Lögrétta - 16.02.1927, Blaðsíða 4

4
LÖGRJETTA
Kaupmenn og umboðssalar, sem vilja gera sjer far um að
selja nokkur heimskunn lyfjaefni, sem hafa fengið meðmæli
lækna, óskast sem skiftavinir á ýmsum stöðum. Mikill ágóði.
Lýsingapjesar og alt, sem til auglýsinga þarf, fæst ókeypis.
Allar nánari upplýsingar fást hjá Malmberg, Köbenhavn V.,
Sct. Jörgensallé 7.
«i. ..........
| I I
LÖGRJETTA
Útgefandi og ritstjóri
Þorsteinn G í s1n 8 o n
Þingholtsstræti 17. Sími 178.
Innhelmta og afgreiðsla
i Þingholtsstræti 1. Sími 185.
, ----------------------------,1
KrasnSje Selskbje.
Gulrófan er önnur aðalplantan
sem við íslendingar ræktum í
görðum okkar og er því mjög
þýðingarmikið fyrir þjóðina að
ræktun þeirra hepnist vel. En af
tvennum ástæðum vill oft verða
misbrestur á gulrófnauppsker-
unni, víða sökum þess hve vaxfc-
artíminn er stuttur, en einkum
þó vegna þess að gulrófumar
trjena. Og hvað trjenunina snert-
ir þá kenna menn hana oft fræ-
inu, eins og vel má, eða óhag-
stæðri veðráttu.
Afbrigðatilraunimar í Gróðrar-
stöðinni hafa leitt einkar vel í
ljós hve hinum einstöku afbrigð-
um er misjafnlega hætt við trjen-
un. Sum trjena mjög mikið, og
einkum ef um óhagstæða veðr-
áttu er að ræða, t. d. vorkulda,
eftir að fræið er farið að spíra.
Hjá öðram afbr. era minni eða
sama og engin brögð að trjenun
(t. d. íslensku gulrófumar). En
hjá einu afbrigðinu sem nú hef-
ur verið ræktað 1 Gróðrarstöð-
inni í 6 ár, hefur enn aldrei
fundist ein trjenuð gulrófa og er
það afbrigðið Krasnöje Selsköje.
Gulrófa þessi á heima norðar-
lega á Rússlandi eða Finnlandi
og sá ég hana í fyrsta sinn í
Piteá, nyrst norður í Svíþjóð,
sumarið 1919. Mjer þótti hún svo
stórvaxin og að ýmsu leyti ein-
kennileg að jeg pantaði fræ af
henni og reyndi það hjer. Á Is-
landi verður gulrófa þessi eins
stórvaxin eins og þar sem jeg sá
hana í Svíþjóð, en öðram kost-
um sínum heldur hún hjer, og
svo hraust er hún að hún trjen-
ar aldrei. Áður en ég veitti gul-
rófnaafbrigði þessu athygli, seldi
jeg árlega mikið fræ af þeim gul-
rófnaafbrigðum sem vora alment
ræktuð hjer. En kvartanir yfir
fræinu vora þá svo tíðar, að það
voru mestu vandræði. Og síðan
jeg fór að veita því eftirtekt hve
trjenunarhættan er misjöfn hjá
afbrigðunum og bókstaflega
engin hjá Krasnöje Selsköje hef
jeg aldrei selt fræ af öðram af-
brigðum en því og íslenskum
gulrófum. Og þarmeð hefur al-
veg tekið fyrir kvartanir og alla
óánægju. Og þó hefur fræ verið
sent út um flestar sveitir lands-
ins.
Krasnöje Selsköje gefur ekki
eins mikla uppskera og ísl. gul-
rófan, þó er munurinn ekki mjög
mikill og hvað bragðgæði snert-
ir gefur hún þeirri ísl. ekki eftir.
Rófan vex að mestu leyti niðri
i moldinni, en er angalaus og því
Ijett að taka hana upp. Það sem
er ofanjarðar er grænt á litinn
og „kálið“ er ekki mikið en
blöðin liggja flöt á moldinni
og þykir það mikill kostur þar
sem stormasamt er. Hún er svip-
uð næpu í laginu og mörgum
virðast þær geymast betur en ísl.
gulrófumar.
— Þið sem ræktið gulrófur og
ekki eigið kost á íslensku gul-
rófnafræi, kaupið þið ekki annað
erlent gulrófnafræ en af afbrigð-
inu Krasnöje Selsköje og þá mun-
uð þið fá góðar og ótrjenaðar
gulrófur.
Fræ af þessu afbrigði má fá
hjá undirrituðum og gulrófna-
fræið heldtir vel frjóefni sínu og
getur geymst í 4—6 ár.
