Lögrétta - 12.01.1927, Blaðsíða 2

2
LÖGRJETTA
LÖGRJETTA
Utgefandi og ritstjóri
Þorsteinn tííslason
Þingholtsstræti 17. Simi 178.
Innheimta og afgreiðsla
i Þingholtsstræti 1. Sími 185.
iðar af fjöri, en bíður þó eftir
skipunum reiðmannsins, þó ef til
vill nokkuð óþreyjufullur.
Vjer skulum nú leitast við að
bregða upp mynd af íslenska
hestinum, einskonar leifturmynd
af nútíma hestinum. Hann kemur
oss ef til vill mjög breytilega
fyrir sjónir. Vjer skulum athuga
flokk hesta, heilan stóðflokk.
Vjer sjáum þar engar feldar
myndsteypur, þar sem einn hest-
urinn sje eftirmynd annars. Það
er síður en svo.
Það sem fyrst sker í augun,
eða vjer með skjótri athugun
verðum fyrst varir við, er hvað
liturinn er breytilegur. En við
nánari athugun sjáum vjer, að
liturinn er alls ekki breytilegri
en ýmsir aðrir eiginleikar hests-
ins. ÖIl bygging hestsins er svo
mjög frábrugðin, einn er stór,
annar er lítill, einn er þjettvax-
inn, annar er grannvaxinn, einn
er háfættur, annar lágfættur, einn
er hrygglangur, annar hrygg-
stuttur, einn er beinhryggjaður,
annar söðulbakaður o. s. frv. En
afbrigðin, hvort heldur sem þau
eru jákvæð eða neikvæð, eru
fæst, allur fjöldi hestanna fyllir
upp bilið milli þeirra tveggja and-
stæðna, sem fyr eru greindar.
Það má því óhætt fullyrða að ís-
lenski hesturinn hefur engin þau
samkynja ytri einkenni, sem gefi
rjett til að tala um íslenskt hesta-
kyn sem sjerstakt. — Og væru
eðliseiginleikar hestsins reyndir,
myndum vjer verða varir við
ennþá meiri mismun og það af
Yfir 50 ára reynsla hefir sýnt og sannað að „Brittannia"
prjónavélarnar frá Dresdner Strickmaschinenfabrik eru öllum
prjónavélum sterkari og endingarbetri. Síðustu gerðirnar eru með
viðauka og öllum nýtísku útbúnaöi.
Flatprjónavélar með viðauka, 80 nálar á hlið,
Flatprjónavélar með viðauka, 87 nálar á hlið,
Hringprjónavélar, 84 nála, með öllu tilheyrandi
kosta kr. 425,00.
kosta kr. 460,00.
kr. 127,00.
X*rjóna/iréla.i?.
Allar stærðir og gerðir fáanlegar, nálar og aðrir varahlutir út-
vegaðir með mjög stuttum fyrirvara. Sendið pantanir yðar sem fyrst
til Sambandskaupfélaganna. 1 heildsölu hjá
Sarnbaiidi ísl. samviniiutelaga.
þeirri ástæðu, að vjer, þegar vjer
dæmum gæði hesta, tökum of
mjög tillit til hins ytra útlits.
Eftir margra ára kynbóta-
starfsemi, hefur það eitt unnist
á, að ytri líkamslítum hefur
fækkað og bygging hestsins hef-
ur á ýmsan hátt verið samræmd.
Við byrjun kynbótastarfseminnar
á þann hátt, að leitast var við að
stækka hestinn og fegra að bygg-
ingu til, einnig var spurst fyrir
um bestu kynin. En nú virðist
kynbótastarfsemin hafa tekið þá
stefnu, að aðallega sje hugsað um
þjetta byggingu, en minna um
stærðina. Altaf er leitast við að
hafa afkvæmi bestu kynjanna til
undaneldis, en þar er sá hængur
á, að mest megnis verður að fara
eftir sögusögn þeirra, sem best
til þekkja, en reynslan ein er
sannleikur. Við þessa kynbóta-
starfsemi hefur hin innlenda þörf
fyrir gott hestakyn verið höfð
fyrir augum. En hvort því tak-
marki verður náð, sem nú er
stefnt að, ef haldið er fram sem
nú horfir, tel jeg frekar vafa-
samt. Þarf ekki annað en benda á
að þrátt fyrir þessa kynbóta-
starfsemi hefur hesturinn, sem
heild, tekið tiltölulega litlum
breytingum. Og er erfitt að dæma
um hvort þær breytingar sem
orðið hafa á hestinum eru frek-
ar til bóta eða hins gagnstæða.
