hug á
því, að ná Súez-skurðinum frá Eng-
lendingum 0g girða þannig fyrir