Lögrétta - 13.04.1927, Blaðsíða 4
4
LÖGRJETTA
hefur af eitri eða öðru óláni, að
þeir ljetu mig' vita, því jeg vil
gjarnan kaupa beinagrindina, ef
hún er heil og óskemd; sje beina-
grindin ekki heil, er hún mjer
gagnlítil, — en sje hauskúpan
óskemd, þá vil jeg líka kaupa
hana.
Eyrarbakka í marts 1927.
P. Nieísen.
Þingtíðindi.
Fossavirkjunar- og járnbraut-
armálið er nú verið að ræða í
ed. og er ekki flokksmál þar,
frekar en í nd. J. J., Jón Bald..
I. H. B. og Jóh. Þ. Jós. hafa
talað á móti að meira eða minna
lejrti og í samgöngumálanefnd
skrifuðu þeir undir álitið um
málið með fyrirva,ra, Bjöm
Kristjánsson og Einar Ámason.
J. Baldvinsson hefur flutt þá
breytingartill. að verði sjerleyfið
veitt, megi ekki flytja inn erlenda
verkamenn, nema Alþýðusamfo.
leyfi, eða til vara, ekki meðan
hægt er að fá verkamenn innan-
lands. J. J. flytur breytingartill.
um það, að um leið og Titan verði
veitt sjerleyfið, skuli fjelagið
setja að veði öll vatnsrjettindi
sín hjer á landi og fasteignir,
sem tryggingu fyrir því, að sjer-
leyfishafi fullnægi á rjettum
tíma settum ákvæðum. Ennfrem-
ur flytur hann þá breytingartill.
að ekki megi framseija sjerleyf-
ið nema samþykki Alþingis komi
til o g að framlag ríkissjóðs
skuli greiðast eftir á, þegar sjer-
leyfishafi hefur bygt járnbraut-
ina austur fyrir Lágaskarð og
ríkissjóður sje á engan hátt,
beint eða óbeint ábyrgur fyrir
skuldbindingum sjerleyfishafa,
nema að því er snerti 2 miljóna
framlagið til jámbrautarinnar.
— Frv. um samskólana í Rvík
hefur verið samþ. í nd. með
þeirri breytingu, sem fyr er get-
ið, að samvinnuskólirin megi ráða
því sjálfur hvort hann sameinist
hinum nýju skólum eða ekki, en
njóta sama styrks og nú, þótt
ekki verði úr því. Minni hluti
mentamálanefndar, Jón Guðna-
son og. Bemh. Stefánsson, hafði
borið fram ýmsar breytingartill.
sem fóm í þá átt, að frv. yrði
alment um ungmennaskóla og
sjerskóla og skyldu ákvæði þess
ná yfir sex skóla úti um land,
auk samskólans í Reykjavík.
Flensborgarsk., Hvítárbakkask.,
Núpssk., Laugask., og ung-
mennaskóla á Isafirði og á Suð-
urlandi, austanfjalls. Meirihluta
mentamálanefndar og kenslu-
málaráðherra þótti hins vegar
svo, sem það yrði aðeins til að
spilla fyrir málinu og tefja það,
að víkka frumvarpið á þennan
hátt, enda væm breytingartill.
svo illa úr garði gerðar, að óvið-
unanlegt væri. Vom þær allar
feldar. 1. ed. hefur mentamálan.
klofnað um afstöðuna til stofn-
unar húsmæðraskóla á Hollorms-
stað. Meirihl. (Jóh. Jóh. og I.
H. Bj.) vilja afgreiða málið með
rölístuddri dagskrá, í trausti þess
að öll húsmæðrafræðslan verði
innan skams tekin til samfeldrar
athugunar og úrlausnar. — Magn.
Torfason og Tr. Þórhallsson
flytja þingsályktunartill. um það,
að skora á stjómina að láta
rannsaka að hve miklu leyti unt
muni vera að sameina rekstur
síma og pósts. Benda þeir á það,
að erlendis sjeu slík mál víða
sameinuð almenningi til hagræð-
is og sparnaðar á mannahaldi. —
Jóh. Þ. Jósefsson flytur frv. um
það að ríkið leggi alt að 100 þús.
kr. til hafnargerðar í Vestmanna-
eyjum gegn sama framlagi úr
hafnarsjóði Eyjanna. — Hjeðinn
Valdimarsson flytur till. um
stofnun Landsbankaútibús í Vest-
mannaeyjum. — Jón Ölafsson
flytur þá breytingartill. við frv.
H. Stefánssonar um landnáms-
sjóðinn, sem fyr er frá sagt, að
ríkisframlagið til hans skuli vera
200 þús. kr. í stað 100 þús. kr.