Það skýrir best það ástand sem
nú er, ef mint er á sölu íslenskra
hesta til útlanda. Vjer höfum
haft næga hesta undir 48 þuml. á
hæð á breska markaðinn og einn-
ig næga hesta um og yfir 51
þuml. á hæð á markaðinn í Dan-
mörku. Og vjer eigum áreiðan-
lega miklu flesta hesta í landinu
sjálfu, sem fylla út bilið milli
þessara tveggja stærðartak-
marka. Miðlungana eigum vjer
sjálfir og notum sem heimilis-
hesta — og til undaneldis í kven-
legg, að minsta kosti.
Vjer höfum ennþá ekki getað
mótað hestinn að ytra útliti, enda
þótt það í sjálfu sjer ætti að vera
auðvelt. En það er ekkert aðal-
atriði, að móta hið ytra útlit
hestsins, aðalkjarni málsins er,
að móta hina innri eiginleika
hestsins, að hesturinn svari til
þess sem vjer krefjumst af hon-
um. Þá fyrst getum vjer með
nokkrum rjetti talað um ein-
angrað hestakyn gætt föstum
lyndiseinkunum.
Það er vel kunnugt, að eitt að-
alskilyrðið til þess að vinna sjer
markað fyrir vöru er það fyrst
og fremst að varan sje einskynja,
og svari til þess sem hún er sögð.
Fiskurinn sem vjer seljum þarf
að vera einskynja, kjötið sömu-
leiðis og yfir höfuð allar þær vör-
ur, sem seldar eru á heimsmark-
arinum, þurfa að svara til þess
verðs, sem krafist er fyrir þær.
Sjeu gæðin misjöfn er annað
tveggja, að varan hefur skemst í
meðferðinni á einhvem hátt, ell-
egar varan hefur verið misjöfn
þegar hún kom frá framleiðend-
unum. Eigi hið fyrnefnda sjer
stað, getur það haft áhrif á verð
vörunnar í bili en alls ekki rót-
tæk áhrif. Alt öðru máli er að
gegna, ef hið síðara á sjer stað.
Sjeu mikil brögð á því að vara
sje illa vönduð tapar hún því
orði, er komið var á hana og
fellur í verði, og sje um mikla
samkepni að ræða, verður hún ef
til vill óseljanleg. Það góða orð,
sem er á íslenskum fiski, hefur
skapast fyrir vöruvöndun. Sama
er að segja um allar þær vörur,
sem hafa skapað sjer markað á
heimsmarkaðinum sje um óhindr-
aða samkepni að ræða.
Það hefur enn ekki hepnast að
fá tryggan markað fyrir íslenska
hestinn. En þá er að leita að or-
sökinni til þess að svo er og bæta
úr ágöllunum. En nú mun það
svo vera, að skoðanir manna
munu skiftar um það hverjar sjeu
orsakimar.
Sigbjöm Obstfelder:
Krossinn.
G. A. Sveinsson þýddi.
Jeg gekk utan við mig um alt
húsið. Enginn var hjá mjer.
Stundum nam jeg staðar
frammi fyrir einhverjum smá-
munum — hámál — bandi.
Jeg stóð lengi og horfði á það.
En jeg dirfðist ekki að snerta
það.
Jeg reikaði aftur og fram um
alt húsið, látlaust, dag og nótt.
Þá kom líkhringingin og greftr-
un hennar.
Þegar jeg var orðinn einn, opn-
aði jeg pakkann.