En sje notað fræ af öðram er-
lendum afbrigðum er hætta á að
mikil brögð verði að trjenuninni
og sérstaklega eftir kalt vor.
Ragnar Ásgeirsson.
---o----
Þingtíðindi.
Þingsetning.
Alþingi var sett 9. þ. m. Hófst
athöfnin, eins og venja er til,
með kirkjugöngu. Predikaði
Bjami dómkirkjuprestur Jóns-
son. Lagði hann út af þessum
orðum úr Davíðssálmum: „Hver
sem kemur, sje blessaður í nafni
Drottins, frá húsi Drottins
blessum vjer yður“. Sagði hann
að mikið væri um það talað að
þörf væri þess, að áminna þing-
menn og refsa þeim, og oft með
rjettu og þó væri til þess mest
ástæða frá húsi Drottins, að
blessa þá og biðja fyrir þeim og
minna þá á þau orð, sem letrað
væru á homstein þingh-ússins:
Sannleikurinn mun gera yður
frjálsa. Að lokinni guðsþjónustu
var gengið í þinghúsið. Þar las
forsætisráðherra konungsboðskap
og þakkir konungshjóna fyrir
viðtökumar í sumar sem leið, og
sagði þingið sett. En Bjöm
Kristjánsson aldursforseti tók þá
við fundarstjóm og mintist láfc-
inna þingmanna. Var þá kosinn
forseti sameinaðs þings og varð
Magnús Torfason forseti, eftir
hlutkesti milli hans og Jóh. Jó-
hannessonar (21 atkv. hvor).
Varaforseti varð Tr. Þórhallsson.
Til efri deildar (í stað Eggerts
Pálssonar) var kosinn Einar á
Geldingalæk. 1 neðri deild var
kosinn forseti Ben. Sveinsson
með 14 atkv., Þór. á Hjaltabakka
fekk 13 atkv. 1 seðill auður. I
ed. varð forseti Halld. Steinsson.
Stjórnarfrumvörp.
Stjórnin leggur fyrir þingið 23
frv. Auk fjárlaga fyrir 1928 og
fjáraukalaga fyrir 1925 era
helstu frv. þessi: Stjómarskrár-
breyting, einkum í því fólgin, að
þing skuli haldið annaðhvort ár,
kjörtímabil 6 ár og jafnt lands-
og kjördæmakosinna manna og
þingrof nái jafnt til beggja.
Landsbankafrv., sem samþ. var í
nd. í fyrra, kemur aftur nær ó-
breytt. Á bankinn samkv. því að
vera seðlabanki, fá 4 milj.
kr. stofnfje, en hafa veðdeild og
sparisjóðsdeild sem sjerstakar og
sjálfstæðar deildir. Samskóla,
samkv. tillögum Jóns Ófeigsson-
ar, sem komu fram í Lögrj. á
sínum tíma, er lagt til að stofna
í Reykjavík með gagnfræða-,
iðnfræða-, verslunarfræða- og
vjelfræðadeild. Eiga ríkis- og
bæjarsjóður að leggja fram 4/5.
og iðnaðar- og verslunarmenn
i/5. kostnaðar, þegar til fram-
kvæmda kemur. Heimavistarhús
vill stjómin láta reisa handa 40
:—50 mentaskólanemendum, fyrir
alt að 150 þús. kr., þegar fje
verður til. Ýmsar breytingartill.
era gerðar við fátækra- og
sveitarstjóraarlögin. Eitt frv. er
um útrýmingu fjárkláða. Er ráð-
gerð ein allsherjarböðun um land
alt um áramót 1928—29, þrítek-
in með hæfilegu millibili og
greiði ríkissjóður 2/3. kostnaðar
en fjáreigendur eftir fjártölu
hitt. Frá öðram stjómarfrv.
verður sagt nákvæmlega smám-
saman og jafnóðum og þau
koma fyrir í þinginu.
----o-----
Búnaðarþingið hófst hjer í
bænum 9. þ. m. undir forsæti
Tr. Þórhallssonar forseta Bún-
aðarfjel. og sitja það 11 kjömir
fulltrúar. Hafa margir beðið
þessa þings með nokkurri for-
vitni, vegna deilanna um frá-
vikningu Sig. Sig. Var sjerstök
nefnd skipuð til athugunar á því
máli, en órætt er það enn. t
nefndinni sitja: Halldór á
Hvanneyri, Bjöm á Rangá, Páll
á Hólum, Jakob Líndal og Ben.