— Afgreidd hafa verið sem lög
frv. stjómarinnar um breyting á
lögum um afstöðu foreldra til
óskilgetinna bama og þingm.
frv. um breyting á vörutollinum
og um vamir gegn sýkingu nytja-
jurta. — Fjárlagaumr. standa enn
yfir í nd. og hefur komið fram
til 3. umr. fjöldi breytingartill.
frá einstökum þingmönnum og
mundu hafa í för með sjer um
hálfrar milj. króna gjaldauka, ef
samþyktar yrðu allar.
I Eftirlit með embættismönnum.
Eitt af því, sem Hjeðinn Valdi-
marsson fann stjóminni til for-
I áttu í umr. um vantraustið, var
eftirlitsleysið með embættis-
mönnum, einkum sýslumönnum.
| í svari sínu við þessu atriði gat
; forsætisráðherrann, Jón Þorláks-
i son, þess að slík aðfinsla væri
! m,jög ósanngjöm í garð núver.
stjómar. Því hún hefði komið á
það nýju skipulagi, sem reynslan
væri þegar farin að sýna, að
væri til mikilla bóta og trygg-
ingar.. Hún sendi sem sje sjer-
stakan mann, eða menn, sem
væru kunnugir embættisstörfum
og hefðu sjerþekkingu á endur-
skoðun og ljeti þá með vissu
millibili setja sig inn í alla em-
bættisfærslu sýslumanna og end-
urskoða nákvæmlega bækur
þeirra og gefa stjómarráðinu
skýrslu um þetta. Hefði H. V.
gefið gott færi til þess að skýra
frá þessu nýmæli, þar sem það
hefði ekki áður verið gert opin-
berlega, en mundi efalaust
teljast merkilegt spor í rjetta
átt. — Hefur þessari nýbreytni
enginn gaumur verið gefinn og
hafa þó þeir, sem til þekkja lát-
ið vel af, enda hefur svipað
skipulag verið notað erlendis og
gefist vel.
Landhelgisgætslan.
í umr. um vantraustið bar
Hjeðixm Vald. það m. a. fram, að
stjómin hefði slælegt eftirlit með
strandgætslunni og væri orð á
því haft að „sjóherinn“ stæði
ekki vel í stöðu sinni að öllu leyti.
Væri m. a. sagt manna á milli
að Óðinn (eða Fylla) hefðu ekki
alls fyrir löngu hitt marga ís-
lensku togarana í landhelgi á ein-
um og sama stað, við Snæfells-
nes, en látið sjer nægja að skjóta
einu skoti til þess að vara þá
við og reka þá út úr landhelg-
inni, í stað þess að taka þá og
færa þá til dóms. Urðu útaf
þessu alllangar umræður. Var
skorað á H. V. að greina heim-
ildir fyrir ummælum sínum eða
sanna þau, því ósæmilegt væri að
bera fram órökstutt bæjarþvaður
í þinginu. Einkum kvað Pjetur
Ottesen fast að því, að brýn
skylda bæri til þess, að fá mál
þetta upplýst, togarana dæmda,
er þeir væru sekir, en varðskipið
sýknað að öðrum kosti. En H.
V. kvaðst ekki geta slíkt, því
verkamenn ættu í hlut, sem ættu
það á hættu að verða sviftir at-
vinnu ef til þeirra yrði sagt. En
annars væri hjer um að ræða al-
mannamál og væri stjóminni
innan handar að láta komast
fyrir sannleikann í málinu með
rjettarhöldum. Seinna krafðist
skipherrann á Óðni þess, að
rjettarrannsókn væri látin fara
fram útaf ummælum H. V. Voru
yfirheyrðir skipverjar á Óðni, en
ekkert mun hafa upplýsts í þá
átt, sem H. V. talaði um. En all-
miklar aðfinslur við landhelgis-
gætsluna og kvartanir útaf henni
hafa komið fram í þinginu bæði
fyrir og eftir þessar vantrausts-
umr., t. d. frá Pjetri Ottesen,
Halldóri Steinssyni, Jónasi Jóns-
syni og Jóni Baldvinssyni. Sög-
ur hafa gengið um óhegnd land-
helgisbrot. Er það sjálfsagt, að
slíkur söguburður sje heftur,
þegar enginn fótur er fyrir hon-
um, en jafnframt sjálfsagt, að
menn krefjist þess, að landhelg-
isvömum sje haldið uppi af festu
og einurð, svo að þær njóti
trausts manna.