Fyrst varð fyrir mjer inn-
siglað brjef:
— Til dóttur minnar, þegar hún
er orðin tvítug.
Þá dagbók. Það var bara byrj-
unin á henni. Því aðeins fyrstu
blaðsíðumar vom skrifaðar. Hún
var með nákvæmum dagsetning-
um — og tók yfir tímann, þegar
við vorum að kynnast hvort öðru
fyrst, löngu fyrir mánuðina fjóra.
Þá var þykt brjef til mín.
Hjer á eftir geta menn þá les-
ið það, sem hún, spm nú er liðið
lík, skrifaði þeim manni, sem
líklega hefur rekið hana út í op-
inn dauðann.
Dagbókin hennar.
Nú líður mjer vel. Alt er hljótt.
Jeg sit hjer og horfi á litla lamp-
ann minn, og óska mjer einkis
framar. V i 1 ekkert framar.
Hvers vegna fæ jeg aldrei frið
fyrir þessu brjósti? Hvers vegna
þurfum við að hafa brjóst, kon-
umar?
Eitt orð er það, sem jeg aldrei
dirfist að hvísla, án þess að fá
kuldahroll. Og titra eins og hrísla.
G-æ-f-a-n.
Já, mjer er kalt. Jeg ætla að
leggjast út af og breiða ofan á
mig hlýju, góðu sængina mína.
Jeg ætla að sofna.
Hann. — Skyldi það vera fóta-
takið hans?
Er því þá ekki lokið? Er það
ekki nóg, sem jeg hef orðið að
þola?
Hvað kom að mjer að taka
svona þjett í hönd honum? Jeg
vissi það ekki fyr en á eftir.
Nei — jeg v i 1 það ekki. V i 1
það ekki.
— Mjer fellur heldur ekki nafn-
ið hans!
Skyldi það vera hugsanlegt ?
Skyldi það geta átt sjer stað?
Stundum þykir mjer sem augu
h a n s hafi horft á mig altaf, frá
aldaöðli.
— Nei. Nei. Jeg v i 1 það ekki.
Það er vitfirring að treysta gæf-
unni.
Jeg skil ekkert í því, að jeg
skyldi lifa, að jeg skuli hafa lif-
' að svona marga daga. Það er alt
j sem í þoku. Jeg man aðeins eitt:
Að jeg fæddi.
Alt hitt er í þoku. Svefnher-
bergið. Andlitið, sem laut niður
að mjer. 0, nei. Jeg þori ekki að
hugsa um það.
Svo komu margir menn, og
brjef, og blóm.
Hví fæ jeg ekki frið fyrir
þessu? Nú finst mjer stóri höku-
toppurinn á honum koma við mig
aftur. Hversvegna þarf hann að
koma einmitt nú? Burt! Burt!
Jeg heyri óp mín þá nótt, fæð-
ingarnóttina.
Jeg elska þig, bam mitt, jeg
elska þig af allri ; ál minni. Er
jeg að svíkja þig, er eg þjer ótrú?
Ó, hvað er jeg að gera? Jeg verð
þó að lifa, bamið mitt, verð að
lifa mínu lífi. Jeg er ung og jeg
geng með svo mikið fagurt, sem
hlýtur að verða til! 0, jeg er
auðug, rík.
Lífið er ilt, og það er erfitt,
takmarkalaust erfitt, að gera alt
rjett, eins og oss ber að gera.
Nú veit jeg ekkert, nema einn,
heitan koss.
H a n n er engum líkur. Enginn
getur gert það, sem h a n n ger-
ir. Hann vaggar mjer í svefni
eins og smábami. Og erum við
ekki öll börn í þessari miklu,
flóknu þvögu?
Orð hans era mjer sem fyrsti
fífillinn og sóleyin þegar jeg var
barn.
Það er eins og jeg sje að vakna
til lífsins. Brjóst mitt bifast. Upp
og niður. Pg r jer íitnar um
hjartaræturn t.r.
0, að je sku'i geta gleymt!
Hann heti. r skapað mig.
0, hvemig gat hann fengið það