Blöndal. Sig. Sig. hefur nýlega
gefið út allstóran bækling (100
bls.), sem heitir: Frumhlaup
stjómar Búnaðarfjelags Islands
og tilbúinn áburður og er það
„saga tilbúins áburðar á íslandi"
og afskifta S. S. og stjómar B.
í., nauðsynlegur þeim, sem kynn-
ast vilja málsvöm annars höfuð-
aðiljans.
Góðtemplarar. Mjög mikill
fjöldi manna hefur streymt inn
í stúkumar hjer í Reykjavík
undanfarið, uppundir 2 þúsund
manns að sögn. Mest er að-
streymið að nýrri stúku, sem
Dröfn heitir og að Einingunni
og Verðandi. Meðal þessara nýju
góðtemplara era ýmsir kunnir
menn, sem áður hafa verið fram-
ariega í andstöðu við regluna.
Páll ísólfsson hjelt áttunda
orgelkonsert sinn í Fríkirkjunni
13. þ. m. (má annars ekki nota
um þetta eitthvert annað orð en
„konsert"?). Aðsókn þokkaleg
NÝKOMIÐ:
Ljósmyndavjelar, ljósmynda-
album og öll efni og áhöld til
myndasmíða. Fjölbr. úrval.
Sport- og íþróttavörur, alls-
konar, þar á meðal fótknettir
stórkostlega verðlækkaðir.
Byssur, ein- og tvíhleyptar,
rifflar og fjárbyssur. Nýtt verð.
Dýrabogar stórir og smáir. Skot-
færi allskonar. Alt selt með sam-
keppnisfæra verði og gæðum.
Biðjið um verðlista.
Sportvöruhús Reykjavíkur
(Einar Bjömsson).
Símn. Sportvöruhús. Reykjavík.
og meðferð viðfangsefna prýði-
leg. Þótti einkum ánægjulegt að
heyra tokkötu og fugu í d-moll
eftir Bach. Sigurður Markan að-
stoðaði með einsöng.
Kaupgjaldsdeila er nú risin
milli verkamannafjel. Dagsbrún-
ar og togaraeigenda. 1 samnings-
umræðum, sem fram fóru fyrir
skömmu, varð samkomulag um
1 kr. 18 aur. kaup á klukku-
stund. Með þessu kaupi mælti á
fjelagsfundi m. a. Hjeðinn Valdi-
marsson form. fjel., en á móti
einkum ól. Friðriksson og þótti
kaupið of lágt. Hefir síðan ekki
gengið saman. En útgerðarmenn
hafa auglýst að þeir greiði kr.
1.20, en Dagsbrún krefst nú kr.
1.25 og hefur stöðvað vinnu.
Sjóslys. Ægir segir að síðastl.
ár hafi farist í sjó hjer við land
51 tslendingur, þar af 2 konur
og 28 útlendingar, þar af 1
kona.
Landhelgisbrot. Fyrir þau voru
sektuð á s. 1. ári 48 skip. Af
þeim tók Þór 29, Óðinn 5, Fylla
13 og Islands Falk 1. Hæsta
sekt var 16 þús. kr., lægsta
2240 kr., allar sektir rúml. 565
þús. kr.
Óðinn, strandvamarskipið, er
komið aftur úr viðgerðinni og
lætur skipherrann nú mjög vel
af því. Það er um 150 smálest-
um stærra en áður og hafa ver-
ið gerðar á því ýmsar breyting-
ar, sem skipasmíðastöðin hefur
sjálf orðið að kosta að mestu,
vegna smíðagalla sem fyrst vora
á skipinu.
Guðmundur Kamban rithöf. er
nýkominn hingað til bæjarins.
Flóð úr Þjórsá. Það er sagt,
að Þjórsá hafi ekki í manna
minnum hagað sjer eins og nú í
vetur. Flæðlr hún nú yfir svæði,
sem hún hefur aldrei flætt yfir
áður. Bærinn Sauðholt í Holta-
hreppi er umflotinn af vatni,
og milli bæjar og fjárhúsa er
ófært nema á bátum. Er nú ráð-
gert að senda báta til bæjarins
og bjarga þaðan fólki og fje.
Um víða veröld. Síðustu fregn-
ir segja áframhaldandi deilur
með Kínverjum og Bretum.
Hafa mistekist samningar O’-
Malley’s fulltrúa Breta og Chen
ráðherra. — Coolidge Banda-
ríkjaforseti ætlar að kveðja til
ráðstefnu um flotamál stórveld-
anna, en Frakkar og ítalir vilja
ekki taka þátt í henni. — 1 Rú-
meníu era ennþá skærar út af
ríkiserfðum.
Prentsm. Acta.