Fljótshlíðingar hafa komið sjer
upp steinsteyptum rjettum, all-
stórum, við Kókslæk, og hefur
Guðjón bóndi í Tungu einkum
annast um þær. Er almenningur-
inn hringmyndaður á að sjá, þó
steypt sje eftir beinum línum, i
fláum homum, en dilkamir í
geisla út frá honum, en úti fyrir
aðaldyrum allstórt girt svæði
fyrir safnið. Er traustlega og
haganlega frá öllu gengið. Hafa
rjettimar kostað um 2700 kr. í
peningum og um 1800 krónur
í vinnu, gefinni, og er það sagt
lágt verð, miðað við eldri rjettir,
sem þar voru og viðhald á þeim.
Þýskar ritgerðir eftir Jón
Leifs. Eins og kunnugt er hefur
Jón Leifs að staðaldri ritað
greinar um allskonar tónlistar
mál í 30—40 þýsk blöð og tíma-
rit. Nú er ársritið „Beethoven-
Jahrbuch", nýkomið út og hefur
verið sjerstaklega vandað til þess
í tilefni af minningarhátíðunum
um Beethoven. Það mun gleðja
íslendinga að meginþáttur þess-
arar bókar eru ritgerðir eftir
Jón Leifs, en hann hefir á síð-
ari áram barist fyrir stílhreinni
og þrekmeiri meðferð á verkum
Beethovens og eldri meistara. Er
þessa stefna Jóns Leifs nú tölu-
vert farin að gera vart við sig
Útrýmið rottuniun!
Það er nú fullsannað, að afkvæmi einna
rottuhjóna geta íl einn ári orðið 860 rott-
ur. Af þessu er auðsæ þörfin á að útrýma
rottunuin. Til þess að ná góðum árangri
er þvi tryggast að nota R a t i n og
R a t i n i n . Ratin sýkir rotturnar, og
þær sýkja svo aðrar rottur, sem þær
umgangast meöan þaer eru veikar, og
drepast að 8—10 dögum liðnum. Ratinin
hefir aftur á móti bráðdrepandi verkanir
á þær rottur, sem jeta það.
Ratin-aðferðin
er: Notið fyrst Ratin, svo Ratinin, þá
fæst góður árangur.
Sendið pantanir til
RAT1NK0NT0RET, köbenhavn
Allar upplýsingar gefur
ÁOÚ8T JÓSEFSSON
heilbrigðisfulltrúi, Reykjavlk.
Ný bók!
Ludvig Guðmundsson:
Yígslnneitun biskupsins.
Fyrirlestrar og blaða-
greinar urn vígsluneitunar-
málið og trúarlífið í landi
voru. 124 blaðs. Verð kr.
3,50. Sendist gegn póstkr.
burðargjaldsfrítt, hvert á
land sem er. Kaupendur
trúmálaritsins „Straumar“
fá bókina fyrir kr. 2,75.
Pantanir má senda til höf.
eða ritstjórnar „Strauma“,
Reykjavík.
INNILEGAR ÞAKKIR til allra
þeirra er hjálpuðu mjer í mínum
erfiðu kringumstæðum, en þó
sjerstaklega þeim Auðunni bónda
í Dalseli, Sæmundi bónda í Garðs-
I auka og Sæmundi bónda á Lága
| felli. Guð launi ykkur, ásamt
! ykkar góðu konum. Þess bið jeg
! af hjarta.
Sigríður Guðmundsdóttir.
í Þýskalandi bæði í orði og verki.
— Á þessum vetri hefur Jón
Leifs m. a. unnið að nýrri stefnu
í hliómsveitarstjóm.
Nýtt blað er Frjálslyndi flokk-
urinn farinn að gefa út hjer í
bænum. Það heitir ísland og
ritstj. Guðm. Benediktsson lögfr.
„Dronning Alexandrine“, hið
nýja Islands-ferðaskip Samein-
aða fjelagsins, hljóp af stokkun-
um í Kaupm.höfn 9. þ. m. Er
það dieselvjelarskip, hið fyrsta,
er hjer verður í förum, 263 feta
langt og 38 fet 10 þml. þar sem
það er breiðast. Það hefur 1900
hestaflavjel og fer 12*4 mílu á
vöku. Það hefur rúm fyrir 143
farþega og sjerstaka íbúð, sem
ætluð er konungi, en má breyta
til annara nota.
Fimleikaflokka æt’ar Iþrótta-
fjelag Rvíkur að senda til Noregs
í maí n. k. Verða í öðram flokk-
inum 14 stúlkur, en í hinum 9
karlmenn, alt valið lið undir
stjórn Bjöms Jakobssonar. Far-
arstjóri verður Andr. J. Bertel-
sen.
Fimtugur er í dag einn af
kunnustu kaupmönnum landsins
Jes Zimsen. Hefur hann um langt
skeið rekið verslun og útgerð
hjer í Rvík.
Prentsm. Acta.
N,